Thực Trạng Chỉ Đạo Hoạt Động Trải Nghiệm Theo Chủ Đề Môn Khoa Học Tự

Kết quả khảo sát cho thấy: CBQL các nhà trường đã tiến hành việc tổ chức thực hiện kế hoạch HĐTN theo chủ đề môn khoa học tự nhiên cho học sinh, cụ thể: 6/8 nội dung của kế hoạch được tiến hành thường xuyên ở mức độ trung bình 50.6% đến 61.2%. Tiến hành thường xuyên nhất là nội dung thành lập Ban chỉ đạo hoạt động trải nghiệm theo chủ đề môn khoa học tự nhiên cho học sinh trung học cơ sở với 61.2% ý kiến lựa chọn mức độ thường xuyên, điểm trung bình là 2.6. Còn lại các nội dung khác đều thực hiện ở mức thỉnh thoảng, không có nội dung nào được đánh giá là chưa thực hiện. Đặc biệt, với nội dung: Tạo điều kiện cho những người tham gia tổ chức HĐTN theo chủ đề môn KHTN phát huy được năng lực, phối hợp cùng nhau hoàn thành tốt nhiệm vụ và nội dung phối hợp các lực lượng trong và ngoài trường để thực hiện có hiệu quả HĐTN theo chủ đề môn KHTN cho học sinh chưa được cán bộ quản lý quan tâm thường xuyên với 74.1% ý kiến đánh giá ở mức độ thỉnh thoảng, điểm trung bình là 2.26.

Như vậy, tất cả các nội dung công việc tổ chức thực hiện kế hoạch HĐTN theo chủ đề môn khoa học tự nhiên cho học sinh của Hiệu trưởng các trường THCS huyện Vân Đồn đều được tổ chức thực hiện nhưng thực hiện chỉ ở mức đôi khi, chưa thực hiện thường xuyên đặc biệt là công tác phối hợp các lực lượng để tổ chức thực hiện HĐTN theo chủ đề môn khoa học tự nhiên cho học sinh đạt hiệu quả. Kết quả này còn cho thấy có sự không thống nhất trong việc xây dựng và tổ chức thực hiện kế hoạch hoạt động trải nghiệm theo chủ đề môn KHTN. Vì vậy, Hiệu trưởng nhà trường cần có những biện pháp hữu hiệu, giám sát chặt chẽ giáo viên trong việc xây dựng và tổ chức thực hiện kế hoạch HĐTN theo chủ đề môn khoa học tự nhiên cho học sinh nhằm nâng cao chất lượng giáo dục toàn diện nói chung và HĐTN theo chủ đề môn khoa học tự nhiên cho học sinh nói riêng trong các nhà trường.

2.3.3. Thực trạng chỉ đạo hoạt động trải nghiệm theo chủ đề môn khoa học tự nhiên cho học sinh các trường trung học cơ sở huyện Vân Đồn tỉnh Quảng Ninh theo chương trình giáo dục phổ thông mới

Để HĐTN theo chủ đề môn KHTN của học sinh đạt hiệu quả cao, việc tập huấn chuyên môn cho giáo viên KHTN về lập kế hoạch, phân công nhiệm vụ, chuẩn bị cơ sở vật chất, kinh phí, xây dựng chương trình, tổ chức thực hiện,... là hết sức quan trọng. Khảo sát thực trạng chỉ đạo hoạt động trải nghiệm theo chủ đề môn khoa học tự nhiên cho học sinh các trường trung học cơ sở huyện Vân Đồn tỉnh Quảng Ninh chúng tôi thu được kết quả như sau:

Bảng 2.11: Thực trạng chỉ đạo HĐTN theo chủ đề môn khoa học tự nhiên cho học sinh theo chương trình giáo dục phổ thông mới

Nội dung chỉ đạo thực hiện kế hoạch

Mức độ thực hiện (n=85)

