Giá Trị Sản Xuất Các Ngành Kinh Tế Huyện Định Hóa Giai Đoạn 2016 -2018 (Theo

* Vị trí địa lí

An toàn khu Định Hóa (ATK Định Hóa) là một khu di tích rộng lớn nằm ở tỉnh Thái Nguyên. Khu di tích này đã được công nhận là di tích quốc gia đặc biệt quan trọng của Việt Nam. Đây là nơi Chủ tịch Hồ Chí Minh và các nhà lãnh đạo Đảng, Nhà nước Việt Nam đã sống và làm việc từ 20/5/1947

- 1954 để lãnh đạo cuộc kháng chiến 9 năm chống thực dân Pháp.

An toàn khu Trung ương Định Hoá nằm ở trung tâm căn cứ địa Việt Bắc, nơi có địa thế hiểm trở "tiến có thể đánh, lui có thể giữ", có đầy đủ yếu tố địa lợi, nhân hoà, đã trở thành địa bàn hoạt động an toàn của các cơ quan đầu não kháng chiến. Khu căn cứ này đặt tại huyện Định Hóa nằm ở cực bắc tỉnh Thái Nguyên

* Địa hình

ATK huyện Định Hóa được biết đến là một miền đồi núi hiểm trở có địa thế chiến lược về quân sự. Do tính chất địa hình huyện Định Hóa chạy theo hướng Tây Bắc - Đông Nam nên tạo ra diện mạo địa hình của vùng lãnh thổ này chủ yếu là địa hình vùng núi cao, đồi và núi đá đan xen nhau. Nhìn chung, toàn huyện có địa hình khá phức tạp, phần lớn diện tích trên lãnh thổ huyện là vùng núi cao, có độ dốc lớn, địa hình hiểm trở bị chia cắt mạnh. Những vùng đất tương đối bằng phẳng thuận tiện cho sản xuất nông nghiệp chiếm tỷ lệ nhỏ, phân tán dọc theo các khe, ven sông, suối hoặc thung lũng vùng núi đá vôi. Sự phân bố địa hình trên lãnh thổ cùng với quá trình sản xuất đã hình thành 3 tiểu vùng sinh thái: tiểu vùng núi cao, tiểu vùng thung lũng lòng chảo Chợ Chu và tiểu vùng đồi thoải.

* Thổ nhưỡng

ATK huyện Định Hoá có 51.351,9 ha đất tự nhiên, trong đó: đất nông nghiệp là 47.703,5 ha (đất sản xuất nông nghiệp 12.095,5 ha, đất trồng cây hàng năm 6.531 ha, đất trồng cây lâu năm 5.564,5 ha, đất lâm nghiệp

34.531,8 ha, đất nuôi trồng thủy sản 1.256,2 ha, đất nông nghiệp khác 0,02 ha), đất phi nông nghiệp là 3.333,3 ha (đất ở 1.135,4 ha, đất chuyên dùng 1.466,4 ha, đất cơ sở tín ngưỡng và tôn giáo 3,3 ha, đất phi nông nghiệp khác 0,1 ha, đất sông suối 541,2 ha, đất có mặt nước chuyên dùng 143,2 ha, đất khác 43,8 ha), đất chưa sử dụng là 315,1 ha. Thành phần của đất được chia ra làm 5 loại chính: đất thuộc loại hình Mác mưa chua, chủ yếu là Grnid, tầng dầy trung bình chiếm ưu thế, tập trung chủ yếu ở các xã vùng 3; đất Zera lid nâu đỏ phát triển trên đá gabvô, tầng dầy trung bình chiếm ưu thế và phân bổ rải rác trong huyện; đất dốc tụ, phân bố rộng khắp trong huyện, có địa hình phức tạp; đất phù sa suối, phân bố tập trung hai bên các sông, suối trong huyện, tạo thành những cánh đồng vừa và nhỏ; đất dốc tụ có ảnh hưởng CaCo3, phân bổ tập trung xung quanh khu vực có những dãy núi đá vôi, có phản ứng trung tính hoặc hơi kiềm.

