Cơ Cấu Các Tội Xâm Phạm Tình Dục Trên Địa Bàn Tỉnh Đồng Nai (Giai Đoạn

Chỉ tỉnh riêng tại thành phố Biên Hòa, thống kê của Công an thành phố cho biết, trong 9 tháng đầu năm 2020, đơn vị này đã phát hiện và khởi tố 22 vụ án với 23 đối tượng tượng liên quan đến các hành vi xâm phạm tình dục trẻ em. Trong các vụ việc trên, có 3 vụ, 3 đối tượng hiếp dâm trẻ em; 15 vụ, 15 đối tượng giao cấu hoặc thực hiện hành vi quan hệ tình dục khác với người từ 13 tuổi đến dưới 16 tuổi; có 7 vụ, 7 đối tượng dâm ô với người dưới 16 tuổi [11]. Có thể nói, đây là những con số rất lo ngại vì nó nêu lên thực trạng đáng báo động về tình hình trẻ em bị xâm hại tình dục trong cả nước nói chung và tại tỉnh Đồng Nai nói riêng. Bởi lẽ, hơn ai hết trẻ em là đối tượng cần được phát triển trong môi trường lành mạnh. Các hành vi xâm phạm tình dục đối với trẻ em ảnh hưởng rất nặng nề đến tâm sinh lý cũng như sức khỏe của trẻ. Do đó, sự gia tăng các tội phạm xâm phạm tình dục đối với người dưới 16 tuổi không chỉ thể hiện sự xuống cấp và suy đồi nghiêm trọng về đạo đức trong xã hội mà còn phản ánh sự quan tâm chưa đầy đủ, chưa đúng mức của toàn xã hội đối với vấn đề bảo vệ trẻ em.

Hình 2.2. Cơ cấu các tội xâm phạm tình dục trên địa bàn tỉnh Đồng Nai (giai đoạn 2015 – 2020)

Nguồn: Tòa án nhân dân tỉnh Đồng Nai

Các tội phạm xâm phạm tình dục nói chung, xâm phạm tình dục đối với người dưới 16 tuổi nói riêng chiếm tỉ lệ cao như vậy xuất phát từ nhiều nguyên nhân khác nhau, bao gồm những nguyên nhân từ phía người phạm tội, nạn nhân, gia đình, nhà trường và cả xã hội.

- Nguyên nhân khách quan:

Những tác động mặt trái của nền kinh tế thị trường cùng với sự du nhập của những luồng văn hóa không chính thống khiến cho đạo đức bị suy đồi và xuống cấp nghiêm trọng đã tác động tiêu cực đến tâm lý của các đối tượng phạm tội [1]. Mặt khác, những chế tài đối với các tội phạm xâm phạm tình dục còn chưa tương xứng và chưa đủ sức răn đe đối với người phạm tội cũng là một nguyên khiến tình hình tội phạm này gia tăng.

- Nguyên nhân chủ quan:

Một là, người phạm tội do nhận thức hạn chế, tiếp xúc nhiều với các văn hóa phẩm không chính thống, phim ảnh khiêu dâm dẫn đến tâm lý muốn làm theo hoặc là để thỏa mãn nhu cầu cá nhân nên đã lợi dụng, lôi kéo, dụ dỗ hoặc dùng vũ lực, đe dọa dùng vũ lực đối với nạn nhân để thực hiện hành vi phạm tội của mình.

Hai là, hầu hết nạn nhân của các tội phạm xâm phạm tình dục nói chung và xâm phạm tình dục đối với người dưới 16 tuổi nói riêng là những đối tượng có khả năng chống cự, tự phòng vệ còn hạn chế. Đồng thời, các nạn nhân này chưa nhận thức đầy đủ về những nguy hiểm tiềm ẩn từ các mối quan hệ xã hội. Đặc biệt, việc kết bạn dễ dàng qua mạng xã hội đã tạo điều kiện thuận lợi cho những đối tượng lợi dụng sự thiếu hiểu biết của nạn nhân để dụ dỗ, lôi kéo và thực hiện hành vi phạm tội đối với nạn nhân.

