Đảm Bảo Tính Chuẩn Nghề Nghiệp Giáo Viên Trung Học Cơ Sở Và Chuẩn Kĩ Năng

thực sự có hiệu quả khi cơ sở vật chất hạ tầng của các đơn vị giáo dục đào tạo cũng được quan tâm phát triển song hành cùng chiến lược phát triển nguồn nhân lực và sự hỗ trợ của cơ chế, chính sách cũng như các quy định cho ứng dụng CNTT.

Trong thời gian qua, việc Chính phủ phê duyệt Đề án “Tăng cường ứng dụng công nghệ thông tin trong quản lí và hỗ trợ các hoạt động dạy - học, nghiên cứu khoa học góp phần nâng cao chất lượng giáo dục và đào tạo giai đoạn 2016 - 2020, định hướng đến năm 2025” đã thể hiện sự nỗ lực, quyết tâm trong việc tăng cường ứng dụng CNTT với mục tiêu tăng cường ứng dụng CNTT nhằm đẩy mạnh triển khai Chính phủ điện tử, cung cấp dịch vụ công trực tuyến trong hoạt động quản lí, điều hành của cơ quan quản lí nhà nước về giáo dục và đào tạo ở trung ương và các địa phương; đổi mới nội dung, phương pháp dạy - học.

Đề án này đặt ra mục tiêu mức độ ứng dụng CNTT trong quản lý và hỗ trợ các hoạt động dạy học, nghiên cứu khoa học đạt trình độ tiên tiến trong khu vực ASEAN, đáp ứng mục tiêu, yêu cầu đổi mới căn bản, toàn diện giáo dục và đào tạo đến năm 2025. Đồng thời, CNTT phải trở thành động lực đổi mới nội dung, phương pháp dạy

- học, kiểm tra đánh giá trong giáo dục và đào tạo.

Để đạt được những mục tiêu của Chính phủ đề ra và tiếp tục đẩy mạnh ứng dụng CNTT trong công tác đào tạo, góp phần hiện đại hóa và nâng cao chất lượng giáo dục và đào tạo, đáp ứng mục tiêu, yêu cầu đổi mới căn bản, toàn diện giáo dục và đào tạo, hỗ trợ cho công tác quản lí điều hành trở nên toàn diện hơn, khoa học hơn, minh bạch trong bối cảnh cuộc cách mạng công nghiệp 4.0.

Kết luận chương 2

Qua nghiên cứu thực trạng quản lí ứng dụng CNTT trong dạy học của đội ngũ giáo viên trường THCS tỉnh Hải Dương, rút ra một số kết luận như sau:

Hầu hết hiệu trưởng và giáo viên trong các nhà trường đã có nhận thức đúng đắn về tính cần thiết phải ứng dụng CNTT trong dạy học ở trường THCS trong giai đoạn hiện nay. Tuy nhiên, vẫn còn một số giáo viên nhận thức chưa đầy đủ về vấn đề này.

Có thể bạn quan tâm!

Xem toàn bộ 216 trang tài liệu này.

Đội ngũ giáo viên THCS có trình độ chuyên môn nhưng trình độ ứng dụng CNTT trong dạy học của đội ngũ giáo viên còn hạn chế. Đó là: Kiến thức về CNTT và khả năng cập nhật kiến thức về CNTT; Kĩ năng sử dụng máy tính; Kĩ năng khai thác và sử dụng Internet; Kĩ năng thiết kế và sử dụng giáo án điện tử; Kĩ năng sử dụng phần mềm dạy học; Kĩ năng sử dụng sử dụng các thiết bị CNTT vào các giờ dạy/nội dung dạy học cụ thể. Việc ứng dụng CNTT của học sinh trong học tập đã được triển khai nhưng chưa có sự tổ chức và hướng dẫn cụ thể. Đa số học sinh đều ham học hỏi, thích tiếp cận và tiếp cận nhanh với khoa học công nghệ tuy do đặc điểm lứa tuổi nên rất cần định hướng và chỉ dẫn của các thầy cô giáo.

