Thực Trạng Các Yếu Tố Ảnh Hưởng Đến Hoạt Động Quản Lý Ứng Dụng Công

Kết quả khảo sát cho thấy: Việc thực hiện công tác kiểm tra, đánh giá kết quả ứng dụng CNTT trong dạy học ở các trường tiểu học đã được đánh giá trên mức khá, sự đánh giá giữa đối tượng CBQL và giáo viên khá tương đồng (chỉ lệch nhau 0,11).

Cán bộ quản lý đã đánh giá tất cả các nội dung ở mức trên khá, đối với giáo viên vẫn còn hai nội dung đánh giá dưới mức khá đó là nội dung “Việc tổ chức kiểm tra cấp huyện đối với các trường học” và “Thực hiện công tác thi đua, khen thưởng”. Bên cạnh đó vẫn còn hai nội dung ở một số đơn vị vẫn còn tỷ lệ đánh giá ở mức yếu, đó là nội dung: tổ chức kiểm tra cấp huyện đối với các trường học (có 1/14 CBQL và 11/60 giáo viên đánh giá mức yếu); nội dung thực hiện công tác thi đua, khen thưởng sau kiểm tra, đánh giá (có 10/60 giáo viên đánh giá mức yếu). Điều đó chứng tỏ vẫn còn một số trường vẫn chưa thực sự quan tâm đến hai nội dung này.

2.3.7. Thực trạng các yếu tố ảnh hưởng đến hoạt động quản lý ứng dụng công nghệ thông tin trong dạy học ở các trường tiểu học

Để tìm hiểu thực trạng các yếu tố ảnh hưởng đến hoạt động quản lý ứng dụng công nghệ thông tin trong dạy học ở các trường tiểu học đạt chuẩn quốc gia huyện Điện Biên Đông, chúng tôi tiến hành điều tra trên 74 CBQL và giáo viên, nội dung đánh giá ở 3 mức độ: Rất ảnh hưởng (3 điểm), ít ảnh hưởng (2 điểm), Không ảnh hưởng (1 điểm). Kết quả thu được như sau:

Bảng 2.13. Thực trạng các yếu tố ảnh hưởng đến hoạt động quản lý ứng dụng công nghệ thông tin trong dạy học ở các trường tiểu học đạt chuẩn quốc gia

STT

Các yếu tố ảnh hưởng	Mức độ ảnh hưởng			Tổng điểm	Thứ bậc
Các yếu tố ảnh hưởng	Rất ảnh hưởng (3 điểm)	Ít ảnh hưởng (2 điểm)	Không ảnh hưởng (1 điểm)	Tổng điểm	Thứ bậc
1	Sự phát triển của khoa học - công nghệ hiện đại	14	18	42	120	5
2	Cơ chế, chính sách phát triển giáo dục trong môi trường công nghệ	20	16	38	130	4
3	Nhận thức, thái độ của CBQL, giáo viên và học sinh về CNTT	36	25	13	171	1
4	Năng lực, trình độ của CBQL, giáo viên và học sinh về CNTT	33	20	21	160	2
5	Cơ sở vật chất, trang thiết bị	24	21	29	143	3

Có thể bạn quan tâm!

Xem toàn bộ 132 trang tài liệu này.

Từ bảng khảo sát 2.12 cho chúng ta thấy rằng yếu tố ảnh hưởng nhiều nhất đến hoạt động quản lý ứng dụng công nghệ thông tin trong dạy học ở các trường tiểu học đạt chuẩn quốc gia huyện Điện Biên Đông là nhận thức, thái độ của CBQL, giáo viên và học sinh về CNTT (với 171 điểm). Qua đó, tác giả thấy được để thực hiện thành công việc ứng dụng CNTT trong dạy học thì nhà quản lý cần tác động mạnh nhất vào sự nhận thức mỗi CBQL, giáo viên và học sinh.

