Các Nhân Tố Ảnh Hưởng Đến Nâng Cao Chất Lượng Nguồn Nhân Lực Ngành Ngân

Trợ cấp được thực hiện khi giúp NL khắc phục các khó khăn phát sinh thêm.

Trợ cấp có nhiều loại như: bảo hiểm, trợ cấp y tế, trợ cấp đi lại…

Phúc lợi được thực hiện để giúp NL có thêm điều kiện nâng cao chất lượng cuộc sống. Phúc lợi có hai phần chính là phúc lợi theo quy định của pháp luật và phúc lợi do ngân hàng áp dụng.

Hai là, đãi ngộ phi tài chính

Đãi ngộ phi tài chính là “quá trình chăm lo cuộc sống tinh thần của người lao động thông qua các công cụ không phải tiền bạc”. Trong ngân hàng, đại ngộ phi tài chính được thực hiên thông qua hai hình thức: Đãi ngộ thông qua công việc và đãi ngộ thông qua môi trường làm việc (xem thêm Bảng 1.1).

Bảng 1.1. Đãi ngộ phi tài chính trong ngân hàng

STT

Đãi ngộ thông qua công việc	Đãi ngộ thông qua môi trường làm việc
1	Công việc mang lại thu nhập tương xứng với công sức của người lao động	Tuyên truyền phòng chống bệnh nghề nghiệp
2	Công việc phù hợp với trình độ, chuyên môn và kinh nghiệm của người lao động	Phong trào thể thao
3	Công việc có cơ hội thăng tiến	Ktra sức khỏe định kỳ
4	Không nhàm chán hay gây ức chế về mặt tâm lý	Đảm bảo an toàn lao động
5	Không ảnh hưởng đến sức khỏe	Tạo dựng không khí làm việc
6	Kết quả công việc được đánh giá theo tiêu chuẩn rõ ràng, công bằng …	Quy định thời gian và giờ giấc làm việc linh hoạt …

Có thể bạn quan tâm!

Xem toàn bộ 136 trang tài liệu này.

(Nguồn: 4, tr. 128) Đãi ngộ thông qua công việc tức là ngân hàng giao cho người lao động những hoạt động cần thiết phù hợp với trình độ chuyên môn, năng lực sở trường sẽ làm cho người lao động có hứng thú và trách nhiệm với công việc. Mặt khác, nếu

người lao động được giao những công viêc quan trong hơn đòi hỏi trình độ chuyên môn, kinh nghiệm cao hơn… so với công việc họ đang làm sẽ làm cho người lao động cảm thấy hài lòng và thỏa mãn, khi đó người lao động sẽ cảm thấy gắn bó và có trách nhiệm hơn trong thực hiện công việc.

Đãi ngộ thông qua môi trường làm việc được ngân hàng thực hiện tốt sẽ làm cho người lao động có tinh thần làm việc tự giác, thoải mãi trong công việc, sẵn sàng cống hiến hết khả năng và sức lực để làm việc. Bên cạnh đó tạo nên những “chất keo” gắn kết người lao động lại với nhau, đoàn kết, thương yêu và giúp đỡ lẫn nhau.

1.4. Các nhân tố ảnh hưởng đến nâng cao chất lượng nguồn nhân lực ngành Ngân hàng

1.4.1. Các nhân tố bên ngoài ngành ngân hàng

Môi trường bên ngoài là giới hạn không gian mà ngân hàng đang tồn tại phát triển. Các nhân tố bên ngoài ngành ngân hàng có ảnh hưởng đến công tác quản trị nhân sự, đó là: các nhân tố về chính trị, trình độ phát triển kinh tế, văn hoá xã hội… Các nhân tố này có mức độ ảnh hưởng đến việc nâng cao chất lượng nguồn nhân lực là khác nhau, những tác động này có thể tạo ra những lợi thế hoặc những khó khăn đối với ngành Ngân hàng.

