Quản lý nhà nước về du lịch trên địa bàn Huyện Chiêm Hóa, Tỉnh Tuyên Quang

DANH MỤC CÁC HÌNH, BẢNG

Hình 2.1. Bản đồ hành chính huyện Chiêm Hóa 39

Bảng 2.1: Cơ sở lưu trú và kinh doanh du lịch Chiêm Hóa giai đoạn 2016 - 2019.. 57 Bảng 2.2: Trình độ đào tạo của nguồn nhân lực ngành du lịch Chiêm Hóa giai đoạn 2017-2019 58

MỞ ĐẦU

1. Tính cấp thiết của đề tài

Du lịch là một ngành dịch vụ có vai trò quan trọng trong việc phát triển kinh tế - xã hội của mỗi vùng miền, địa phương hay quốc gia. Du lịch tạo ra thu nhập nhanh, giúp quốc gia, địa phương bù đắp thiếu hụt ngân sách, thúc đẩy nền kinh tế phát triển, giúp tạo công ăn việc làm và tăng thu nhập cho người dân khi tham gia kinh doanh du lịch. Đồng thời, đây cũng là con đường hữu hiệu để gia tăng cơ hội giao lưu, hợp tác, chuyển tải và quảng bá hình ảnh đất nước, con người của mỗi quốc gia đến với thế giới.

Việt Nam có tiềm năng du lịch đa dạng và phong phú, do đó du lịch Việt Nam được Chính phủ quy hoạch, định hướng để trở thành ngành kinh tế mũi nhọn. Trong những năm qua, Đảng, Nhà nước và trực tiếp là các địa phương đã thực hiện nhiều giải pháp để phát triển du lịch, nỗ lực trong việc giới thiệu, quảng bá những giá trị, vẻ đẹp, tiềm năng phát triển du lịch của các vùng miền nói riêng và Việt Nam nói chung đến nhân dân trong nước và bạn bè quốc tế.

Có thể bạn quan tâm!

Xem toàn bộ 105 trang tài liệu này.

Chiêm Hóa của tỉnh Tuyên Quang là một huyện vùng cao mang đậm nét đặc thù của vùng núi phía Bắc Việt Nam, nơi được thiên nhiên hào phóng ban tặng nhiều thắng cảnh đẹp cùng cộng đồng dân cư giàu bản sắc văn hóa dân tộc đã, đang và sẽ cuốn hút mạnh mẽ khách du lịch. Xác định rõ lợi thế về tiềm năng du lịch này, trong thời gian qua, ngành du lịch của huyện Chiêm Hóa cũng có những bước đầu tư và phát triển nhất định như du lịch sinh thái, gắn với du lịch tâm linh và các di tích lịch sử… Đặc biệt, chính quyền đã rất quan tâm, xây dựng nhiều biện pháp thúc đẩy phát triển du lịch trên địa bàn, chỉ đạo triển khai thực hiện các cơ chế, chính sách quản lý du lịch, tạo lập môi trường, điều kiện thuận lợi cho các chủ thể kinh doanh du lịch. Nhờ đó, hoạt động du lịch trên địa bàn đã có những bước khởi sắc và đạt được một số thành tựu quan trọng. Các sản phẩm du lịch ngày càng đa dạng, lượt khách du lịch ngày càng nhiều và đa dạng về đối tượng nên doanh thu du lịch ngày càng tăng.

Tuy nhiên, so với lợi thế tiềm năng du lịch thì việc phát triển này vẫn chưa tương xứng. Các dịch vụ du lịch ở Chiêm Hóa chưa khai thác hết được lợi thế sẵn có của địa phương và cũng chưa đủ điều kiện để khai thác hết như: Đường giao thông dẫn đến nhiều điểm du lịch còn chưa thuận lợi; các cơ sở lưu trú, phục vụ khách du lịch còn chưa phong phú và ở tầm thấp. Điều này thể hiện, hoạt động quản lý nhà nước về du lịch còn nhiều hạn chế như thiếu tầm nhìn tổng thể về phát triển du lịch nên sản phẩm du lịch còn đơn điệu, trùng lặp, kém hấp dẫn và không thể hiện được tính đặc thù. Quản lý và quy hoạch du lịch chưa hiệu quả, vấn đề liên kết phát triển du lịch chưa được chú ý. Ngoài ra, còn hạn chế, yếu kém về kết cấu hạ tầng kỹ thuật du lịch, đội ngũ nhân lực du lịch, năng lực xúc tiến quảng bá du lịch và thiếu sự ổn định về tổ chức bộ máy quản lý nhà nước trong lĩnh vực du lịch, nhiều di tích lịch sử - văn hóa - cách mạng đang trong tình trạng xuống cấp chưa được tu bổ, tôn tạo lại. Đây là một thách thức đặt ra cho dịch vụ du lịch của huyện Chiêm Hóa đứng từ góc độ quản lý nhà nước.

