Một Số Giải Pháp Nhằm Nâng Cao Chất Lượng Công Tác Quản Lý Nhà Nước Về Du

Nguyên nhân tiếp theo đó là do ý thức, nhận thức của người dân còn hạn chế. Quận Hoàn Kiếm nói chung và phố cổ Hà Nội nói riêng là trung tâm kinh tế chính trị của thủ đô Hà Nội, do vậy rất nhiều người lao động ở các địa phương khác tập trung sinh sống và làm việc tại đây. Do trình độ văn hóa không cao, đặc trưng công việc chủ yếu là buôn bán nhỏ lẻ hoặc làm dịch vụ bình dân nên họ ít có ý thức giữ gìn, xây dựng cái chung, dẫn đến công tác tuyên truyền, vận động về các chính sách, đề án của quận gặp nhiều khó khăn, tốn nhiều thời gian thực hiện.

Khủng hoảng kinh tế, bất ổn chính trị toàn cầu đã dẫn đến một số nguồn khách quan trọng của du lịch phố cổ Hà Nội là thị trường Nga và Trung Quốc sụt giảm mạnh, chi tiêu và thời gian lưu trú trung bình của khách du lịch nói chung cũng giảm. Vì vậy doanh thu từ du lịch không cao, ngân sách đầu tư trở lại bị hạn chế.

* Nguyên nhân chủ quan

Công tác tổ chức hoạt động, quản lý, giám sát, xử lý vẫn còn tư duy quan liêu, chủ quan, thiếu sáng tạo và chủ động. Các cơ quan quản lý chưa thực sự coi trọng vấn đề chất lượng của các sản phẩm, dịch vụ du lịch trên địa bàn. Công tác đào tạo, bồi dưỡng nguồn nhân lực du lịch cũng như khuyến khích các hoạt động nghiên cứu khoa học cho phát triển du lịch còn rất hạn chế. Nguồn vốn ngân sách đầu tư cho phát triển hạ tầng du lịch, xây dựng sản phẩm du lịch đến công tác hoạt động về quảng bá, xúc tiến đầu tư, tuyên truyền nâng cao nhận thức cộng đồng về pháp luật du lịch còn rất nhỏ so với tổng nguồn ngân sách cho các ngành. Sự thay đổi, tách – nhập của bộ máy quản lý nhà nước về du lịch trong thời gian ngắn đã làm ảnh hưởng đến tính liên tục, quyền hạn, trách nhiệm cũng như lợi ích của các ban ngành liên quan.

Tiểu kết chương 2

Để có căn cứ cho việc đề xuất các giải pháp nhằm nâng cao hiệu quả công tác quản lý nhà nước về du lịch khu vực phố cổ Hà Nội, chương 2 của đề tài đã đi sâu phân tích thực trạng công tác quản lý nhà nước về du lịch thông qua việc khảo sát tại một số tuyến phố, địa điểm, di tích lịch sử văn hóa tiêu biểu của khu vực.

Với những điều kiện tự nhiên, kinh tế xã hội thuận lợi, cùng tài nguyên du lịch nhân văn phong phú, đặc sắc khu phố cổ Hà Nội đã và đang là một điểm đến du lịch hấp dẫn du khách trong và ngoài nước.

Góp phần tạo nên những kết quả đạt được trong hoạt động du lịch của khu vực này đó chính là công tác quản lý nhà nước về du lịch đang ngày được cái tiến, hoàn thiện đặc biệt trong các nội dung như quản lý di tích, điều tra, đánh giá và bảo tồn tài nguyên du lịch, tổ chức bộ máy và phân cấp quản lý nhà nước về du lịch, tuyên truyền phổ biến văn bản quy phạm pháp luật và thông tin du lịch…Tuy nhiên cũng còn đó rất nhiều hạn chế khiến công tác quản lý nhà nước về du lịch chưa thực sự đáp ứng được yêu cầu duy trì và phát triển hoạt động du lịch ở khu phố cổ Hà Nội, có thể kể đến đó là công tác xúc tiến du lịch còn nửa vời, thiếu đầu tư, công tác nghiên cứu xây dựng sản phẩm du lịch thiếu trọng điểm, đặc biệt công ta thanh kiểm tra, giải quyết khiếu nại, xử lý vi phạm pháp luật về du lịch còn rất hình thức, hiệu quả kém. Từ thực trạng đó luận văn rút ra được một số kết luận và tìm ra những nguyên nhân, hạn chế. Đây chính là những luận cứ thực tiễn giúp cho việc đề xuất một số giải pháp nhằm tăng cường hơn nữa trong công tác quản lý nhà nước về du lịch tại phố cổ Hà Nội để phát triển du lịch.

