Quy Trình Quản Lý Nhà Nước Trong Lập Kế Hoạch Đầu Tư Đầu Tư Xây Dựng Htgt

kinh tế xã hội của tỉnh Nghệ An, quy hoạch cũng đưa ra các dự báo về nhu cầu vận tải và xác định các yêu cầu đặt ra trong thời gian tới. Là cơ sở để tăng cường công tác QLNN về xây dựng HTGT trên địa bàn tỉnh, đáp ứng nhu cầu công nghiệp hóa, hiện đại hóa ngành GTVG trên cơ sở phù hợp với nhu cầu phát triển KT – XH của tỉnh Nghệ An đến năm 2020.

Quyết định số 3953/QĐ – UBND ngày 17/8/2016 của UBND tỉnh Nghệ An ban hành “Đề án Phát triển hạ tầng giao thông hoàn chỉnh, hình thành mạng lưới giao thông kết nối các vùng kinh tế trọng điểm của tỉnh Nghệ An giai đoạn 2016 – 2020”.

Hiện nay, Luật Quy hoạch đã được Quốc hội thông qua ngày 24/11/2017 và có hiệu lực thi hành từ ngày 01/01/2019, Luật này có ảnh hưởng rất lớn đến vấn đề quản lý nhà nước về xây dựng hạ tầng giao thông từ ngân sách nhà nước, nhất là lĩnh vực quy hoạch. Do đó, UBND tỉnh cần chỉ đạo các Sở, ngành có liên quan rà soát các quy hoạch đã có hoặc đang xây dựng để cập nhật, điều chỉnh, bổ sung,... phù hợp với quy định của Luật Quy hoạch 2017.

Kết quả điều tra xã hội học của tác giả luận án cũng phù hợp với những nhận định, đánh giá nêu trên về tiêu chí lập quy hoạch trong lĩnh vực GTVT, với 65/76 (85,5%) ý kiến đánh giá công tác lập quy hoạch đã được thực hiện kịp thời, đảm bảo phù hợp với định hướng phát triển GTVT của vùng, cả nước; 47/76 (61,8%) ý kiến đánh giá quy hoạch xây dựng HTGT thường xuyên được rà soát, điều chỉnh kịp thời.

Bên cạnh đó kết quả điều tra xã hội học của tác giả cho thấy, có 57/76 (75,0%) ý kiến cho rằng chất lượng các đồ án quy hoạch chưa cao; có 52/76 (68,4%) ý kiến cho rằng công tác thẩm định quy hoạch còn nhiều sai sót và 54/76 (71,1%) ý kiến đồng ý với nhận định công tác quản lý thực hiện quy hoạch còn hạn chế (Phụ lục1).

* Quản lý nhà nước về kế hoạch xây dựng hạ tầng giao thông từ ngân sách nhà nước

Kế hoạch là công cụ quản lý kinh tế chủ yếu của nhà nước nhằm đạt được các mục tiêu đề ra. Kế hoạch xây dựng HTGT là một bộ phận trong kế hoạch đầu tư công của tỉnh, là tổng hợp các nhu cầu đầu tư cho các dự án thuộc lĩnh vực xây dựng HTGT.

Kế hoạch xây dựng HTGT tác động vào hoạt động xây dựng HTGT, từ bước chuẩn bị đầu tư đến thực hiện đầu tư và nghiệm thu đưa vào sử dụng. Kế hoạch được xây dựng tốt, khả thi là một điều kiện tiên quyết để các cơ quan QLNN quản lý hiệu quả hoạt động xây dựng HTGT từ NSNN.