CBG

Chỉ đạo giáo viên bộ môn, GVCN, Tổng phụ trách Đội xây dựng chương trình, kế hoạch trải nghiệm theo chủ đề môn KHTN cho học sinh dựa trên kế hoạch hoạt động và định hướng

hoạt động ngoại khóa của môn KHTN

61.2

38.8

2.61

Chỉ đạo giáo viên bộ môn khoa học tự nhiên chuẩn bị hoạt động trải nghiệm

theo chủ đề

58.8

41.2

2.59

Chỉ đạo giáo viên phối hợp với các lực lượng để thực hiện chương trình

và kế hoạch trải nghiệm theo chủ đề môn KHTN cho học sinh

51.8

48.2

2.52

Chỉ đạo giáo viên đổi mới phương pháp và hình thức tổ chức HĐTN theo

chủ đề môn KHTN cho HS

56.5

43.5

2.56

Chỉ đạo tăng cường cơ sở vật chất, tài chính phục vụ cho HĐTN theo chủ đề

môn KHTN cho HS

25.9

74.1

2.26

Chỉ đạo giáo viên nhận xét đánh giá

kết quả HĐTN theo chủ đề môn KHTN cho học sinh

50.6

49.4

2.5

2.51

Có thể bạn quan tâm!

Xem toàn bộ 134 trang tài liệu này.

Kết quả khảo sát cho thấy: Các nội dung chỉ đạo thực hiện hoạt động trải nghiệm theo chủ đề môn KHTN cho học sinh ở các trường THCS huyện Vân Đồn được đánh giá ở mức độ thường xuyên và đôi khi là tương đương nhau. Điểm trung bình là 2.51.

Bằng phương pháp tổng kết kinh nghiệm giáo dục, chúng tôi thu được thông tin: ngay từ đầu năm học, ban giám hiệu nhà trường triển khai nhiệm vụ năm học, trong đó nêu rõ nhiệm vụ trọng tâm của năm học. Sau đó BGH yêu cầu các tổ, nhóm chuyên môn thảo luận, lựa chọn, thống nhất các chủ đề, các hoạt động cần tổ chức HĐTN cho học sinh trong năm học cho phù hợp với nhiệm vụ trọng tâm của bộ, sở, ngành, nhà trường và phù hợp với năng lực của học sinh cũng như vào thời gian phù hợp. BGH sẽ tổng hợp các bản kế hoạch đó (các HĐTN trong một năm, một tháng, một học kì ở các bộ môn, liên môn có trùng hợp về mặt thời gian để đảm bảo hiệu quả cao nhất của HĐTN) và dán công khai ngay tại phòng hội đồng của nhà trường, đồng thời nhà trường đưa HĐTN các môn nói chung và HĐTN theo chủ đề môn khoa học tự nhiên nói riêng vào kế hoạch chuyên môn hàng tháng. BGH chỉ đạo tổ chức tuyên truyền, phối hợp với gia đình; địa phương và các tổ chức khác trong xã hội để HĐTN theo chủ đề môn khoa học tự nhiên đạt kết quả cao. BGH chỉ đạo tổ, nhóm chuyên môn KHTN duyệt kế hoạch chi tiết tổ chức HĐTN theo chủ đề môn khoa học tự nhiên cho học sinh của bộ môn, liên môn trong tổ KHTN của nhà trường. Kế hoạch đó được thông qua trong buổi họp hội đồng, họp tổ KHTN của nhà trường để toàn thể giáo viên nắm được cũng như phân công nhiệm vụ đối với giáo viên nhà trường. Đối với các hoạt động trải nghiệm như tham quan, học hỏi hay chuyên đề nói chuyện nhà trường phải chủ động chuẩn bị trước đó 1 tuần còn đối với các HĐTN khác như: cuộc thi tổng hợp kiến thức, liên môn, ngoại khóa sử dụng thí nghiệm thực hành trong dạy học,... nhà trường yêu cầu tổ, nhóm chuyên môn triển khai trước khi tổ chức 3 tuần để HS, GV chủ động. Trước khi tổ chức 1 tuần phải có chương trình tổng duyệt để đảm bảo HĐTN đạt kết quả cao.