Đội ngũ giáo viên là lực lượng trực tiếp tham gia và quyết định sự thành công của việc ứng dụng CNTT trong dạy học. Giáo viên phải biết ứng dụng CNTT trong dạy học để đổi mới phương pháp dạy học nhằm phát huy tính tích cực, chủ động, sáng tạo của học sinh. Để đạt được mục tiêu này, yêu cầu bắt buộc đối với giáo viên khi ứng dụng CNTT vào các giờ dạy là phải biết thiết kế và sử dụng giáo án điện tử. Bên cạnh đó, nhà trường phải có các quy định riêng cũng như tiêu chuẩn đối với giáo án điện tử, tiêu chí đánh giá tiết dạy có ứng dụng CNTT.

Hạ tầng CNTT đã được các địa phương quan tâm đầu tư và được đánh giá ở mức khá nhưng chưa đồng đều giữa thành phố, thị xã với các huyện trong tỉnh nhưng cũng đã đáp ứng được nhu cầu tối thiểu trong dạy học. Việc xây dựng các qui chế, qui trình bảo quản, sử dụng các thiết bị CNTT và chính sách hỗ trợ giáo viên còn hạn chế.

Từ thực trạng công tác quản lí của hiệu trưởng về việc ứng dụng CNTT trong dạy học, cũng như những nhận định và đánh giá qua bảng SWOT thì muốn việc ứng dụng CNTT trong dạy học của đội ngũ giáo viên trường THCS đạt hiệu quả cao, hiệu trưởng phải tập trung quản lí:

- Nâng cao trình độ ứng dụng CNTT cho đội ngũ giáo viên;

- Việc giáo viên ứng dụng CNTT trong dạy học nhằm phát huy tính tích cực, chủ động, sáng tạo của học sinh;

- Đảm bảo các điều kiện về CSVC, thiết bị CNTT cho việc ứng dụng CNTT trong dạy học;

- Tổ chức xây dựng môi trường dạy học đa phương tiện;

- Thường xuyên thu thập thông tin phản hồi, kiểm tra, đánh giá, cải tiến quản lí và chất lượng ứng dụng CNTT trong dạy học.

Chương 3

GIẢI PHÁP QUẢN LÍ ỨNG DỤNG CÔNG NGHỆ THÔNG TIN TRONG DẠY HỌC TẠI CÁC TRƯỜNG

TRUNG HỌC CƠ SỞ TỈNH HẢI DƯƠNG HIỆN NAY

3.1. Nguyên tắc đề xuất các giải pháp

3.1.1. Đảm bảo khoa học sư phạm

Một trong các nguyên tắc cơ bản khi đề xuất giải pháp quản lí là phải phù hợp và đảm bảo tính khoa học sư phạm. Ở trường THCS, nếu hiệu trưởng đề ra một giải pháp, dù giải pháp đó là rất cần thiết nhưng lại không thể áp dụng được, hoặc thực hiện trong môi trường phi sư phạm thì giải pháp đó có cũng như không.

Hơn thế nữa, các giải pháp đề ra phải phù hợp với môi trường sư phạm. Muốn làm được điều này hiệu trưởng cần phải có khảo sát để nắm rò thực trạng về việc ứng dụng CNTT trong dạy học của đội ngũ giáo viên, nhất là về mặt nhận thức về trình độ ứng dụng CNTT của giáo viên, CSVC, thiết bị và về CNTT của nhà trường. Từ đó mới phát huy hết khả năng tác động của các giải pháp và mang lại hiệu quả cao nhất.

