Tình Hình Tăng Trưởng Dư Nợ Cho Vay Của Nhtmcp Và Chất Lượng Hoạt Động Sản Xuất Kinh Doanh Của Dnn&v Trong Lĩnh Vực Cn&xd

Bảng 3.15: Tình hình tăng trưởng dư nợ cho vay của NHTMCP và chất lượng hoạt động sản xuất kinh doanh của DNN&V trong lĩnh vực CN&XD

giai đoạn 2012-2015

Tiêu chí	2012	2013	2014	2015
1	Giá trị tăng thêm bình quân của DNN&V trong CN&XD Triệu đồng
1.1	Tiền lương	-	5618,0	6038,6	5745,0
1.2	Thu nhập hỗn hợp	-	426,4	401,0	362,4
1.3	Khấu hao	-	758,5	687,8	591,6
1.4	Thuế	-	386,9	484,8	422,3
2	Tốc độ tăng %
2.1	Tăng trưởng dư nợ cho vay khách hàng là DNN&V trong CN&XD	-	14,72	18,03	3,46
2.2	Tốc độ tăng giá trị tăng thêm bình quân của DNN&V trong CN&XD
2.2.1	Tốc độ tăng tiền lương	-	-	7,48	-4,86
2.2.2	Tốc độ tăng thu nhập hỗn hợp	-	-	-5,95	-9,6
2.2.3.	Tốc độ tăng khấu hao	-	-	-9,32	-13,98
2.2.4.	Tốc độ tăng thuế	-	-	25,3	-12,89

Có thể bạn quan tâm!

• Bài Học Thành Công Và Chưa Thành Công Rút Ra Cho Tỉnh Nghệ An
• Một Số Chỉ Tiêu Chủ Yếu Hoạt Động Tính Bình Quân Của Ngân Hàng Giai Đoạn 2012-2015
• Tình Hình Biến Đổi Dư Nợ Cho Vay Của Nhtmcp Và Quy Mô Và Tốc Phát Triển Của Dnn&v Trong Lĩnh Vực Cn&xd Giai Đoạn 2012-2015
• Những Tác Động Đối Với Sự Phát Triển Kinh Tế - Xã Hội Của Tỉnh Nghệ An Khi Nhtmcp Cho Các Dnn&v Lĩnh Vực Cn&xd Vay Vốn
• Ý Kiến Đánh Giá Về Năng Lực Hoạt Động Cho Vay Của Nhtmcp Đối Với Dnn&v Trong Lĩnh Vực Cn&xd Trên Địa Bàn Tỉnh Nghệ An
• Năng Lực Sử Dụng Vốn Vay Của Dnn&v Trong Lĩnh Vực Cn&xd Còn Hạn Chế.

Xem toàn bộ 208 trang tài liệu này.

Nguồn: Kết quả điều tra của tác giả

Việc gia tăng của dư nợ cho vay của các ngân hàng thương mại cổ phần như phân tích trên đã góp phần giảm thiểu những khó khăn về vốn cho các doanh nghiệp, tiền lương bình quân trả cho lao động của các doanh nghiệp này cũng tương đối cao và cũng có xu hướng tăng trong giai đoạn nghiên cứu khi lương của doanh nghiệp chi trả năm 2013 là 5618 triệu đồng, con số này năm 2015 là 5745 triệu đồng.

Lượng thuế doanh nghiệp nộp cho ngân sách nhà nước cũng có xu hướng tăng trong kỳ nghiên cứu khi năm 2014 các doanh nghiệp trong lĩnh vực công nghiệp và xây dựng nộp thuế tăng hơn 20% so với cùng kỳ năm trước. Đây cũng là tín hiệu tốt phản ánh thực tế mối quan hệ giữa dư nợ cho vay của ngân hàng thương mại cổ phần với hoạt động sản xuất kinh doanh của doanh nghiệp.

Tuy nhiên, xét về tốc độ gia tăng thì kể cả tiền lương, thu nhập hỗn hợp, khấu hao và thuế năm 2015 đều giảm so với 2014. Điều này phản ánh hiệu quả hoạt động sản xuất kinh doanh của các DNN&V trong CN&XD còn hạn chế.

