Phương Hướ Ng Nâng Cao Chất Lượng, Kiện Toàn Đội Ngũ Cán Bộ, Công Chức

bổ theo ngành và theo lãnh thổ. Nó vừa quá lớn về quy mô, vừa yếu kém về chất lượng, vừa bất hợp lý trong việc bố trí sử dụng, tạo nên sự trì trệ của nền hành chính. Chương trình tổng thể cải cách hành chính nhà nước giai đoạn 2001- 2010 đã nhận định: Đội ngũ cán bộ, công chức còn nhiều yếu điểm về phẩm chất, tinh thần trách nhiệm, năng lực chuyên môn, kỹ năng hành chính, phong cách làm việc chậm đổi mới, tệ quan liêu, tham nhũng, sách nhiễu nhân dân tiếp tục diễn ra nghiêm trọng trong một bộ phận cán bộ, công chức. Sự thành thục trong kỹ năng là tiêu chí đánh giá tính chuyên nghiệp, tính chuyên môn hóa của các cán bộ, công chức hành chính nhà nước vẫn còn thấp. Đặc biệt đối với đội ngũ công chức thừa hành thì tính chuyên nghiệp còn rất thấp mà đây là nguồn lực chủ yếu của nền hành chính, quyết định sự vận hành, tổ chức các hoạt động và sự thành công hay thất bại của cơ chế vận hành, tổ chức các hoạt động và sự thành công hay thất bại của cơ chế vận hành hay các hoạt động đó.

Từ đòi hỏi của công cuộc cải cách hành chính quốc gia và thực trạng về năng lực của đội ngũ công chức cần thiết phải xây dựng một đội ngũ công chức hành chính nhà nước mang tính chuyên nghiệp nhằm đáp ứng yêu cầu của thời kỳ hội nhập và xu thế hóa toàn cầu tại Việt Nam.

* Xuất phát từ yêu cầu nâng cao phẩm chất đạo đức; khắc phục tình trạng thoái hóa, biến chất của đội ngũ CBCC cấp xã, xây dựng chính quyền cư sở vững mạnh, có uy tín, hiệu lực hiệu quả trong quản lý.

Trước tác động của mặt trái của cơ chế thị trường, nhiều cán bộ, công chức do không tự giác rèn luyện, tu dưỡng đã chạy theo các lợi ích riêng trước mắt dẫn đến vi phạm pháp luật, nảy sinh tham nhũng, những phẩm chất "cần, kiệm, liêm, chính" nhiều lúc bị chủ nghĩa thực dụng, cá nhân lấn át. Công tác quản lý, giáo dục, kiểm tra cán bộ, công chức bị buông lỏng, yếu kém, không theo kịp với tình hình. Việc sử dụng, quy hoạch, bổ nhiệm cán bộ chưa được thường xuyên bồi dưỡng, đào tạo nhằm nâng cao trình độ chuyên môn, trau dồi phẩm chất chính trị. Nhiều tổ chức đảng, thủ trưởng cơ quan quản lý cán bộ,

đảng viên còn lỏng lẻo, chế độ sinh hoạt, kiểm điểm công tác bị bỏ bê hoặc mang tính hình thức, sức chiến đấu của các chi bộ, đảng bộ bị hạn chế, công tác phê bình và tự phê bình kém. Một số cán bộ chủ chốt các cấp chưa tự giác tự phê bình và phê bình, chưa làm gương cho cán bộ, đảng viên trong đấu tranh chống tham nhũng. Còn tình trạng e dè, nể nang hoặc vì lợi ích cục bộ mà không dám đấu tranh với các vi phạm của cán bộ, đảng viên trong chi bộ, tổ chức của mình. Việc xử lý cán bộ vi phạm còn chậm trễ, thiếu nghiêm khắc, nương nhẹ, thậm chí còn bao che lẫn nhau, không xử lý hoặc xử lý không nghiêm về trách nhiệm đối với người đứng đầu nơi để xảy ra những vụ tiêu cực, tham nhũng lớn.

Nghị quyết Hội nghị lần thứ 3 Ban Chấp hành Trung ương Đảng (Khóa X) nhận định: Công tác cán bộ nói chung và việc quản lý, giáo dục cán bộ, đảng viên, công chức nói riêng còn yếu kém. Một bộ phận không nhỏ cán bộ, đảng viên, công chức suy thoái về tư tưởng chính trị, phẩm chất đạo đức, lối sống. Không ít cán bộ lãnh đạo chủ chốt các cấp, các ngành, kể cả cán bộ lãnh đạo cao cấp, còn thiếu gương mẫu trong việc giữ gìn phẩm chất đạo đức; chưa đi đầu trong cuộc sống đấu tranh chống tham nhũng, lãng phí và thực hành tiết kiệm.