3.1.2. Đảm bảo tính khoa học công nghệ

Trong vòng một thập kỷ trở lại đây, sự phát triển mạnh mẽ của công nghệ đã thay đổi hoàn toàn cách giáo dục truyền thống trên toàn thế giới, giúp nâng cao hiệu quả giảng dạy, mang lại những trải nghiệm sáng tạo cho cả người dạy và người học. Công nghệ phát triển thần tốc đang tạo ra một cuộc “Cách mạng Giáo dục” làm thay đổi toàn diện từ cách tạo ra công cụ học tập mới, thay đổi từ giấy trắng bảng đen thành các tài liệu “mềm” trên thiết bị thông minh; hình thức dạy học thay đổi từ việc đến lớp học trực tiếp học sinh có thể học trực tuyến tại nhà; quy trình đánh giá kết quả học tập cũng được liên tục cải tiến và phát triển, sổ liên lạc trực tuyến giúp phụ huynh biết được kết quả, theo dòi được sự tiến bộ trong suốt cả quá trình học tập.

Các giải pháp quản lí ứng dụng CNTT trong dạy học phải phù hợp với công nghệ mang lại cho giáo dục, nhìn nhận lại giá giá trị và ý nghĩa của việc dạy học (giáo

dục nói chung) dưới góc độ mối quan hệ giữa sự phát triển của công nghệ và những thay đổi về bản chất của quá trình thực thi các chương trình giáo dục.

Trong bối cảnh đó, Đảng và Nhà nước ta đã xác định “giáo dục là quốc sách hàng đầu; ... đầu tư cho giáo dục chính là đầu tư cho sự phát triển”. Để phù hợp với xu hướng phát triển chung của xã hội trong thời kỳ công nghiệp hóa hiện đại hóa đất nước, nhất thiết phải đổi mới căn bản các quá trình giáo dục theo hướng ứng dụng các công nghệ mới, phát huy tính tích cực chủ động của người học để nâng cao chất lượng giáo dục. Tinh thần đó đã được gợi mở và thể hiện xuyên suốt 7 quan điểm chỉ đạo về đổi mới căn bản, toàn diện giáo dục và đào tạo của trong Nghị quyết TW 8, khóa XI của Ban chấp hành Trung ương Đảng (Nghị quyết 29).

3.1.3. Đảm bảo tính chuẩn nghề nghiệp giáo viên trung học cơ sở và chuẩn kĩ năng công nghệ thông tin cơ bản

Ứng dụng CNTT trong dạy học hiện nay là một xu hướng dạy học tiến bộ trong các nhà trường phổ thông nói chung và ở các trường THCS tỉnh Hải Dương nói riêng. Việc ứng dụng CNTT trong dạy học chủ yếu là thông qua việc sử dụng máy tính, sử dụng Internet và các phần mềm dạy học. Ở đó, cán bộ quản lí và giáo viên giữ vai trò quan trọng trong việc nâng cao hiệu quả ứng dụng CNTT, vì vậy việc xây dựng các giải pháp quản lí ứng dụng CNTT trong dạy học phải đảm phù hợp với chuẩn nghề nghiệp và chuẩn kĩ năng CNTT cơ bản.

Việc triển khai các giải pháp ứng dụng CNTT trong dạy học nếu vượt quá năng lực về chuẩn nghề nghiệp trình độ cán bộ quản lí cũng như chuẩn kĩ năng CNTT cơ bản sẽ tạo ra sức ép và quá tải dẫn đến ảnh hưởng chất lượng. Căn cứ trình độ kiến thức và năng lực ứng dụng CNTT của đội ngũ nhà giáo, hiệu trưởng xây dựng quy trình: bồi dưỡng nhằm bảo đảm vừa đại trà vừa chuyên sâu; đồng thời quản lí đầu tư CSVC đúng hướng, có trọng điểm, khai thác, sử dụng có hiệu quả các phương tiện kỹ thuật dạy học hiện đại; huy động sức mạnh từ nhiều nguồn lực khác nhau để thiết lập môi trường thuận lợi, tạo điều kiện đảm bảo cho việc ứng dụng CNTT trong trong dạy học đạt hiệu quả.