* Khí hậu, thủy văn

Khí hậu của huyện mang đặc điểm chung của khí hậu miền núi Bắc Bộ. Mùa mưa từ tháng 4 đến tháng 11 đến tháng 3 năm sau, lượng mưa trung bình năm là 1.710mm, tuy nhiên lượng mưa phân bố không đều. Nhiệt độ trung bình cả năm là 22,5oC, các tháng nóng là các tháng mùa mưa, nóng nhất là tháng 7 với nhiệt độ trung bình là 28,7oC. Số giờ nắng trung bình năm là

1.560 giờ. Về mùa khô nhiệt độ xuống thấp nhất là trong tháng 12 là tháng hạn chế rất lớn tới sự phát triển của cây trồng.

Do cấu trúc địa chất theo hướng Tây Bắc - Đông Nam và địa hình đồi, núi đất, núi đá xen nhau, chia cắt mạnh tạo nên hệ thống sông suối phân bố khá đều trên lãnh thổ với các nguồn nước phong phú, dồi dào. Mặc dù có nhiều khe, suối nhưng do có độ dốc thấp so với hạ lưu nên ít cản trở đến việc đi lại. Huyện Định Hóa là nơi bắt nguồn của 3 hệ thống sông chính là sông Chu, sông Công và sông Đu.

* Hệ sinh thái

Ẩm độ trung bình trong năm biến động từ 80 - 85 %, các tháng mưa có độ ẩm khá cao từ 83-87%. Đây là điều kiện thuận lợi cho sự phát triển của hệ sinh thái rừng và sinh vật. Nằm giữa trung tâm Việt Bắc, núi non liên hoàn hiểm trở nên Định Hóa đặc trưng cho hệ sinh thái rừng vùng Đông Bắc với các kiểu chính đó là rừng nhiệt đới trên núi đá và núi đất. Độ che phủ 47% rừng có các loại lâm sản quý như gỗ, nghiến, lim, lát, sến và các loại tre nứa, vầu, trám, cọ… Đặc biệt rừng ở các xã phía nam có nhiều cây cọ, đây là một cây đặc trưng của huyện Định Hoá. Không những vậy rừng còn có nhiều cây thuốc quý phục vụ chữa bệnh cho nhân dân. Động thực vật trong rừng rất phong phú và đa dạng, tuy nhiên ngày nay rừng đã bị thu hẹp nhanh chóng, nguồn tài nguyên đang dần cạn kiệt, hệ sinh thái rừng và động thực vật có nguy cơ bị hủy hoại, nhiều loại đã biến mất như báo, gấu… Do đặc điểm địa lí và tập quán tín ngưỡng của cư dân nơi đây nên cảnh quan đặc trưng của Định Hóa là sự phân chia thành các khu nhỏ, ứng với mỗi khu đó là bản làng lưng dựa vào đồi, phía trước là cánh đồng nhỏ hẹp nằm hai bên bờ suối.

2.1.2. Đặc điểm kinh tế, xã hội

2.1.2.1. Giá trị sản xuất các ngành kinh tế

Định Hoá vốn là huyện sản xuất nông nghiệp với trên 92% dân số sống ở nông thôn, gần 70% lao động của huyện là sản xuất nông nghiệp. Trong quá trình chuyển dịch cơ cấu kinh tế. Nền kinh tế địa phương có những bước chuyển mình tích cực, từ một huyện nghèo thiếu lương thực nay đã đủ ăn, cơ sở vật chất kỹ thuật nghèo nàn lạc hậu, nay đã từng bước được cải thiện, đời sống vật chất tinh thần của nhân dân không ngừng được nâng lên. Để nhanh chóng làm thay đổi bộ mặt huyện nhà đòi hỏi quá trình chuyển dịch cơ cấu kinh tế phải được diễn ra một cách nhanh chóng, giảm dần tỉ trọng của ngành nông nghiệp, tăng nhanh các ngành công nghiệp - xây dựng và thương mại - dịch vụ và ngay cả trong nội bộ từng ngành cũng phải có chuyển dịch cơ cấu

kinh tế một cách thích hợp nhằm đem lại hiệu quả kinh tế cao nhất.