Ví dụ: Khoảng cuối tháng 01/2020, Vũ Ngọc Đông (21 tuổi, thường trú tại ấp Tập Phước, xã Long Phước, huyện Long Thành, tỉnh Đồng Nai) quen biết với cháu T.T.H.T (sinh ngày 18/5/2005) thông qua mạng xã hội facebook. Sau 03 ngày nhắn tin với nhau thì Đông rủ T gặp mặt và đi chơi. Trong khoảng thời gian quen nhau, Đông đã chủ động rủ T đi chơi và quan hệ tình dục với T nhiều lần.

Sau đó, do không hợp nhau, Đông và T chia tay. Ngày 30/7/2020, T thấy trong người không khỏe nên đã nhờ ông T.V.H dẫn đi khám, thì phát hiện T đã mang thai 26 tuần 01 ngày. Ông T.V.H đã trình báo sự việc với Công an huyện Long Thành. Xét thấy hành vi phạm tội của Vũ Ngọc Đông có tính chất, mức độ nghiêm trọng và nguy hiểm cho xã hội, đã xâm phạm đến nhân phẩm, danh dự, tâm sinh lý và sự phát triển bình thường của người dưới 16 tuổi, hơn nữa hành vi của Đông đã làm nạn nhân có thai đã vi phạm vào điểm a và điểm d Khoản 2 Điều 145 Bộ luật hình sự, Cơ quan Cảnh sát điều tra Công an huyện Long Thành đã ra Quyết định khởi tố vụ án, khởi tố bị can và ra Lệnh bắt bị can để tạm giam đối với Vũ Ngọc Đông để điều tra, xử lý theo quy định [7].

Ba là, sự thiếu chăm lo, giáo dục của cha, mẹ đối với con cái. Một số gia đình vì mải mê làm ăn nên không quan tâm, quản lý con cái mà chỉ thỏa mãn và đáp ứng những nhu cầu vật chất cho các em. Chính vì thiếu sự quan tâm, chia sẻ từ gia đình nên các em dễ rơi vào cạm bẫy của các đối tượng phạm tội.

Bốn là, nhà trường và xã hội chưa chú trọng công tác tuyên truyền, giáo dục, nâng cao nhận thức cho trẻ em về những vấn đề liên quan đến giới tính, tâm sinh lý lứa tuổi cũng như tập huấn những kỹ năng để phòng tránh xâm hại tình dục. Do đó, khi gặp phải những tình huống phát sinh trên thực tế, nhiều em chưa biết cách xử lý phù hợp dẫn đến những hệ quả không mong muốn [1].

Những số liệu và nội dung vừa phân tích phần nào phản ảnh được thực trạng tình hình tội phạm xâm phạm tình dục trên địa bàn tỉnh Đồng Nai trong 6 năm gần đây. Tuy nhiên, đây mới chỉ là những vụ việc được thống kê thông qua công tác xét xử, nghĩa là những vụ việc đã được phát hiện và xử lý. Trên thực tế, tình hình tội phạm xâm phạm tình dục trên địa bàn tình Đồng Nai còn tìm ẩn những vụ việc, những tội phạm đã xảy ra nhưng chưa được phát hiện hoặc chưa được thống kê. Nguyên nhân của vấn đề này có thể xuất phát từ những khó khăn, bất cập trong công tác điều tra, phát hiện, xử lý những hành vi phạm tội về xâm phạm tình dục. Một số vụ án xảy ra nhưng không có đủ chứng cứ để chứng minh nên không thể tiến hành xử lý hình sự mà phải đình chỉ vụ án. Điều này cho thấy

rằng những số liệu thống kê của ngành Tòa án chưa thể nào thể hiện được đầy đủ tình hình tội phạm xâm phạm tình dục trên địa bàn tỉnh Đồng Nai thời gian qua.