3.1.4. Đảm bảo tính liên thông, liên ngành

Ứng dụng CNTT trong dạy học ở nước ta đã đạt được một số thành tựu nhất định, tuy nhiên còn nhiều điểm bất cập và còn chậm so với thế giới nên cần phải có một chiến lược dài hạn với các mục tiêu và phương pháp cụ thể để có thể thực hiện theo mô hình hiện đại, thông suốt từ cấp trung ương đến cấp địa phương và có sự liên kết chặt chẽ với các doanh nghiệp và các tập đoàn công nghệ thông tin.

Trong quản lí cần có sự quản lí chặt chẽ đồng bộ về: Xây dựng kho học liệu điện tử dùng chung toàn ngành, sử dụng sổ điểm điện tử, hình thành cổng thông tin điện tử liên thông, chia sẻ học liệu giữa các cơ sở giáo dục,... Triển khai, áp dụng nhiều phương thức học tập, phát triển một số mô hình đào tạo trực tuyến; ưu tiên lồng ghép nguồn lực từ các chương trình, đề án, dự án hiện có, có thể sử dụng hình thức thuê dịch vụ CNTT và xã hội hóa để giảm ngân sách cho nhà nước.

Xây dựng và Triển khai đồng bộ hệ thống thông tin quản lí toàn ngành giáo dục đáp ứng yêu cầu kết nối, tích hợp, chia sẻ thông tin đối với các hệ thống thông tin từ Bộ đến từng đơn vị. Có sự hợp tác với các doanh nghiệp, tổ chức và hiệp hội CNTT trong và ngoài nước nhằm tăng cường, trao đổi và giới thiệu các giải pháp công nghệ tiên tiến về CNTT để áp dụng, triển khai phù hợp với mỗi địa phương. Đầu tư cơ sở hạ tầng CNTT với nhiều hình thức: xã hội hóa hoặc thu hút nguồn vốn của doanh nghiệp thông qua hình thức hợp tác công tư; thuê dịch vụ CNTT, … đáp ứng nền giáo dục hiện đại và theo kịp sự phát triển giáo dục thế giới.

3.1.5. Đảm bảo tính hiện đại và tính mở

Xu hướng toàn cầu hoá, sự thay đổi công nghệ và những tiến bộ khoa học đã được đẩy nhanh trong mấy chục năm qua, chúng đã tạo ra một nền kinh tế toàn cầu mới được vận hành bởi công nghệ. Sự xuất hiện của nền kinh tế toàn cầu mới này có ý nghĩa to lớn đối với bản chất và mục đích của các tổ chức giáo dục. CNTT ngày càng phát triển hiện đại hơn và giữ vai trò chủ đạo giúp mở rộng khả năng tiếp cận với giáo dục, tăng cường sự liên kết của giáo dục đến mọi nơi và ngày càng nâng cao chất lượng giáo dục thông qua việc giảng dạy và học tập.

Việc tiếp cận thông tin tiếp tục phát triển mạnh mẽ và không ngừng, nhà quản lí giáo dục cần xác định rò xu hướng phát triển của khoa học công nghệ, xu hướng phát triển nhân lực trình độ cao. Cán bộ quản lí phải có giải pháp quản lí ứng dụng CNTT hiện đại, phù hợp điều kiện thực tế nhưng vẫn theo kịp xu thế chung các nước trên thế giới. Các giải pháp quản lí ứng dụng CNTT trong dạy học phải mang tính mở để tạo điều kiện cho mọi người được khai thác, mở rộng và kéo dài tuổi thọ vòng đời của một giải pháp CNTT.

3.1.6. Đảm bảo tính hiệu quả

Đây chính là thước đo năng lực các nhà quản lí. Thực chất của nguyên tắc này là: với nguồn nhân lực, tài lực và điều kiện nhất định và trong thời gian cho phép, nhà quản lí tạo ra kết quả và có chất lượng cao nhất.