Có thể bạn quan tâm!

Xem toàn bộ 122 trang tài liệu này.

Chương 3. MỘT SỐ GIẢI PHÁP NHẰM NÂNG CAO CHẤT LƯỢNG CÔNG TÁC QUẢN LÝ NHÀ NƯỚC VỀ DU LỊCH Ở KHU

VỰC PHỐ CỔ HÀ NỘI

3.1. Căn cứ đề xuất giải pháp

3.1.1. Văn kiện đại hội Đảng

Đại hội Đảng toàn quốc là sự kiện chính trị mang tính lịch sử, đánh dấu bước phát triển quan trọng của đất nước ta. Mỗi kỳ Đại hội có nhiệm vụ đánh giá và định ra phương hướng phát triển kinh tế - xã hội đất nước nói chung và mỗi ngành, lĩnh vực nói riêng. Qua mỗi kỳ Đại hội Đảng toàn quốc, vai trò của ngành Du lịch ngày càng được quan tâm sâu sắc hơn.

Tại Đại hội Đảng toàn quốc lần thứ IV: "Coi trọng phát triển kinh doanh du lịch, tổ chức tốt việc cung ứng cho tàu biển nước ngoài và các dịch vụ khác" và "Trong các ngành phục vụ, Nhà nước nắm kinh doanh khách sạn và các công ty du lịch, nhanh chóng quy hoạch lại mạng lưới các cơ sở du lịch, nghỉ mát, tổ chức thành những đơn vị kinh doanh".

Tại Đại hội Đảng toàn quốc lần thứ V:"Mở rộng kinh doanh du lịch, làm cho du lịch dần dần trở thành một ngành kinh tế quan trọng, xứng đáng với tiềm năng của nước ta về lĩnh vực này".

Tại Đại hội Đảng toàn quốc lần thứ VI: "Đi đôi với đẩy mạnh xuất khẩu hàng hoá, chúng ta hết sức coi trọng và tạo mọi điều kiện thuận lợi để phát triển các hoạt động thu ngoại tệ như du lịch, kiều hối, cung ứng tàu biển, dịch vụ hàng không... Xóa bỏ ngay những chế độ, thể lệ, những thủ tục phiền hà đang gò bó, hạn chế những hoạt động này".

Tại Đại hội Đảng toàn quốc lần thứ VII: "Khai thác sự hấp dẫn của thiên nhiên, di sản văn hoá phong phú và các lợi thế khác của đất nước, mở rộng hợp tác với nước ngoài để phát triển mạnh du lịch".

Tại Đại hội Đảng toàn quốc lần thứ VIII: "Triển khai thực hiện quy hoạch tổng thể phát triển du lịch tương xứng với tiềm năng du lịch to lớn của

đất nước theo hướng du lịch văn hóa, sinh thái môi trường. Xây dựng các chương trình và các điểm du lịch hấp dẫn về văn hóa, di tích lịch sử và khu danh lam thắng cảnh. Huy động các nguồn lực tham gia kinh doanh du lịch, ưu tiên xây dựng kết cấu hạ tầng ở những khu vực du lịch tập trung, ở các trung tâm lớn. Nâng cao trình độ văn hóa và chất lượng dịch vụ phù hợp với các loại khách du lịch khác nhau. Đẩy mạnh việc huy động vốn trong nước đầu tư vào khách sạn. Cổ phần hóa một số khách sạn hiện có để huy động các nguồn vốn vào việc đầu tư cải tạo, nâng cấp. Liên doanh với nước ngoài xây dựng các khu du lịch và các khách sạn lớn, chất lượng cao, đòi hỏi nhiều vốn. Chuyển các nhà nghỉ, nhà khách sang kinh doanh khách sạn và du lịch".