Thứ nhất: Yếu tố kinh tế xã hội.

Hệ thống chính trị, pháp luật và các chính sách xã hội cũng là một trong những nhân tố liên quan đến nguồn nhân lực, đến thị trường sức lao động. Hệ thống các chính sách xã hội nhằm vào mục tiêu vì con người, phát huy mọi tiềm năng sáng tạo của nguồn nhân lực trong quá trình phát triển kinh tế-xã hội, với phương hướng phát huy nhân tố con người trên cơ sở đảm bảo công bằng, bình đẳng về quyền lợi và nghĩa vụ công dân, giải quyết tốt tăng trưởng kinh tế với tiến bộ và công bằng xã hội, giữa đời sống vật chất và đời sống tinh thần, giữa đáp ứng các nhu cầu trước mắt với việc chăm lo lợi ích lâu dài, giữa cá nhân với tập thể và cộng đồng xã hội.

Thứ hai: Sự phát triển của khoa học công nghệ

Tiến bộ khoa học công nghệ, đổi mới công nghệ sẽ cho phép nâng cao chất

lượng sản phẩm tạo ra nhiều sản phẩm mới, đa dạng hoá sản phẩm, tăng sản lượng, tăng năng suất lao động, sử dụng hợp lý tiết kiệm nguyên vật liệu …Nhờ vậy sẽ tăng khả năng cạnh tranh, mở rộng thị trường, thúc đẩy tăng trưởng nhanh và nâng cao hiệu quả sản xuất kinh doanh. Tiến bộ khoa học công nghệ, đổi mới công nghệ thực sự là hướng đi đúng đắn của một Ngân hàng công nghiệp. Sự phát triển không ngừng và những tiến bộ khoa học kĩ thuật đã cho ra đời những công nghệ hiện đại mà nó đòi hỏi nhân lực có chất lượng cao mới đáp ứng được. Việc áp dụng công nghệ mới cho phép Ngân hàng lựa chọn chính sách sử dụng nhiều hay ít lao động và đòi hỏi những điều kiện nhất định về lao động. Điều này không chỉ ảnh hưởng đến quy mô mà còn ảnh hưởng đến chất lượng nhân lực trong Ngân hàng.

Thứ ba: Sự phát triển của giáo dục – đào tạo

Trong điều kiện của cuộc cách mạng khoa học - công nghệ, tỷ lệ lao động cơ bắp ngày một giảm, lao động trí tuệ ngày càng gia tăng, lợi thế so sánh dựa trên số lượng lao động và giá nhân công rẻ cũng ngày một giảm và đang chuyển dần về phía những quốc gia có nhân lực chất lượng cao. Do đó, chất lượng nhân lực đang trở thành yếu tố quyết định nhất đối với việc tăng lợi thế cạnh tranh cũng như sự phát triển nhanh và bền vững của mỗi Ngân hàng. Mức độ phát triển của giáo dục – đào tạo quyết định trình độ văn hóa, chuyên môn, kĩ thuật, tay nghề của người lao động và tác động đến sức khỏe, tuổi thọ người dân thông qua các yếu tố thu nhập, nhận thức và xử lí thông tin kinh tế – xã hội, thông tin khoa học. Mức độ phát triển của giáo dục – đào tạo càng cao thì quy mô nhân lực có chất lượng cao càng mở rộng, năng suất lao động càng cao.

Thứ tư: Sự phát triển của thị trường lao động

quan tác động đến việc nâng cao chất lượng nhân lực trong ngân hàng bởi thông tin lao động việc làm là toàn diện, sự cạnh tranh việc làm trở nên gay gắt nhằm thu hút lao động có chất lượng và số lượng phù hợp với yêu cầu của sản xuất.

