Nguyên Nhân Của Hạn Chế Trong Công Tác Đào Tạo

106

Ngoài ra, cơ sở vật chất phục vụ cho phát triển kinh tế du lịch những năm qua cũng đã bộc lộ một số nhược điểm tại các điểm du lịch tự nhiên. Vấn đề phối hợp với đối tác nhằm cải thiện dịch vụ, cơ sở vật chất và hạ tầng ở những điểm du lịch, chất lượng khách sạn, nhà nghỉ để tạo điều kiện thuận lợi và đảm bảo an toàn cho du khách, qua đó gây ấn tượng để thu hút họ trở lại Lào những năm qua vẫn chưa được cải thiện nhiều. Chính phủ đã cố gắng thúc đẩy khu vực tư nhân tham gia vào phát triển kết cấu hạ tầng theo mô hình BOT nhằm huy động lượng lớn nguồn vốn đầu tư để cải thiện hệ thống giao thông và các tiện ích khác nhằm thúc đẩy phát triển kết cấu hạ tầng phục vụ cho quá trình phát triển kinh tế du lịch. Tuy nhiên, một số dự án xây dựng kết cấu hạ tầng ở một số địa điểm du lịch vẫn còn có mức thu phí BOT cao, dẫn đến một số phản ứng trái chiều của người dân và các doanh nghiệp dịch vụ du lịch. Điều này có thể thấy qua ví dụ về Đường 16 thuộc tỉnh Champasak, đây là đoạn đường này được sửa chữa nâng cấp, chứ không phải làm mới nhưng lại cho thu phí đối với ô tô trong thời gian 45 năm như những con đường được đầu tư xây mới, do vậy người dân đã phản ứng khi bị áp dụng thu phí cầu đường đối với ô tô, đây là sự không công bằng.

3.3.2. Nguyên nhân của hạn chế

3.3.2.1. Nguyên nhân của hạn chế trong công tác đào tạo - bồi dưỡng nhân tố con người trong phát triển kinh tế du lịch ở Cộng hoà Dân chủ Nhân dân Lào hiện nay

Những hạn chế về đào tạo, bồi dưỡng nhân tố con người trong phát triển kinh tế du lịch ở CHDCND Lào xuất phát từ những nguyên nhân đó là:

Một là, xuất phát từ nhận thức, hành động của các cấp, các đơn vị

Tuy các cấp, đơn vị đã nhận thức được công tác đào tạo, bồi dưỡng có vai trò quan trọng nhằm phát huy nhân tố con người trong phát triển kinh tế du lịch ở CHDCND Lào, nhưng trong thời gian qua việc này chưa được hiện thực hóa thành hành động hiệu quả từ các đơn vị lao động, các tổ chức. Bên cạnh đó, các cấp, các ngành vẫn chưa có quy hoạch rõ ràng về việc tổ chức thực hiện đào tạo, bồi dưỡng đội ngũ lao động trong ngành du lịch - dịch vụ.

Hai là, xuất phát từ thực trạng nhân tố con người phục vụ nhu cầu trong ngành kinh tế du lịch

Với nền kinh tế dựa vào tài nguyên, nước CHDCND Lào hiện nay là một trong những nước có thu nhập thấp nhất trong khu vực. Sự tăng trưởng kinh tế khá

Có thể bạn quan tâm!

Xem toàn bộ 193 trang tài liệu này.

107

cao từ 7 đến 8%/năm trong thập kỷ vừa qua chủ yếu bắt nguồn bởi các lĩnh vực như khai thác mỏ và năng lượng - đây là những lĩnh vực không có nhu cầu cao về nguồn nhân lực và nhất là nguồn nhân lực chất lượng cao. Do vậy, hiện vẫn chưa có một đội ngũ chuyên gia giàu kinh nghiệm để thực hiện và giám sát, điểu chỉnh chiến lược phát triển nhân tố con người cho ngành du lịch Lào để đảm bảo phát triển bền vững trong tương lai. Ngoài ra, ngành kinh tế du lịch của nước CHDCND Lào chưa phát huy được tốt nhất nhân tố con người trong quá trình phát triển thời gian qua còn bắt nguồn từ việc ngành du lịch nói chung cũng như kinh tế du lịch nói riêng vẫn thiếu nguồn lực lao động có chất lượng cao.

