Đề Xuất Một Số Biện Pháp Quản Lý Hoạt Động Giáo Dục Ở Các Trường Mầm

Chương 3‌

BIỆN PHÁP QUẢN LÝ HOẠT ĐỘNG GIÁO DỤC TRONG TRƯỜNG MẦM NON TẠI THÀNH PHỐ SÓC TRĂNG

3.1. Các nguyên tắc đề xuất biện pháp‌

3.1.1. Đảm bảo tính mục đích‌

Quản lý hoạt động giáo dục trong các trường mầm non cần hướng mọi tác động giáo dục trẻ vào việc thực hiện mục tiêu của ngành học, nhằm phát triển các lĩnh vực: nhận thức, ngôn ngữ, thể chất, tình cảm xã hội, thẩm mỹ. Nội dung và phương pháp giáo dục phải gắn liền với cuộc sống thực của trẻ, đảm bảo nguyên tắc “Giáo dục đi trước sự phát triển của trẻ”. Quản lý và thực hiện tốt chương trình giáo dục mầm non (ban hành kèm theo Thông tư số 17/2009/TT - BGDDT, ngày 25/7/2009 của Bộ GD - ĐT).

3.1.2. Đảm bảo tính phát triển‌

Quản lý hoạt động giáo dục phải dựa trên cơ sở những hiểu biết về sự phát triển của trẻ, nhằm khuyến khích trẻ tích cực, chủ động khi tham gia vào các hoạt động, phát triển tiềm năng một cách tối đa, hình thành kỹ năng sống cần thiết cho trẻ. Giúp giáo viên chủ động, sáng tạo khi cần thiết, tổ chức, điều khiển các hoạt động của trẻ.

3.1.3. Đảm bảo tính toàn diện‌

Sự phát triển của trẻ gồm các mặt: thể chất, tình cảm, trí tuệ, thẩm mỹ. Các mặt phát triển luôn hòa quyện với nhau, ảnh hưởng lẫn nhau. Một tác động đến trẻ thường ảnh hưởng đến nhiều mặt. Mỗi phương tiện giáo dục hay phương pháp giáo dục cần được sử dụng, khai thác sao cho có thể tác động đến toàn bộ nhân cách của trẻ.

Có thể bạn quan tâm!

Xem toàn bộ 134 trang tài liệu này.

3.1.4. Đảm bảo tính khả thi‌

Các biện pháp quản lý hoạt động giáo dục phải được xây dựng trên cơ sở lý luận về quản lý chuyên môn, đồng thời đảm bảo phù hợp với thực tiễn

về yêu cầu đổi mới giáo dục mầm non, không phá vỡ sự ổn định của giáo dục mầm non hiện nay.

3.2. Đề xuất một số biện pháp quản lý hoạt động giáo dục ở các trường mầm non công lập tại thành phố Sóc Trăng‌

3.2.1. Đổi mới công tác xây dựng kế hoạch giáo dục‌

* Mục đích của biện pháp:

Xây dựng kế hoạch giáo dục nhằm thực hiện tốt các nhiệm vụ đặt ra trong năm học; giúp cho hiệu trưởng có cái nhìn tổng quát, thấy được sự phối hợp giữa các bộ phận với nhau nhằm phát huy vai trò lãnh đạo của hiệu trưởng; sự chủ động, sáng tạo của giáo viên khi thực hiện kế hoạch giáo dục đề ra; tạo điều kiện thuận lợi cho việc kiểm tra, đánh giá của hiệu trưởng trong quá trình thực hiện.

Từ trước tới nay, các trường mầm non đều đã xây dựng kế hoạch giáo dục hàng năm, tuy nhiên, điều quan trọng là xác định mục tiêu giáo dục. Các trường cần chuyển từ cách tiếp cận nội dung giáo dục sang cách tiếp cận hình thành năng lực cho trẻ.