Thị trường lao động tiếp tục được phát triển theo hướng hiện đại hóa và định hướng thị trường; khung khổ luật pháp, thể chế, chính sách thị trường lao động từng bước được hoàn thiện; các kết quả trên thị trường lao động được cải thiện như chất lượng cung tăng lên, cơ cấu cầu lao động chuyển dịch tích cực, thu nhập, tiền lương được cải thiện, năng suất lao động và tính cạnh tranh của lực lượng lao động tăng lên. Trong bối cảnh đó, sự phát triển của thị trường lao động như một yếu tố khách quan tác động đến việc nâng cao chất lượng nhân lực trong ngân hàng bởi thông tin lao động việc làm là toàn diện, sự cạnh tranh việc làm trở nên gay gắt nhằm thu hút lao động có chất lượng và số lượng phù hợp với yêu cầu của sản xuất

1.4.2. Các nhân tố bên trong ngành ngân hàng.

Các yếu tố bên trong của ngành ngân hàng đến nhân lực bao gồm:

Thứ nhất: Chiến lược phát triển của ngân hàng

Căn cứ vào chiến lược phát triển mà Ngân hàng lên kế hoạch nâng cao chất lượng nhân lực, bao gồm các kiến thức, kỹ năng cần thiết, đánh giá chất lượng nhân lực hiện tại, so sánh và đưa ra số lao động cần thiết theo trình độ lành nghề, kỹ năng đã đạt yêu cầu của công việc đặt ra để từ đó có kế hoạch đào tạo nâng cao nhằm cải thiện chất lượng nhân lực đáp ứng nhu cầu của Ngân hàng.

Thứ hai: Môi trường làm việc

Môi trường làm việc không chỉ bao gồm cơ sở vật chất kĩ thuật, hạ tầng trang thiết bị phục vụ cho công việc mà còn bao gồm những mối quan hệ giữa đồng nghiệp, cấp trên – cấp dưới, không khí làm việc, phong cách, cách thức làm việc của Ngân hàng. Một môi trường làm việc tốt sẽ tạo điều kiện, cơ hội để người lao động thể hiện năng lực, phát triển bản thân, cống hiến hết mình, gắn bó lâu dài với Ngân hàng. Bên cạnh đó, sự cạnh tranh đảm bảo được tính công bằng, cạnh tranh lành mạnh sẽ là nhân tố kích thích người lao động phát triển.

Thứ ba: Nhận thức của người lao động về nâng cao chất lượng nhân lực

Muốn nhân lực và nâng cao chất lượng, trước tiên, chính bản thân người lao động phải nhận thức được sự phù hợp của bản thân đối với công việc, mình đã có và còn cần những kiến thức, kĩ năng, phẩm chất gì, từ đó ý thức, tự giác học hỏi nâng cao kiến thức, nghiệp vụ chuyên môn, tay nghề, tích lũy kiến thức, kinh nghiệm cho bản thân. Bởi nâng cao chất lượng nhân lực trong Ngân hàng không chỉ từ một phía Ngân hàng mà bản thân người lao động cũng phải mong muốn và có thái độ hợp tác thì mới dễ dàng thực hiện và hiệu quả đạt được sẽ cao nhất.