Tình hình trên đã đặt ra yêu cầu cấp bách phải xây dựng và kiện toàn đội ngũ CBCC nói chung và đặc biệt là CBCC cấp xã nói riêng, đảm bảo có được đội ngũ CBCC có phẩm chất chính trị, đạo đức công vụ, năng lực công tác đáp ứng yêu cầu thời kỳ mới.

3.2. Phương hướ ng nâng cao chất lượng, kiện toàn đội ngũ cán bộ, công chức cấp xã ở tỉnh Bắc Giang‌

3.2.1. Nhận thức đúng đắn về vai trò của chính quyền cơ sở nói chung và vai trò của cán bộ, công chức cấp xã nói riêng

Như trên đã phân tích, chính quyền cấp xã có vị trí đặc biệt quan trọng trong trong hệ thống chính trị nói chung và bộ máy nhà nước nói riêng. Cần nhìn nhận chính quyền cấp xã với vai trò một đơn vị hành chính gần dân, với

Có thể bạn quan tâm!

Xem toàn bộ 136 trang tài liệu này.

các nhiệm vụ được phân công theo bề rộng, phức tạp nhất. Do đó cần quan tâm và mạnh dạn trong việc tăng thẩm quyền cho chính quyền cấp xã, phân cấp hợp lý để đảm bảo giải quyết công việc hiệu quả từ cơ sở.

Những quy định pháp luật về tổ chức và hoạt động của bộ máy chính quyền cấp xã chỉ nên mang tính nguyên tắc, những vấn đề khung để đảm bảo tính thống nhất, đồng bộ trong việc thực hiện quyền lực nhà nước tập trung thống nhất trên phạm vi cả nước. Còn những vấn đề cụ thể, chi tiết nên dành cho mỗi địa phương (do các cơ quan chính quyền cấp tỉnh, thành phố) quyết định, tự bố trí sắp xếp về mặt tổ chức cũng như hoạt động sao cho phù hợp với tình hình cụ thể của địa phương mình, miễn là không trái với luật. Như vậy, sẽ vừa bảo đảm được sự thống nhất chung trên phạm vi cả nước, vừa bảo đảm tính đa dạng, thiết thực, linh hoạt trong quản lý nhà nước ở mỗi địa phương. Đồng thời, cũng tạo cho mỗi địa phương sự chủ động, sáng tạo khi quyết định các vấn đề có liên quan đến lợi ích của địa phương mình, tạo ra sự thi đua giữa các địa phương trong khuôn khổ pháp luật.

Bên cạnh đó, đội ngũ CBCC cấp xã cũng có vai trò hết sức quan trọng trong xây dựng và hoàn thiện bộ máy chính quyền cơ sở, trong hoạt động thi hành nhiệm vụ, công vụ, cũng cần được nhìn nhận đúng đắn để có những đầu tư hiệu quả. Cán bộ nói chung có vai trò rất quan trọng, cán bộ cơ sở nói riêng có vị trí nền tảng cơ sở. Cấp xã mạnh hay yếu một phần quan trọng phụ thuộc vào chất lượng đội ngũ CBCC cấp xã, góp phần quyết định sự thành bại của chủ trương đường lối và nhiệm vụ chính trị của Đảng và Nhà nước. Do đó, đầu tư xây dựng đội ngũ CBCC cơ sở có phẩm chất, đạo đức và năng lực ngang tầm sự nghiệp đổi mới mang ý nghĩa như sự đầu tư cho hạ tầng cơ sở trong công tác cán bộ.

3.2.2. Xây dựng đội ngũ cán bộ, công chức (đặc biệt là cán bộ chủ chốt) ở cấp xã đủ số lượng, bảo đảm chất lượng đáp ứng yêu cầu trong thời kỳ mới

Xây dựng đội ngũ CBCC cấp xã đồng bộ với đổi mới tổ chức và hoạt động của bộ máy hệ thống chính trị ở cơ sở, để đáp ứng yêu cầu nhiệm vụ

công tác trong tình hình mới. Xây dựng đội ngũ CBCC cấp xã công tâm, thạo việc, tận tụy với nhân dân; trẻ hóa, chuẩn hóa, có phẩm chất đạo đức; có đủ năng lực tổ chức và vận động nhân dân thực hiện chủ trương, đường lối của Đảng, chính sách, pháp luật của Nhà nước.

