ĐẠI HỌC HUẾ TRƯỜNG ĐẠI HỌC SƯ PHẠM
ĐỖ VĂN NĂNG
PHÁT TRIỂN NĂNG LỰC LÀM VIỆC VỚI SÁCH GIÁO KHOA CHO HỌC SINH TRONG DẠY HỌC PHẦN “ĐIỆN HỌC” VẬT LÍ 11 NÂNG CAO TRUNG HỌC PHỔ THÔNG
Chuyên ngành : LÍ LUẬN VÀ PHƯƠNG PHÁP DẠY HỌC BỘ MÔN VẬT LÍ Mã số : 62 14 01 11
LUẬN ÁN TIẾN SĨ GIÁO DỤC HỌC
Có thể bạn quan tâm!
- Phát triển năng lực làm việc với sách giáo khoa cho học sinh trong dạy học phần "điện học" Vật lý 11 nâng cao trung học phổ thông - 2
- Tổng Quan Nghiên Cứu Về Phát Triển Năng Lực Làm Việc Với Sách Giáo Hoa Trong Dạy Học Ở Trung Học Phổ Thông
- Làm Việc Với Sách Theo Hướng Là Một Phương Pháp Dạy Học
Xem toàn bộ 241 trang tài liệu này.
Người hướng dẫn khoa học:
PGS.TS. LÊ CÔNG TRIÊM
HUẾ - NĂM 2015
Tôi xin cam đoan đây là công trình nghiên cứu của riêng tôi. Các số liệu và kết quả nghiên cứu ghi trong luận án là trung thực và chưa từng được công bố trong bất kì một công trình nào khác.
Tác giả luận án
Đỗ Văn Năng
Hoàn thành luận án này, trước hết tôi thành kính và cảm ơn sâu sắc Thầy PGS.TS. Lê Công Triêm đã tận tình hướng dẫn, giúp đỡ, động viên và chỉ bảo tôi trong suốt quá trình nghiên cứu, thực hiện và hoàn thành luận án.
Tôi trân trọng cảm ơn Ban Giám đốc Đại học Huế, Ban Giám hiệu Trường Đại học Sư Phạm - Đại học Huế; Ban Đào tạo Sau Đại học - Đại học Huế, Phòng Đào tạo Sau Đại học, Ban Chủ nhiệm Khoa Vật lý Trường Đại học Sư phạm - Đại học Huế; Sở Giáo dục và Đào tạo Quảng Ngãi, Ban Giám hiệu và Tổ chuyên môn Trường THPT Trần Kỳ Phong, Trường THPT Số 1 Bình Sơn - Quảng Ngãi.
Tôi chân thành cảm ơn quý Thầy giáo, Cô giáo thuộc Khoa Vật lý, Trường ĐHSP - Đại học Huế, đã giảng dạy, giúp đỡ và đóng góp ý kiến cho tôi trong suốt quá trình học tập, nghiên cứu.
Đồng cảm ơn quý Thầy giáo, Cô giáo và các em học sinh đã giúp tôi thực nghiệm đề tài, đặc biệt tại Trường THPT Trần Kỳ Phong và Trường THPT Số 1 Bình Sơn, tỉnh Quảng Ngãi.
Tôi rất hạnh phúc, biết ơn và sẽ nỗ lực hơn nữa để xứng đáng với tình yêu thương, tin tưởng, động viên, hết lòng hỗ trợ của tất cả thành viên trong gia đình, người thân để tôi hoàn thành luận án!