Kinh tế huyện định Hóa trong những năm qua phát triển ổn định và có mức tăng trương khá, các ngành công nghiệp - xây dựng, dịch vụ - thương mại, nông nghiệp đều tăng so với năm trước.

Bảng 2.1: Giá trị sản xuất các ngành kinh tế huyện Định Hóa giai đoạn 2016 -2018 (theo giá so sánh)‌

ĐVT: triệu đồng

Khu vực	Năm 2016	Năm 2017	Năm 2018	Tốc độ phát triển bình quân giai đoạn 2016 - 2018
1	Công nghiệp - Xây dựng	196.100	202.200	219.100	105,70
2	Nông lâm nghiệp, thủy sản	932.700	976.800	986.880	102,86
3	Thương mại - dịch vụ	500.123	593.344	711.244	119,25
Tổng giá trị sản xuất		1.628.923	1.772.344	1.917.224	108,49

Có thể bạn quan tâm!

Xem toàn bộ 96 trang tài liệu này.

Nguồn số liệu: Báo cáo tình hình kinh tế xã hội của huyện các năm 2016, 2017 2018

Qua bảng 2.1 ta thấy giá trị ngành kinh tế trên địa bàn huyện đều biến động qua các năm, tổng giá trị sản xuất của huyện năm 2016 là 1.628.923 triệu đồng đến năm 2018 đã tăng lên 1.917.224 triệu đồng với tốc độ phát triển bình quân là 108,49% cho giai đoạn 2016 - 2018 được chia làm 3 ngành:

Giá trị ngành Nông lâm thủy sản năm 2016 là 932.700 triệu đồng đến năm 2018 đã tăng lên 986. 880 triệu đồng tăng 54.180 triệu đồng với tốc độ phát triển bình quân giai đoạn 2016 - 2018 là 102,86%

Giá trị ngành Công nghiệp- xây dựng năm 2016 theo giá cố định là

196.100 triệu đồng, năm 2018 tăng lên 219.100 triệu đồng tăng 23.000 triệu đồng với tốc độ phát triển bình quân là 105,70%

Giá trị sản xuất ngành Thương mại- dịch vụ năm 2016 là 500.123 triệu đồng đến năm 2018 giá trị sản xuất ngành thương mại dịch vụ đạt 711.244 tăng 211.121 triệu đồng với tốc độ tăng trưởng bình quân đạt 119,25%.

Bảng 2.1 đã thể hiện sự tăng về giá trị của cả ba ngành kinh tế trên địa bàn huyện qua đó thể hiện các ngành kinh tế của huyện có sự gia tăng về giá trị ở cả ba ngành trong đó ngành Nông - lâm - thủy sản vẫn là ngành chủ đạo của huyện, các ngành thương mại- dịch vụ và công nghiệp xây dựng đang có hướng phát triển mạnh.

2.1.2.2. Điều kiện xã hội

Dân số trung bình năm 2018 huyện Định Hoá là: 88.946 người, mật độ dân số 170,8 người/km2. Mật độ dân số phân bố không đồng đều giữa các vùng trong huyện. Tập trung ở một số xã vùng thấp trung tâm thị trấn huyện lỵ, đó là thị trấn Chợ Chu có mật độ dân số cao nhất huyện (1.409 người/km2). Trong khi đó, các xã vùng cao có mật độ dân cư thấp hơn như Tân Thịnh (67,5 người/km2). Khu vực nông thôn có 23.880 hộ với 82.267 nhân khẩu chiếm 92,8% tổng số hộ và 92,4% tổng số nhân khẩu toàn huyện. Đây cũng là những khó khăn trong việc phát triển kinh tế của địa phương.