* Nội dung thực hiện biện pháp:

Hiệu trưởng lập dự thảo kế hoạch hoạt động giáo dục, trong đó xây dựng hệ thống mục tiêu, chỉ tiêu cần đạt; xác định nội dung, giải pháp thực hiện và các điều kiện cần thiết về nhân lực, phương tiện, thiết bị, tài chính cho kế hoạch.

Ban giám hiệu xây dựng kế hoạch giáo dục chung cho cả năm học (theo chương trình giáo dục mầm non) trong đó: dự kiến các chủ đề và thời gian thực hiện cho từng chủ đề, từng khối lớp. Hướng dẫn giáo viên biết lập kế hoạch giáo dục trẻ theo tháng, tuần và lập kế hoạch hoạt động một ngày theo hướng lấy trẻ làm trung tâm, phát huy tính tích cực của trẻ. Hiệu trưởng chỉ đạo việc giao ban hàng ngày để xem xét, đánh giá, rút kinh nghiệm việc thực

hiện kế hoạch trong tháng và triển khai công việc tháng tiếp theo trên cơ sở bàn bạc dân chủ, tạo sự đồng bộ thống nhất của các bộ phận trong trường.

Tiến hành kiểm tra, giám sát việc thực hiện kế hoạch đối với từng bộ phận chuyên môn và giáo viên ở các nhóm lớp để kịp thời uốn nắn việc thực hiện kế hoạch giáo dục đi đúng trọng tâm.

* Cách thức thực hiện biện pháp:

Căn cứ vào mục tiêu và nội dung chương trình giáo dục mầm non do Bộ giáo dục đào tạo ban hành, các văn bản hướng dẫn thực hiện nhiệm vụ năm học của các cấp: thời gian quy định trong biên chế năm học, điều kiện cơ sở vật chất, đội ngũ giáo viên, số trẻ ở các nhóm lớp từ đó tiến hành điều tra, phân tích tình hình đầu năm và xác định mục tiêu cho năm học, phân công giáo viên giảng dạy ở các lớp hợp lý.

Phối hợp với hiệu phó và các tổ trưởng chuyên môn để bàn thống nhất nội dung kế hoạch giáo dục chi tiết và nội dung các chuyên đề trọng tâm trong các năm học cũng như kế hoạch đầu tư các điều kiện cần thiết để thực hiện công tác giáo dục trẻ.

Kế hoạch nhà trường sau khi được xây dựng, hiệu trưởng trình cấp trên phê duyệt và triển khai tới toàn thể cán bộ giáo viên trong nhà trường tại hội nghị công nhân viên chức hoặc buổi họp hội đồng sư phạm đầu năm. Kế hoạch của các bộ phận chuyên môn trong nhà trường do hiệu trưởng phê duyệt. Kế hoạch của giáo viên, hiệu trưởng chỉ đạo phó hiệu trưởng phê duyệt. Cung cấp các văn bản, tài liệu tham khảo để các bộ phận và giáo viên nghiên cứu xây dựng kế hoạch. Làm tốt công tác tham mưu cho lãnh đạo và tăng cường phối hợp với các lực lượng nhằm vận động, huy động các nguồn lực để đạt được mục tiêu kế hoạch.

3.2.2. Định hướng giáo viên xác định mục tiêu giáo dục‌

* Mục đích của biện pháp:

Giúp hiệu trưởng quản lý việc thực hiện mục tiêu giáo dục trẻ theo từng yêu cầu đổi mới chương trình giáo dục mầm non. Giúp giáo viên nắm được mục tiêu chung của giáo dục mầm non và mục tiêu giáo dục từng độ tuổi, qua đó, giáo viên biết cách xác định mục tiêu của chủ đề và từng lĩnh vực để xây dựng kế hoạch giáo dục phù hợp với độ tuổi và khả năng nhận thức của trẻ.