Xác định tiêu chuẩn CBCC là khâu đầu tiên của quy trình xây dựng đội ngũ CBCC cấp xã, đồng thời mang ý nghĩa rất quan trọng bởi dựa trên tiêu chuẩn để đánh giá, tuyển chọn, bố trí, sử dụng CBCC một cách đúng đắn và chính xác. Tiêu chuẩn CBCC còn là căn cứ để xây dựng quy hoạch, kế hoạch đào tạo, bồi dưỡng, luân chuyển và thực hiện chế độ, chính sách đối với họ. Trên cơ sở tiêu chuẩn đề ra, mỗi CBCC phấn đấu, rèn luyện, tự hoàn thiện bản thân. Do vậy, cần xây dựng tiêu chuẩn cho từng chức danh CBCC cấp xã, làm cơ sở cho việc đánh giá, quy hoạch, tuyển chọn, bố trí, sắp xếp CBCC hợp lý, đáp ứng được yêu cầu nhiệm vụ công tác.

Xây dựng đội ngũ CBCC cấp xã bảo đảm đủ về số lượng và tiêu chuẩn theo từng chức danh. Mục tiêu đến năm 2015: 100% CBCC cấp xã có trình độ văn hóa THPT; 100% có trình độ chuyên môn trung cấp trở lên, trong đó 50% đạt trình độ cao đẳng trở lên; 100% có trình độ lí luận chính trị trung cấp trở lên. Thực hiện trẻ hóa đội ngũ cán bộ chủ chốt ở cơ sở; kết hợp 3 độ tuổi hợp lý, bảo đảm tính kế thừa, phát triển và sự chuyển tiếp liên tục giữa các thế hệ cán bộ; 45-50% cán bộ chủ chốt cấp xã có độ tuổi từ 45 tuổi trở xuống; đạt tỷ lệ cán bộ trẻ, cán bộ nữ trong cơ cấu cấp ủy cơ sở theo hướng dẫn của Trung ương.

Đổi mới sự chỉ đạo của cấp trên đối với cơ sở trong công tác xây dựng đội ngũ CBCC cấp xã nói chung và cán bộ chủ chốt nói riêng. Bảo đảm bố trí đủ cán bộ vào các chức danh chuyên trách, đạt chuẩn về chuyên môn và cán bộ không chuyên trách. Có chính sách thu hút những người được đào tạo chuyên môn, nhất là sinh viên tốt nghiệp đại học và cao đẳng về làm CBCC ở cơ sở và đưa cán bộ giáo dục, y tế về công tác ở cơ sở. Ở những nơi còn thiếu

cán bộ tại chỗ, nhất là các xã vùng sâu, vùng xa, cần kết hợp đào tạo cán bộ thông qua việc thực hiện nghĩa vụ quân sự, luân chuyển cán bộ ở huyện, tỉnh về công tác ở cơ sở với nhiệm vụ chính là dìu dắt, bồi dưỡng cán bộ tại chỗ.

3.1.3. Quan tâm đội ngũ cán bộ, công chức cấp xã

Cải cách hành chính nhà nước suy cho cùng là cải cách con người, làm thay đổi lề lối, cách thức làm việc, thay đổi nhận thức, thái độ đối với công việc, làm mới khả năng đáp ứng yêu cầu của nhiệm vụ trong thời kỳ mới. Do đó quan tâm đến đội ngũ CBCC cấp xã là yêu cầu hàng đầu trong tiến trình cải cách hành chính nhà nước ở cơ sở. Đội ngũ CBCC cấp xã cần nhận được sự quan tâm có hệ thống đến nguồn hình thành, nâng cao chất lượng, các chế độ chính sách về cơ sở làm việc và lợi ích vật chất đáp ứng nhu cầu sinh hoạt đảm bảo điều kiện để họ yên tâm công tác và cống hiến. Theo đó, quy định lương và phụ cấp của họ đảm bảo nuôi được bản thân và gia đình ở mức sống bình thường. Có chế độ đãi ngộ khuyến khích CBCC cấp xã học tập nâng cao trình độ. Điều đó nhằm làm cho CBCC trung thành với Nhà nước hơn.

Cần xác định đội ngũ CBCC cấp xã là một bộ phận của CBCC nhà nước, không phân biệt đối xử với công chức cấp huyện, cấp tỉnh hay trung ương. Cần tạo cơ chế đảm bảo luân chuyển đội ngũ CBCC cấp xã thông suốt trong hệ thống các cơ quan nhà nước ở các cấp khi họ đáp ứng đủ điều kiện của vị trí công tác. Không ngừng đào tạo, bồi dưỡng những kiến thức cơ bản, cần thiết, đặc biệt là kỹ năng lãnh đạo, quản lý, ứng dụng công nghệ thông tin để tiến kịp sự phát triển của thời đại.