Tuy nhiên, từ những phân tích và đánh giá về thực trạng, diễn biến cũng như cơ cấu của tình hình tội phạm xâm phạm tình dục trên địa bàn tỉnh Đồng Nai từ năm 2015 – 2020 có thể rút ra một số nhận xét sau:

Thứ nhất, số lượng vụ án và số người phạm tội xâm phạm tình dục trên địa bàn tỉnh Đồng Nai từ năm 2018 đến nay có chiều hướng gia tăng theo từng năm nhưng nhìn chung số lượng vụ án và số người phạm tội xâm phạm tình dục mỗi năm vẫn thấp hơn so với giai đoạn 2015 - 2016.

Thứ hai, các tội phạm xâm phạm tình dục đối với trẻ em chiếm đa số trong các tội xâm phạm tình dục xảy ra trên địa bàn tỉnh Đồng Nai. Trong đó, số lượng vụ án về tội giao cấu hoặc thực hiện hành vi quan hệ tình dục khác với người từ đủ 13 tuổi đến dưới 16 tuổi xảy ra nhiều nhất. Tội cưỡng dâm, tội cưỡng dâm người từ đủ 13 tuổi đến dưới 16 tuổi và tội sử dụng người dưới 16 tuổi vào mục đích khiêu dâm không phải là các tội phạm phổ biến.

Thứ ba, bên cạnh những chỉ số phản ánh rò ràng về số vụ án và số bị cáo của các tội xâm phạm tình dục thì vẫn còn những tội phạm xâm phạm tình dục đã xảy ra nhưng không được phát hiện, xử lý hoặc không có trong số liệu thống kê.

2.2. Kết quả thực hiện các quy định pháp luật về quyết định hình phạt đối với các tội xâm phạm tình dục trên địa bàn tỉnh Đồng Nai

Theo thống kê của Tòa án nhân dân tỉnh Đồng Nai, từ năm 2015 đến năm 2020, trong số các vụ án xâm phạm tình dục đã thụ lý thì Tòa án nhân dân 2 cấp tại tỉnh Đồng Nai đã đưa ra xét xử sơ thẩm 422 vụ án hình sự về các tội xâm phạm tình dục với tổng số 434 bị cáo. Trong đó, năm 2015 xét xử 104 vụ, 109 bị cáo; năm 2016 là 92 vụ, 97 bị cáo; năm 2017 là 56 vụ, 57 bị cáo; năm 2018 là 48

vụ, 48 bị cáo; năm 2019 là 58 vụ, 58 bị cáo; và năm 2020 là 64 vụ, 65 bị cáo. Tỉ lệ bình quân số vụ án về xâm phạm tình dục được Tòa án nhân dân 2 cấp ở Đồng Nai xét xử trong một năm là 70 vụ và 72 bị cáo. Số vụ án còn lại phải chuyển hồ

sơ, bị đình chỉ hoặc do Tòa án trả hồ sơ cho Viện Kiểm sát nên chưa tiến hành xét xử.

Bảng 2.1. Số vụ án và số bị cáo bị xét xử sơ thẩm về các tội xâm phạm tình dục trên địa bàn tỉnh Đồng Nai (giai đoạn 2015 – 2020)

Năm

2015	2016	2017	2018	2019	2020	Tổng số
Số vụ án	104	92	56	48	58	64	422
Số bị cáo	109	97	57	48	58	65	434

Có thể bạn quan tâm!

Xem toàn bộ 81 trang tài liệu này.

Nguồn: Tòa án nhân dân tỉnh Đồng Nai

Số vụ án và số bị cáo bị xét xử sơ thẩm về các tội xâm phạm tình dục được tổng hợp theo từng tội danh cụ thể như sau:

Bảng 2.2. Số vụ án và số bị cáo bị xét xử sơ thẩm về từng tội cụ thể trong các tội xâm phạm tình dục trên địa bàn tỉnh Đồng Nai (giai đoạn 2015 – 2020)