Tại Đại hội Đảng toàn quốc lần thứ IX: Nâng cao chất lượng, quy mô và hiệu quả hoạt động du lịch. Liên kết chặt chẽ các ngành liên quan đến hoạt động du lịch để đầu tư phát triển một số khu du lịch tổng hợp và trọng điểm; đưa ngành du lịch thành một ngành kinh tế mũi nhọn. Phát triển và đa dạng hoá các loại hình và các điểm du lịch sinh thái, du lịch văn hoá, lịch sử, thể thao hấp dẫn du khách trong và ngoài nước. Xây dựng và nâng cấp cơ sở vật chất và đẩy mạnh hợp tác liên kết với các nước trong hoạt động du lịch. Ngoài ra, văn kiện Đại hội Đảng IX cũng xác định hướng phát triển cụ thể các loại hình du lịch sinh thái, văn hóa, biển, đảo... cho mỗi khu vực du lịch trọng điểm trên cả nước.

Tại Đại hội Đảng toàn quốc lần thứ X: "Phát triển mạnh và nâng cao chất lượng hoạt động du lịch, đa dạng hoá sản phẩm và các loại hình du lịch". Với chủ trương này cùng nỗ lực vượt qua mọi khó khăn, Du lịch Việt Nam đã đạt được kết quả khả quan: năm 2010 đón hơn 5 triệu lượt khách quốc tế; phục vụ 28 triệu lượt khách du lịch nội địa; doanh thu từ dịch vụ du lịch đạt

96.000 tỷ đồng, tốc độ tăng trung bình giai đoạn 2001 - 2010 đạt 16,7%/năm; đóng góp 4,5% GDP cả nước; tạo việc làm cho hơn 1,4 triệu lao động...

Có thể khẳng định, Văn kiện các kỳ Đại hội Đảng toàn quốc, trong đó nội dung liên quan đến du lịch là nền tảng cơ bản và có vai trò quan trọng nhất để ngành du lịch cũng như các địa phương trong cả nước xác định rõ phương hướng phát triển ngành kinh tế du lịch.

3.1.2. Mục tiêu, phương hướng phát triển du lịch của thành phố Hà Nội nói chung và khu vực quận Hoàn Kiếm nói riêng

Năm 2012, UBND Thành phố Hà Nội đã ra Quyết định số 4597/QĐ- UBND phê duyệt Quy hoạch phát triển du lịch thành phố Hà Nội đến năm 2020, định hướng đến năm 2030.

Theo đó, quan điểm, chủ trương chung nhất là Hà Nội sẽ phát triển du lịch bền vững và trở thành một ngành kinh tế mũi nhọn. Trước hết, Hà Nội sẽ xây dựng lại quy hoạch du lịch trên cơ sở nghiên cứu, rà soát, đánh giá lại tiềm năng và tình hình phát triển du lịch. Tổng vốn đầu tư trong quy hoạch đến năm 2030 là khoảng 370,65 nghìn tỷ đồng, với 5% vốn ngân sách nhà nước tập trung đầu tư cho công tác lập quy hoạch, xây dựng cơ sở hạ tầng phục vụ phát triển du lịch, đào tạo nguồn nhân lực, quảng bá xúc tiến du lịch, bảo vệ tài nguyên và môi trường du lịch; 20% vốn tích lũy từ GDP du lịch và của các doanh nghiệp du lịch; còn lại là huy động từ các nguồn khác.

Mục tiêu của quy hoạch phát triển ngành du lịch Thủ đô cũng xác định rõ: tới năm 2020 sẽ đón được 3,2 triệu lượt khách quốc tế và 20 triệu lượt khách nội địa, tổng thu đạt 79.674 tỷ đồng; đến năm 2030 đón được 4,5 triệu lượt khách quốc tế và 26,8 triệu lượt khách nội địa, tổng thu đạt 186.165 tỷ đồng. Qua đó, du lịch Hà Nội sẽ tạo việc làm cho gần 383 nghìn lao động, trong đó có 127,8 nghìn lao động trực tiếp vào năm 2020, năm 2030 tạo việc làm cho khoảng 750 nghìn lao động, trong đó 250 nghìn lao động trực tiếp.