Kế hoạch đầu tư công hàng năm và tình hình bố trí kế hoạch vốn – nguốn NSĐP gia đoạn 2016 - 2020 đã được UBND tỉnh Nghệ An trình HĐND cùng cấp thông qua sau đó phê duyệt và giao cho các cơ quan đơn vị thực hiện vào quý IV của năm trước, đảm bảo kịp thời, phù hợp với các quy định của pháp luật về quản lý NSNN. Việc phân bổ kế hoạch đầu tư công hàng năm, trung hạn của tỉnh Nghệ An phải đảm bảo các nguyên tắc, tiêu chí như sau:

Thứ nhất, phải phục vụ cho việc thực hiện kế hoạch phát triển kinh tế - xã hội nói chung và phát triển HTGT 5 năm, hàng năm của tỉnh và phải tập trung cho các dự án thực hiện các Nghị quyết chuyên đề thực hiện Nghị quyết Đại hội tỉnh Đảng bộ lần thứ XIX; Chương trình xây dựng nông thôn mới,...

Thứ hai, việc phân bổ phải đảm bảo đảm các quy định của Luật Đầu tư công, Luật Ngân sách nhà nước; Bố trí vốn tập trung, khắc phục tình trạng bố trí vốn phân tán, dàn trải.

Thứ ba, bố trí vốn còn thiếu cho những dự án do UBND huyện/ thành phố làm chủ đầu tư được hỗ trợ từ nguồn ngân sách tỉnh để hoàn thành các dự án đúng tiến độ.

Thứ tư, thứ tự ưu tiên trong phân bổ kế hoạch đầu tư vốn cân đối ngân sách như sau:

(1) Bố trí thanh toán nợ xây dựng cơ bản;

(2) Hoàn ứng trước ngân sách tỉnh;

(3) Bố trí vốn đối ứng ODA (phần ngân sách địa phương phải bố trí);

(4) Bố trí cho các dự án chuyển tiếp (đối với các dự án hoàn thành trong giai đoạn 2016-2020, tiết kiệm 10% vốn đầu tư, bố trí 90% so với tổng mức đầu tư của dự án);

(5) Bố trí cho các dự án khởi công mới (các dự án đã phê duyệt chủ trương đầu tư hoặc có quyết định đầu tư).

Ngoài ra, UBND tỉnh Nghệ An còn chỉ đạo các Sở, ngành, UBND các huyện/ thành phố trong quá trình tổ chức thực hiện từng nội dung cụ thể của kế hoạch theo từng năm phải tuân thủ các nội dung sau:

Một là, chỉ bố trí vốn hàng năm cho các dự án thuộc danh mục các dự án trong kế hoạch vốn đầu tư hàng năm và kế hoạch vốn đầu tư trung hạn giai đoạn 2016-2020 đã được duyệt. Dự án khởi công mới phải có quyết định phê duyệt dự án đến ngày 31 tháng 10 năm trước kế hoạch.

Hai là, chỉ được thực hiện dự án trong phạm vi kế hoạch vốn trung hạn đã được bố trí. Rà soát quy mô các dự án chuyển tiếp, khởi công mới không được bố trí đủ vốn để phân kỳ đầu tư, xác định điểm dừng kỹ thuật phù hợp với mức vốn. Ưu tiên đầu tư các hạng mục công trình cần sớm đưa vào sử dụng, phát huy hiệu quả đầu tư. Chưa đầu tư các dự án, hạng mục chưa thật sự cấp bách để không phát sinh nợ công.

Trên cơ sở các quy định của Chính phủ, UBND tỉnh Nghệ An, tác giả tổng hợp, xây dựng quy trình quản lý nhà nước trong lập kế hoạch đầu tư xây dựng HTGT từ nguồn vốn ngân sách tỉnh tại tỉnh Nghệ An như sau:

UBND tỉnh ban hành Chỉ thị về lập kế hoạch đầu tư xây dựng

HTGT

Sở Kế hoạch và Đầu tư hướng dẫn lập kế hoạch đầu tư xây dựng HTGT thẩm định trình UBND tỉnh

Các Sở, ban, ngành và UBND các huyện, thành phố xây dựng kế hoạch đầu tư xây dựng HTGT