3.2.3.2. Nhận xét về vai trò hoạt động cho vay của NHTMCP đối với việc nâng cao chất lượng và hiệu quả hoạt động sản xuất kinh doanh DNN&V trong lĩnh vực CN&XD trên địa bàn tỉnh Nghệ An

Bảng số liệu 3.16 cho thấy rằng tác động của hoạt động cho vay của ngân hàng thương mại cổ phần với việc nâng cao chất lượng và hiệu quả hoạt động sản xuất kinh doanh của các DNN&V trong lĩnh vực công nghiệp và xây dựng ở mức khá và cao, hay nói cách khác, họ cho rằng hoạt động cho vay của NHTM có tầm quan trọng lớn đến việc nâng cao chất lượng và hiệu quả sản xuất kinh doanh của doanh nghiệp, điểm bình quân dao động từ 4,35 đến 4,63 điểm trung bình trên điểm đánh giá là 5 điểm.

Bảng 3.16: Đánh giá tầm quan trọng và thực tế đạt được về tác động hoạt động cho vay của NHTMCP đối với nâng cao chất lượng và hiệu quả hoạt động sản xuất kinh doanh DNN&V trong lĩnh vực CN&XD trên địa bàn tỉnh Nghệ An

Điểm đánh giá bình quân chung về tầm quan trọng của ba nhóm đối tương		Điểm bình quân đánh giá về thực tế đạt được hiện nay
Tổng số ý kiến	Điểm bình quân chung	Trong đó
		M1	M2	M3
Tác động cho vay của NHTM đối với việc nâng cao hiệu quả sản xuất kinh doanh của DNN&V	297	4,35	3,27	2,94	3,13
Tác động cho vay của NHTM đối với việc nâng cao chất lượng, mẫu mã sản phẩm của DNN&V	297	4,38	2,9	2,41	2,72
Tác động cho vay của NHTM đối với biến đổi về tiền lương	297	4,24	2,84	3,76	3,12
Tác động cho vay của NHTM đối với sự thay đổi thu nhập hỗn hợp	297	4,52	3,27	2,94	3,13
Tác động cho vay của NHTM đối với sự thay đổi khấu hao	297	4,46	3,00	2,53	3,00
Tác động cho vay của NHTM đối với sự thay đổi về thuế	297	4,63	3,27	3,82	3,35

Nguồn: Kết quả điều tra của tác giả

Tuy nhiên, tầm quan trọng là như vậy, nhưng thực tế đạt được thể hiện vai trò của cho vay với sự thay đổi chất lượng hoạt động sản xuất kinh doanh của doanh nghiệp vẫn hạn chế, khi mức đánh giá của các doanh nghiệp (M3) cho vai trò này chỉ

đạt được ở mức trung bình (khoảng từ 2,72 ĐTB/5 đến 3,35 ĐTB/5), ngoại trừ sự tác động cho vay của NHTM đối với sự thay đổi về thuế đạt cận dưới của mức khá là 3,35 ĐTB/5. Điều đáng chú ý là trong nâng cao chất lượng và hiệu quả hoạt động sản xuất kinh doanh, tác động cho vay của NHTM đối với việc nâng cao chất lượng, mẫu mã sản phẩm của DNN&V là thâp nhất, đạt 2,72 ĐTB/5

Với đặc điểm nguồn vốn nhỏ, các DNN&V trong lĩnh vực công nghiệp xây dựng khó đầu tư được công nghệ sản xuất tiên tiến, hiện đại để cải thiện chất lượng và mẫu mã sản phẩm . Vì vậy, nguồn vốn huy động từ ngân hàng thương mại cổ phần có thể coi là nguồn quan trọng để các doanh nghiệp này thực hiện được nhu cầu nâng cao chất lượng sản phẩm của mình, tuy nhiên các DNN&V này chưa chú trọng đến việc thay đổi mẫu mã sản phẩm nhằm thu hút khách hàng cũng như xây dựng và phát triển thị trường sản phẩm mới của mình.

