Các Giải Pháp Hoàn Thiện Pháp Luật Và Bảo Đảm Thi Hành Pháp Luật Về Dân

nhưng đặt trong sự phối hợp chặt chẽ, tất cả chương trình vận động đều nhằm một mục tiêu hoàn thành nhiệm vụ chính trị của toàn hệ thống Đảng, chính quyền, đoàn thể. Khắc phục triệt để bệnh hành chính hóa công tác đoàn thể. Các tổ chức Hội phụ nữ, Hội nông dân, Hội cựu chiến binh, Đoàn thanh niên căn cứ vào chức năng nhiệm vụ, đặc điểm riêng và lợi thế của tổ chức để xây dựng chương trình vận động phù hợp, tập trung vào việc đẩy mạnh và thực hiện hiệu quả cuộc vận động “Toàn dân đoàn kết xây dựng đời sống văn hóa ở khu dân cư”. Thực hiện có hiệu quả, thực chất trên cơ sở tự nguyện tự giác của nhân dân trong các cuộc vận động mang tính chất xã hội từ thiện.

+ Tiếp tục phổ biến tuyên truyền mục đích hoạt động, nội dung điều lệ của Mặt trận Tổ quốc và các tổ chức chính trị - xã hội, để từng thành viên, đoàn viên, hội viên nắm được nguyên tắc hoạt động, quyền và trách nhiệm khi tham gia công tác. Cùng với đó là quản lý chặt chẽ, quan tâm bồi dưỡng để nâng cao năng lực vận động nhân dân cho đội ngũ cán bộ không chuyên trách, cán bộ đoàn thể ở địa phương.

+ Tích cực tham gia xây dựng Đảng, xây dựng chính quyền, thực hiện tốt chức năng giám sát và phản biện xã hội của Mặt trận Tổ quốc ở cơ sở. Các tổ chức chính trị - xã hội tham gia quản lý Nhà nước theo luật định, thực hiện tốt các quy chế phối hợp công tác các nghị quyết, thông tư liên tịch đã ký kết.

+ Phân cấp rò ràng và đảm bảo nguồn kinh phí từ ngân sách để Mặt trận Tổ quốc và các tổ chức chính trị - xã hội ở từng phường trong Quận chủ động trong hoạt động trên cơ sở dự toán ngân sách hàng năm đã được Hội đồng nhân dân xã, thị trấn thông qua. Khắc phục tình trạng “xin – cho” giữa các tổ chức chính trị - xã hội và chính quyền cơ sở. Mặt trận Tổ quốc và các tổ chức thành viên phải tự cân đối kinh phí hoạt động trên cơ sở thu đủ đoàn phí, hội phí, minh bạch trong quản lý hội phí, đoàn phí và các khoản hỗ trợ, quyên góp. Các tổ chức thực hiện tín chấp cho đoàn viên, hội viên vay vốn phải có trách nhiệm với

các tổ chức tín dụng, các dự án cho vay trong việc quản lý vốn vay và thu hồi vốn.

+ Tăng cường vận động đoàn viên, hội viên và các tầng lớp nhân dân phát huy dân chủ trực tiếp ở các địa phương trong Quận nhằm tuyên truyền, vận động nhân dân phát huy nguồn lực thực hiện các chủ trương chính sách, pháp luật, tham gia xây dựng Đảng, xây dựng chính quyền, đẩy mạnh các phong trào thi đua lao động sản xuất, xây dựng đời sống văn hoá ở khu dân cư; chăm lo bảo vệ quyền và lợi ích chính đáng của đoàn viên, hội viên và nhân dân.