Tổng số người trong độ tuổi lao động toàn huyện năm 2018 là trên

63.000 người chiếm 71,3% dân số trong huyện, tỷ lệ lao động trong nông nghiệp khá cao chiếm gần 70% tỷ lệ lao động. Nhìn chung nguồn lao động của huyện rất dồi dào. Nguồn lao động chiếm tỷ lệ cao đảm bảo đủ nguồn nhân lực để huyện phát triển kinh tế - xã hội. Song cũng còn có nhiều mặt hạn chế như: Lao động chủ yếu tập trung ở vùng nông thôn, trình độ khoa học, kỹ thuật thấp chủ yếu là lao động thủ công. Hàng năm huyện đã bố trí việc làm mới cho khoảng từ 2.000 - 2.200 lao động.

Bảng 2.2. Dân số huyện Định Hóa phân theo giới tính, thành thị, nông thôn giai đoạn 2016 - 2018‌

Chỉ tiêu

Tổng số	Phân theo giới tính		Phân theo thành thị, nông thôn
Tổng số	Nam	Nữ	Thành thị	Nông thôn
I. Dân số (Người)
2016	88.175	43.573	44.602	6.140	82.035
2017	88.430	43.710	44.720	6.630	81.800
2018	88.946	43.933	44.953	6.679	82.267
II. Tốc độ tăng (%)
2016	0,09	0,08	0,09	0,15	0,08
2017	0,29	0,31	0,26	7,98	-0,29
2018	0,64	0,71	0,58	0,74	0,64
III. Cơ cấu (%)
2016	100	49,4	50,6	7,0	93
2017	100	49,4	51,6	7,5	92,5
2018	100	49,46	50,54	7,5	92,5

Nguồn số liệu: Niên giám thông kê huyện Định Hóa năm 2018

Huyện Định Hoá có 23 đơn vị hành chính cấp xã và 1 thị trấn, gồm 13 dân tộc anh em sinh sống, có 6 dân tộc chủ yếu là dân tộc Tày, Kinh, Nùng, San chí, Dao, Hoa chiếm đa số, Trong đó: dân tộc tày chiếm trên 53%, kinh chiếm gần 29% còn lại là các dân tộc thiểu số khác chiếm 18 %. Sự phân bố của các dân tộc ở huyện không đồng đều. Dân tộc Kinh, Tày sống chủ yếu ở vùng thấp trình độ phát triển kinh tế khá. Các Dân tộc Nùng, Dao, San Chí...sinh sống ở vùng núi cao kinh tế còn nhiều khó khăn, trình độ dân trí thấp. Định Hoá có nhiều dân tộc anh em cùng sinh sống nên rất đa dạng về bản sắc văn hoá dân tộc, lợi thế về phát triển đa dạng hoá các sản phẩm đặc trưng của mỗi dân tộc, làm phong phú thêm bản sắc riêng của quê hương cách mạng.

2.1.3. Lịch sử hình thành và phát triển ATK huyện Định Hóa

Tuyên Hoá là tên gọi cổ xưa nhất của huyện Định Hoá, điều này đã ghi nhận trong “Đại Nam nhất thống chí”. Dưới thời Lê sơ theo sách “Dư địa chí” của Nguyễn Trãi (1438) thì huyện Định Hóa đổi thành châu Định Hóa thuộc phủ Phú Bình, gồm 40 xã, 12 trang. Châu Định Hóa tồn tại suốt thời Lê sơ (1428-1527), qua các thời nhà Mạc (1527-1532), Lê Trung Hưng (1533- 1778), Tây Sơn (1778- 1802) đến thời nhà Nguyễn (1802-1945). Theo sách Tên làng xã Việt Nam đầu thế kỷ XIX - thuộc các tỉnh từ Nghệ Tĩnh trở ra - Nhà xuất bản Khoa học xã hội (1981) thì: “Đến thời Nguyễn, châu Tuyên Hoá được gọi là châu Định Hoá. Năm Minh Mạng thứ IV (1823), Định Hoá đổi thành Định Châu, năm 1835 Minh Mạng tách một số châu huyện thuộc Phủ Phú Bình lập ra phủ mới gọi là phủ Tòng Hoá và châu Định Hoá thuộc phủ Tổng Hoá gồm 9 tổng 36 xã”. Dưới ách thống trị của thực dân Pháp, Định Hóa có thời kỳ gọi là phủ, có thời gọi là châu.