- Năng lực, trình độ của CBQL, giáo viên và học sinh về CNTT xếp bậc thứ 2 được đánh giá yếu tố ảnh hưởng đến hoạt động quản lý ứng dụng công nghệ thông tin trong dạy học ở các trường tiểu học đạt chuẩn quốc gia huyện Điện Biên Đông (với 160 điểm). Năng lực, trình độ của CBQL, giáo viên là có năng lực tốt là yếu tố quan trong việc ứng dụng CNTT trong dạy học.

- Đứng thứ ba là điều kiện cơ sở vật chất với 143 điểm. Cơ sở vật hiện đại là tiền đề quan trọng trong việc ứng dụng CNTT trong dạy học của các trường.

- Sự tác động của sự phát triển của khoa học - công nghệ hiện đại và cơ chế, chính sách phát triển giáo dục trong môi trường công nghệ có tác động gần như nhau.

2.4. Đánh giá chung

2.4.1. Thành công, hạn chế

* Thành công

Qua phỏng vấn, điều tra và phân tích thực trạng tác giả luận văn nhận thấy trong công tác quản lí dạy học trong môi trường CNTT của Hiệu trưởng các trường tiểu học đạt chuẩn quốc gia huyện Điện Biên Đông có những công việc thực hiện khá tốt, cụ thể:

Hiệu trưởng các trường tiểu học đạt chuẩn quốc gia huyện Điện Biên Đông đã thực hiện nghiêm túc Điều lệ trường tiểu học và các văn bản pháp quy về GD&ĐT về CNTT, đã nhận thức đúng về ý nghĩa tầm quan trọng của các nội dung quản lí hoạt động dạy học trong trường tiểu học và xác định được hoạt động dạy học là hoạt động chính của nhà trường nó là tiền đề để tổ chức các hoạt động khác, có kế hoạch xây dựng và phát triển môi trường CNTT trong các nhà trường, đã đào tạo được các thế hệ học sinh bước đầu có kỹ năng kỹ thuật số, đã có kế hoạch triển khai các nhiệm vụ CNTT trong các năm học đề ra và thực hiện các biện pháp quản lí hoạt động dạy học trong môi trường CNTT.

Bước đầu có ý thức xây dựng môi trường CNTT; triển khai giảng dạy môn Tin học và bồi dưỡng kỹ năng sử dụng CNTT cho học sinh cập nhật chương trình, nội dung giảng dạy theo hướng môđun kiến thức hiện đại, thiết thực đảm bảo học sinh sử dụng thành thạo các phần mềm học tập, e-mail và khai thác internet phục vụ cho học tập, trước khi học lập trình, khuyến khích giáo viên tự soạn giáo án, bài giảng điện tử và tài liệu giảng dạy để ứng dụng CNTT trong các môn học, chỉ đạo giáo viên và học sinh sử dụng phần mềm mã nguồn mở trong và ngoài các giờ học tin học; tập huấn, bồi dưỡng về CNTT cho giáo viên, cán bộ quản lí cơ sở giáo dục.

Các Hiệu trưởng đã xây dựng được một hệ thống các biện pháp quản lí và tập trung chỉ đạo thành công ở một số nội dung quản lí hoạt động dạy học trong môi trường CNTT bằng kinh nghiệm và trình độ quản lí của mình. Vì vậy, biện pháp quản lí hoạt động dạy học đã đạt yêu cầu mục tiêu đề ra ở mức độ nhất định trong điều kiện kinh tế - xã hội của huyện Điện Biên Đông hiện nay.

Các Hiệu trưởng đã có những cải tiến biện pháp quản lí và xây dựng lại nội dung quản lí khá phong phú, bám sát chương trình nội dung của Bộ GD&ĐT phù hợp

với cấp học tiểu học. Thực hiện nghiêm túc các phong trào thi đua, các cuộc vận động mà bộ GD&ĐT phát động.

* Hạn chế

- Vẫn còn một số CBQL, giáo viên chưa có nhận thức đúng về tính cần thiết phải ứng dụng CNTT trong dạy học để nâng cao chất lượng dạy học.