Ba là, xuất phát từ hệ thống giáo dục - đào tạo chưa bắt kịp với yêu cầu thực tiễn Thời gian qua công tác giáo dục và đào tạo nguồn nhân lực cho ngành

kinh tế du lịch tại Lào còn nhiều bất cập. Giáo dục - đào đào tạo nguồn nhân lực về kinh tế du lịch còn chưa gắn chặt với thực tế, và phần nào đó còn chưa đáp ứng, bám sát theo nhu cầu của thịt trường, nội dung đào tạo còn chủ yếu tập trung vào lý thuyết, tỷ lệ thực hành tuy đã được chú trọng nhưng vẫn chưa đáp ứng đúng với yêu cầu để nâng cao được chất lượng nguồn nhân lực. Cơ sở vật chất của các hệ thống giáo dục chưa đồng bộ, trường học và các trang thiết bị giáo dục phục vụ cho quá trình dạy - học còn thiếu, hoặc có nhưng rất cũ do vậy không đáp ứng được chương trình dạy - học theo hệ thống giáo dục hiện đại để đào tạo nhân tố con người.

Bốn là, huy động đầu tư phát triển cơ sở đào tạo, bồi dưỡng nghề còn hạn chế.

Trong giai đoạn hiện nay điều cần thiết đối với ngành kinh tế du lịch của Lào đó là phát triển các kỹ năng của những người trẻ tuổi và tạo công ăn việc làm với thu nhập ổn định cho mỗi người. Để làm được điều này đòi hỏi hệ thống đào tạo, bồi dưỡng cần được quy hoạch, xây dựng và hoạt động một cách đồng bộ, có sự liên kết chặt chẽ với nhau. Tuy nhiên, thời gian qua việc huy động nguồn lực công và tư để phát triển số lượng và chất lượng của nhân tố con người còn hạn chế. Việc huy động đầu tư phát triển kết cấu hạ tầng, đội ngũ giáo viên, chuyên gia còn thiếu về số lượng và yếu về chất lượng. Chính quyền các cấp, ban ngành chưa có những chủ trương, chính sách phù hợp để sử dụng lao động tốt nghiệp ra trường từ các trường nghề.

Năm là, ý thức tự rèn luyện, tự học tập, phát huy tính tích cực của mỗi người còn chưa cao.

108

Ngoài những yếu tố trên, những năm qua một bộ phận giới trẻ cũng như những lao động trẻ mới tốt nghiệp các trường đại học, các trường nghề và những người chưa được đào tạo nghề đã có những biểu hiện chưa tự rèn luyện tốt về lập trường tư tưởng chính trị, phong cách sống và lao động, tự học tập và phát huy tính tích cực của mỗi con người. Do đó, đã dẫn đến việc chưa phát huy hết được năng lực, khả năng của bản thân trong quá trình học cũng như trong quá trình làm việc thực tiễn của mỗi người để có thể đáp ứng tốt những đòi hỏi của thực tiễn.