UBND tỉnh xem xét, thảo luận trình HĐND tỉnh

HĐND tỉnh xem thông qua tại kỳ họp HĐND tỉnh

UBND tỉnh ra Quyết định phê duyệt kế hoạch đầu tư xây dựng

Các Sở, ngành, UBND huyện, thành phố triển khai thực hiện kế hoạch đầu tư xây dựng HTGT

Sở Kế hoạch và Đầu tư theo dõi, kiểm tra, giám sát; định kỳ báo cáo UBND tỉnh

Hình 2.1: Quy trình quản lý nhà nước trong lập kế hoạch đầu tư đầu tư xây dựng HTGT từ nguồn vốn ngân sách tỉnh Nghệ An

(Nguồn: Kế hoạch đầu tư công trung hạn giai đoạn 2016-2020 của UBND tỉnh Nghệ An)

Bảng 2.2: Kế hoạch đầu tư xây dựng HTGT trung hạn giai đoạn 2018-2020 ngành giao thông vận tải tỉnh Nghệ An

Đơn vị: Triệu đồng

Danh mục	Tổng mức đầu tư	Lũy kế bố trí đến hết 31/12/2020	Kế hoạch trung hạn giai đoạn 2018-2020
Danh mục	Tổng mức đầu tư	Lũy kế bố trí đến hết 31/12/2020	Tổng số	KH 2018 - 2020
1	Nguồn vốn cân đối ngân sách địa phương	12.898.245	4.111.250	1.786.150	1.370.000
2	Nguồn thu để lại chưa đưa vào cân đối NS	131.104.125	37.807.130	18.049.160	18.049.160
3	Nguồn vốn ngân sách Trung ương	10.109.070	6.393.570	2.826.700	2.826.700
4	Vốn Trái phiếu chính phủ	6.250.000		7.200.000	7.200.000
	Tổng cộng	160.361.440	48.311.950	29.862.010	29.445.860

Có thể bạn quan tâm!

Xem toàn bộ 114 trang tài liệu này.

(Nguồn: Kế hoạch đầu tư công trung hạn giai đoạn 2016-2020 của UBND tỉnh Nghệ An)

Kết quả điều tra xã hội học của tác giả cho thấy, có 68/76 (89,5%) ý kiến đánh giá việc lập kế hoạch đầu tư tuân thủ chiến lược, quy hoạch, kế hoạch phát triển GTVT của tỉnh. Việc lựa chọn các công trình HTGT trọng điểm, cấp thiết để ưu tiên đầu tư cũng được những người tham gia cuộc điều tra đánh giá cao với 65/76 (85,5%) ý kiến đồng ý.

Bên cạnh đó kết quả điều tra xã hội học của tác giả cho thấy, có 51/76 (67,1%) ý kiến đồng ý cho rằng công tác lập kế hoạch xây dựng HTGT từ NSNN chưa phù hợp với định hướng phát triển kinh tế - xã hội của tỉnh; có 55/76 (72,4%) ý kiến cho rằng công tác lập kế hoạch chưa tuân thủ đầy đủ các bước theo quy định, hướng dẫn của các Bộ, ngành Trung ương và tiến độ, chất lượng công tác lập kế hoạch chưa được đảm bảo với 48/76 (63,2%) ý kiến đồng ý (Phụ lục 1).

2.2.2.2. Ban hành và tổ chức thực hiện các quy định về quản lý nhà nước về xây dựng hạ tầng giao thông từ ngân sách nhà nước của tỉnh Nghệ An

Việc quản lý xây dựng, đầu tư công nói chung và xây dựng HTGT đã được UBND tỉnh chỉ đạo và tổ chức thực hiện tuân thủ theo các quy định hiện hành của Nhà nước, đảm bảo hiệu lực, hiệu quả và phù hợp với thực tiễn phát triển của tỉnh Nghệ An.