- Trình độ ứng dụng CNTT trong dạy học của đa số giáo viên mới đạt mức tối thiểu, chưa có đam mê và sáng tạo. Một số giáo viên còn ngại đổi mới và còn né tránh. Hầu hết giáo viên nhiều tuổi thường ngại thay đổi và gặp khó khăn trong tiếp cận kiến thức CNTT.

- Đa số giáo viên chưa nắm vững kỹ thuật và quy trình xây dựng, thiết kế giáo án có ứng dụng CNTT, chưa biết khai thác tối đa những tiện ích của CNTT để đổi mới PPDH.

- Việc bồi dưỡng nâng cao trình độ cho CBQL, giáo viên và học sinh đã tiến hành nhưng mang tính thời vụ và chưa bài bản nên hiệu quả chưa cao.

- CBQL giáo dục còn lúng túng trong việc đưa ra các quy định và yêu cầu riêng, cũng như các tiêu chuẩn đánh giá cho giáo án ứng dụng CNTT.

- Việc tổ chức, phát động các phong trào thi đua về ứng dụng CNTT trong dạy học của các trường học còn hạn chế, chưa thường xuyên và sâu rộng.

- Các trường học đã được đầu tư CSVC, thiết bị CNTT nhưng nhìn chung chưa đáp ứng đủ nhu cầu hiện nay do sĩ số học sinh cao. Một số trường các vùng nông thôn, đặc biệt các trường vùng khó khăn vẫn rất thiếu thốn các điều kiện về hạ tầng và các thiết bị CNTT.

- Phòng học đa phương tiện vẫn còn ít trường được đầu tư. Kho dữ liệu điện tử của các trường còn sơ sài nên chưa phát huy được hiệu quả sử dụng.

- Việc ứng dụng CNTT trong học tập hầu hết vẫn mang tính tự phát, chưa được hướng dẫn và triển khai chính thức. Việc học Tin học tự chọn cho học sinh chưa được triển khai cho tất cả các trường và các học sinh trên địa bàn thành phố nên ảnh hưởng đến việc ứng dụng CNTT trong dạy học.

- Việc xây dựng kế hoạch và tổ chức thực hiện ứng dụng CNTT trong dạy học đã được triển khai, tuy nhiên đa số đều chưa có tầm chiến lược.

- Công tác kiểm tra đánh giá việc ứng dụng CNTT tại các trường học chưa có sự quyết liệt, sau kiểm tra chưa có chưa có các biện pháp khả thi khắc phục những tồn tại, yếu kém. Sự động viên khuyến khích chưa kịp thời, hiệu quả nên chưa thúc đẩy được phong trào ứng dụng CNTT tại các đơn vị.

2.4.2. Nguyên nhân của hạn chế

Thứ nhất, một bộ phận cán bộ quản lý giáo dục chậm đổi mới về tư duy, thiếu sáng tạo, nhạy bén; chưa theo kịp yêu cầu và sự đòi hỏi ngày càng cao của thực tiễn ở trường tiểu học đạt chuẩn quốc gia; chưa coi trọng công tác phát triển và ứng dụng CNTT trong quản lý và dạy học ở trường tiểu học đạt chuẩn quốc gia.

Thứ hai, một bộ phận giáo viên chưa đáp ứng được yêu cầu đổi mới phương pháp dạy học; đội ngũ cán bộ, giáo viên có chuyên môn về CNTT còn thiếu, tay nghề còn hạn chế; một số ít chưa toàn tâm toàn ý với nghề. Năng lực ứng dụng CNTT của giáo viên chưa thực sự đáp ứng yêu cầu của trường chuẩn quốc gia.

Thứ ba, giáo dục ở các trường đạt chuẩn quốc gia chịu sức ép lớn về nhu cầu học tập ngày càng tăng do dân số và trình độ dân trí tăng.

Thứ tư, kinh phí đầu tư cho giáo dục ở huyện Điện Biên Đông, tỉnh Điện Biên còn ít, cơ sở vật chất, máy tính, mạng máy tính, trang thiết bị dạy học nhìn chung chưa đáp ứng được yêu cầu của việc nâng cao chất lượng.