Tuy nhiên nhìn vào kết quả khảo sát ở bảng trên cho thấy các nội dung chỉ đạo chưa được quan tâm tiến hành thường xuyên. Các nội dung Chỉ đạo giáo viên bộ môn, GVCN, Tổng phụ trách Đội xây dựng chương trình, kế hoạch trải nghiệm theo chủ đề môn KHTN cho học sinh dựa trên kế hoạch hoạt động và định hướng hoạt động ngoại khóa của môn KHTN; Chỉ đạo giáo viên bộ môn khoa học tự nhiên chuẩn bị hoạt động trải nghiệm theo chủ đề; Chỉ đạo giáo viên phối hợp với các lực lượng để thực hiện chương trình và kế hoạch trải nghiệm theo chủ đề môn KHTN cho học sinh; Chỉ đạo giáo viên đổi mới phương pháp và hình thức tổ chức HĐTN theo chủ đề môn KHTN cho HS; Chỉ đạo giáo viên nhận xét đánh giá kết quả HĐTN theo chủ đề môn KHTN cho học sinh mức độ thực hiện thường xuyên chỉ đạt từ 50.6% đến 61.2% ý kiến đánh giá. Đặc biệt Chỉ đạo tăng cường cơ sở vật chất, tài chính phục vụ cho HĐTN theo chủ đề môn KHTN cho HS còn có tới 74.1% ý kiến cho rằng CBQL các nhà trường chưa thực hiện thường xuyên mà nội dung này là một trong những điều kiện cần để tổ chức HĐTN nói chung và HĐTN môn KHTN nói riêng có hiệu quả. Vì vậy, đây là một trong những nguyên nhân dẫn tới giáo viên chưa tích cực trong việc đầu tư nhiều thời gian và công sức cho tổ chức HĐTN môn học nói chung và HĐTN theo chủ đề môn KHTN nói riêng, đòi hỏi phải có biện pháp quản lý phù hợp để khắc phục tình trạng này.

2.3.4. Thực trạng kiểm tra, đánh giá hoạt động trải nghiệm theo chủ đề môn khoa học tự nhiên cho học sinh các trường trung học cơ sở huyện Vân Đồn theo chương trình giáo dục phổ thông mới

Thực hiện tốt chức năng kiểm tra giúp nhà quản lý đánh giá đúng chất lượng hoạt động, có tác dụng thúc đẩy và điều chỉnh hoạt động của đối tượng quản lý và điều chỉnh ngay cả công tác quản lý của chủ thể. Trong quản lý HĐTN theo chủ đề môn KHTN cho học sinh cũng vậy, nếu CBQL các nhà trường không tổ chức kiểm tra sẽ dẫn đến tình trạng làm ít báo cáo nhiều, hình thức đối phó trong tổ chức hoạt động. Để tìm hiểu thực trạng công tác này ở

các trường THCS huyện Vân Đồn, chúng tôi tiến hành khảo sát và trao đổi trực tiếp với CBQL, GV các nhà trường, kết quả cụ thể như sau:

Bảng 2.12: Thực trạng kiểm tra, đánh giá hoạt động trải nghiệm theo chủ đề môn khoa học tự nhiên cho học sinh

Nội dung kiểm tra đánh giá

Mức độ thực hiện (n=85)

CBG

Xây dựng được các tiêu chí đánh giá kết quả HĐTN theo chủ đề môn

KHTN cho học sinh

29.4

41.2

2.12

Xây dựng lực lượng kiểm tra, đánh giá HĐTN theo chủ đề môn KHTN

cho học sinh

25.9

35.3

38.8

1.8

Xây dựng công cụ kiểm tra, đánh giá HĐTN theo chủ đề môn KHTN cho

học sinh

23.5

30.6

45.9

1.78

Tổ chức kiểm tra, đánh giá HĐTN theo chủ đề môn KHTN cho học sinh theo kế hoạch, bằng các công cụ đã

xây dựng

23.5

30.6

45.9

1.78

Phân tích kết quả kiểm tra, đánh giá và phản hồi thông tin đến giáo viên cùng các lực lượng tham gia HĐTN theo chủ

