Chính Sách Tín Dụng Đối Với Ngành Du Lịch Tỉnh Lâm Đồng

thì các ngân hàng thương mại nên xem xét, quyết định cho vay không có tài sản đảm bảo nếu khách hàng có dự án, phương án kinh doanh khả thi.

- Về thời hạn cho vay, kỳ hạn trả nợ gốc và lãi vay: thực tế hầu hết các hồ sơ vay vốn của khách hàng đang dư nợ tại các ngân hàng xác định thời gian vay vốn, phân kỳ hạn trả nợ gốc, lãi đều không mang tính khoa học. Thí dụ: các hồ sơ vay ngắn hạn thường được các ngân hàng thoả thuận cho vay với thời hạn là 12 tháng, hợp đồng trung hạn được các ngân hàng thoả thuận cho vay là 36 đến 60 tháng; thu lãi hàng tháng và định kỳ hạn nợ thường được áp dụng là 3 hoặc 6 tháng; việc định thời hạn cho vay, thời hạn thu hồi vốn gốc, lãi ngân hàng chưa quan tâm đến thời hạn thu hồi vốn đầu tư, khả năng trả nợ của khách hàng, chu kỳ kinh doanh của khách hàng. Chính vì vậy rất dễ dẫn tới khách hàng nhiều khi thu được tiền thì chưa đến thời hạn trả nợ hoặc chưa đến kỳ thu tiền nhưng khách hàng đã phải trả nợ vay, hay cho vay với thời gian quá ngắn, hoặc quá dài. Việc tuỳ tiện định thời hạn vay, phân kỳ hạn trả nợ như trên rất dễ dẫn tới nợ xấu phát sinh, điều đó ảnh hưởng trực tiếp đến chính sách khách hàng như: xếp loại khách hàng (là một trong những cơ sở để các ngân hàng cho vay), chính sách ưu đãi khách hàng và hoạt động kinh doanh ngân hàng, để giải quyết vấn đề trên, theo chúng tôi cần:

* Xác định thời gian cho vay phải dựa trên chu kỳ sản xuất kinh doanh, tính toán kỹ nguồn thu nhập của dự án đó mang lại cũng như nguồn thu nhập khác của khách hàng dùng để trả nợ để xác định thời gian cho vay một cách khoa học hơn, hợp lý hơn.

* Thời gian trả nợ gốc, lãi của khách hàng cần dựa vào chu kỳ sản xuất kinh doanh và nguồn tài chính khác dùng để trả nợ vay để xác định thời hạn trả nợ, kỳ hạn trả nợ và lãi vay.

- Về mức cho vay: theo khảo sát của chúng tôi, mức cho vay của các ngân hàng đối với khách hàng chưa thực sự hợp lý, nhiều ngân hàng căn cứ vào định mức mà các chi nhánh đã xây dựng sẵn để cho vay hoặc căn cứ vào định mức của một cơ quan nhà nước để xác định cho vay…Tỷ lệ cho vay của các ngân hàng đối với một

phương án, dự án cũng chỉ khoảng 60% đến 80% tổng chi phí của phương án, dự án. Theo chúng tôi xác định mức cho vay như vậy chưa thực sự hợp lý và chưa có tính khoa học cao, vì:

- Tất cả các chi phí cho một phương án, dự án đều có thể biến động qua thời gian, có thể tăng, giảm và nếu cứ tính theo định mức cũ để làm cơ sở định mức cho vay thì sẽ không cho kết quả chính xác.

- Việc xây dựng định mức đầu tư chưa được các nhà chuyên môn xây dựng mà chủ yếu do cán bộ tín dụng xây dựng.

Có thể bạn quan tâm!

Xem toàn bộ 241 trang tài liệu này.

- Trong cùng một phương án, dự án nhưng khách hàng sử dụng những máy móc thiết bị, nguyên vật liệu… khác nhau thì chi phí sẽ khác nhau chứ không thể đánh đồng một mức…

Vì vậy, ngân hàng nên xác định mức cho vay trên chi phí thực tế đầu tư của khách hàng để xác định mức cho vay sẽ hợp lý hơn, hơn thế nữa một điều chắc chắn rằng nếu khách hàng thực sự muốn đầu tư phát triển sản xuất kinh doanh thì bao giờ khách hàng cũng cân nhắc, tính toán kỹ hiệu quả nhất là khi đi vay vốn từ các ngân hàng. Mặt khác, các ngân hàng cũng cần cân nhắc mức cho vay tối đa cao hơn hiện nay, chẳng hạn như nâng mức cho vay tối đa trên tổng nhu cầu vốn vay của khách hàng là 90% đối với khách hàng loại B có phương án, dự án kinh doanh khả thi và 95% tổng nhu cầu đầu tư đối với khách hàng loại A có dự án, phương án kinh doanh khả thi.