Năm

2015		2016		2017		2018		2019		2020
	Vụ	Bị cáo	Vụ	Bị cáo	Vụ	Bị cáo	Vụ	Bị cáo	Vụ	Bị cáo	Vụ	Bị cáo
Tội hiếp dâm	9	10	11	12	7	8	5	5	1	1	3	3
Tội hiếp dâm người dưới 16 tuổi	21	24	19	21	17	17	13	13	21	21	13	13
Tội cưỡng dâm	2	2	1	1	1	1						1
Tội giao cấu hoặc thực hiện hành vi quan hệ tình dục khác với người từ đủ 13 tuổi đến dưới 16 tuổi	59	60	52	53	24	24	25	25	31	31	35	35
Tội dâm ô đối với người dưới 16 tuổi	13	13	9	10	7	7	5	5	5	5	13	13
Tổng cộng	104	109	92	97	56	57	48	48	58	58	64	65

Nguồn: Tòa án nhân dân tỉnh Đồng Nai

Theo số liệu ở Bảng 2.1. và Bảng 2.2. thì các chỉ số vụ án và bị cáo bị xét xử sơ thẩm về các tội xâm phạm tình dục biến động tương đồng với thực trạng và diễn biến của tình hình tội phạm xâm phạm tình dục trên địa bàn tỉnh.

Thống kê của Tòa án nhân dân tỉnh Đồng Nai về đặc điểm nhân thân của các bị cáo đã bị xét xử các tội xâm phạm tình dục giai đoạn 2015 – 2020 cho thấy phần lớn các bị cáo là người trên 30 tuổi đến dưới 75 tuổi, có 157 trường hợp là người từ đủ 18 tuổi đến dưới 30 tuổi (tỉ lệ 39,25%), 16 bị cáo từ đủ 16 đến dưới 18 tuổi (tỉ lệ 3,69%), 03 bị cáo từ đủ 14 đến dưới 16 tuổi (tỉ lệ 0,69%), và chỉ có duy nhất 01 trường hợp là người trên 75 tuổi (Phụ lục 2). Trong đó, có 10 bị cáo là người không nghề nghiệp khi thực hiện hành vi phạm tội (tỉ lệ 2,30%); 7 bị cáo là người dân tộc thiểu số (tỉ lệ 1,61%); 3 bị cáo thuộc trường hợp tái phạm, tái phạm nguy hiểm (tỉ lệ 0,69%) và 01 trường hợp là đảng viên; không có bị cáo nào là nữ giới hoặc là người nước ngoài. Những trường hợp bị cáo là người chưa thành niên phạm tội (tỉ lệ 4,38%) chủ yếu phạm tội hiếp dâm người dưới 16 tuổi và tội giao cấu hoặc thực hiện hành vi quan hệ tình dục khác với người từ đủ 13 tuổi đến dưới 16 tuổi. Như vậy, mặc dù số lượng bị cáo là người không nghề nghiệp, người dân tộc thiểu số, người chưa thành niên hoặc người thuộc trường hợp tái phạm, tái phạm nguy hiểm chiếm tỉ lệ nhỏ nhưng đây là những đặc điểm nhân thân quan trọng phải được cân nhắc khi quyết định hình phạt.

Trong số 434 bị cáo đã bị xét xử về các tội xâm phạm tình dục thì có 11 bị cáo bị phạt tù nhưng được cho hưởng án treo (chiếm 2%), 203 bị cáo bị phạt tù từ 3 năm trở xuống (chiếm 47%), 138 bị cáo bị phạt tù từ trên 3 năm đến 7 năm (chiếm 32%), 65 bị cáo bị phạt tù từ trên 7 năm đến 15 năm (chiếm 15%), và 17 bị cáo bị phạt tù từ trên 15 năm đến 20 năm (chiếm 4%), không có trường hợp nào bị tuyên hình phạt tù chung thân, tử hình hoặc trục xuất. Đối với các hình phạt khác như cảnh cáo, phạt tiền và cải tạo không giam giữ BLHS năm 2015 không quy định là hình phạt chính của các tội xâm phạm tình dục nên không có trong số liệu thống kê.