3.1.4. Tiếp tục cũng cố, kiện toàn, nâng cao chất lượng hoạt động của Ban chỉ đạo quy chế dân chủ ở các cấp,tăng cường công tác kiểm tra của Đảng đồng thời đẩy mạnh xây dựng các điển hình, kịp thời khen thưởng tập thể, cá nhân thực hiện tốt quy chế dân chủ ở cơ sở

Tiếp tục củng cố kiện toàn Ban chỉ đạo các cấp, các ngành, thành viên trong Ban chỉ đạo. Theo chức năng, nhiệm vụ của mình, các Ban chỉ đạo tham mưu cho cấp ủy, UBND những giải pháp thiết thực, giải quyết những vấn đề bức xúc hiện nay ở cơ sở. Ban chỉ đạo các ngành phải chủ động đi cơ sở chỉ đạo, kiểm tra giải quyết những vấn đề thuộc phần trách nhiệm của ngành mình đảm nhiệm. Tập trung chỉ đạo việc rà soát, sửa đổi, bổ sung hương ước, qui ước, quy chế làm việc phù hợp với pháp lệnh và Nghị định mới ban hành, chỉ đạo tốt việc tổng kết, đánh giá tình hình, kết quả công tác xây dựng cơ sở và thực hiện quy chế dân chủ năm 2010, xây dựng kế hoạch hoạt động hoạt động năm 2011, đảm bảo sát với tình hình cụ thể của cơ quan, đơn vị, địa phương.

Có thể bạn quan tâm!

Xem toàn bộ 121 trang tài liệu này.

Tăng cường công tác hướng dẫn, kiểm tra các tổ chức trong hệ thống chính trị, các ngành, đoàn thể và cơ sở để kịp thời có giải pháp chỉ đạo thiết thực hiệu quả. Hàng năm có chỉ đạo chuyên đề về thực hiện dân chủ; chỉ đạo

xây dựng các đơn vị điển hình thực hiện tốt QCDC ở các loại hình để rút kinh nghiệm và nhân rộng.

3.2. Các giải pháp hoàn thiện pháp luật và bảo đảmthi hành pháp luật về dân chủ cơ sở tại quận Hoàn Kiếm, thành phố Hà Nội

3.2.1. Nhóm giải pháp hoàn thiện các quy định của pháp luật về dân chủ cơ sở

3.2.1.1.Cần nâng Pháp lệnh thực hiện dân chủ ở xã, phường, thị trấn năm 2007 lên thành luật.

Vấn đề đầu tiên và quan trọng nhất: Trước hết cần nâng Pháp lệnh thực hiện dân chủ ở xã, phường, thị trấn năm 2007 lên thành Luật về thực hiện dân chủ ở xã, phường, thị trấn. Đây là yêu cầu thực tế, là đòi hỏi của các tầng lớp Nhân dân trong thời gian qua. Việc ghi nhận thực hiện dân chủ ở cấp xã ở tầm một đạo luật sẽ càng khẳng định sự quan trọng của vấn đề này, thể hiện sự quan tâm của Nhà nước đối với Nhân dân, tạo cơ sở tốt hơn cho việc thực hiện quyền làm chủ của Nhân dân.

3.2.1.2.Cầnhoàn thiện về nội dung, hình thức công khai để Nhân dân biết

Luật về thực hiện dân chủ ở xã, phường, thị trấn nên bổ sung quy định về minh bạch trong việc công khai (phạm vi nội dung của mỗi loại việc công khai đến đâu, bao gồm những vấn đề gì; thời điểm công khai; thời gian công khai…).

Về hình thức công khai thông tin cho Nhân dân biết, theo kết quả khảo sát, nhiều ý kiến cho rằng, cũng nên ghi nhận thêm hình thức công khai thông qua trang thông tin điện tử (Internet) của chính quyền các cấp. Luật về thực hiện dân chủ ở xã, phường, thị trấn không nên tiếp tục quy định theo hướng tất cả các hình thức công khai đều áp dụng đối với tất cả các nội dung cần công khai.

định.