- Về kỹ thuật nghiệp vụ tín dụng: thẩm định trước, trong và sau khi cho vay là một yếu tố rất quan trọng để mở rộng tín dụng cũng như giảm thiểu được rủi ro trong hoạt động tín dụng, các ngân hàng nên xây dựng một qui trình thẩm định riêng đối với khách hàng kinh doanh ngành du lịch Lâm Đồng, qua đó làm giảm bớt thời gian thẩm định đối với khách hàng và nâng cao hiệu qủa tín dụng, dưới đây là một số định hướng về kỹ thuật, nghiệp vụ tín dụng:

Thẩm định tính pháp lý của khách hàng: yếu tố pháp lý có ý nghĩa quan trọng trong công tác thẩm định, nếu không thẩm định kỹ sẽ rất dễ dẫn đến rủi ro trong hoạt động tín dụng. Khi cho vay các doanh nghiệp, ngân hàng thương mại cần xem xét kỹ khách hàng đã đăng ký và hoạt động theo đúng luật doanh nghiệp, luật dân sự và các bộ luật liên quan khác hay chưa? Người đại diện hoặc người ủy quyền phải có đủ năng lực pháp luật dân sự và năng lực hành vi nhân sự; mục đích vay vốn phải phù hợp với chứng nhận đăng ký kinh doanh và được pháp luật cho phép; xem xét xem ai là người đại diện theo pháp luật và mức vay như thế nào phải thông qua hội đồng quản trị, đại hội cổ đông hay hội đồng thành viên; người ký các hồ sơ vay vốn phải là người đại diện theo pháp luật hoặc người được ủy quyền thì phải có giấy ủy quyền của người đại diện theo pháp luật…Đối với cá nhân, hộ gia đình thì cá nhân, chủ hộ phải có năng lực pháp luật và năng lực hành vi nhân sự. Về tính pháp lý của phương án, dự án vay vốn phương án, dự án có được cơ quan có thẩm quyền phê duyệt (nếu có) như: thuê đất, giấy phép đầu tư, giấy phép xây dựng, giấy chứng nhận đảm bảo vệ sinh môi trường, đảm bảo tiêu chuẩn về phòng cháy chữa cháy, phê duyệt dự toán của chủ đầu tư…

Xây dựng chỉ tiêu để đánh giá khách hàng để cho vay, dưới đây là một số chỉ tiêu cơ bản mà các ngân hàng thương mại trên địa bàn có thể nghiên cứu áp dụng:

Khả năng thanh toán của khách hàng: được tính bằng tổng tài sản chia cho tổng số nợ phải trả, nếu lớn hơn 1 thì đánh giá là khách hàng có khả năng thanh toán các khoản nợ vay.

Khả năng thanh toán nợ ngắn hạn: được tính bằng tài sản lưu động và đầu tư ngắn hạn (có loại trừ các khoản hàng hoá kém phẩm chất, các khoản phải thu khó đòi) nếu lớn hơn hoặc bằng 1 thì đánh giá khách hàng có đủ khả năng thanh toán các khoản nợ ngắn hạn và ngược lại.

Tỷ suất tự tài trợ: được tính toán bằng nguồn vốn chủ sở hữu chia cho tổng nguồn vốn, tỷ suất này được tính bằng nguồn vốn chủ sở hữu chia cho tổng nguồn vốn. Tỷ suất tự tài trợ có thể được chia ra làm bốn mức: từ 50% trở lên được đánh giá

là tốt, từ 30% đến dưới 50% được đánh giá là khá, từ 15% đến dưới 30% là trung bình và dưới 15% là yếu. Nếu tỷ suất tự tài trợ dưới 15% khi cho vay các ngân hàng thương mại nên xem xét kỹ đến tính khả thi của dự án và tài sản đảm bảo tiền vay.