3.3.2.2. Nguyên nhân của hạn chế về sử dụng con người trong phát triển kinh tế du lịch ở Cộng hoà Dân chủ Nhân dân Lào hiện nay

Những hạn chế đã được chỉ ra về sử dụng con người trong phát triển kinh tế du lịch ở CHDCND Lào ở trên bắt nguồn từ những nguyên nhân khách quan cũng như những nguyên nhân chủ quan, cụ thể:

Một là, việc tuyển người vào học những nghề liên quan đến kinh tế du lịch còn khó khăn

Một trong những hạn chế trong quá trình sử dụng con người trong phát huy nhân tố con người trong phát triển kinh tế du lịch những năm qua đó là tuy hàng năm các nhà chức trách cố gắng khuyến khích những người trẻ tuổi vào làm việc trong ngành du lịch bằng cách truyền thông rằng nếu họ được đào tạo các kỹ năng họ sẽ có thể có được việc làm và tiền lương để đáp ứng nhu cầu của bản thân. Nhưng thanh niên có vẻ không quan tâm đến các trường dạy nghề và nhiều thanh niên ở CHDCND Lào chỉ muốn học để lấy bằng đại học, không muốn học nghề tại các trường dạy nghề về du lịch. Thực trạng này dẫn đến nhiều người tốt nghiệp đại học nhưng vẫn chưa tìm được việc làm, do đó làm dấy lên quan ngại về tỷ lệ thất nghiệp ngày càng cao trong khi nguồn nhân lực phục vụ cho ngành kinh tế du lịch lại thiếu cả về số lượng và chất lượng. Bên cạnh đó, ở CHDCND Lào, hầu hết các bậc cha mẹ đều muốn con trai và con gái của họ học tại các trường đại học nước ngoài và làm việc ở các bộ hoặc cơ quan chính phủ sau khi tốt nghiệp, do đó “không có nhiều cha mẹ nghĩ rằng con trai hay con gái của họ nên bắt đầu kinh doanh riêng hoặc làm việc với các công ty tư nhân nói chung cũng như ngành kinh tế du lịch nói riêng” [68, tr.12].

Hai là, việc bố trí nguồn nhân lực để nâng cao hiệu quả công việc chưa được thực hiện tốt

Tổng dân số hiện nay của Lào đạt gần 6,5 triệu người, trong đó 50% dân số trong độ tuổi dưới 25, đây là tiềm năng lớn đối với tăng trưởng kinh tế. Theo IMF

trong khi già hóa dân số không phải là vấn đề đáng lo ngại ở Lào, thì năng suất lao động trong ngành kinh tế du lịch đang là một vấn đề đáng quan ngại khi về cơ bản việc bố trí nguồn nhân lực trong lĩnh vực này còn chưa thực sự hiệu quả. Đặc biệt, khi tăng trưởng của Lào chủ yếu dựa vào khai thác tài nguyên thiên nhiên, và để đảm bảo tăng trưởng bền vững, hội nhập vào cộng đồng kinh tế ASEAN, nước CHDCND Lào vẫn chưa có nhiều thay đổi về cơ cấu sản xuất theo hướng sản xuất và dịch vụ thông qua việc bố trí nhiều nguồn nhân lực để phục vụ cho ngành kinh tế du lịch trong khi đây đang là ngành có giá trị gia tăng cao hơn.

Ba là, việc sắp xếp nguồn nhân lực có trình độ, chất lượng để phục vụ ngành kinh tế du lịch còn chưa được coi trọng

Thời gian qua, bên cạnh việc cải thiện các tiêu chuẩn, kỹ năng lao động của nguồn nhân lực trong phát triển kinh tế du lịch để đáp ứng nhu cầu của thị trường việc làm, thì việc bảo vệ quyền của người lao động trong ngành kinh tế du lịch đến nay vẫn chưa được coi trọng đúng mức. Hiện tại, ở CHDCND Lào có nhiều người được đào tạo, bài bản về các kiến thức chuyên sâu, kỹ năng mềm cũng như ngôn ngữ (tiếng Anh, tiếng Hàn, Tiếng Trung, tiếng Việt, tiếng Nhật - là những nước có du khách đến với nước CHDCND Lào nhiều trong những năm qua) nhưng lại chưa có mong muốn phục vụ trong ngành du lịch và làm việc tại các điểm du lịch xa trung tâm. Do vậy, việc sắp xếp bố trí nguồn lực này để phát huy hết khả năng của họ vẫn chưa thể thực hiện được, xuất phát từ những nguyên nhân khách quan cũng như chủ quan.