Từ thực tế cho thấy, việc nghiên cứu nhằm tìm ra giải pháp hoàn thiện quản lý nhà nước về du lịch trên địa bàn huyện Chiêm Hóa là một vấn đề quan trọng, cấp thiết hiện nay. Do đó, em lựa chọn đề tài luận văn “Quản lý nhà nước về du lịch trên địa bàn Huyện Chiêm Hóa, Tỉnh Tuyên Quang” làm đề tài tốt nghiệp thạc sĩ chuyên ngành Quản lý công tại Học viện Hành chính Quốc gia.

2. Tình hình nghiên cứu

Vấn đề du lịch và quản lý nhà nước về du lịch là nội dung đã được nhiều nhà khoa học quan tâm, với nhiều công trình nghiên cứu có thể được kể đến như sau:

Tác giả Mai Anh Vũ và Lê Thị Thanh Loan có bài viết "Phân tích về lĩnh vực du lịch - Ngành kinh tế dịch vụ tổng hợp hiện nay" đăng trên Tạp chí Công thương 8/2019 [46]. Bài viết khẳng định du lịch là một ngành kinh tế tổng hợp, nó mang tính liên ngành, liên vùng và phức tạp trong mối quan hệ

du lịch và các dịch vụ thương mại, du lịch và các dịch vụ vận tải, du lịch và các dịch vụ lưu trú, du lịch và các dịch vụ phục vụ ăn uống, du lịch và các dịch vụ lữ hành, du lịch và các dịch vụ nghỉ dưỡng và chữa bệnh, du lịch và các dịch vụ giải trí... Mối quan hệ này tác động qua lại với nhau, cùng đem lại lợi ích cho các ngành. Từ đó các tác giả kết luận mỗi quốc gia, mỗi vùng có định hướng phát triển du lịch cần có sự đầu tư, nghiên cứu một cách tổng thể các ngành nhằm đón đầu cũng như nâng cao hiệu quả của các ngành dịch vụ bởi các ngành này nằm trong chuỗi các dịch vụ tổng hợp đáp ứng nhu cầu của hoạt động du lịch.

Tác giả Nguyễn Anh Tuấn (2010) trong Luận án tiến sĩ kinh tế của Đại học quốc gia Hà Nội, Hà Nội là "Năng lực cạnh tranh điểm đến của du lịch Việt Nam" đã phân tích, đánh giá thực trạng năng lực cạnh tranh điểm đến của ngành du lịch Việt Nam; chỉ ra những mặt mạnh, mặt yếu, cơ hội và áp lực đối với ngành du lịch Việt Nam cũng như nguyên nhân của hạn chế về năng lực cạnh tranh điểm đến của ngành du lịch Việt Nam. Tác giả đề xuất bốn quan điểm nâng cao năng lực cạnh tranh điểm đến của ngành du lịch Việt Nam, trong đó đề xuất: Ngành du lịch phải được phát triển theo hướng chất lượng, hiệu quả, bền vững [39].

Tác giả Nguyễn Lâm Tùng (2017) có nghiên cứu "Một số giải pháp phát triển ngành du lịch Việt Nam" đăng trên Tạp chí Tài chính, số tháng 9/2017 [38]. Bài viết đã đánh giá những kết quả đạt được, những hạn chế của du lịch Việt Nam trong thời gian qua đồng thời chỉ ra một số giải pháp để phát huy những tiềm năng lợi thế, khắc phục những tồn tại hạn chế đang níu đà tăng trưởng của ngành Du lịch, thời gian tới. Đó là: (1) nâng cao chất lượng dịch vụ du lịch; (2) xây dựng môi trường du lịch nhân văn, bền vững; (3) phát triển du lịch trở thành ngành kinh tế mũi nhọn, hài hòa các mục tiêu phát triển du lịch với các mục tiêu phát triển kinh tế - xã hội; (4) đào tạo và cải thiện nguồn nhân lực du lịch; (5) phát triển thị trường, xúc tiến quảng bá và thương hiệu du lịch

Tác giả Nguyễn Tấn Vinh (2008) trong Luận án tiến sĩ Kinh tế, Trường Đại học Kinh tế quốc dân, Hà Nội là "Hoàn thiện quản lý nhà nước về du lịch trên địa bàn tỉnh Lâm Đồng" [45] đã khẳng định quản lý nhà nước về du lịch có vai trò thúc đẩy ngành du lịch địa phương phát triển mạnh mẽ và bền vững; thị trường du lịch được mở rộng; thể chế thị trường du lịch được xác lập, mở rộng và sự vận động của các yếu tố thị trường thông suốt. Đồng thời, theo tác giả, cần xác định đúng chức năng, nhiệm vụ của các cơ quan nhà nước, xác định rõ mức độ và hình thức can thiệp vào nền kinh tế nhằm khai thác triệt để các lợi thế, đồng thời khắc phục những thất bại của nhà nước lẫn thị trường.