* Nội dung thực hiện biện pháp:

Hướng dẫn giáo viên nắm được các yêu cầu đổi mới về mục tiêu giáo dục trong chương trình giáo dục mầm non. Định hướng cho giáo viên biết cách xác định mục tiêu giáo dục căn cứ vào mục tiêu cuối độ tuổi, kết quả mong đợi ở trẻ và các tiêu chí đánh giá; thực tế của trường, khả năng của trẻ trong nhóm lớp; điều kiện cơ sở vật chất và các điều kiện khác khác.

Tạo điều kiện để giáo viên trao đổi việc thực hiện các chủ đề, cách xác định mục tiêu của chủ đề nhằm góp phần phát triển các mặt: thể chất, ngôn ngữ, nhận thức, tình cảm xã hội, thẩm mỹ và các mục tiêu cụ thể về kiến thức, kỹ năng, thái độ của từng chủ đề. Đưa ra bàn bạc theo tổ, khối, có sự đóng góp ý kiến của ban giám hiệu, tổ chuyên môn, và các giáo viên trong tổ để cùng tháo gỡ các vấn đề khó khăn khi giáo viên đề xuất liên quan đến thực hiện mục tiêu giáo dục trẻ, giúp giáo viên nắm chắc hơn, tự tin hơn khi lên lớp.

Các tổ chuyên môn hướng dẫn giáo viên nắm được mục tiêu giáo dục theo độ tuổi, đảm bảo các bước tiến hành khi xác định mục tiêu chủ đề và mục tiêu giáo dục của từng lĩnh vực. Tiến hành đánh giá thực hiện chủ đề (căn cứ vào mục tiêu chủ đề).

* Cách thức thực hiện biện pháp

Hiệu trưởng cần định hướng được mục tiêu phát triển giáo dục trong nhà trường. Chỉ đạo các bộ phận chuyên môn và giáo viên lập kế hoạch giáo dục đảm bảo yêu cầu đổi mới về mục tiêu trong chương trình giáo dục mầm

non. Hướng dẫn giáo viên lựa chọn, sắp xếp, tổ chức các hoạt động giáo dục trẻ một cách có kế hoạch, đảm bảo mục tiêu giáo dục trẻ ở từng độ tuổi.

3.2.3. Tăng cường công tác quản lý hoạt động trên lớp của giáo viên‌

* Mục đích của biện pháp

Giúp Hiệu trưởng quản lý việc tổ chức các hoạt động giáo dục của giáo viên theo chương trình giáo dục mầm non mới. Tăng cường bồi dưỡng nâng cao năng lực, chất lượng đội ngũ giáo viên trong công tác giáo dục trẻ nhằm thực hiên tốt mục tiêu giáo dục mầm non.

* Nội dung của biện pháp

Đưa ra định hướng chỉ đạo, hướng dẫn giáo viên soạn giảng theo yêu cầu mới, tổ chức giảng dạy trên lớp, rút kinh nghiệm.

Tăng cường quản lý giờ lên lớp của giáo viên; giờ tổ chức hoạt động học của trẻ qua dự giờ, thăm lớp, thao giảng chuyên đề, đảm bảo dạy đúng, đủ nội dung chương trình và tổ chức các hoạt động theo kế hoạch giáo dục của nhóm, lớp.

Tổ chức cho giáo viên tiếp cận phương pháp dạy học mới thông qua các lớp tập huấn, bồi dưỡng chuyên môn, tham khảo tài liệu, dự các buổi tham quan thực tế học tập kinh nghiệm, tổ chức thao giảng, chuyên đề, cho giáo viên thảo luận, trao đổi kinh nghiệm và rút ra những phương pháp dạy học phù hợp với từng độ tuổi của trẻ là việc làm cần thiết mà người hiệu trưởng cần quan tâm.