Hoạt động cho vay của ngân hàng thương mại cổ phần với cơ chế hoạt động cơ bản là “vay có hoàn trả theo thời hạn quy định cả vốn gốc và có lãi”, nếu quá hạn phải chịu lãi suất cao, đã thúc đẩy các DNN&V nói chung và cụ thể là các DNN&V trong lĩnh vực công nghiệp xây dựng nâng cao hiệu quả của việc sử dụng vốn. Để có tiền cho các doanh nghiệp này vay, ngân hàng phải tiến hành huy động vốn và có quy định thời hạn trả vốn rõ ràng, như vậy ngân hàng cũng phải cân đối giữa nguồn huy động và nguồn cho vay sao cho phù hợp, đảm bảo tính thanh khoản cho ngân hàng. Vì vậy, khi ký kết hợp đồng tín dụng, ngân hàng đã cân nhắc nguồn có khả năng giải ngân, và thời hạn cần thiết để thu hồi vốn. Cho nên đến thời hạn trả nợ, dù các doanh nghiệp làm ăn có lãi hay không cũng phải thực hiện nhiệm vụ trả nợ của mình. Do đó, bắt buộc hoạt động kinh doanh của doanh nghiệp phải sinh lời. Thêm vào đó, khi cho vay ngân hàng thường xuyên kiểm tra tình hình kinh doanh cũng như tình hình tài chính của doanh nghiệp và họ chỉ cho vay những doanh nghiệp có kết quả kinh doanh tốt, tình hình tài chính lành mạnh, minh bạch, đảm bảo có khả năng trả nợ cho ngân hàng. Yếu tố này thúc đẩy các doanh nghiệp cần quan tâm hơn nữa đến hiệu quả sử dụng vốn, giảm chi phí sản xuất kinh doanh, tăng vòng quay vốn tạo điều kiện nâng cao khả năng tối đa hoá lợi nhuận của các doanh nghiệp.

Tuy nhiên, kết quả nghiên cứu cho thấy, trong những năm 2013 và 2014 trở lại đây, tốc độ tăng tiền lương, tăng thu nhập hỗn hợp, tăng khấu hao, tăng thuế đều giảm; trong kết chuyển cuối năm về nợ xấu của ngân hàng thương mại cổ phần có một lượng vốn tương tồn đọng là của các DNN&V trong lĩnh vực công nghiệp và xây dựng. Điều này cho thấy, hoạt động sản xuất kinh doanh có sử dụng vốn vay của ngân hàng thương mại cổ phần của các doanh nghiệp này chưa thực sự hiệu quả.

Tóm lại, tác động hoạt động cho vay của NHTMCP đối với việc nâng cao chất lượng và hiệu quả sản xuất kinh doanh của DNN&V mới đạt ở mức trung bình, đáng chú ý là cho vay để đổi mới về nâng cao chất lượng, cải tiến mẫu mã, kiểu dáng sản phẩm còn rất thấp.

3.2.4. Đánh giá chung về vai trò hoạt động cho vay của ngân hàng thương mại cổ phần đối với sự phát triển doanh nghiệp nhỏ và vừa trong lĩnh vực công nghiệp và xây dựng trên địa bàn tỉnh Nghệ An

3.2.4.1. Những tác động đối với sự phát triển của DNN&V trong lĩnh vực CN&XD

Kết quả điều tra khảo sát cho thấy, hoạt động cho vay của NHTMCP có vai trò quan trọng với sự phát triển của các DNN&V trong lĩnh vực công nghiệp và xây dựng trên địa bàn tỉnh Nghệ An

Thứ nhất, hoạt động cho vay của NHTMCP ngày càng góp phần đảm bảo vốn cho các DNNVV trong lĩnh lĩnh vực CN&XD

Số liệu điều tra cho thấy quy mô dự nợ các năm 2012-2015 ngày càng tăng lên. Trong những năm 2012-2015 dư nợ cho vay bình quân với khách hàng DNN&V trong CN&XD liên tục tăng lên năm 2012 dư nợ bình quân 1 doanh nghiệp là 111,792 triệu đồng thì đến năm 2015 là 156,624 triệu đồng; tốc độ tăng trưởng hàng năm từ 3,46% đến 18,03%

Có hơn 60% lượng vốn bình quân của các doanh nghiệp là các khoản vay, trong đó một phần lớn trong các khoản vay đó là vay từ các ngân hàng thương mại cổ phần:

Bảng 3.17: Dư nợ cho vay bình quân với khách hàng DNN&V trong lĩnh vực CN&XD giai đoạn 2012-2015

Tiêu chí	2012	2013	2014	2015
1	Dư nợ cho vay bình quân với khách hàng DNN&V trong CN&XD. Tr. Đồng	111. 792	128. 249	151. 379	156. 624
2	Tốc độ tăng trưởng dư nợ cho vay khách hàng là DNN&V trong CN&XD %	100, 00	114, 72	118, 03	103, 46

Nguồn: Kết quả điều tra của tác giả

Việc tăng trưởng dư nợ vốn vay đó đã có tác động đến sự thay đổi về quy mô, tốc độ phát triển, chuyển đổi cơ cấu, nâng cao chất lượng và hiệu quả phát triển của DNN&V trong lĩnh vực CN&XD trên địa bàn tỉnh Nghệ An.

Thứ hai, nhờ vay được vốn của NHTMCP, các DNNVV trong lĩnh vực CN&XD có điều kiện cải thiện kết quả hoạt động sản xuất kinh doanh

Giá trị sản xuất của các DNN&V trong lĩnh vực CN&XD có xu hướng tăng dần qua các năm trong thời kỳ nghiên cứu, kết quả phân tích dữ liệu thu thập có sự đồng nhất với xu hướng đóng góp của ngành CN&XD trong sự phát triển kinh tế chung của tỉnh Nghệ An:

Bảng 3.18: Giá trị sản xuất, chi phí trung gian và giá trị gia tăng của DNN&V trong lĩnh vực công nghiệp và xây dựng trong giai đoạn 2013-2015

ĐV tính	Tính bình quân cho một doanh nghiệp
	2013	2014	2015
1. Giá trị sản xuất	Triệu đồng	22.041,3	24.333,3	23.674,4
2. Chi phí trung gian	Triệu đồng	15.700,8	17.381,2	16.847,0
2.1. Chi phí vật chất	Triệu đồng	14.875,4	16.480,4	16.002,3
2.1.1. Nguyên vật liệu	Triệu đồng	11.932,7	13.217,6	12.928,2
2.1.2. Nhiên liệu	Triệu đồng	4.887,8	2.320,5	2.197,8
2.1.3 Động lực	Triệu đồng	477,8	482,4	434,5
2.1.4. Vật chất khác	Triệu đồng	301,7	351,7	322,7
2.2. Chi phí dịch vụ	Triệu đồng	440,0	470,4	436,4
3. Giá trị tăng thêm	Triệu đồng	6.346,9	6.960,0	6.761,5
3.1. Tiền lương	Triệu đồng	5.154,6	5.710,7	5.445,1
3.2. Thu nhập hỗn hợp	Triệu đồng	261,9	265,2	255,9
3.3. Khấu hao	Triệu đồng	568,4	552,1	485,8
3.4. Thuế	Triệu đồng	361,1	466,0	400,0

Nguồn: Kết quả điều tra của tác giả

Giá trị sản xuất của các DNN&V trong lĩnh vực CN&XD trên địa bàn tỉnh Nghệ An có sự thay đổi qua các năm từ 2013 đến 2015. Năm 2013 GTSX tính bình quân cho một doanh nghiệp là 22.041,3 triệu đồng, bước sang năm 2014 GTSX này tăng 2.292 triệu đồng, điều này cho thấy kết quả của hoạt động sản xuất kinh doanh có sự gia tăng, tuy nhiên năm 2015 chỉ tiêu này GTSX lại có sự sụt giảm.

Về chi phí trung gian cũng tương tự, tăng trong năm đầu nhưng đến năm 2015 giá trị này giảm, theo bảng số liệu có thể thấy việc sử dụng nhiên liệu trong hoạt động sản xuất đã giảm đáng kể, từ 4.887,8 triệu đồng năm 2013 xuống 2.197,8 triệu đồng năm 2015.

Về giá trị tăng thêm, chỉ tiêu đóng góp cao nhất vào giá trị tăng thêm là tiền lương, chiếm khoảng hơn 80% giá trị này, qua 3 năm, giá trị tăng thêm tính bình quân cho một doanh nghiệp có sự biến đổi tăng giảm theo sự tăng giảm của GTSX và chi phí trung gian.