Hình 2.3. Kết quả áp dụng hình phạt đối với số bị cáo bị xét xử về các tội xâm phạm tình dục trên địa bàn tỉnh Đồng Nai (giai đoạn 2015 – 2020)

Nguồn: Tòa án nhân dân tỉnh Đồng Nai

Từ số liệu nêu trên, có thể nhận thấy rằng, hình phạt tù có thời hạn là loại hình phạt được áp dụng chủ yếu đối với những người phạm các tội xâm phạm tình dục. Trong đó, mức hình phạt được Tòa án nhân dân 2 cấp ở tỉnh Đồng Nai áp dụng phổ biến nhất là phạt tù từ 3 năm trở xuống (203 bị cáo), xếp vị trí thứ hai là mức phạt tù từ trên 3 năm đến 7 năm (138 bị cáo). Đây cũng chính là những khung hình phạt được quy định phổ biến nhất trong các điều luật của BLHS năm 2015 về các tội xâm phạm tình dục.

Số liệu thống kê của Tòa án nhân dân tỉnh Đồng Nai về hình phạt áp dụng đối với những bị cáo phạm các tội xâm phạm tình dục được tổng hợp theo từng tội danh cụ thể như sau:

- Tội hiếp dâm: có 9 bị cáo bị phạt tù từ 3 năm trở xuống, 22 bị cáo bị phạt tù từ trên 3 năm đến 7 năm, 7 bị cáo bị phạt tù từ trên 7 năm đến 15 năm, và 01 bị cáo bị phạt tù từ trên 15 năm đến 20 năm.

- Tội hiếp dâm người dưới 16 tuổi (Tội hiếp dâm trẻ em): có 7 bị cáo bị phạt tù từ 3 năm trở xuống, 31 bị cáo bị phạt tù từ trên 3 năm đến 7 năm, 55 bị cáo bị phạt tù từ trên 7 năm đến 15 năm, và 16 bị cáo bị phạt tù từ trên 15 năm đến 20 năm.

- Tội cưỡng dâm: có 01 bị cáo bị phạt tù từ 3 năm trở xuống và 4 bị cáo bị phạt tù từ trên 3 năm đến 7 năm, không có trường hợp nào bị phạt tù trên trên 7 năm.

- Tội giao cấu hoặc thực hiện hành vi quan hệ tình dục khác với người từ đủ 13 tuổi đến dưới 16 tuổi (Tội giao cấu với trẻ em): Đây là tội danh có số lượng bị cáo bị xét xử nhiều nhất với 8 bị cáo được cho hưởng án treo, 147 bị cáo bị phạt tù từ 3 năm trở xuống, 71 bị cáo bị phạt tù từ trên 3 năm đến 7 năm, và 2 bị cáo bị phạt tù từ trên 7 năm đến 15 năm.

- Tội dâm ô đối với người dưới 16 tuổi (Tội dâm ô đối với trẻ em): có 3 bị cáo bị phạt tù nhưng cho hưởng án treo, 39 người bị phạt tù từ 3 năm trở xuống, 10 người bị phạt tù từ trên 3 năm đến 7 năm, và 01 người phạm tội bị phạt tù từ trên 7 năm đến 15 năm.

Bảng 2.3. Thống kê kết quả quyết định hình phạt theo từng tội danh cụ thể trong các tội xâm phạm tình dục trên địa bàn tỉnh Đồng Nai (giai đoạn 2015 – 2020)

Cho hưởng án treo	Tù từ 3 năm trở xuống	Tù từ trên 3 năm đến 7 năm	Tù từ trên 7 năm đến 15 năm	Tù từ trên 15 năm đến 20 năm	Tù chung thân	Tử hình	Tổng hợp hình phạt tù từ trên 20 năm đến 30 năm
Tội hiếp dâm		9	22	7	1
Tội hiếp dâm người dưới 16 tuổi		7	31	55	16			1
Tội cưỡng dâm		1	4
Tội giao cấu hoặc thực hiện hành vi quan hệ tình dục khác với người từ đủ 13 tuổi đến dưới 16 tuổi	8	147	71	2
Tội dâm ô đối với người dưới 16 tuổi	3	39	10	1
Tổng cộng	11	203	138	65	17			1

Nguồn: Tòa án nhân dân tỉnh Đồng Nai