Sau ngày khởi nghĩa giành chính quyền 26/3/1945, Định Hoá được cách mạng đặt tên là phủ Ngô Quyền. Cuối năm 1945 đổi tên là phủ Vạn Thắng. Đến năm 1948 theo Nghị quyết của Uỷ ban kháng chiến hành chính tỉnh Thái Nguyên phủ Vạn Thắng đổi thành huyện Định Hoá. Trong kháng chiến chống thực dân Pháp (1946 - 1954) Định Hoá là trung tâm thủ đô kháng chiến, nơi đặt đại bản doanh của cơ quan đầu não kháng chiến, tổng hành dinh quân đội nhân dân Việt Nam. Trung ương Đảng, Chính phủ, Chủ tịch Hồ Chí Minh, tổng bí thư Trường Chinh và nhiều lãnh đạo của Đảng và Chính phủ đã lấy Định Hoá làm đất căn bản để lãnh đạo toàn Đảng, toàn quân, toàn dân kháng chiến chống Pháp đến thắng lợi hoàn toàn. Thời kỳ kháng chiến chống Mỹ cứu nước (1954 - 1975) và xây dựng Chủ nghĩa xã hội, huyện Định Hoá là hậu phương có tính chiến lược của cả nước nói chung và Việt Bắc nói riêng. Chính từ những đóng góp của đất và người Định Hoá, năm 1998, Chủ tịch nước Cộng hoà xã hội chủ nghĩa Việt Nam đã phong tặng cho Định Hoá danh hiệu cao quý: Anh hùng lực lượng vũ trang nhân dân. Định Hoá đã trở

thành khu di tích lịch sử sinh thái của tỉnh Thái Nguyên, hàng năm đón hàng vạn lượt du khách về thăm quan để nhìn lại 9 năm kháng chiến của dân tộc với những dấu tích hào hùng của lịch sử chiến tranh giữ nước vĩ đại.

2.1.4. Nhận xét chung về điều kiện tự nhiên, kinh tế xã hội tại An toàn khu huyện Định Hóa tỉnh Thái Nguyên để phát triển du lịch và dịch vụ

2.1.4.1. Ưu điểm

Tình hình an ninh, chính trị, trật tự tại khu vực ổn định, an toàn, không để xảy ra cháy nổ, mất mát tài sản, giữ vững đoàn kết nội bộ đây là ưu điểm lớn nhất đối với vùng đất ATK huyện Định Hóa nhằm phát triển du lịch và dịch vụ.

Phát huy giá trị di tích quốc gia đặc biệt ATK huyện Định Hóa gắn với phát triển du lịch. Chủ động triển khai xây dựng các chương trình, đề án, phương án tôn tạo, tu bổ di tích; tổ chức sưu tầm tài liệu, hiện vật, lập hồ sơ khoa học xếp hạng các di tích lịch sử, văn hóa, khai thác phát huy giá trị di sản văn hóa phi vật thể vùng ATK Định Hóa.

Các sự kiện nhằm quảng bá và tuyên truyền đón tiếp, phục vụ các đoàn lãnh đạo cấp cao của Đảng, Nhà nước, lãnh đạo tỉnh và các đoàn khách trong nước và nước ngoài hành hương về nguồn trải nghiệm, nghiên cứu tìm hiểu lịch sử, tham quan du lịch... hiện nay đang được diễn ra rất thành công.

Tổ chức bộ máy được kiện toàn, bổ xung kịp thời lãnh đạo các phòng, đơn vị.

2.1.4.2. Hạn chế, tồn tại

Tổ chức các hoạt động du lịch, thương mại, đáp ứng nhu cầu ăn, nghỉ, tham quan chưa đa dạng, hấp dẫn, chưa giữ chân được nhiều khách du lịch.

Công tác tu bổ, tôn tạo phục hồi di tích lịch sử chưa được quan tâm đúng mức, chưa đáp ứng được yêu cầu bảo tồn, phát huy giá trị di tích, phát triển du lịch.