đề môn KHTN cho học sinh

21.2

30.6

48.2

1.73

1.84

Qua bảng 2.12 cho thấy: Tỉ lệ đánh giá mức độ thực hiện thường xuyên thực hiện kiểm tra, đánh giá hoạt động trải nghiệm theo chủ đề môn khoa học tự nhiên cho học sinh ở các nhà trường rất thấp, điểm trung bình là 1.84, thuộc mức độ chưa thực hiện. Chỉ có từ 21.2% đến 29.4% ý kiến đánh giá CBQL các nhà trường thường xuyên thực hiện các nội dung này. Qua trao đổi trực tiếp chúng tôi được biết, việc thực hiện thường xuyên các nội dung đánh giá chủ yếu tập trung ở những trường có bề dày về công tác thi đua và hoạt động Đội như trường THCS Đông Xá, Hạ Long, Vạn Yên. Việc kiểm tra đánh giá của

CBQL nhiều khi vẫn mang tính hình thức, chủ yếu là để xếp loại thi đua giữa các lớp, chưa làm tốt việc đánh giá, rút kinh nghiệm và điều chỉnh cho HĐTN theo chủ đề môn KHTN.

Cũng qua trao đổi trực tiếp với giáo viên về công tác kiểm tra đánh giá kết quả HĐTN theo chủ đề môn KHTN của giáo viên chúng tôi thu được những thông tin sau: Việc đánh giá kết quả HĐTN theo chủ đề môn KHTN cho học sinh chưa có lực lượng đánh giá, chưa có công cụ đánh giá một cách chi tiết, chưa có tiêu chí cụ thể, chưa được tiến hành một cách khoa học, từ đó việc phân tích kết quả kiểm tra, đánh giá và phản hồi thông tin đến giáo viên cùng các lực lượng tham gia HĐTN theo chủ đề môn KHTN cho học sinh chưa được thực hiện thường xuyên, hoạt động kiểm tra, đánh giá mới chỉ tập trung đánh giá kết quả dạy học (thông qua chất lượng thi cuối kỳ, cuối năm) và rèn luyện của học sinh, thái độ tham gia hoạt động của học sinh, chưa đánh giá được nhận thức, thái độ của học sinh khi tham gia HĐTN theo chủ đề môn KHTN.

Như vậy có thể thấy kết quả khảo sát về công tác kiểm tra, đánh giá HĐTN theo chủ đề môn KHTN cho học sinh ở các trường THCS huyện Vân Đồn chưa có sự đồng bộ với các nội dung về xây dựng kế hoạch, tổ chức, chỉ đạo thực hiện quản lý HĐTN theo chủ đề môn KHTN cho học sinh của CBQL các nhà trường. Do vậy, trong thời gian tới CBQL các trường THCS huyện Vân Đồn cần làm tốt hơn nữa công tác quản lý HĐTN theo chủ đề môn KHTN cho học sinh nhằm đáp ứng yêu cầu đổi mới giáo dục, thực hiện chương trình giáo dục phổ thông 2018 một cách hiệu quả.

2.3.5. Thực trạng các yếu tố ảnh hưởng đến quản lý hoạt động trải nghiệm theo chủ đề môn khoa học tự nhiên cho học sinh các trường trung học cơ sở huyện Vân Đồn theo chương trình giáo dục phổ thông mới

Để tìm hiểu các yếu tố ảnh hưởng tới công tác quản lý HĐTN theo chủ đề môn KHTN cho học sinh ở các trường THCS huyện Vân Đồn, chúng tôi tiến hành khảo sát các khách thể về vấn đề này, kết quả cụ thể như sau:

Bảng 2.13: Các yếu tố ảnh hưởng đến quản lý hoạt động trải nghiệm theo chủ đề môn khoa học tự nhiên cho học sinh các trường trung học cơ sở huyện Vân Đồn

Các yếu tố ảnh hưởng

Mức độ ảnh hưởng (%) (n=[85])

Rất ảnh hưởng

Ảnh hưởng

Ít ảnh hưởng

Không ảnh hưởng

Sự quan tâm lãnh đạo, chỉ đạo,

kiểm tra, đánh giá của lãnh đạo cấp trên đối với nhà trường

52.9

35.3

11.8

Năng lực của đội ngũ cán bộ

QLGD

100

Năng lực tổ chức hoạt động trải

nghiệm của giáo viên

100

Sự hợp tác, phối hợp của các thành viên, các tổ chức trong và

ngoài nhà trường.