Một nguyên nhân khác là sự thiếu và chưa đồng bộ trong các văn bản quản lý cũng như trong đội ngũ cán bộ quản lý các cấp: Chủ trương ứng dụng CNTT vào dạy học đã được triển khai qua các văn bản, thể hiện ngay cả trong chương trình hành động của ngành về ứng dụng CNTT, trong hướng dẫn hàng năm về phát triển và ứng dụng CNTT trong giáo dục của Sở nhưng lộ trình các bước đi giải pháp cụ thể còn chưa đầy đủ, chưa thể hiện thành kế hoạch riêng.

Tiểu kết chương 2

Kết quả nghiên cứu việc quản lý ứng dụng CNTT trong dạy học của các trường tiểu học đạt chuẩn quốc gia tại huyện Điện Biên Đông đã làm sáng tỏ thêm các vấn đề lý luận của chương 1. Qua việc đánh giá đặc điểm, thực trạng về tình hình ứng dụng CNTT trong dạy học ở các trường tiểu học đạt chuẩn quốc gia tại huyện Điện Biên Đông; qua việc khảo sát thực trạng lấy ý kiến trưng cầu của Hiệu trưởng, Phó hiệu trưởng, tổ trưởng, tổ phó, cán bộ giáo viên và học sinh về các biện pháp, phương pháp mà CBQL đã áp dụng tại các trường tiểu học ta thấy đã có một số các biện pháp được triển khai, một số biện pháp đã thực hiện khá tốt cần được phát huy, một số biện pháp được đánh giá ở mức độ bình thường, song một số biện pháp chưa được quan tâm và cụ thể hoá. Trên cơ sở lý luận về quản lý nhà trường và quản lý ứng dụng CNTT trong dạy học đồng thời từ thực trạng quản lý ở các trường tiểu học đạt chuẩn quốc gia tại huyện Điện Biên Đông chúng tôi đề xuất một số biện pháp quản lý ứng dụng CNTT trong dạy học ở các trường tiểu học trong nội dung của chương 3.

Chương 3

CÁC BIỆN PHÁP NÂNG CAO HIỆU QUẢ QUẢN LÝ

HOẠT ĐỘNG ỨNG DỤNG CÔNG NGHỆ THÔNG TIN TRONG DẠY HỌC TẠI CÁC TRƯỜNG TIỂU HỌC ĐẠT CHUẨN QUỐC GIA

HUYỆN ĐIỆN BIÊN ĐÔNG, TỈNH ĐIỆN BIÊN

3.1. Các nguyên tắc đề xuất biện pháp

3.1.1. Đảm bảo tính đồng bộ

Đảm bảo tính đồng bộ khi đề xuất các biện pháp là một trong những yêu cầu không thể thiếu để giải quyết có kết quả một vấn đề. Các biện pháp đưa ra để quản lí ứng dụng CNTT vào giảng dạy phải được tiến hành trong cùng một thời gian, có sự phối hợp chặt chẽ từ trên xuống dưới, phối hợp giữa các bộ phận trong nhà trường, phối hợp giữa các giáo viên trong cùng một bộ môn. Việc ứng dụng CNTT vào dạy học được tiến hành kết hợp cả nhận thức và quyết tâm hành động, có phương pháp nội dung thực hiện, có điều kiện về cơ sở vật chất, trang bị về CNTT, có điều kiện thời gian, có sự hỗ trợ về tài chính và đặc biệt là có cơ chế quản lí kiểm tra, đánh giá, khen thưởng, khuyến khích người giáo viên hăng hái nghiên cứu ứng dụng CNTT vào dạy học.