Thứ ba, tuy nhiên tác động đối với DNN&V vẫn còn những hạn chế, nhất là cho vay để thay đổi cơ cấu ngành nghề, thay đổi công nghệ, tạo sản phẩm mới của các DNN&V chưa có tác động rõ nét

Dưới góc nhìn của các ngân hàng và cán bộ quản lý nhà nước, tác động cho vay của NHTMCP đến sự phát triển của các DNN&V trong lĩnh vực công nghiệp và xây dựng chủ yếu ở mức trung bình. Kết quả ở bảng sau đây cho thấy nhận xét này

Bảng 3.19: Ý kiến đánh giá về tác động hoạt động cho vay đối với sự phát triển của DNN&V trong lĩnh vực CN&XD trên địa bản tỉnh Nghệ An hiện nay

Tổng số ý kiến		Trong đó
		Ngân hàng		Cán bộ quản lý
Số ý kiến trả lời	Điểm BQ	Số ý kiến trả lời	Điểm BQ	Số ý kiến	Điểm BQ
1. Tác động tới sự đóng góp của DNN&V cho tạo việc làm, tăng thu nhập, nâng cao đời sống người lao động	197	3,43	17	3,76	180	3,40
2. Tác động tới sự đóng góp của DNN&V cho phát triển kinh tế xã hội của tỉnh	197	3,39	17	3,82	180	3,35
3. Tác động tới tốc độ phát triển của các DNN&V trên địa bàn	197	3,06	17	2,94	180	3,07
4. Tác động tới quy mô phát triển của các DNN&V trên địa bàn	197	2,99	17	2,82	180	3,01
5. Tác động tới quy mô phát triển của các DNN&V trên địa bàn	197	2,99	17	2,82	180	3,01
6. Tác động tới nâng cao chất lượng sản phẩm do DNN&V sản xuất	197	2,99	17	3,06	180	2,98
7. Tác động tới khả năng chiếm lĩnh thị trường của DNN&V	197	2,94	17	3,12	180	2,92
8. Tác động tới những đóng góp khác	197	2,82	17	3,33	180	2,77
9. Tác động tới sự thay đổi về cơ cấu ngành nghề của DNN&V trên địa bàn	197	2,7	17	2,94	180	2,68
10. Tác động tới trình độ công nghệ của các DNN&V trên địa bàn	197	2,69	17	2,53	180	2,71

Nguồn: Kết quả điều tra của tác giả

Kết quả bảng 3.19 trên cho thấy, trong 10 tác động cho vay của NHTMCP đối với DNNVV trong lĩnh vực CN&XD, thì tác động cho vay của NHTMCP đối với doanh nghiệp nhằm tạo việc làm, tăng thu nhập, nâng cao đời sống người lao động và đóng góp cho sự phát triển kinh tế xã hội của tỉnh Nghệ An là đạt ở mức khá (3,43 ĐBQ/5) và xắp xỉ đạt mức khá (3,39ĐBQ/5). Còn lại các tác động khác chỉ đạt ở mức trung bình. Trong đó, các khâu yếu nhất là cho vay để thay đổi cơ cấu ngành nghề và thay đổi công nghệ của các DNNVV trong lĩnh vực CN&XD.

Đặc biệt, trình độ công nghệ là một trong những vấn đề cần quan tâm với các DNNVV hiện nay. Thực tế cho thấy, công nghệ của các doanh nghiệp sử dụng chủ yếu là công nghệ trung bình, có những công nghệ là lạc hậu. Vì thế việc cho vay của NHTMCP cần khuyến khích các doanh nghiệp thực hiện kế hoạch đầu tư cho máy móc thiết bị hoạt động nhằm nâng cao năng suất cũng như giá trị sản xuất của doanh nghiệp. Muốn thế cần phải cho vay dài hạn với quy mô vay phải lớn.