Bốn là, thực hiện công tác quy hoạch, bảo vệ người lao động còn chưa được thực hiện có hiệu quả

Những năm qua tuy các cơ quan lao động đã hợp tác với khu vực tư nhân trong ngành kinh tế du lịch để cải thiện và thúc đẩy các dịch vụ việc làm và tự làm chủ, tăng cường bảo vệ người lao động trong ngành kinh tế du lịch. Tuy vậy, việc quy hoạch phát triển lao động theo khu vực cũng như đảm bảo tiêu chí trên các mặt xã hội, an ninh, quốc phòng cũng chưa thật sự được tốt. Mặt khác, với sự phát triển nhanh của lĩnh vực du lịch kéo theo nhiều lao động chưa được quản lý và do đó ngày càng nhiều người lao động trong ngành kinh tế du lịch còn chưa được các chủ sở hữu lao động đối xử công bằng và việc xem xét, đánh giá vấn đề này đang gặp khó khăn vì “các quan chức chính phủ bảo vệ người lao động cũng như quản lý phát triển kinh tế du lịch đã không có số liệu thống kê cụ thể về vấn đề này, trong khi mà các tổ chức công đoàn được thành lập chỉ chiếm 30% trong số 124.870 doanh nghiệp tư nhân ở Lào” [83, tr.3].

3.3.2.3. Nguyên nhân của hạn chế trong tạo môi trường thích hợp cho nhân tố con người hoạt động trong phát triển kinh tế du lịch ở Cộng hoà Dân chủ Nhân dân Lào hiện nay

Hạn chế trong tạo môi trường thích hợp cho nhân tố con người hoạt động trong phát triển kinh tế du lịch ở CHDCND Lào hiện nay bắt nguồn từ những nguyên nhân:

Một là, môi trường về cơ chế, chính sách còn chưa thật sự thuận lợi

Thời gian qua nước CHDCND Lào chưa tạo ra được môi trường thuận lợi cho việc phát huy tối đa nhân tố con người trong phát triển kinh tế du lịch. Các chính sách nhằm phát huy nhân tố con người trong phát triển kinh tế du lịch đã khá đầy đủ, tuy nhiên những chính sách này khó đi vào thực tiễn cuộc sống của nhân dân 50 dân tộc trong cả nước. Bên cạnh đó, chính sách đối với các nhà nghiên cứu cũng chưa được quan tâm đúng mức, do đó chưa phát huy được khả năng, trình độ của các nhà nghiên cứu trong việc thực hiện các đề tài nghiên cứu chuyên sâu về kinh tế du lịch.

Ngoài ra, theo tổng kết từ Phòng Thương mại và Công nghiệp Quốc gia Lào, các ngành kinh tế du lịch ở Lào vẫn đang phải đối mặt với những trở ngại trong đóng góp cho phát triển kinh tế, bao gồm thiếu ngân sách quảng cáo du lịch toàn diện từ chính quyền trung ương; sự quản lý lỏng lẻo của các cơ quan khác nhau và chưa đạt được hiệu quả trong quá trình tham vấn thường xuyên để lập kế hoạch chiến lược phát triển kinh tế du lịch giữa khu vực công và tư nhân. Không những vậy, “các doanh nghiệp của ngành dịch vụ cũng đang được tính mức giá điện cao hơn khi so sánh với các ngành công nghiệp và thương mại” [101, tr.11]. Mặt khác, việc kiến nghị dỡ bỏ các rào cản để phát triển kinh tế du lịch từ Bộ Thông tin Văn hóa và Du lịch mà ngành du lịch đang gặp phải nhằm tăng số lượng khách du lịch đến Lào còn chưa được tiến hành có hiệu quả. Do vậy, vẫn còn những rào cản đối với sự phát triển của ngành kinh tế du lịch cần được xem xét, tạo điều kiện cải thiện, như tạo điều kiện thuận lợi hơn tại các cửa khẩu, xây dựng hệ thống giao thông tại các điểm du lịch; giảm bớt rào cản đối với du lịch trong nước.