Lợi nhuận ròng: nếu năm sau cao hơn năm trước thì đánh giá là tốt, năm sau bằng hoặc nhỏ hơn năm trước thì đánh giá là trung bình…việc đánh giá lợi nhuận ròng của khách hàng cần xem xét đến các yếu tố khách quan, hay chủ quan dẫn đến lợi nhuận tăng hoặc giảm, nếu lợi nhuận ròng giảm do nguyên nhân khách quan thì có thể vẫn được đánh giá tốt đối với khách hàng và ngược lại.

Hiệu qủa kinh tế, xã hội của dự án mang lại: cần đánh giá kỹ hiệu quả kinh tế mang lại, tác động của dự án đến môi trường, cảnh quan, qui hoạch, mức độ tạo công ăn việc làm…đưa ra mức đánh giá theo thứ tự từ tốt, khá, trung bình và yếu đối với chỉ tiêu này; ngân hàng chỉ thực hiện cho vay đối với các dự án được đánh giá từ loại khá trở lên.

Chất lượng sản phẩm dịch vụ: nếu sản phẩm dịch vụ tốt được nhiều du khách biết đến và ưu tiên lựa chọn thì đánh giá là tốt và ngược lại.

Trình độ và kinh nghiệm quản lý: khách hàng có trình độ chuyên môn cao và kinh nghiệm lâu năm thì được đánh giá là tốt và ngược lại.

Trình độ, kinh nghiệm và năng lực điều hành của ban lãnh đạo: đánh giá yếu tố này là một vấn đề cực kỳ quan trọng, là một trong những nguyên nhân dẫn đến sự thành công hay thất bại của một tổ chức. Tiêu chuẩn đánh giá này cần được thể hiện ở các mặt: cơ cấu tổ chức của bộ máy làm việc, chính sách nhân sự của tổ chức, chính sách tiền lương, năng lực điều hành của ban lãnh đạo, chiến lược kinh doanh, văn hóa doanh nghiệp của tổ chức. Trường hợp ban lãnh đạo điều hành tốt, nội bộ đoàn kết cùng đem hết sức mình phục vụ cho việc phát triển của đơn vị, xử lý nhanh nhạy các thông tin, biết phát hiện và sử dụng nhân tài theo đúng năng lực, sở trường của từng cá nhân; khen thưởng, động viên kịp thời những tập thể, cá nhân có thành tích xuất sắc, có khả năng giao tiếp thì đánh giá là tốt và ngược lại.

Đối với những dự án có liên quan đến chuyên môn kỹ thuật mới, hẹp hay phức tạp, các NHTM nên thuê các đơn vị chuyên môn có đủ năng lực, trình độ để thẩm định.

3.3.7. Chính sách tín dụng đối với ngành du lịch tỉnh Lâm Đồng

3.3.7.1. Chính sách lãi suất

Nhằm thực hiện tốt các chủ trương, chính sách của Đảng, Chính phủ là đưa du lịch Lâm Đồng trở thành địa phương du lịch trọng điểm của cả nước, là trung tâm du lịch của Đông Nam Á, theo chúng tôi cần có chính sách cho vay, hỗ trợ lãi suất nhằm giúp các doanh nghiệp mở rộng kinh doanh, nâng cao chất lượng sản phẩm dịch vụ nhằm đáp ứng nhu cầu ngày càng cao của du khách trong và ngoài nước, chính sách được cụ thể hoá như sau:

Đối với Chính phủ, UBND tỉnh: nên thành lập một qũi cho vay ưu đãi và hỗ trợ lãi suất cho các tổ chức, cá nhân kinh doanh ngành du lịch tại tỉnh Lâm Đồng, quĩ này được sử dụng để cho vay hoặc hỗ trợ về lãi suất cho các tổ chức, cá nhân vay vốn tại các ngân hàng thương mại để kinh doanh trong lĩnh vực du lịch trên địa bàn tỉnh Lâm Đồng. Tuỳ vào mục đích qui hoạch phát triển ngành du lịch trong từng thời kỳ mà có chính sách cho vay hoặc hỗ trợ ít hay nhiều song phải dựa trên nguyên tắc: khách hàng phải sử dụng nguồn vốn vay đúng mục đích, các dự án đầu tư phải phù hợp với qui hoạch của trung ương, hoặc địa phương; dự án phải đảm bảo vệ sinh môi trường sinh thái; dự án có giá trị phục hồi các giá trị truyền thống, đa dạng hoá và nâng cao chất lượng sản phẩm dịch vụ, bảo tồn và phát triển rừng…