Huế, năm 2015 Tác giả luận án
Đỗ Văn Năng
CTGD Chương trình giáo dục
ĐC Đối chứng
GD Giáo dục
GDPT Giáo dục phổ thông
GV Giáo viên
HS Học sinh
KN Kỹ năng
KNLV Kỹ năng làm việc
NC Nâng cao
NL Năng lực
NLLV Năng lực làm việc
PP Phương pháp
PPDH Phương pháp dạy học
PTDH Phương tiện dạy học
SGK Sách giáo khoa
SGK VL Sách giáo khoa Vật lí
TNg Thực nghiệm
THCS Trung học cơ sở
THPT Trung học phổ thông
VL Vật lí
DANH MỤC CÁC BẢNG BIỂU
Bảng 2.1. Các bước rèn luyện kỹ năng làm việc với kênh chữ 54
Bảng 2.2. Các bước rèn luyện kỹ năng làm việc với kênh hình 59
Bảng 3.1. Thống ê ênh thông tin phần Điện học” 81
Bảng 4.1. Tổng hợp kết quả quan sát các bài giảng 129
Bảng 4.2. Thống kê số HS đạt điểm Xi của bài kiểm tra đầu vào 141
Bảng 4.3. Thống kê số HS đạt điểm Xi của bài kiểm tra đầu ra 141
Bảng 4.4. Bảng phân phối tần suất điểm Xi 142
Bảng 4.5. Bảng phân phối tần suất % HS đạt điểm Xi kiểm tra 143
Bảng 4.6. Bảng phân phối tần suất lũy tích các bài iểm tra 143
Bảng 4.7. Kết quả các thông số thống kê 144
DANH MỤC CÁC HÌNH, BIỂU ĐỒ, ĐỒ THỊ VÀ SƠ ĐỒ
HÌNH VẼ
Hình 2.1. Cân xoắn Cu - lông 36
Hình 2.2. Nội dung định luật Cu - lông 57
Hình 3.1. Hai loại điện tích 89
Hình 3.2. Thí nghiệm định luật Ôm 113
BIỂU ĐỒ
Biểu đồ 4.1. Kết quả quan sát hoạt động viết ra ý chính từ kênh chữ 132
Biểu đồ 4.2. Kết quả quan sát hoạt động sơ đồ hóa kênh chữ 133
Biểu đồ 4.3. Kết quả quan sát hoạt động hình ảnh hóa kênh chữ 134
Biểu đồ 4.4. Kết quả quan sát hoạt động toán học hóa kênh chữ 135
Biểu đồ 4.5. Kết quả quan sát hoạt động đọc các kênh hình 135
Biểu đồ 4.6. Kết quả quan sát hoạt động xác định đại lượng, đơn vị, giá trị từ đồ thị, bảng biểu 136
Biểu đồ 4.7. Kết quả quan sát hoạt động viết phương trình mô tả liên hệ giữa các đại lượng trên đồ thị, bảng biểu 137
Biểu đồ 4.8. Kết quả quan sát hoạt động khái quát hóa liên hệ giữa các đại lượng cho trên đồ thị, bảng biểu 138
Biểu đồ 4.9. Kết quả quan sát hoạt động diễn đạt kênh hình 139
Biểu đồ 4.10. Biểu đồ phân phối tần suất lũy tích đầu vào 143
Biểu đồ 4.11. Biểu đồ phân phối tần suất lũy tích đầu ra 143
ĐỒ THỊ
Đồ thị 4.1. Đồ thị phân phối tần suất lũy tích đầu vào 144
Đồ thị 4.2. Đồ thị phân phối tần suất lũy tích đầu ra 144
SƠ ĐỒ
Sơ đồ 2.1. Cấu trúc sách giáo khoa vật lí 37
Sơ đồ 2.2. Quy trình tổng quát 67
Sơ đồ 2.3. Quy trình phát triển năng lực làm việc với SGK 71
Sơ đồ 2.4. Quy trình tổ chức rèn luyện kỹ năng làm việc với SGK VL 72
Sơ đồ 3.1. Hai loại tương tác 85
Sơ đồ 3.2. Tính chất của đường sức điện trường 86
MỤC LỤC
LỜI CAM ĐOAN i
LỜI CẢM ƠN ii