Hướng dẫn giáo viên ứng dụng công nghệ thông tin qua khai thác nguồn tài nguyên giáo dục trên mạng Internet, thiết kế bài giảng điện tử; xây dựng các phần mềm theo chủ đề. Tổ chức tiết dạy mẫu, bài giảng điện tử có sử dụng các phần mềm trò chơi hỗ trợ dạy học.

Hiệu trưởng chỉ đạo giáo viên thực hiện đúng theo yêu cầu các loại hồ sơ sổ sách chuyên môn theo quy định của ngành, ghi chép cập nhật đầy đủ và thường xuyên kiểm tra hồ sơ của từng giáo viên.

Chỉ đạo các tổ chuyên môn tổ chức sinh hoạt định kỳ để rút kinh nghiệm, uốn nắn kịp thời những sai sót, lệch lạc trong quá trình hoạt động giáo dục, động viên những giáo viên có thành tích tốt, xây dựng quy chế làm việc hợp lý về thời gian, nội dung sinh hoạt mang tính khoa học, tránh những hình thức sinh hoạt hành chính đơn thuần gây nhàm chán không đem lại hiệu quả.

* Cách thức thực hiện biện pháp

Xây dựng quy chế chuyên môn và chỉ đạo thực hiện nghiêm túc quy chế chuyên môn trong nhà trường. Giáo viên có kế hoạch thực hiện chương trình, kế hoạch giáo dục trẻ theo chủ đề. Tạo mọi điều kiện về phương tiện hỗ trợ cho giáo viên lên lớp. Cung cấp đầy đủ các tài liệu tham khảo để giáo viên được cập nhật thông tin và mở rộng hiểu biết; trang bị các phương tiện dạy học như băng hình, máy tính, máy chiếu hỗ trợ cho việc giảng dạy của giáo viên. Cung cấp các tài liệu để giáo viên tham khảo trong quá trình xây dựng kế hoạch, thiết kế bài dạy, vận dụng linh hoạt các hình thức, phương pháp dạy học mới. Tổ chức thi giáo viên dạy giỏi về ứng dụng công nghệ thông tin trong soạn giảng, thiết kế các hoạt động; trưng bầy tư liệu dạy học, sản phẩm đổi mới phương pháp dạy học của giáo viên bằng bản đồ tư duy. Xây dựng và thảo luận các tiêu chí đánh các hoạt động dạy học của giáo viên, hoạt động học của trẻ trong các tổ chuyên môn để thống nhất nội dung về công tác kiểm tra đánh giá hoạt động sư phạm của giáo viên. Động viên giáo viên về vật chất, tinh thần một cách kịp thời và cần nghiêm khắc phê bình để tránh những lệch lạc trong quá trình thực hiện.

3.2.4. Đổi mới công tác bồi dưỡng hoạt động giáo dục cho giáo viên‌

* Mục đích của biện pháp

Bồi dưỡng chuyên môn cho giáo viên thường xuyên, liên tục để xây dựng đội ngũ có chất lượng, thực hiện tốt nhiệm vụ năm học nhằm nâng cao chất lượng giáo dục; giúp giáo viên giải quyết những khó khăn vướng mắc

khi thực hiện chương trình giáo dục mầm non và nâng cao kỹ năng thực hành chuyên môn nghiệp vụ; rèn luyện sự phối hợp tập thể, tinh thần làm việc theo nhóm, tổ của mỗi giáo viên.

* Nội dung thực hiện biện pháp

Tập trung bồi dưỡng về những nội dung mà giáo viên còn yếu và những vấn đề đa số giáo viên cho là khó như về đổi mới phương pháp dạy học, cách thiết kế và hình thức tổ chức các hoạt động dạy của giáo viên và hoạt động chơi của trẻ.... từ đó tổ thảo luận đưa ra phương pháp, biện pháp giúp giáo viên nắm vững hơn về chuyên môn.

Bồi dưỡng giáo viên qua sinh hoạt tổ chuyên môn. Bồi dưỡng giáo viên qua các chuyên đề, hội giảng.