Tác giả Nguyễn Thị Bích Vân có đề tài “Thực trạng và một số giải pháp nâng cao hiệu lực quản lý nhà nước bằng pháp luật trong lĩnh vực du lịch”- đề tài nghiên cứu khoa học của Tổng cục Du lịch [44]. Đề tài chủ yếu nghiên cứu về thực trạng pháp luật trong lĩnh vực du lịch và đề xuất được mộtsố giải pháp nhằm nâng cao hiệu lực quản lý nhà nước bằng pháp luật đối với hoạt động du lịch dưới góc độ quản lý nhà nước;

Tác giả Trịnh Đăng Thanh (2004) với đề tài: “Quản lý nhà nước bằng luật pháp đối với hoạt động du lịch ở Việt Nam hiện nay” [32]. Đề tài đã nghiên cứu, phân tích, đánh giá thực trạng hoạt động quản lý Nhà nước bằng pháp luật và đề xuất được những phương hướng, giải pháp nhằm hoàn thiện quản lý nhà nước bằng pháp luật đối với hoạt động du lịch ở Việt Nam. Theo tác giả, vấn đề quan trọng của quản lý nhà nước đối với du lịch là xây dựng môi trường an ninh chính trị, an toàn xã hội, cùng với đó là yếu tố kinh tế, thành quả của các ngành kinh tế khác và đường lối phát triển du lịch.

Tổng cục Du lịch (2018) đã tổ chức "Hội thảo triển khai công tác quản lý nhà nước về Du lịch năm 2018" [37]. Hội thảo đã chỉ ra nhiều thách thức đòi hỏi cơ quan quản lý nhà nước từ trung ương tới địa phương cần tiếp tục tăng cường phối hợp trong công tác quản lý nhà nước, trong đó các địa phương chủ động đề xuất các giải pháp thực hiện công tác quản lý tại địa bàn

như kịp thời tham mưu cho UBND cấp tỉnh, huyện ban hành nhiều chính sách, cơ chế tạo thuận lợi cho phát triển du lịch; triệt để thực hiện cải cách thủ tục hành chính, cung cấp dịch vụ công trực tuyến cấp độ 3,4 nhằm tạo điều kiện cho doanh nghiệp hoạt động; tổ chức phối hợp liên ngành trong công tác thanh, kiểm tra hoạt động của doanh nghiệp; tăng cường phân cấp quản lý cho đơn vị cấp huyện...

* Từ tổng quan tình hình nghiên cứu trên, có thể thấy:

Quản lý nhà nước về du lịch là vấn đề được nghiên cứu trong nhiều công trình, đề tài nghiên cứu. Các nghiên cứu này là nguồn tài liệu quan trọng cần kế thừa trong nghiên cứu quản lý nhà nước về du lịch trên địa bàn huyện Chiêm Hóa, tỉnh Tuyên Quang. Tuy nhiên các công trình nghiên cứu đó được tiếp cận dưới giác độ khác nhau và trên địa bàn khác nhau nên vẫn còn những khoảng trống nhất định. Hiện tại chưa có công trình nào nghiên cứu nội dung quản lý nhà nước về du lịch trên địa bàn huyện Chiêm Hóa, tỉnh Tuyên Quang. Do vậy, nghiên cứu này sẽ bổ sung vào khoảng trống nghiên cứu đó để làm rõ những vấn đề về lý luận và thực tiễn trong quản lý nhà nước về du lịch trên địa bàn huyện Chiêm Hóa, tỉnh Tuyên Quang.

3. Mục đích và nhiệm vụ nghiên cứu

3.1. Mục đích

Nghiên cứu làm rõ những vấn đề lý luận và thực tiễn quản lý nhà nước về du lịch trên địa bàn huyện để nhằm đề xuất các giải pháp hoàn thiện quản lý nhà nước về du lịch trên địa bàn huyện Chiêm Hóa, tỉnh Tuyên Quang.

3.2. Nhiệm vụ

Để đạt được mục đích trên cần thực hiện các nhiệm vụ:

- Hệ thống hóa và luận giải cơ sở lý luận và thực tiễn quản lý nhà nước về du lịch;

- Nêu và phân tích các điều kiện tự nhiên, kinh tế xã hội ảnh hưởng đến quản lý nhà nước về du lịch ở huyện Chiêm Hóa, tỉnh Tuyên Quang;

- Phân tích và đánh giá thực trạng quản lý nhà nước về du lịch của huyện Chiêm Hóa, tỉnh Tuyên Quang, chỉ ra những kết quả đạt được, hạn chế và những nguyên nhân chủ yếu của quản lý nhà nước về du lịch trên địa huyện Chiêm Hóa, tỉnh Tuyên Quang, đặc biệt là quản lý của chính quyền huyện Chiêm Hóa;

- Đề xuất giải pháp hoàn thiện quản lý nhà nước về du lịch trên địa bàn huyện Chiêm Hóa, tỉnh Tuyên Quang và luận giải các điều kiện, kiến nghị các cơ quan chức năng hoàn thiện quản lý nhà nước về du lịch trên địa bàn huyện Chiêm Hóa, tỉnh Tuyên Quang.