3.2.1.3.Cần hoàn thiện nội dung, hình thức Nhân dân bàn và quyết

Chuyển một số nội dung Nhân dân tham gia ý kiến trước khi cơ quan

có thẩm quyền quyết định thành nội dung Nhân dân bàn, biểu quyết để cấp có thẩm quyền quyết định

Theo quy định tại Điều 19 của Pháp lệnh thực hiện dân chủ ở xã, phường, thị trấn năm 2007 thì hiện nay, có 5 nhóm nội dung phải đưa ra lấy ý kiến Nhân dân trước khi cơ quan có thẩm quyền quyết định. Những nội dung này không mang tính chất kỹ thuật, chuyên môn cao và ảnh hưởng trực tiếp đến quyền lợi cơ bản của người dân được quy định trong Hiến pháp (quyền về cư trú, nhà ở, việc làm ...) và có tác động đến nhiều mặt của đời sống chính trị, kinh tế, xã hội của địa phương nên phải được Nhân dân bàn, biểu quyết làm cơ sở cho cơ quan có thẩm quyền quyết định. Mặt khác cũng nên bổ sung một vấn đề Nhân dân bàn, biểu quyết để cơ quan có thẩm quyền quyết định là: phương án sử dụng các khoản đóng góp vào quỹ của thôn, xã đề góp phần tăng tính minh bạch trong việc sử dụng kinh phí do Nhân dân đóng góp.

- Về nội dung Nhân dân bàn và quyết định trực tiếp:

Pháp lệnh thực hiện dân chủ ở xã, phường, thị trấn năm 2007 nên được bổ sung quy định bước thăm dò, lấy ý kiến của người dân về việc xây dựng công trình, nắm bắt được tâm tư, nguyện vọng của người dân.

Tuy nhiên, trong trường hợp một số người dân không thực thi quyết định đã được thông qua (phương án giải phóng mặt bằng, mức đóng góp ...) thì Pháp lệnh thực hiện dân chủ ở xã, phường, thị trấn năm 2007 cần quy định rò biện pháp giải quyết. Để đảm bảo tính dân chủ, tự nguyện chấp hành của người dân, nên áp dụng những biện pháp “mềm” trong vấn đề này, tránh những giải pháp quá mạnh ảnh hưởng đến tâm lý của người dân.

định:

- Về nội dung Nhân dân bàn, biểu quyết để cấp có thẩm quyền quyết

Nhanh chóng ban hành văn bản mới thay thế Thông tư liên tịch số

03/2000/TTLT-BTP-BVHTT-BTTUBTƯMTTQVN ngày 31-3-2000 về xây

dựng và thực thi hương ước vì văn bản này đã được ban hành trước Pháp lệnh thực hiện dân chủ ở xã, phường, thị trấn năm 2007 khá lâu, có những điểm không còn phù hợp với thực tiễn đời sống. Tùy vào đặc thù vùng miền, nên có hướng dẫn thống nhất việc xây dựng hương ước theo hướng phân hóa.

Tùy vào đặc thù vùng miền, nên có hướng dẫn thống nhất việc xây dựng hương ước theo hướng phân hóa. Đối với khu vực nông thôn, nên tiếp tục duy trì hương ước nhưng chủ yếu nên hướng đến các quy định nội bộ của thôn, làng và nếp sống văn hóa mới lành mạnh. Đối với khu vực đô thị, vẫn nên có quy ước văn hóa nhưng vì ở nhiều phường có rất nhiều tổ dân phố và ít có đặc thù riêng nên chỉ cần xây dựng một văn bản quy ước áp dụng chung cho một số tổ dân phố (khu dân cư) hoặc quy ước chung cho đơn vị phường.

Nên bổ sung quy định Chủ tịch UBND Quận có thể ủy quyền cho Chủ tịch UBND phường ký thông qua quy ước nhằm hạn chế việc tồn đọng các bản quy ước, đặc biệt là ở khu vực đô thị hiện nay.