Đối với các ngân hàng thương mại trung ương: cần tính phí điều hoà vốn thấp hơn qui định tại thời điểm hiện hành đối với các chi nhánh có dư nợ cho vay ngành du lịch; cho phép các chi nhánh được phát hành chứng chỉ tiền gửi tại những địa bàn có tiềm năng về vốn để huy động vốn phục vụ cho vay đối với ngành du lịch; tìm kiếm các nguồn vốn của các tổ chức quốc tế quan tâm về du lịch Lâm Đồng để kêu gọi họ cho vay vốn với mức lãi suất thấp, từ đó điều hoà về cho các chi nhánh

ngân hàng thương mại trên địa bàn tỉnh Lâm Đồng để tài trợ cho vay đối với ngành du lịch Lâm Đồng.

Đối với các ngân hàng trên địa bàn Lâm Đồng: cần chủ động tìm kiếm những nguồn vốn rẻ từ các tổ chức lớn để huy động, chẳng hạn như: Kho bạc Nhà nước, các Tập đoàn lớn có nguồn vốn dồi dào, BHXH… Nâng cao chất lượng sản phẩm dịch vụ, tiện ích ngân hàng để huy động nguồn tiền gửi thanh toán nhằm kéo lãi suất bình quân đầu vào xuống đến mức thấp nhất, để từ đó có thể giảm lãi suất cho vay đối với các tổ chức, cá nhân kinh doanh ngành du lịch. Bên cạnh đó, các ngân hàng thương mại trên địa bàn cần tiết kiệm chi phí hoạt động, qua đó sẽ góp phần nâng cao năng lực tài chính. Đây cũng là một trong những giải pháp để giảm lãi suất cho vay đối với các tổ chức, cá nhân ngành du lịch.

3.3.7.2. Chính sách ưu đãi về vốn, thời hạn cho vay

Lâm Đồng nhìn chung vẫn còn là một tỉnh nghèo, kinh tế phát triển chưa cao, nên tích lũy trong dân chúng và tiền nhàn rỗi của các doanh nghiệp vẫn còn có những hạn chế nhất định. Trong khi đó nhu cầu vay vốn tại các ngân hàng thương mại của các tổ chức, cá nhân rất cao và trên thực tế cho thấy kể từ khi được thành lập đến nay các ngân hàng đều thiếu vốn để cho vay và luôn phải đi vay các ngân hàng cấp trên để bù đắp. Để khắc phục tình trạng này, trước hết các ngân hàng thương mại trên địa bàn phải đưa ra các giải pháp thích hợp để huy động vốn tại địa phương và Chính phủ cần có chính sách hỗ trợ điều tiết về vốn cho các ngân hàng trên địa bàn để cho vay các dự án, công trình lớn có tính chiến lược, khả năng thu hút khách cao như: các khu du lịch, giao thông, sân bay, bảo tồn và phát triển rừng đặc dụng… Các nguồn vốn này có thể điều tiết từ các tập đoàn, tổng công ty lớn, từ nguồn vốn ngân sách trung ương, nguồn tài trợ của các tổ chức, cá nhân ở trong và ngoài nước.

Đối với các dự án lớn, dự án có tính chiến lược phát triển ngành du lịch, thời hạn thu hồi vốn đầu tư dài thì các ngân hàng thương mại cần kéo dài thời gian tài trợ phù hợp với thời gian thu hồi vốn đầu tư. Có như vậy, các tổ chức, cá nhân mới mạnh

dạn đi vay và bỏ vốn ra để đầu tư, từ đó mới có thể tạo ra những công trình, sản phẩm dịch vụ có chất lượng và tính khác biệt cao để thu hút du khách.

3.3.7.3. Chính sách xử lý các món vay sau khi cho vay

Trong kinh doanh, dù ở bất cứ ngành nào, lĩnh vực nào cũng đều xảy ra những rủi ro do nguyên nhân khách quan mà không cá nhân, tổ chức nào có thể lường trước được, trong đó ngành du lịch cũng không phải là ngoại lệ. Để ngành du lịch có thể phát triển tốt được, thì các ngân hàng thương mại cần có chính sách xử lý rủi ro do khách hàng kinh doanh thua lỗ, hoặc lợi nhuận không đạt như mong đợi do những nguyên nhân khách quan gây ra như: cơ cấu lại thời hạn trả nợ, miễn hoặc giảm một phần lãi vay, khoanh nợ, xoá nợ.