Dự giờ thăm lớp: ban giám hiệu và các tổ chuyên môn có lịch cụ thể thăm lớp, dự giờ đối với giáo viên. Khuyến khích giáo viên dự giờ lẫn nhau để trao đổi, học tập kinh nghiệm.

Bồi dưỡng thông qua tổ chức sinh hoạt chuyên đề liên trường (theo cụm) để toàn thể cán bộ giáo viên có điều kiện nắm bắt những định hướng đổi mới thực hiện chương trình giáo dục mầm non. Bồi dưỡng giáo viên thông qua tham quan, học tập kinh nghiệm và tự học tập

* Cách thức thực hiện biện pháp

Chỉ đạo thực hiện kế hoạch bồi dưỡng chuyên môn cho giáo viên. Hình thành mạng lưới đội ngũ cán bộ cốt cán tin cậy, giáo viên nòng cốt, mũi nhọn có chuyên môn nghiệp vụ vững vàng, đặc biệt là giáo viên trẻ, nhiệt tình, có năng lực để đẩy mạnh phong trào bồi dưỡng chuyên môn cho giáo viên. Tiến hành rà soát, phân loại giáo viên theo trình độ và theo tay nghề. Tổ chức cho cán bộ giáo viên đăng ký kế hoạch tự bồi dưỡng; kiểm tra công nhận kết quả tự bồi dưỡng; tạo điều kiện cho đội ngũ giáo viên tham gia học nâng chuẩn, dự các lớp bồi dưỡng chuyên môn, chuyên đề do Sở giáo dục đào tạo, Phòng giáo dục đào tạo tổ chức. Kiểm tra, đánh giá chất lượng học tập, bồi dưỡng

của giáo viên kết hợp với động viên, khích lệ giáo viên tham gia học tập, tạo các điều kiện thuận lợi cho giáo viên trong thời gian học tập. Đưa công tác bồi dưỡng về ứng dụng công nghệ thông tin vào trong quá trình quản lý, dạy và học nhằm nâng cao hiệu quả điều hành, nâng cao chất lượng giáo dục trẻ.

3.2.5. Khai thác và sử dụng hiệu quả cơ sở vật chất hỗ trợ hoạt động giáo dục‌

* Mục đích của biện pháp

Tăng cường bảo quản, khai thác sử dụng có hiệu quả các phương tiện, đồ dùng dạy học; bổ sung, sửa chữa, kịp thời thay thế những hư hỏng, xuống cấp về cơ sở vật chất nhằm đảm bảo duy trì tốt các hoạt động giáo dục trẻ của nhà trường.

* Nội dung thực hiện biện pháp

Hiệu trưởng xây dựng kế hoạch về công tác quản lý cơ sở vật chất. Xác định mục tiêu nâng cấp, sửa chữa trường, lớp; mua sắm thiết bị đồ dùng phục vụ công tác giáo dục trẻ trên cơ sở nguồn kinh phí hiện có, nhiệm vụ trọng tâm của năm học và các điều kiện đảm bảo thực hiện chương trình giáo dục mầm non.

Nâng cao nhận thức cho giáo viên về việc sử dụng cơ sở vật chất, thiết bị dạy học nhằm giúp họ ý thức được sự cần thiết và có nhu cầu sử dụng thường xuyên cơ sở vật chất, các thiết bị trong quá trình tổ chức các hoạt động giáo dục.

Tăng cường cơ sở vật chất bằng cách cải tạo, bổ sung, bố trí các phòng chức năng, hiện đại hóa các trang thiết bị tiệm cận với mô hình giáo dục tiên tiến. Vận dụng linh hoạt chủ trương xã hội hóa giáo dục để tập trung các nguồn lực đầu tư cho công tác giáo dục trẻ. Huy động đóng góp để bổ sung và hoàn thiện cơ sở vật chất phục vụ cho các hoạt động dạy học của nhà trường.