Theo qui hoạch này, phố cổ nằm trong vùng lõi thuộc Cụm du lịch Trung tâm Hà Nội với định hướng trở thành trung tâm đầu mối du lịch quốc gia trên cơ sở bảo tồn và phát huy giá trị khu phố cổ, khu phố cũ, các di tích

lịch sử cách mạng, các di tích lịch sử văn hóa, tôn giáo gắn với quá trình hình thành và phát triển thủ đô. Về quan điểm bảo tồn di sản, qui hoạch ngành cũng tuân theo qui hoạch chung về xây dựng Thủ đô Hà Nội đến năm 2030 và tầm nhìn đến năm 2050 được phê duyệt bằng Quyết định số 1259/QĐ-TTg ngày 26/07/2011. Theo đó tất cả các giải pháp qui hoạch đô thị đều được thiết lập dựa trên tiêu chí bảo tồn. Đối với khu đô thị lõi lịch sử: kiểm soát và giảm qui mô dân số từ 1,2 triệu dân xuống còn 0,8 triệu, khống chế tầng cao, mật độ xây dựng và có qui chế quản lý kiến trúc cảnh quan từ đường vành đai 2 đến lõi trung tâm, đặc biệt là khu vực xung quanh Hoàng Thành, khu Ba Đình, khu phố cổ, phố Pháp, hồ Gươm, hồ Tây và một số làng nghề truyền thống như làng hoa Tây Hồ, hoa Ngọc Hà, làng đúc đồng Ngũ Xã, làng Bưởi…., các di tích tín ngưỡng trong các ô phố, khu dân cư.

Trong thời gian tới, quận Hoàn Kiếm sẽ tập trung vào 3 khâu đột phá nhằm tạo chuyển biến mạnh mẽ và bền vững trong công tác quản lý đô thị, cải cách hành chính, phát triển du lịch. Quận Hoàn Kiếm phấn đấu đưa nguồn thu từ thương mại - du lịch trên địa bàn chiếm từ 97% đến 98% cơ cấu kinh tế của quận. Đảng bộ chính quyền quận Hoàn Kiếm cũng đã xác định chỉ tiêu trong nhiệm kỳ 2015-2020 về tốc độ tăng trưởng dịch vụ, thương mại du lịch hằng năm sẽ đạt từ 18 đến 20%; phấn đấu vượt kế hoạch thu ngân sách thành phố giao hằng năm từ 5% trở lên.

3.2. Những giải pháp nhằm nâng cao hiệu lực, hiệu quả Quản lý Nhà nước về du lịch tại khu vực phố cổ Hà Nội

Trên cơ sở phân tích và đánh giá thực trạng quản lý nhà nước về du lịch tại khu vực phố cổ Hà Nội như trên, để du lịch phố cổ phát triển tương xứng với tiềm năng và tầm vóc của mình, trong thời gian tới công tác quản lý nhà nước trên địa bàn cần thực hiện tốt một số giải pháp chủ yếu dưới đây:

3.2.1. Nâng cao chất lượng công tác qui hoạch và quản lý thực hiện quy hoạch

Đề làm tốt công tác qui hoạch phát triển du lịch đòi hỏi phải có sự chỉ đạo thống nhất từ cấp trung ương tới địa phương; sự tham gia tích cực của các ban, ngành, đoàn thể có liên quan từ cấp Thành phố đến cấp quận và cơ sở. Trong quá trình xây dựng quy hoạch và đầu tư xây dựng các khu, điểm du lịch trọng điểm cần tham khảo ý kiến của các chuyên gia ngành du lịch cũng như các nhà khoa học trong các lĩnh vực khác. Việc định hướng thị trường, điều tra xã hội học là cần thiết để triển khai chương trình, dự án đầu tư phát triển cơ sở hạ tầng và tài nguyên du lịch đúng mục đích, hiệu quả thiết thực.