Chính sách tín dụng nếu được thực hiện một cách khách quan, trung thực sẽ góp phần làm giảm bớt những khó khăn trước mắt về tài chính cho khách hàng, từ đó giúp khách hàng nhanh chóng khôi phục và phát triển hoạt động sản xuất kinh doanh của mình.

3.3.8. Tăng cường tài trợ cho vay trung, dài hạn và mở rộng các hình thức cho thuê tài chính đối với các tổ chức, cá nhân kinh doanh du lịch

Trong quá trình phát triển của mình, ngành du lịch rất cần được đầu tư đổi mới máy móc thiết bị, các dây chuyền công nghệ hiện đại, xây dựng các công trình có qui mô mang tầm cỡ quốc tế…Điều đó cần phải có nguồn vốn trung, dài hạn lớn để đầu tư, trong khi nguồn vốn tự có có giới hạn, thì nguồn vốn vay từ các ngân hàng thương mại là rất cần thiết để thực hiện đầu tư. Song trên thực tế thời gian qua cho thấy, các ngân hàng thương mại trên địa bàn tỉnh Lâm Đồng tài trợ cho vay trung, dài hạn cho ngành du lịch chưa thực sự thoả đáng, nguồn vốn vay chưa đáp ứng được đủ nhu cầu vay vốn để mở rộng đầu tư của các tổ chức, cá nhân kinh doanh trong ngành du lịch. Điều đó dẫn tới các chủ thể kinh doanh trong lĩnh vực du lịch không đủ vốn trung, dài hạn để thực hiện đầu tư đổi mới máy móc thiết bị, phương tiện vận chuyển hiện đại, xây dựng mới hệ thống nhà nghỉ, đầu tư nâng cấp các khu vui chơi giải trí…Chính vì thế, du lịch Lâm Đồng vẫn chưa có nhiều sản phẩm dịch vụ có chất lượng và cho đến

nay gần như chưa có công trình nào mang tầm cỡ quốc tế để phục vụ cho du khách trong và ngoài nước.

Trong điều kiện thực tế hiện nay của tỉnh Lâm Đồng, nguồn vốn tự có của các chủ thể kinh doanh du lịch còn có những hạn chế nhất định, trong khi huy động từ các nguồn khác còn chưa nhiều, thì nguồn vốn tín dụng trung, dài hạn chính là nguồn vốn quan trọng để giúp cho các tổ chức, cá nhân ngành du lịch có thể mở rộng đầu tư phát triển kinh doanh ngành du lịch theo hướng hiện đại. Vì vậy, ngành du lịch rất cần các ngân hàng thương mại tăng cường cho vay nguồn vốn trung, dài hạn để thực hiện mở rộng hoạt động kinh doanh, từ đó ngành du lịch Lâm Đồng sẽ đưa ra nhiều sản phẩm, dịch vụ có chất lượng nhằm phục vụ cho nhu cầu ngày càng đa dạng của khách hàng.

Mở rộng hình thức cho thuê tài chính: cho thuê tài chính chính là hoạt động tín dụng trung, dài hạn trên cơ sở hợp đồng cho thuê tài chính giữa bên cho thuê là tổ chức tín dụng với khách hàng thuê. Thuê tài chính có ưu điểm là khách hàng không phải sử dụng tài sản để cầm cố, thế chấp; không cần nguồn vốn tự có tham gia vào tài sản song vẫn được sử dụng tài sản để thực hiện các hoạt động sản xuất kinh doanh của mình. Đây là một hình thức có nhiều ưu điểm, song hiện nay trên địa bàn tỉnh Lâm Đồng hình thức cho thuê tài chính chưa được thực hiện đối với các hoạt động liên quan đến ngành du lịch, cho dù có rất nhiều các tổ chức, cá nhân cần đầu tư máy móc thiết bị, phương tiện vận chuyển…để phục vụ mục đích kinh doanh du lịch, nhưng nguồn vốn tự có không có, muốn vay các ngân hàng thương mại cũng không được do không có tài sản đảm bảo tiền vay hoặc không đủ các điều kiện khác để đi vay, nên rất cần được tài trợ bằng hình thức này. Vì vậy, các ngân hàng thương mại cần mở rộng tài trợ dưới hình thức cho thuê tài chính cho các tổ chức, cá nhân kinh doanh du lịch có điều kiện mở rộng sản xuất kinh doanh, tạo ra nhiều sản phẩm dịch vụ có chất lượng hơn để phục vụ cho du khách.