4. Đối tượng và phạm vi nghiên cứu của luận văn

4.1. Đối tượng nghiên cứu

Luận văn nghiên cứu hoạt động quản lý nhà nước về du lịch trên địa bàn huyện Chiêm Hóa - tỉnh Tuyên Quang.

4.2. Phạm vi nghiên cứu

- Về không gian: Tại Huyện Chiêm Hóa, Tỉnh Tuyên Quang.

- Về thời gian: Từ 2016 - 2019 và định hướng đến 2030.

- Về nội dung: Luận văn tập trung nghiên cứu một số nội dung quản lý nhà nước về du lịch trên địa bàn huyện Chiêm Hóa, tỉnh Tuyên Quang theo quy định của pháp luật Việt Nam, trong đó chú trọng việc quy hoạch phát triển các hoạt động du lịch; xây dựng và triển khai thực hiện cơ chế, chính sách về hoạt động du lịch trên địa bàn; tổ chức hoạt động du lịch; phát triển kết cấu hạ tầng du lịch trên địa bàn; khuyến khích, hỗ trợ các cơ sở kinh doanh du lịch trên địa bàn; và kiểm tra, kiểm soát hoạt động du lịch trên địa bàn.

5. Phương pháp luận và phương pháp nghiên cứu

5.1. Phương pháp luận

Đề tài Luận văn dựa trên cơ sở phương pháp luận của Chủ nghĩa Mác - Lê nin; tư tưởng Hồ Chí Minh và các quan điểm, chính sách của Đảng Cộng

sản Việt Nam, Nhà nước Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Việt Nam về quản lý nhà nước về du lịch.

5.2. Phương pháp nghiên cứu

- Phương pháp nghiên cứu tài liệu thứ cấp: Đây là phương pháp sẽ được tác giả sử dụng thường xuyên và cơ bản trong quá trình nghiên cứu.

Cụ thể, để tiến hành đề tài, tác giả sẽ nghiên cứu những tài liệu của các tác giả về phát triển du lịch và quản lý nhà nước về du lịch. Tìm hiểu các nghiên cứu đã có, đánh giá các quan điểm của các tác giả, những điểm hợp lý và chưa hợp lý từ đó đưa ra các kiến giải theo cách tiếp cận của nghiên cứu. Bên cạnh số liệu và thông tin thu thập của tác giả, đề tài sẽ sử dụng nguồn tài liệu cơ bản khác là các báo cáo, thống kê của các cơ quan quản lý nhà nước và các cơ quan nghiên cứu ở Việt Nam như: Tổng cục Du lịch, Sở Văn hóa, thể thao và du lịch tỉnh Tuyên Quang, UBND huyện Chiêm Hóa (Tuyên Quang), các tài liệu nghiên cứu khoa học của các nhà nghiên cứu được công bố.

Các tài liệu thứ cấp trong và ngoài nước được tập hợp, phân loại, đối chiếu và xử lý nhằm cung cấp hướng tiếp cận trong nghiên cứu đề tài, xây dựng cơ sở dữ liệu cho nghiên cứu của đề tài.

- Phương pháp chuyên gia: Được sử dụng để đối thoại trực tiếp với đối tượng nhằm thu thập thông tin và kiểm tra các giả định liên quan đến quản lý nhà nước về du lịch trên địa bàn huyện Chiêm Hóa: Bằng cách tham khảo ý kiến của một số nhà khoa học, một số cán bộ, công chức tại địa phương, một số cơ sở kinh doanh và khách du lịch nhằm có định hướng xác thực hơn cho việc nghiên cứu đề tài.

- Các phương pháp nghiên cứu bổ trợ khác:

+ Phương pháp phân tích, tổng hợp: Trên cơ sở các dữ liệu, tài liệu thu thập được, tác giả đã tiến hành phân tích, đánh giá và tổng hợp lại để tìm ra những luận điểm, kết luận có giá trị khoa học, hữu ích với đề tài luận văn.

+ Phương pháp so sánh: Tác giả sử dụng phương pháp này để so sánh qua đối chiếu những kinh nghiệm, cách thức thực hiện của các địa phương trong quản lý nhà nước về du lịch, từ đó, rút ra những bài học kinh nghiệm phù hợp cho huyện Chiêm Hóa, tỉnh Tuyên Quang. Đồng thời phương pháp