Trên cơ sở đó, thiết nghĩ trong thời gian tới Hà Nội cần giải quyết tốt những vấn đề dưới đây:

a) Cải thiện quy trình xây dựng, ban hành chính sách, chiến lược, làm tốt công tác quy hoạch tổng thể đô thị gắn với phát triển du lịch

Quá trình xây dựng, dự thảo chính sách, chiến lược, quy hoạch, kế hoạch phát triển du lịch cần được công khai và lấy ý kiến rộng rãi của nhân dân, các doanh nghiệp, các nhà khoa học, các tổ chức kinh tế - xã hội, nghề nghiệp. Chính quyền Thành phố cần tổ chức thực hiện tốt Quy hoạch tổng thể phát triển du lịch Hà Nội đến năm 2020, định hướng đến năm 2030 vừa được phê duyệt. Trong quá trình thực hiện cần chú trọng theo dõi, sơ kết, tổng kết, rút kinh nghiệm, nếu cần thì bổ sung, điều chỉnh kịp thời.

Cần lưu ý công tác quản lý và thực hiện quy hoạch giao thông đô thị là hết sức quan trọng. Hiện nay tai nạn và ùn tắc giao thông đang là vấn nạn trên địa bàn Hà Nội nói chung, ảnh hưởng không nhỏ đến ngành du lịch. Nguyên nhân là do chưa làm tốt công tác quy hoạch, ý thức tôn trọng và chấp hành giao thông của người dân chưa cao, còn nhiều hành vi vi phạm lòng lề đường, hành lang an toàn giao thông, thực chất là vi phạm trong việc thực hiện quy hoạch giao thông.

b) Quy hoạch đồng bộ các ngành, khu du lịch, thương mại đi liền với các phát triển các phố nghề, làng nghề truyền thống và các ngành sản xuất sản phẩm phụ trợ.

Đã nhiều năm nay, các bộ ngành Trung ương phối hợp với chính quyền các cấp Thành phố có nhiều dự án, chương trình tôn tạo, bảo tồn và quy hoạch khu phố cổ. Theo ông Hà Văn Siêu, Phó tổng cục trưởng tổng cục du lịch, cho rằng: Khu phố cổ Hà Nội về cơ bản hạ tầng khá hoàn thiện, vấn đề ở đây là nâng cao chất lượng dịch vụ và tạo sản phẩm để giữ chân du khách. Việc mở rộng không gian phố cổ theo hướng là phố đi bộ để nơi đây trở thành nơi giao lưu, tìm hiểu nét văn hóa truyền thống đặc trưng giữa cư dân bản địa và du khách. Mặt khác, cần liên kết các cửa hàng kinh doanh sản phẩm du lịch ở đây với các cơ sở sản xuất xung quanh như làng hoa, làng đúc đồng, làng gốm sứ, mây tre đan… Sau khi sáp nhập, Hà Nội trở thành “Đất trăm nghề” (hiện có 1.270 làng nghề và làng có nghề, chiếm gần 60% tổng số làng với 47/52 nghề trên toàn quốc. Trong đó những làng nghề phát triển rất mạnh như gốm sứ, dệt may, da giầy, điêu khắc, trạm trổ, khảm trai, thêu ren, sơn mài, mây tre đan, dát vàng bạc, đá quý, kim hoàn). Do vậy cần tiếp tục quy hoạch, tôn tạo, khôi phục và phát huy các phố cổ, làng nghề truyền thống để tạo thêm nhiều các sản phẩm du lịch hấp dẫn cho du khách.

3.2.2. Tăng cường quản lý nhà nước bằng pháp luật, nâng cao hiệu lực, hiệu quả công tác quản lý nhà nước đối với các hoạt động kinh doanh du lịch

Hoạt động kinh doanh du lịch cũng như mọi hoạt động kinh tế khác đều phải tiến hành trong khuôn khổ của pháp luật, đó chính là “sân chơi chung” đảm bảo quyền và nghĩa vụ hợp pháp của mọi chủ thể tham gia quan hệ kinh tế được tôn trọng và thực hiện bằng sức mạnh quyền lực của Nhà nước. Việc tăng cường quản lý nhà nước đối với các doanh nghiệp, cơ sở kinh doanh du lịch tạo môi trường pháp lý bình đẳng và an toàn trong quá trình kinh doanh,