3.2.4. Có cơ chế sử dụng hợp lý đối với cán bộ, công chức đảm bảo chuyên môn hóa chức năng, nhiệm vụ tạo tính chuyên nghiệp trong hoạt động quản lý nhà nước ở cơ sở

Xây dựng cơ chế lựa chọn, bố trí, sử dụng CBCC cấp xã đảm bảo phát huy được sở trường, năng lực của họ trên cơ sở nguyên tắc khách quan, công bằng, đúng tiêu chuẩn. Việc lựa chọn, bố trí và sử dụng cán bộ không được

thực hiện một cách tùy tiện theo cảm tính, chủ quan mà phải dựa trên những căn cứ khoa học. Khẩn trương xây dựng tiêu chuẩn cụ thể cho từng loại, từng chức danh cán bộ ở các cấp, các ngành và căn cứ vào đó để đào tạo, bố trí, sử dụng cán bộ, chấm dứt tình trạng bố trí cán bộ theo kiểu thân quen, cảm tính, chủ quan... Trong công tác cán bộ phải coi trọng cả đức và tài, đức là gốc. Việc bố trí và sử dụng cán bộ phải đảm bảo đúng tiêu chuẩn, phù hợp với sở trường, đề bạt cán bộ phải đúng lúc, đúng người, đúng việc. Với công chức chuyên môn sắp xếp đúng chuyên môn và kiêm nhiệm những nội dung công việc sát với chuyên môn được đào tạo.

3.1.5. Tạo nguồn cán bộ, công chức cấp xã

Tích cực và chủ động tạo nguồn một cách cơ bản, vững chắc, đồng thời với việc tiêu chuẩn hóa, vấn đề tạo nguồn CBCC cấp xã cũng đang là đòi hỏi cấp bách, cần triển khai một cách tích cực, khẩn trương. Việc tạo nguồn cán bộ, công chức cấp xã cần đi theo các hướng sau:

+ Trẻ hóa và nâng cao chất lượng đội ngũ CBCC Cấp xã. Sớm ban hành chính sách thu hút để thực hiện chủ trương đưa sinh viên tốt nghiệp đại học, cao đẳng về công tác ở xã, phường, thị trấn... đối với các tỉnh miền núi, vùng có đông đồng bào dân tộc thiểu số, cần tăng cường đầu tư, nâng cao chất lượng đào tạo của các trường phổ thông dân tộc nội trú, trường thiếu sinh quân; phối hợp với các quân khu lựa chọn những thanh niên người dân tộc thiểu số đã hoàn thành nghĩa vụ quân sự đưa đi đào tạo nâng cao trình độ học vấn, lí luận chính trị, kiến thức chuyên môn, nghiệp vụ để tạo nguồn cán bộ cho cấp xã.

+ Mở các khóa đào tạo, bồi dưỡng cơ bản về văn hóa và chuyên môn nghiệp vụ đối với cán bộ, công chức cấp xã đương nhiệm đang ở độ tuổi 25- 35 có điều kiện và khả năng phát triển.

+ Lựa chọn học sinh, thanh niên có trình độ văn hóa tốt nghiệp phổ thông trung học và có nguyện vọng công tác lâu dài ở cấp xã đưa đi đào tạo cơ bản về chuyên môn nghiệp vụ theo diện cử tuyển và hợp đồng.

+ Có chế độ, chính sách hợp lý để thu hút học sinh, sinh viên là người địa phương tốt nghiệp các trường đại học, cao đẳng về cơ sở công tác.

+ Phối hợp, liên kết với lực lượng Công an, Quân đội để có kế hoạch đào tạo, bồi dưỡng thanh niên đã hoàn thành nghĩa vụ quân sự thành nguồn cán bộ kế cận cho đội ngũ cán bộ, công chức cấp xã, đặc biệt là đối với các chức danh chuyên môn: Trưởng Công an, Phó công an và Trưởng Quân sự, Phó trưởng quân sự.

+ Quy định chế độ luân chuyển cán bộ, công chức cấp huyện và cấp tỉnh về công tác ở cơ sở, đặc biệt là đối với cán bộ, công chức trẻ mới được tuyển dụng về đảm nhiệm các chức danh chuyên môn trong một thời gian nhất định.