Thứ nhất, phối hợp với các Bộ, ngành Trung ương, chỉ đạo các Sở, ngành, UBND các huyện, thành phố tổ chức quán triệt, triển khai, thực hiện Luật Đầu tư công, Luật Xây dựng, Luật Đấu thầu, Luật Ngân sách Nhà nước, Luật Đầu tư... và các Nghị định của Chính phủ, các Thông tư hướng dẫn của các Bộ, ngành Trung ương về đầu tư, xây dựng.

Thứ hai, thực hiện cụ thể hóa các quy định của Chính phủ và phân cấp quản lý cụ thể cho các cơ quan, đơn vị tại địa phương đảm bảo công khai, minh bạch, nâng cao hiệu quả quản lý đầu tư như:

Xây dựng và đề xuất HĐND tỉnh ban hành các Nghị quyết số 11/2020/NQ- HĐND ngày 13/11/2020 về ban hành quy định nguyên tắc, tiêu chí và định mức phân bổ vốn đầu tư công nguồn ngân sách nhà nước giai đoạn 2021 – 2025 tỉnh Nghệ An.

Ban hành các quy định về quản lý đầu tư, xây dựng trên địa bàn tỉnh Nghệ An và sửa đổi, bổ sung kịp thời theo các quy định của Chính phủ: Quy định về quản lý đầu tư và xây dựng bằng nguồn vốn nhà nước trên địa bàn tỉnh Nghệ An; Quyết định số 23/2017/QĐ – UBND ngày 20 /1/2017 về phân công, phân cấp trách nhiệm QLNN về chất lượng công trình xây dựng trên địa bàn tỉnh Nghệ An.

Ban hành các Quy định về lập, thẩm định thiết kế, dự toán xây dựng công trình làm căn cứ để các cơ quan QLNN, Chủ đầu tư, nhà thầu tư vấn, xây lắp thực hiện như: Quy định về lập, thẩm định, phê duyệt, quản lý quy hoạch, cấp giấy phép xây dựng và quản lý trật tự xây dựng (Quyết định số 119/2009/QĐ- UBND ngày 24/12/2009; số 18/2016/QĐ-UBND ngày 27/6/2016); Quy định về phân cấp thẩm định dự án và thiết kế, dự toán xây dựng (số 50/2017/QĐ- UBND ngày 14/6/2017); Quy định Đơn giá bồi thường nhà cửa, vật kiến trúc và di chuyển mồ mả trong

giải phóng mặt bằng; Quy định Đơn giá xây dựng công trình và Bảng giá ca máy và thiết bị thi công xây dựng (số 13/2020/QĐ-UBND ngày 13/2/2020) và các Văn bản hướng dẫn điều chỉnh chi phí nhân công, chi phí máy thi công để áp dụng theo đúng các quy định của Bộ Xây dựng.

Các quyết định trên được đánh giá có hiệu quả cao trong việc kiểm soát và đảm bảo các công trình, dự án đầu tư được lập và thiết kế theo đúng đơn giá, quy trình, quy phạm, tiêu chuẩn của Nhà nước; hạn chế tối đa việc thất thoát, lãng phí vốn đầu tư.

Thứ ba, trong quá trình triển khai thực hiện, trước bối cảnh chung nền kinh tế thế giới và trong nước suy giảm, UBND tỉnh Nghệ An đã thực hiện nghiêm Nghị quyết 11/NQ-CP ngày 24/2/2011 của Chính phủ về những giải pháp chủ yếu tập trung kiềm chế lạm phát, ổn định kinh tế vĩ mô, bảo đảm an sinh xã hội, Chỉ thị 1792/CT- TTg ngày 15/10/2011 của Thủ tướng Chính phủ, Chỉ thị 27/CT-TTg ngày 10/10/2012 về những giải pháp chủ yếu khắc phục tình trạng nợ đọng xây dựng cơ bản tại các địa phương như:

Ban hành Quyết định số 65/2019/QĐ-UBND ngày 24/12/2019 về ban hành quy định cơ chế quản lý, điều hành ngân sách nhà nước năm 2020 trên địa bàn tỉnh Nghệ An.