Xây dựng cơ chế giám sát việc thực thi quy ước và chế tài xử lý đối với việc vi phạm quy định của quy ước. Về chủ thể nên được pháp luật quy định giao giám sát thực hiện quy ước là Ban Công tác Mặt trận khu dân cư (tổ dân phố) vì đây là tổ chức gắn bó gần gũi với quần chúng Nhân dân, góp phần thể hiện sâu sắc hơn bản chất của MTTQ trong việc tham gia xây dựng đời sống của Nhân dân.

Pháp lệnh nên ghi nhận khu dân cư, phạm vi, quy mô khu dân cư để góp phần giải tỏa khó khăn trong việc quản lý các tổ dân phố của khu vực phường ở đô thị.Tiếp tục hoàn thiện cơ chế phối hợp công tác giữa tổ trưởng,

tổ phó tổ dân phố (khu dân cư) với Ban Công tác Mặt trận và các đoàn thể Nhân dân.

- Về nội dung, hình thức Nhân dân tham gia ý kiến trước khi cơ quan có thẩm quyền quyết định:

Đối với những vấn đề Nhân dân tham gia ý kiến trước khi cơ quan có thẩm quyền quyết định, Pháp luật cần quy định phải kèm theo văn bản giải thích cụ thể, rò ràng về nội dung của các dự thảo cần lấy ý kiến Nhân dân.

Về hình thức lấy ý kiến, hòm thư góp ý là hình thức kém hiệu quả bởi sự tương tác trực tiếp giữa chính quyền và Nhân dân và thực tế thì nhiều người dân không quan tâm đến hình thức này. Vì vậy, Pháp luật nên bỏ hình thức hòm thư góp ý ở nội dung Nhân dân tham gia ý kiến trước khi cơ quan có thẩm quyền quyết định.

3.2.1.4.Cần hoàn thiện nội dung, hình thức Nhân dân tham giagiám sát

- Đối với Ban Giám sát đầu tư của cộng đồng:

Quy chế Giám sát đầu tư của cộng đồng (Ban hành kèm theo Quyết định số 80/2005/QĐ-TTg ngày 18-4-2005) đã hết hiệu lực thi hành từ 01/7/2007 vì văn bản này căn cứ Nghị định 79/2003/NĐ-CP đã hết hiệu lực. Vì vậy, để tiếp tục duy trì hoạt động của Ban Giám sát đầu tư cộng đồng theo quy định của Pháp lệnh 34/2007/PL-UBTVQH11, cần ban hành một số quy định dưới dạng quy chế mới phù hợp với tính chất hoạt động của Ban Giám sát đầu tư cộng đồng theo hướng như sau:

Về nội dung giám sát: cần có sự điều chỉnh thu hẹp nội dung giám sát để phù hợp hơn với tính chất giám sát của giám sát đầu tư cộng đồng là giám sát của Nhân dân.

Cần quy định rò, cụ thể hơn nữa trách nhiệm, quyền hạn và cách thức hoạt động của BanGiám sát đầu tư của cộng đồng. Quy định tại điều 5 của Quy chế cho phép Ban Giám sát đầu tư của cộng đồng được yêu cầu cơ quan quản

lý nhà nước, các đối tượng chịu sự giám sát trả lời, cung cấp thông tin phục vụ việc giám sát; được kiến nghị cấp có thẩm quyền đình chỉ thực hiện đầu tư, vận hành dự án, kiến nghị các biện pháp xử lý ... nhưng quy định trên sẽ chỉ là hình thức nếu pháp luật không tạo ra cơ chế cho việc bảo đảm thực thi các quyền hạn trên.

Tăng cường mối quan hệ phối hợp chặt chẽ giữa các cơ quan, tổ chức trong việc thực hiện quản lý về công tác giám sát đầu tư cộng đồng.