3.1.2. Đảm bảo tính thực tiễn

Hoạt động dạy học trong trường tiểu học đạt chuẩn quốc gia là hoạt động thực tiễn. Các biện pháp ứng dụng CNTT vào dạy học muốn thành công được thì đương nhiên cũng phải mang tính thực tiễn. Để các biện pháp đề xuất đảm bảo tính thực tiễn như yêu cầu đặt ra thì phải gắn môi trường ứng dụng, đối tượng ứng dụng, phương thức ứng dụng, nội dung ứng dụng... vào chương trình dạy học mà người giáo viên đang phải thực hiện. Các biện pháp ứng dụng CNTT vào dạy học ở trường tiểu học đạt chuẩn quốc gia đưa ra có tính thực tiễn sẽ tác động đến người quản lí, tác động đến người giáo viên... để sử dụng sao cho quá trình dạy học đạt hiệu quả cao hơn, góp phần cải tiến phương pháp dạy học, nâng cao chất lượng giáo dục.

3.1.3. Đảm bảo tính khả thi

Các biện pháp đề xuất cho việc ứng dụng CNTT vào dạy học ở trường tiểu học đạt chuẩn quốc gia phải là các biện pháp mang tính khả thi tức là các biện pháp đó có

thể thực hiện được, vẫn áp dụng được vào quá trình dạy học và quản lí dạy học phù hợp hoàn cảnh Việt Nam. Nhận thức, hiểu biết của đội ngũ nhà giáo và CBQL ại các trường tiểu học đạt chuẩn quốc gia để vận dụng CNTT trong dạy học hiện nay trên thế giới là rất cao nhưng ở Việt Nam còn hạn chế; cơ sở hạ tầng, trang bị CNTT cho công tác giáo dục cũng còn nhiều thiếu thốn và chưa đồng bộ. Công tác quản lí ứng dụng CNTT vẫn còn những yếu kém, bất cập,... Do đó, các biện pháp đề xuất phải được xem xét để cân đối được giữa yêu cầu và thực tiễn, phải bám sát vào yêu cầu của việc ứng dụng cũng như khả năng đáp ứng với yêu cầu đó để lựa chọn những mức độ phù hợp trong từng giai đoạn và phù hợp với các mức độ ứng dụng CNTT đã trình bày trong chương 1. Có như vậy, biện pháp đó mới đảm bảo tính khả thi, đồng nghĩa với việc có thể thực hiện ứng dụng CNTT vào dạy học một cách có hiệu quả.

Tóm lại, ba nguyên tắc đề xuất biện pháp là đảm bảo tính đồng bộ, tính thực tiễn và tính khả thi phải được tuân thủ. Nếu thiếu một trong ba nguyên tắc trên thì biện pháp đưa ra sẽ khó hoặc không thể phát huy tác dụng.

3.2. Một số biện pháp quản lý hoạt động ứng dụng công nghệ thông tin trong dạy học tại các trường tiểu học đạt chuẩn quốc gia huyện Điện Biên Đông, tỉnh Điện Biên

3.2.1. Tổ chức tuyên truyền nâng cao nhận thức, trách nhiệm cho đội ngũ cán bộ quản lý, giáo viên về ứng dụng công nghệ thông tin trong dạy học

* Mục tiêu của biện pháp

Tăng cường nâng cao nhận thức về ứng dụng CNTT trong dạy học giúp cho đội ngũ CBQL, giáo viên các trường tiểu học nắm vững quan điểm, đường lối chỉ đạo và kế hoạch triển khai ứng dụng CNTT của Đảng và Nhà nước.

Đội ngũ CBQL và giáo viên thấy được vai trò, ý nghĩa, tầm quan trọng, tính ưu việt, sự tiện lợi mà hiệu quả của các ứng dụng CNTT trong dạy học cũng như trong các hoạt động của nhà trường để từ đó sự quyết tâm, nhất trí, tự ý thức được trách nhiệm và có nhu cầu thực hiện.

* Nội dung và cách thức thực hiện

Việc nâng cao nhận thức phải xuất phát từ những người đứng đầu các cấp quản lý giáo dục để họ thấy rõ xu thế tất yếu phải ứng dụng CNTT trong dạy học từ đó tạo sự đồng thuận và quyết tâm cao trong thực hiện.