Giao các cơ quan chuyên môn rà soát các dự án sử dụng nguồn vốn ngân sách nhà nước để xác định thứ tự ưu tiên các dự án trọng điểm của tỉnh, các dự án trong ngành, lĩnh vực; xác định hạng mục công trình trong từng dự án để sắp xếp, phân kỳ đầu tư, thực hiện giãn, hoãn tiến độ các dự án, hạng mục công trình trong dự án để đảm bảo phù hợp nguồn vốn và yêu cầu đầu tư.

Thực hiện rà soát, nghiên cứu chuyển đổi hình thức đầu tư: Đối với các dự án đang đầu tư bằng vốn đầu tư công nhưng khó khăn về nguồn vốn bố trí tiếp, nếu có khả năng chuyển đổi sang các hình thức đầu tư khác (PPP, xã hội hóa…) để kịp thời báo cáo, đề xuất cấp có thẩm quyền điều chỉnh hình thức đầu tư đảm bảo hiệu quả dự án.

Thứ tư, Quyết định thành lập, phê duyệt quy chế tổ chức và hoạt động của các Ban Quản lý dự án xây dựng chuyên ngành, Ban Quản lý dự án đầu tư xây dựng khu vực theo quy định tại Điều 63, Luật Xây dựng năm 2014 theo đúng lộ trình để thực hiện chức năng Chủ đầu tư và quản lý dự án đối với các dự án đầu tư xây dựng sử dụng vốn ngân sách nhà nước, vốn nhà nước ngoài ngân sách trên địa bàn tỉnh (Ban QLDA ĐTXD công trình giao thông; Ban QLDA ĐTXD công trình nông nghiệp và phát triển nông thôn; Ban QLDA ĐTXD công trình dân dụng và công nghiệp; Ban QLDA phát triển đô thị; Ban QLDA ĐTXD thuộc các huyện, thành phố trong tỉnh).

Thứ năm, thực hiện phân cấp đầu tư mạnh mẽ cho cấp huyện, cấp xã, tăng quyền chủ động cho cấp huyện, cấp xã trong việc thực hiện đầu tư công nhất là các dự án xây dựng HTGT trên địa bàn. Ngoài ra, tỉnh đã tích cực thực hiện xã hội hóa đầu tư, động viên khuyến khích tư nhân bỏ vốn đầu tư vào những công trình có khả năng thu hồi vốn đầu tư, bước đầu đã thu được kết quả đáng khích lệ, là tiền đề tiếp tục triển khai trong giai đoạn tiếp theo.

Kết quả điều tra xã hội học của tác giả cho thấy, đánh giá về thực trạng ban hành và tổ chức thực thi các chính sách, pháp luật có liên quan đến xây dựng HTGT từ NSNN tại tỉnh Nghệ An hiện nay, có 57/76 (75%) ý kiến cho rằng đã ban hành kịp thời và tổ chức thực hiện đầy đủ, kịp thời; 51/76 (67,1%) ý kiến đồng ý với việc chính sách, pháp luật được tuyên truyền, phổ biến thường xuyên, liên tục. Kết quả điều tra xã hội học của tác giả cũng cho thấy, có 58/76 (76,3%) ý kiến cho rằng cơ chế chính sách pháp luật về xây dựng HTGT từ NSNN còn nhiều bất cập; có 55/76 (72,4%) ý kiến cho rằng cơ chế chính sách pháp luật về xây dựng HTGT từ NSNN còn thiếu thực tiễn (Phụ lục).

2.2.2.3. Tổ chức bộ máy quản lý về xây dựng hạ tầng giao thông từ ngân sách nhà nước

Tổ chức bộ máy QLNN về xây dựng HTGT từ NSNN bao gồm từ cơ cấu tổ chức quản lý, chức năng nhiệm vụ, mối quan hệ giữa các bước của quá trình quản lý và cán bộ quản lý. Tham gia QLNN về xây dựng HTGT từ NSNN tại tỉnh Nghệ An