Hai là, môi trường dân chủ, công bằng còn chưa phát huy có hiệu quả

Tuy môi trường dân chủ, công bằng đối với nhân tố con người để phát huy hết năng lực, khả năng của họ đã được đảm bảo qua các căn cứ pháp lý, nhưng việc thực hiện trong thực tế cũng chưa phát huy hết được những thuận lợi đó. Đồng thời,

môi trường kinh doanh đối với các doanh nghiệp phát triển kinh tế du lịch, nhất là các doanh nghiệp vừa và nhỏ ở các địa phương vẫn chưa được chú trọng tạo điều kiện như các doanh nghiệp lớn đầu tư FDI. Do đó, việc “tạo động lực cho những cá nhân trong nước có năng lực, nhiệt huyết làm việc, xóa đói giảm nghèo cũng như thúc đẩy kinh tế du lịch đóng góp vào nền kinh tế vĩ mô có sự ổn định, bền vững hơn cũng chưa phát huy được hiệu quả” [89, tr.10].

Ba là, điều kiện cơ sở vật chất chưa được đầu tư bài bản.

Nước CHDCND Lào có tiềm năng to lớn về du lịch tự nhiên, văn hóa và lịch sử, nhưng thời gian qua “Chính phủ vẫn chưa tận dụng được những lợi thế này để thúc đẩy phát triển kinh tế do cơ sở vật chất, nhất là cơ sở hạ tầng chưa được đầu tư một cách bài bản” [59, tr.3]. Đặc biệt, sự phát triển kinh tế của Lào nói chung cũng như trong việc phát huy nhân tố con người trong phát triển kinh tế du lịch ở CHDCND Lào nói riêng giai đoạn vừa qua phụ thuộc rất nhiều vào sự phát triển kết cấu hạ tầng một cách bài bản, đồng bộ giữa các địa phương. Do đó, hạn chế này cần được coi trọng giải quyết để thúc đẩy ngành kinh tế du lịch phát triển trong thời gian tới.

Tiểu kết chương 3

Trong chương này, tác giả đã khảo sát thực trạng phát huy nhân tố con người trong phát triển kinh tế du lịch ở CHDCND Lào (trên cơ sở lý luận đã được hệ thống hóa và làm rõ trong chương 2), gồm 3 nội dung chính:

(1) Khái quát chung về phát triển kinh tế du lịch ở CHDCND Lào trong những năm qua thông qua việc làm rõ đặc điểm của sự phát triển kinh tế du lịch ở nước CHDCND Lào và những đóng góp của ngành kinh tế du lịch ở nước CHDCND Lào đối với quá trình phát triển đất nước.

(2) Phân tích thành tựu về phát huy nhân tố con người trong phát triển kinh tế du lịch về đào tạo, bồi dưỡng nhân tố con người trong phát triển kinh tế du lịch, sử dụng nhân tố con người trong phát triển kinh tế du lịch và tạo môi trường thích hợp cho nhân tố con người hoạt động trong phát triển kinh tế du lịch ở CHDCND Lào. Đồng thời làm rõ nguyên nhân của thành tựu này, đó là sự quan tâm của Đảng, Nhà nước, Bộ Thông tin văn hóa và du lịch, Bộ giáo dục cũng như sự phối hợp từ các cơ quan khác trong cả nước. Đặc biệt, sự nỗ lực của bản thân nhân tố con người cùng với sự thay đổi cơ chế, chính sách trong bối cảnh hội nhập đã giúp nguồn nhân lực trong ngành kinh tế du lịch phát triển.