- Đối với Ban Thanh tra nhân dân (từ dưới đây viết tắt là TTND)

Cũng giống như Ban Giám sát đầu tư của cộng đồng, cần xác định rò Ban TTND tại xã, phường, thị trấn (cũng như Ban TTND được thành lập ở cơ quan nhà nước, doanh nghiệp nhà nước) là một thiết chế giám sát của Nhân dân, có tính chất đại diện cho cộng đồng dân cư và các thành viên cũng được lựa chọn từ cộng đồng, do cộng đồng bầu ra va chỉ bị bãi nhiệm bởi Hội nghị của cộng đồng dân cư. Với tính chất như vậy, rò ràng là không phù hợp nếu đặt thiết chế TTND bên cạnh các thiết chế thanh tra chuyên ngành khác được điều chỉnh bởi Luật Thanh tra. Thiết chế TTND nên được quy định tập trung ở các văn bản về thực hiện dân chủ cơ sở.

Hiện nay, theo quy định của pháp luật, nhiệm kỳ của TTND là hai năm. Có thể nhận thấy nhiệm kỳ như vậy là quá ngắn khi hai năm thay đổi một lần làm cho cơ cấu tổ chức thiếu ổn định, cơ quan có thẩm quyền không thể xây dựng được kế hoạch, phương hướng bồi dưỡng nghiệp vụ cho các thành viên Ban TTND phù hợp với yêu cầu thay đổi của đời sống. Vì vậy, nên kéo dài nhiệm kỳ của TTND. Ngoài ra, để nâng cao chất lượng hoạt động giám sát của Ban TTND cũng như Ban Giám sát đầu tư, trước hết phải nâng cao hơn nữa vai trò và chất lượng giám sát của MTTQ.

3.2.2. Nhóm giải pháp bảo đảm thi hành pháp luật về dân chủ cơ sở tại Quận Hoàn Kiếm, thành phố Hà Nội

3.2.2.1. Đổi mới và nâng cao chất lượng hoạt động của hệ thống chính trị ở các phường gắn với việc thực hiện nội dung pháp luật về dân chủ ở cơ sở

Những năm vừa qua Đảng và Nhà nước ta đã có nhiều biện pháp nhằm củng cố hệ thống chính trị, phát huy sức mạnh của nền dân chủ xã hội chủ nghĩa. Song, do chưa thể chế hóa đồng bộ đường lối chính sách của Đảng thành các quy phạm pháp luật nên hoạt động của hệ thống chính trị còn có những hạn chế nhất định. Nhưng bản thân các điều lệ, quy chế, nguyên tắc hoạt động của từng tổ chức trong hệ thống chính trị cũng là yếu tố cơ bản, quan trọng, thúc đẩy và đảm bảo cho hệ thống hoạt động đúng chức năng, tôn chỉ, mục đích, góp phần lãnh đạo xã hội phát huy dân chủ. Đại hội lần thứ VII của Đảng khẳng định: “Thực hiện nền dân chủ xã hội chủ nghĩa là thực chất của việc đổi mới và kiện toàn hệ thống chính trị”. Sau hơn 5 năm thực hiện Nghị quyết Hội nghị lần thứ 5 Ban chấp hành Trung ương khóa X về “đổi mới và nâng cao chất lượng hệ thống chính trị ở cơ sở xã, phường, thị trấn”, Quận Hoàn Kiếm đã đạt được những kết quả đáng phấn khởi, việc triển khai các giải pháp nhằm đổi mới và nâng cao chất lượng hệ thống chính trị ở các phường được cấp ủy từ QuậnHoàn Kiếm đến thành phố Hà Nội quan tâm thực hiện, chất lượng hệ thống chính trị ở cơ sở được nâng lên rò rệt, đội ngũ cán bộ công chức cơ bản đạt chuẩn theo quy định. Tuy nhiên vẫn còn một số hạn chế yếu kém cần khắc phục: dân chủ chưa thực sự được phát huy, chất lượng sinh hoạt Đảng, đoàn thể không cao và thực hiện quy chế hoạt động, quy chế phối hợp thiếu chặt chẽ, hình thức, hành chính hóa trong công tác đoàn thể, còn tình trạng quan liêu, các chủ trương, chính sách của cấp trên mới dừng ở việc triển