58.8

41.2

Ý thức, thái độ, động cơ học tập

của học sinh

82.3

17.7

Nhận thức của cán bộ QLGD và giáo viên về tầm quan trọng của hoạt động trải nghiệm theo chủ đề môn khoa học tự nhiên cho

học sinh

52.9

35.3

11.8

Điều kiện cơ sở vật chất, thiết bị dạy học của nhà trường; Điều kiện về kinh tế văn hoá - xã hội

ở địa phương

52.9

35.3

11.8

Các yếu tố trên được đa số khách thể đánh giá đều có ảnh hưởng rất lớn đến các biện pháp quản lý HĐTN theo chủ đề môn KHTN cho học sinh ở các

trường THCS huyện Vân Đồn và mức độ có sự khác nhau. Trong các yếu tố trên, nhóm các khách thể là GV, CBQL đánh giá yếu tố có ảnh hưởng nhiều nhất là: “Năng lực của đội ngũ cán bộ QLGD” và “Năng lực tổ chức hoạt động trải nghiệm của giáo viên” với 100% ý kiến đánh giá cho rằng rất ảnh hưởng, sau đó là yếu tố: “Ý thức, thái độ, động cơ học tập của học sinh” với 82,3% ý kiến đánh giá, thứ ba là yếu tố: “Sự hợp tác, phối hợp của các thành viên, các tổ chức trong và ngoài nhà trường” cũng có 58.8% ý kiến cho rằng rất ảnh hưởng. Đây là các yếu tố liên quan trực tiếp đến các chủ thể cả trong và ngoài nhà trường, trước hết là tinh thần, trách nhiệm của những người trực tiếp tham gia giảng dạy bộ môn KHTN, đồng thời là vai trò quản lý HĐTN theo chủ đề môn KHTN cho học sinh và phụ huynh học sinh cũng là nhân tố rất quan trọng, có thể là sự phối hợp với nhà trường về thực hiện các biện pháp tổ chức HĐTN theo chủ đề môn KHTN cho học sinh, hỗ trợ các điều kiện vật chất, tinh thần cho nhà trường và cho con em. Nhóm các yếu tố về điều kiện cơ sở vật chất, thiết bị dạy học của nhà trường; Điều kiện về kinh tế văn hoá - xã hội ở địa phương cũng được 52.9% ý kiến đánh giá là rất ảnh hưởng và không có ý kiến nào cho rằng không ảnh hưởng.

Như vậy, cả hai nhóm khách thể đều cho rằng các yếu tố trên đều ảnh hưởng lớn đến quản lý HĐTN theo chủ đề môn KHTN cho học sinh trong các nhà trường. Vì vậy, để nâng cao hiệu quả của các biện pháp quản lí của hiệu trưởng đối với HĐTN theo chủ đề môn KHTN cho học sinh cần chú ý đến các yếu tố trên, nhất là chú ý đến tinh thần, trách nhiệm và chủ động, tích cực của GV, HS và sự phối hợp của phụ huynh học sinh.

2.4. Đánh giá chung về thực trạng quản lý hoạt động trải nghiệm theo chủ đề môn khoa học tự nhiên cho học sinh các trường trung học cơ sở huyện Vân Đồn theo chương trình giáo dục phổ thông mới

2.4.1. Những điểm mạnh

- Cán bộ lãnh đạo, quản lí, giáo viên và học sinh đã có nhận thức đúng về HĐTN theo chủ đề môn KHTN.