DANH MỤC CÁC CHỮ VIẾT TẮT iii
DANH MỤC CÁC BẢNG BIỂU iv
DANH MỤC CÁC HÌNH, BIỂU ĐỒ, ĐỒ THỊ VÀ SƠ ĐỒ v
MỤC LỤC vi
MỞ ĐẦU 1
1. Lí do chọn đề tài 1
2. Mục tiêu nghiên cứu của đề tài 4
3. Giả thuyết khoa học 5
4. Nhiệm vụ nghiên cứu 5
5. Khách thể và đối tượng nghiên cứu 5
6. Phạm vi nghiên cứu 5
7. Phương pháp nghiên cứu 5
8. Những đóng góp mới của luận án 6
9. Cấu trúc của luận án 7
CHƯƠNG 1. TỔNG QUAN NGHIÊN CỨU VỀ PHÁT TRIỂN NĂNG LỰC LÀM VIỆC VỚI SÁCH GIÁO KHOA TRONG DẠY HỌC Ở TRUNG HỌC PHỔ THÔNG 8
1.1. Các nghiên cứu ngoài nước 8
1.1.1. Nghiên cứu liên quan vai trò của sách giáo khoa 8
1.1.2. Thực trạng sử dụng sách giáo khoa trong dạy học 9
1.1.3. Nghiên cứu liên quan đến làm việc với sách 11
1.2. Các nghiên cứu trong nước 13
1.2.1. Nghiên cứu liên quan đến tầm quan trọng của sách giáo khoa 13
1.2.2. Nghiên cứu liên quan về làm việc với sách 14
1.3. Kết luận chương 1 22
CHƯƠNG 2. CƠ SỞ LÍ LUẬN VÀ THỰC TIỄN CỦA VIỆC PHÁT TRIỂN NĂNG LỰC LÀM VIỆC VỚI SÁCH GIÁO KHOA CHO HỌC SINH TRUNG HỌC PHỔ THÔNG TRONG DẠY HỌC VẬT LÍ 23
2.1. Khái quát về sách giáo khoa 23
2.1.1. Quan niệm về sách giáo khoa 23
2.1.2. Chức năng sách giáo hoa Vật lí 26
2.1.3. Cấu trúc của sách giáo khoa Vật lí 29
2.2. Phát triển năng lực làm việc với SGK VL cho học sinh trong dạy học 37
2.2.1. Năng lực làm việc với sách giáo khoa 38
2.2.2. Phát triển năng lực làm việc với sách giáo khoa cho học sinh 40
2.2.3. Hệ thống kỹ năng làm việc với sách giáo khoa Vật lí 41
2.2.4. Các biện pháp rèn luyện kỹ năng làm việc với SGK cho HS 52
2.2.5. Các bước rèn luyện kỹ năng làm việc với SGK 53
2.3. Quy trình phát triển năng lực làm việc với sách giáo khoa trong dạy học vật lí 65
2.3.1. Nguyên tắc xây dựng quy trình 65
2.3.2. Quy trình tổng quát 67
2.3.3. Quy trình tổ chức rèn luyện kỹ năng làm việc với sách giáo khoa cho học sinh trong dạy học vật lí trung học phổ thông 71
2.3.4. Các tiêu chí đánh giá năng lực làm việc với SGK của HS 72
2.4. Thực trạng làm việc với sách giáo khoa Vật lí trong dạy học ở THPT 73
2.4.1. Thực trạng việc sử dụng sách giáo khoa Vật lí trong dạy học ở THPT 73
2.4.2. Thực trạng nhận thức của giáo viên về rèn luyện kỹ năng làm việc với sách giáo khoa Vật lí trong dạy học ở trường trung học phổ thông 75
2.4.3. Một số thuận lợi và hó hăn của việc sử dụng SGK VL trong dạy học...77 2.5. Kết luận chương 2 78
CHƯƠNG 3. TỔ CHỨC DẠY HỌC PHẦN “ĐIỆN HỌC” VẬT LÍ 11 NÂNG CAO THEO HƯỚNG PHÁT TRIỂN NĂNG LỰC LÀM VIỆC VỚI SÁCH GIÁO KHOA 80
3.1. Đặc điểm phần Điện học” Vật lí 11 nâng cao trung học phổ thông theo hướng nghiên cứu của đề tài 80