Phát triển thị trường công nghệ cao ở Việt Nam

KẾT LUẬN

Từ việc thực hiện chủ đề nghiên cứu, tác giả luận án đưa ra một số kết luận như sau:

TTCNC đóng vai trò quyết định trong việc phát triển tiềm lực KHCN quốc gia, gắn kết nghiên cứu khoa học với thực tiễn sản xuất, kinh doanh, tạo động lực cho nền kinh tế phát triển nhanh và bền vững. Vì vậy, hầu hết các quốc gia trên thế giới nói chung và đối với Việt nam nói riêng đều quan tâm và đầu tư thích đáng cho việc phát triển TTCNC, coi đây là một nội dung quan trọng góp phần vào quá trình phát triển KT-XH của đất nước.

Ngày nay, trong điều kiện HNKTQT ngày càng sâu rộng, phát triển thị trường KHCN nói chung và TTCNC nói riêng đang bị chi phối và ảnh hưởng của rất nhiều các yếu tố, nhất là sự tác động của cuộc cách mạng 4.0. Do vậy, phát triển TTCNC ở Việt Nam hiện nay cần được tiến hành với những nội dung cơ bản: (1) Gia tăng về số lượng và nâng cao chất lượng nguồn cung sản phẩm, dịch vụ CNC trên TTCNC; (2) Gia tăng cầu về sản phẩm, dịch vụ CNC; (3) Gia tăng số lượng và chất lượng các tổ chức trung gian môi giới trên TTCNC.

Những phân tích về tác động của các yếu tố đến phát triển TTCNC cho thấy, tiến trình này tạo ra các cơ hội và thách thức đối với quy mô và tốc độ phát triển, chất lượng phát triển và tính đồng bộ trong việc phát triển các yếu tố cấu thành TTCNC. Trong các tác động này, việc thúc đẩy nhu cầu đổi mới công nghệ của doanh nghiệp, tạo cơ hội cho doanh nghiệp tiếp cận nguồn công nghệ từ bên ngoài và thúc đẩy việc hoàn thiện thể chế, chính sách theo thông lệ, tiêu chuẩn quốc tế là những tác động quan trọng đến phát triển TTCNC.

Từ việc tìm hiểu kinh nghiệm phát triển TTCNC trên thế giới cho thấy, để phát triển TTCNC trong giai đoạn hiện nay, các quốc gia đã thực hiện nhiều biện pháp khác nhau một cách linh hoạt, đa dạng căn cứ vào điều kiện, hoàn cảnh và trình độ phát triển về kinh tế, KHCN của từng nước, trong đó các quốc gia rất chú trọng việc phát huy vai trò, chức năng của nhà nước đối với phát triển TTCNC, trong đó có việc xây dựng và hoàn thiện hệ thống

pháp luật và các chính sách phát triển TTCNC, tăng cường tiềm lực KHCN của quốc gia, đẩy mạnh và mở rộng quá trình HNKTQT, thúc đẩy nhanh quá trình CGCN cả trong và ngoài nước.

Trong thời gian vừa qua, TTCNC ở Việt Nam đã có bước phát triển do tận dụng được các cơ hội của tiến trình HNKTQT mang lại như: Hệ thống pháp luật, chính sách phát triển TTCNC ngày càng đầy đủ và hoàn thiện đáp ứng yêu cầu trong các hiệp định, điều ước quốc tế mà Việt Nam tham gia; Nhu cầu đối mới công nghệ của các doanh nghiệp Việt Nam gia tăng. Tuy nhiên, nhìn tổng thể, đến nay, TTCNC ở nước ta vẫn ở trình độ thấp, các yếu tố cấu thành thị trường chưa phát triển đồng bộ, chưa đáp ứng được các yêu cầu phát triển nhanh, bền vững của nền kinh tế trong bối cảnh hiện nay. Những thành tựu và hạn chế đó có nhiều nguyên nhân chủ quan và khách quan khác nhau, trong đó nguyên nhân cơ bản, chủ yếu là do những bất cập trong hệ thống pháp luật và chính sách phát triển TTCNC.