1.5. Kinh nghiệm nâng cao chất lượng nguồn nhân lực ngành ngân hàng

1.5.1. Kinh nghiệm từ các ngân hàng

1.5.1.1. Ngân hàng thương mại cổ phần Phương Đông (OCB)

Ngân hàng thương mại cổ phần Phương Đông được thành lập từ năm 1996 đến nay cũng là một trong những ngân hàng có đội ngũ cán bộ nhân viên chất lượng cao trong hệ thống các ngân hàng thương mại cổ phần Phương Đông. Nhu cầu đào tạo và phát triển nguồn nhân lực tại ngân hàng thương mại Phương Đông được xác định từ các vị trí tổ chức đoàn thể, nhu cầu cá nhân. Khi các cá nhân hay các vị trí tổ chức đoàn thể trong ngân hàng có nhu cầu đào tạo và phát triển sẽ trình lên lãnh đạo ngân hàng và đều được xem xét và giải quyết như nếu cá nhân người lao động có nhu cầu đào tạo mà được ngân hàng cử đi học sẽ được hỗ trợ chi trả học phí và được hưởng 100% chế độ tiền lương sau khi hoàn thành khóa học cam kết làm việc 20 cho ngân hàng trong một thời gian nhất định, nếu người lao động có nhu cầu đào tạo mà không được ngân hàng cử đi học thì tùy theo đối tượng và tùy theo trường mà vẫn được hỗ trợ 50% học phí và 50% chế độ tiền lương khi đi học. Ngân hàng Phương Đông đã có những cán bộ chuyên trách về công tác đào tạo do đó thực hiện đào tạo chuyên sâu về mặt nghiệp vụ, chất lượng chương trình đào tạo được nâng cao bằng những chương trình cụ thể được tiêu chuẩn hóa từ thấp đến cao cho từng chuyên đề cập nhật kiến thức mới với nâng cao kỹ năng ứng dụng những kiến thức đã được đào tạo vào thực tế. Để đáp ứng chiến lược đẩy mạnh kinh doanh ngân hàng Phương Đông tổ chức đào tạo tại ngân hàng cho cán bộ công nhân viên về

quản lý kinh doanh để nhân viên nắm vững quy định nghiệp vụ và quan tâm đến đào tạo nâng bậc cho người lao động. Nhờ sự nỗ lực trong công tác đào tạo và phát triển nguồn nhân lực mà đội ngũ cán bộ nhân viên tại ngân hàng Phương Đông đã ngày càng phát huy được những kiến thức đã được đào tạo để áp dụng vào thực tiễn kinh doanh của ngân hàng tạo ra nhiều cải tiến làm lợi cho ngân hàng.

1.5.1.2. Ngân hàng thương mại cổ phần Á Châu (ACB)

Ngân hàng Á Châu cũng là một trong những ngân hàng thành công trong công tác đào tạo và phát triển nguồn nhân lực. Là một trong những ngân hàng đi đầu trong việc có trung tâm đào tạo quy mô và chất lượng nhất trong hệ thống ngân hàng. Mỗi nhân viên mới khi được tuyển dụng vào ngân hàng Á Châu đều được đào tạo tại trung tâm đào tại của ngân hàng trước khi làm việc, mỗi vị trí nhân viên đều phải lấy đủ chứng chỉ của trung tâm đào tạo cấp mới được chính thức vào làm việc sau đó từng năm đều được đào tạo nâng cao. Trong việc phân tích nhu cầu đào tạo ngân hàng Á Châu đã xây dựng các biểu mẫu tài liệu liên quan như bản mô tả công việc, phiếu đánh giá kết quả thực hiện công việc, lưu trữ cũng như cập nhật kiến thức, kinh nghiệm hiện tại của nhân viên và dùng đó làm tài liệu công cụ hữu ích cho việc xác định nhu cầu đào tạo. Các mục tiêu đào tạo của ngân hàng Á Châu đều được xác định từ cuối những năm trước điều đó cho thấy sự quan tâm của ngân hàng trong việc xác định mục tiêu đào tạo, các mục tiêu bước đầu dựa trên phân tích tình hình hoạt động, chiến lược hoạt động kinh doanh, kỹ năng kiến thức cần đào tạo của 21 từng chi nhánh. Mỗi năm ngân hàng Á Châu cũng dành ra một khoản chi phí lớn cho đào tạo và phát triển nguồn nhân lực.

1.5.2. Bài học rút ra

Trong mỗi tổ chức nguồn nhân lực luôn ở vị trí trung tâm và nếu không có sức lao động của con người thì mọi nguồn lực khác chỉ tồn tại dưới dạng tiềm năng không phát huy được hết hữu ích của nó trong hoạt động kinh doanh. Chất lượng nguồn nhân lực cũng chính là một trong những lợi thế cạnh tranh trong mỗi tổ chức do đó công tác đào tạo và phát triển nguồn nhân lực luôn được chú trọng trong bất cứ tổ chức nào. Đây là điều quan trọng mà ngân hàng Phương Đông và ngân hàng

Á Châu trong hệ thống các ngân hàng tại Việt Nam đều quan tâm hàng đầu trong quản trị nhân lực tại ngân hàng.