Trong hoạt động quản lí giáo dục, người quản lí phải biết sử dụng hiệu quả các nguồn lực để đạt mục tiêu đề ra. Do đó, khi đề ra các giải pháp quản lí ứng dụng CNTT trong dạy học ở trường THCS, hiệu trưởng cũng phải làm sao đảm bảo tính hiệu quả. Tính hiệu quả phải được xác định từ việc đầu tư, trang bị CSVC, thiết bị CNTT hiện đại, các phòng học đa phương tiện, phòng học bộ môn ... đến việc bồi dưỡng nâng cao trình độ ứng dụng CNTT cho đội ngũ giáo viên, để họ có thể sử dụng, bảo quản một cách tốt nhất các trang thiết bị CNTT này, từ đó giúp đội ngũ giáo viên chủ động, tích cực ứng dụng CNTT trong hoạt động dạy học góp phần nâng cao chất lượng dạy học.

3.2. Các giải pháp quản lí ứng dụng công nghệ thông tin trong dạy học của giáo viên các trường trung học cơ sở tỉnh Hải Dương hiện nay

3.2.1. Giải pháp 1: Tổ chức nâng cao nhận thức cho cán bộ quản lí và giáo viên về tầm quan trọng của việc ứng dụng công nghệ thông tin trong dạy học hiện nay

3.2.1.1. M c tiêu gi i pháp.

Việc tổ chức nâng cao nhận thức về ứng dụng CNTT nhằm giúp cho đội ngũ giáo viên thấy rò hơn nữa ý nghĩa, tầm quan trọng của vấn đề này để từ đó có ý thức, trách nhiệm trong việc đầu tư trang thiết bị và những điều kiện phục vụ ứng dụng

CNTT vào dạy học. Đặc biệt, trong bối cảnh đổi mới giáo dục và đào tạo, thực hiện chương trình giáo dục phổ thông mới 2018, việc đối phó với diễn biến phức tạp của dịch bệnh Covid-19 thì nâng cao nhận thức về ứng dụng CNTT trong dạy học đã và đang là vấn đề mà cả xã hội nói chung và Giáo dục và Đào tạo nói riêng quan tâm.

3.2.1.2. Nội dung và cách thực hi n.

Trước hết, hiệu trưởng phải có nhận thức đúng đắn và sâu sắc về việc ứng dụng CNTT trong dạy học, phải xem đây là nhiệm vụ quan trọng để phát huy nội lực, tiềm năng của mỗi giáo viên trong việc ứng dụng CNTT.

Việc nâng cao nhận thức phải được thực hiện phù hợp với quy luật nhận thức và hành động. Trong việc ứng dụng CNTT, trước hết phải làm thay đổi nhận thức, tư duy của giáo viên, làm cho họ thấy được vai trò, lợi ích của việc ứng dụng CNTT trong dạy học. Giáo viên phải hiểu được ứng dụng CNTT là một xu thế, là phương tiện dạy học mới nhằm sáng tạo các phương pháp dạy học tích cực để nâng cao chất lượng dạy học. Tiếp đó mới triển khai cách thức, nội dung ứng dụng CNTT trong dạy học. Từ đó, giáo viên mới có ý thức tự giác, trách nhiệm cao trong việc ứng dụng CNTT.

Để nâng cao nhận thức về ứng dụng CNTT cho đội ngũ giáo viên trường THCS, cần làm tốt các nội dung quan sau:

- Tổ chức cho đội ngũ giáo viên học tập, quán triệt các chủ trương, đường lối của Đảng, chính sách của Nhà nước về tăng cường ứng dụng CNTT trong giáo dục nói chung và trong dạy học nói riêng; nâng cao chất lượng đội ngũ giáo viên trong nhà trường; triển khai, phổ biến các văn bản hướng dẫn, những yêu cầu và cụ thể của nhà trường; làm cho giáo viên thấy vai trò của mình với yêu cầu phát triển và nâng cao chất lượng giáo dục, đồng thời xác định nhiệm vụ của mình trong việc nâng cao trình độ về CNTT, đáp ứng đòi hỏi về chất lượng đội ngũ giáo viên ngày càng cao; nâng cao tinh thần trách nhiệm, ý thức tự giác, tích cực trong việc ứng dụng CNTT trong dạy học.