Trên cơ sở nghiên cứu những vấn đề lý luận và thực tiễn, để phát triển TTCNC ở Việt Nam trong thời gian tới chúng ta phải quán triệt đày đủ các quan điểm sau:Phải bảo đảm vai trò quản lý, định hướng của Nhà nước đối với sự phát triển của TTCNC; phát triển TTCNC ở Việt Nam phải phù hợp với thực tiễn phát triển kinh tế - xã hội theo hướng bền vững; Phải bảo đảm hài hoà lợi ích của các chủ thể tham gia TTCNC trên cơ sở tôn trọng các quy luật KTTT định hướng xã hội chủ nghĩa; phát triển TTCNC ở Việt Nam phải trên cơ sở kết hợp giữa nội lực và ngoại lực góp phần tăng cường tiềm lực KHCN quốc gia

Trên cơ sở quan điểm nêu trên, cần thực hiện đồng bộ nhiều giải pháp khác nhau để phát triển TTCNC trong điều kiện mới. Những giải pháp này bao gồm những giải pháp từ phía nhà nước và những giải pháp từ phía các chủ thể trên TTCNC. Trong các giải pháp được đưa ra, nhóm giải pháp từ phía nhà nước trong việc xây dựng, hoàn thiện cơ chế, chính sách phát triển TTCNC là nhóm giải pháp quan trọng và có ý nghĩa quyết định đối với việc phát triển TTCNC ở Việt Nam trong giai đoạn hiện nay.

DANH MỤC CÁC CÔNG TRÌNH KHOA HỌC CỦA TÁC GIẢ ĐÃ CÔNG BỐ CÓ LIÊN QUAN ĐẾN ĐỀ TÀI LUẬN ÁN

1. Nguyễn Thanh Tuấn (2016), “TTCNC ở Việt Nam thực trạng và giải pháp phát triển”, Tạp chí Kinh tế Châu Á - Thái Bình Dương, số 12, tr.93 - 95.

2. Nguyễn Thanh Tuấn (2017), “Vai trò của Nhà nước trong phát triển TTCNC ở Việt Nam hiện nay”, Tạp chí Kinh tế Châu Á - Thái Bình Dương, số 3, tr.31 - 33

3. Nguyễn Thanh Tuấn (2019), “Kinh nghiệm phát triển thị trường KHCN của Trung quốc và tham khảo cho Việt Nam”, Tạp chí Kinh tế và dự báo, số 28, tr.68 - 71.

4. Nguyễn Thanh Tuấn, Nguyễn Đức Hoàng Thọ (2020), “Developing high- tech market and sustainable agriculture in Israen: policy implications for Viet Nam” (Phát triển TTCNC và nông nghiệp bền vững ở Israen: Hàm ý chính sách cho Việt Nam). Labour, social publishing house, july, 2020, pp. 105 - 116.

5. Nguyễn Thanh Tuấn (2020), “Sàn giao dịch công nghệ yếu tố quan trọng trong phát triển tổ chức trung gian của thị trường KHCN hiện nay”, Tạp chí Kinh tế và dự báo, số 28, tr.41 - 43.

DANH MỤC TÀI LIỆU THAM KHẢO

1. Nguyễn Vân Anh (2012), Thực trạng và giải pháp phát triển hoạt động CGCN ở Việt Nam, Luận án tiến sĩ Kinh tế, Trường Đại học Bách Khoa Hà Nội, Hà Nội.

2. Nguyễn Vân Anh, Lê Vũ Toàn, Đàm Quang (2012), “Bàn về thuật ngữ thị trường khoa học, TTCN và thị trường KHCN”, Tạp chí Hoạt động

khoa học, số 10, tr. 10 -12

3. Phạm Ngọc Ánh (chủ biên) (2007), Thúc đẩy các tổ chức KHCN chuyển sang

hoạt động theo cơ chế doanh nghiệp, Nxb Lao động - xã hội, Hà Nội.

4. Đinh Văn Ân, Vũ Xuân Nguyệt Hồng (2004), Phát triển thị trường

KHCN ở Việt Nam, Nxb khoa học và kỹ thuật Hà Nội.

5. Đoàn Hữu Bẩy (2009), Phát triển thị trường KHCN kinh nghiệm của

Trung Quốc và vận dụng vào Việt Nam, Luận án tiến sĩ kinh tế, Viện chính trị và kinh tế thế giới.

6. Bộ KHCN (2015), Báo cáo tổng kết công tác KHCN năm 2014 và phương hướng nhiệm vụ năm 2015, Nxb Khoa học và kỹ thuật, Hà Nội.

7. Bộ KHCN (2015), KHCN Việt Nam năm 2014, Nxb Khoa học và kỹ thuật, Hà Nội.

8. Bộ KHCN (2016), KHCN Việt Nam năm 2015, Nxb Khoa học và kỹ thuật, Hà Nội.

9. Bộ KHCN (2017), KHCN Việt Nam năm 2016, Nxb Khoa học và kỹ thuật, Hà Nội.