Kết quả tại bảng 3.6 cho thấy, i) Quy mô vay của DNN&V còn nhỏ. Điều này cũng đúng với đặc điểm chung về vay của loại hình doanh nghiệp này nhưng điều đó sẽ khó cho việc đáp ứng nhu cầu vốn để đổi mới kỹ thuật cần quy mô vốn lớn; ii) Ngoại trừ năm 2012, vay trung và dài hạn bình quân của mỗi DNN&V chiếm 85,55 % tổng số vay của DNN&V tại các ngân hàng thương mai, nhưng các năm 2013-2015 vay trung và dài hạn giảm xuống chiếm từ 35,45% đến 45,48% tổng số vay của DNN&V tại hệ thống ngân hàng. Nói cách khác cơ cấu vay trung và dài hạn của DNN&V tại các NHTM còn thấp

3.2.4.2. Những tác động đối với bản thân NHTMCP khi cho các DNN&V lĩnh vực CN&XD vay vốn

Kết quả điều tra của tác giả cho thấy, những năm 2012-2015 tỷ lệ % dư nợ cho vay khách hàng là các DNN&V trong CN&XD BQNH có xu hướng giảm nhẹ từ 26,39% xuống còn 25,96%, trong đó tỷ lệ % dư nợ cho vay ngắn hạn từ 30,15% xuống còn 28,14%; tỷ lệ cho vay trong và dài hạn là từ 58,36% xuống còn 26,95.%; Tỷ lệ dư nợ quá hạn của khách hàng là các DNN&V trong CN&XD BQNH từ 30,82% năm 2013 đến 55,11% năm 2015; Tỷ lệ dư nợ xấu của khách hàng là các DNN&V trong CN&XD BQNH từ 0,73% năm 2014 xuống còn 0,6% năm 2015. Chi tiết xem bảng 3.21:

Bảng 3.20: Tỷ lệ dư nợ, dư nợ quá hạn và nợ xấu của khách hàng là các DNN&V trong CN&XD BQNH

Tiêu chí	2012	2013	2014	2015
1	Dư nợ cho vay khách hàng BQNH	423.605	459.742	545.102	603.164
	Trong đó dư nợ cho vay khách hàng là DNN&V trong CN&XD BQNH	111.792	128.249	151.379	156.624
	Tỷ lệ %	100,00	100,00	100,00	100,00
	Tỷ lệ % dư nợ khách hàng là DNN&V trong CN&XD BQNH	26,39	27,89	27,77	25,96
1.1	Dư nợ ngắn hạn BQNH	259.793	305.325	326.263	341.384
	Trong đó dư nợ khách hàng là DNN&V trong CN&XD BQNH	78.347	81.074	77.369	96.070
	Tỷ lệ %	100,00	100,00	100,00	100,00
	Tỷ lệ % dư nợ ngắn hạncủa DNN&V trong CN&XD BQNH	30,15	26,55	23,71	28,14
1.2	Dư nợ trung, dài hạn BQNH	163.812	154.417	218.839	261.780
	Trong đó dư nợ khách hàng là DNN&V trong CN&XD BQNH	95.611	45.465	65.603	70.557
	Tỷ lệ %	100,00	`100,00	100,00	100,00
	Tỷ lệ % dư nợ trung dài hạn của DNN&V trong CN&XD BQNH	58,36	29,44	29,98	26,95
2	Dư nợ quá hạn BQNH	294	425	906	2.141
	Trong đó dư nợ quá hạn của DNN&V trong CN&XD BQNH	-	131	318	1.180
	Tỷ lệ %	100,00	`100,00	100,00	100,00
	Tỷ lệ % dư nợ quá hạn của DNN&V trong CN&XD BQNH	-	30,82	35,09	55,11
3	Dư nợ xấu BQNH	71.772	21.194	21.994	35.895
	Trong đó dư nợ xấu của DNN&V trong CN&XD BQNH	-	-	159	216
	Tỷ lệ %	100,00	100,00	100,00	100,00
	Tỷ lệ % dư nợ xấu của DNN&V trong CN&XD BQNH	-	-	0,73	0,6

Nguồn: Kết quả điều tra của tác giả

Từ bảng này cho thấy

- Những tác động tích cực đối với bản thân NHTMCP khi cho các DNN&V lĩnh vực CN&XD vay vốn

Thứ nhất, tỷ lệ dư nợ xấu của các ngân hàng thương mại cổ phần với các DNN&V trong lĩnh vực CN&XD là tương đối thấp và có xu hướng giảm trong kỳ