+ Đối với các xã miền núi, vùng sâu, vùng xa, vùng đặc biệt khó khăn cần chú ý tạo nguồn từ các trường phổ thông nội trú, tăng cường học sinh hệ cử tuyển theo đúng địa chỉ, đúng mục tiêu phục vụ cơ sở theo các địa chỉ cụ thể.

3.3. Giải pháp nhằm nâng cao chất lượng và kiện toàn đội ngũ cán bộ, công chức cấp xã ở tỉnh Bắc Giang

Qua phân tích, nguyên nhân dẫn đến thực trạng CBCC cấp xã của tỉnh như trên không chỉ có nguyên nhân khách quan (các yếu tố tác động bên ngoài), mà còn do các nguyên nhân chủ quan từ bản thân đội ngũ CBCC cấp xã. Chính vì vậy vấn đề đặt ra cần mang tính toàn diện để kiện toàn đội ngũ CBCC cấp xã nói chung và đội ngũ CBCC cấp xã tỉnh Bắc Giang nói riêng.

Vấn đề hoàn hiện đội ngũ CBCC cấp xã là một vấn đề khá rộng lớn, tuy nhiên tác giả trên cơ sở thực trạng đội ngũ CBCC cấp xã chỉ đi sâu vào một số giải pháp có tính cơ bản, trọng yếu để kiện toàn đội ngũ CBCC cấp xã của tỉnh trong thời gian tới.

3.3.1. Tăng số lượng cán bộ, công chức cấp xã đáp ứng yêu cầu công việc

Với số lượng CBCC cấp xã như hiện nay, tình trạng còn kiêm nhiệm là phổ biến. Thực tế đã chứng minh chất lượng của việc kiêm nhiệm các chức danh

hiệu quả chưa cao. Trong khi chúng ta đang thực hiện phương châm xây dựng đội ngũ CBCC cấp xã đảm bảo chuyên nghiệp hóa, có trình độ chuyên môn, có khả năng lãnh đạo, quản lý. Do đó, một mặt thực hiện việc giảm biên chế một cách cương quyết và mạnh mẽ hơn đối với các cơ quan chính quyền trung ương, cấp tỉnh, cấp huyện và các cấp tương đương, tăng cường biên chế và tổ chức CBCC cho cấp xã. Số CBCC bị giảm của các cơ quan này sẽ được điều chuyển cho các cơ quan cấp xã đảm bảo không tăng thêm số lượng CBCC trong hệ thống.

Hiện tại UBND tỉnh Bắc Giang đã ban hành Quyết định số 236/2010/QĐ-UBND quy định chức vụ, chức danh, số lượng, một số chế độ, chính sách đối với cán bộ, công chức, những người hoạt động không chuyên trách ở xã, phường, thị trấn và ở thôn, tổ dân phố; trong đó, các vị trí công chức tùy từng loại cấp xã để bố trí tăng số lượng. Tuy nhiên, hiện tại các chức danh trên ở bất kỳ cấp xã loại nào cũng đều cần tăng để đảm bảo thực hiện nhiệm vụ chất lượng tốt, đáp ứng yêu cầu nhiệm vụ hiện nay.

Các chức danh Địa chính - xây dựng, Văn hóa - xã hội, Tư pháp - hộ tịch, Tài chính - kế toán, là các vị trí hiện tại đảm nhiệm rất nhiều đầu việc, lĩnh vực quản lý. Các vị trí này cần thiết phải tăng số lượng (từ 2 công chức trở lên) đảm bảo giải quyết công việc đúng tiến độ, có chất lượng.

Bố trí chức danh cán bộ chuyên trách Văn phòng Đảng ủy, Phó chỉ huy quân sự và Phó trưởng công an cấp xã; cán bộ bán chuyên trách phụ trách công tác dân vận cấp xã đảm bảo gắn trách nhiệm, quyền hạn của cán bộ với nhiệm vụ được giao, đồng thời tránh tồn đọng, các cán bộ chuyên trách phải thực hiện công việc mang tính sự vụ, ảnh hưởng đến hiệu quả lãnh đạo, quản lý.

3.3.2. Có chế độ lương, phụ cấp và các chính sách ưu tiên, ưu đãi đối với cán bộ, công chức cấp xã đặc biệt là đối với lãnh đạo chủ chốt và các đơn vị vùng sâu, vùng xa, vùng đặc biệt khó khăn

Vấn đề tiền lương, các khoản phụ cấp, sinh hoạt phí và các ưu tiên, ưu đãi khác luôn là vấn đề quan tâm hàng đầu của người lao động nói chung và