(3) Làm rõ một số hạn chế còn tồn tại trong những năm vừa qua về phát huy nhân tố con người trong phát triển kinh tế du lịch ở CHDCND Lào. Đồng thời, phân tích nguyên nhân khách quan và chủ quan dẫn đến những hạn chế này trong giai đoạn vừa qua. Từ những nội dung trên, tác giả sẽ có đầy đủ cở sở lý luận cũng như thực tiễn để qua đó, đưa ra phương hướng, giải pháp nhằm nâng cao hiệu quả phát huy nhân tố con người hoạt động trong phát triển kinh tế du lịch ở CHDCND Lào trong thời gian tới.

Chương 4

MỘT SỐ NHÓM GIẢI PHÁP CHỦ YẾU NHẰM PHÁT HUY HIỆU QUẢ NHÂN TỐ CON NGƯỜI TRONG

PHÁT TRIỂN KINH TẾ DU LỊCH Ở CỘNG HÒA DÂN CHỦ NHÂN DÂN LÀO THỜI GIAN TỚI

4.1. NHÓM GIẢI PHÁP VỀ NÂNG CAO NHẬN THỨC CỦA HỆ THỐNG CHÍNH TRỊ VÀ TOÀN XÃ HỘI VỀ PHÁT HUY HIỆU QUẢ NHÂN TỐ CON NGƯỜI TRONG PHÁT TRIỂN KINH TẾ DU LỊCH Ở CỘNG HÒA DÂN CHỦ NHÂN DÂN LÀO THỜI GIAN TỚI

4.1.1. Nâng cao nhận thức của hệ thống chính trị

Để có những giải pháp thật sự hiệu quả trong việc phát huy nhân tố con người trong phát triển kinh tế du lịch đòi hỏi trước tiên cần thực hiện giải pháp về nâng cao nhận thức của hệ thống chính trị. Trong đó, những nội dung cụ thể bao gồm:

Thứ nhất, nâng cao nhận thức của Đảng NDCM Lào

Trong nhiều năm trở lại đây tỷ trọng của ngành kinh tế du lịch của nước CHDCND Lào đã và sẽ tiếp tục chiếm vị trí quan trọng trong nền kinh tế của đất nước cũng như trong chiến lược phát triển kinh tế xã hội lần thứ IX tới đây. Điều này xuất phát từ những lợi ích trực tiếp cũng như gián tiếp mà nền kinh tế du lịch mang lại là vô cùng lớn, không chỉ thể hiện qua mức độ đóng góp vào tổng thu nhập quốc dân mà còn ở những lợi ích trong việc giải quyết việc làm, xóa đói giảm nghèo. Đặc biệt, phát triển kinh tế du lịch cũng là phương thức để quảng bá, truyền thông về “sức mạnh mềm” để nước CHDCND Lào có thể tăng cường kết nối giao lưu, quảng bá các giá trị văn hóa đặc sắc của 50 dân tộc trong đất nước.

Không những vậy, phát triển kinh tế du lịch cũng sẽ tác động không nhỏ đến quá trình hội nhập kinh tế quốc tế và thực hiện đường lối đối ngoại “tăng cường thúc đẩy quan hệ hữu nghị, đoàn kết và hợp tác với các nước bạn bè chiến lược, thúc đẩy quan hệ hợp tác tốt đẹp với các nước láng giềng, các nước ASEAN cũng như các đối tác và tổ chức quốc tế khác, đảm bảo phù hợp với từng mục tiêu cụ thể đề ra” [129, tr.55].

Với những vấn đề trên để tiếp tục giúp cho nền kinh tế du lịch có thể phát triển và đóng góp vào mục tiêu chung về xây dựng, bảo vệ đất nước, đòi hỏi Đảng NDCM Lào nói chung cũng như các tổ chức đảng, đảng viên cần nhận thức rõ được tầm quan trọng của nền kinh tế du lịch, trong đó cần nhận thức rõ nhân tố quan