Vì vậy, các ngân hàng trên địa bàn tỉnh Sơn La cần đầu tư tạo điều kiện tối đa nhất cho công tác đào tạo cả về vấn đề công việc, nghiệp vụ hay chi phí đào tạo để khuyến khích cán bộ nhân viên tập trung tối đa cho khóa đào tạo và thu về kết quả tốt nhất.

Sau khi tham khảo bài học kinh nghiệm từ một số ngân hàng, thì các ngân hàng trên địa bàn tỉnh Sơn La đã xác định được nhu cầu đào tạo, mục tiêu đào tạo, xây dựng được chương trình và lựa chọn được phương pháp đào tạo phù hợp. Thành lập được trường đào tạo ngành ngân hàng, qua đó cán bộ thường xuyên được cử đi học để nâng cao trình độ chuyên môn. Xây dựng được hệ thống chương trình đào tạo với kế hoạch và lộ trình rõ ràng cho các nhân sự tại Ngân hàng với chi tiết như sau: Đối với nhóm cán bộ mới được tuyển dụng vào Ngân hàng:

Nhóm đối tượng này sẽ được trải qua các khóa đào tạo định hướng với nội dung bao gồm: Tổng quan về đơn vị, cơ cấu tổ chức, văn hóa đơn vị, các quy tắc đạo đức nghề nghiệp, văn hóa ứng xử, các quy trình công việc, kỹ năng cơ bản, v.v…

Nhóm cán bộ đang hoạt động tại Ngân hàng sẽ được tham gia vào các khóa đào tạo chuyên môn/nghiệp vụ theo đặc thù phòng/ban hiện đang công tác cùng với các khóa đào tạo nâng cao về kỹ năng giao tiếp, kỹ năng đàm phán, kỹ năng xây dựng và quản lý các mối quan hệ, kỹ năng làm việc nhóm, v.v… Sau quá trình công tác, các cán bộ sẽ trải qua quá trình đánh giá năng lực và cân nhắc để đưa vào đội ngũ cán bộ nguồn, tham gia các khóa đào tạo nâng cao về cả chuyên môn và kỹ năng quản lý như: kỹ năng lập kế hoạch và tổ chức công việc, kỹ năng khuyến khích và tạo động lực cho đội ngũ nhân viên, kỹ năng teambuilding, v.v…

CHƯƠNG 2

THỰC TRẠNG NÂNG CAO CHẤT LƯỢNG NGUỒN NHÂN LỰC NGÀNH NGÂN HÀNG TRÊN ĐỊA BÀN TỈNH SƠN LA

2.1. Khái quát chung về ngành Ngân hàng trên địa bàn tỉnh Sơn La

2.1.1. Lịch sử hình thành và phát triển ngành ngân hàng và đặc điểm ngành Ngân hàng trên địa bàn tỉnh Sơn La

Vào ngày 06/5/1951, Chủ tịch Hồ Chí Minh đã ký sắc lệnh số 15/SL thành lập Ngân hàng Quốc gia Việt Nam (này là Ngân hàng Nhà nước Việt Nam) - Ngân hàng của Nhà nước dân chủ nhân dân đầu tiên ở Đông Nam Châu á. Sự kiện trọng đại này đã mở đầu cho một thời kỳ lịch sử vẻ vang của quá trình phát triển nền tiền tệ độc lập và hoạt động Ngân hàng Việt Nam thời đại Hồ Chí Minh.

Ngân hàng Sơn La là một trong những Ngân hàng được Chính phủ và Ngân hàng Trung ương sớm đặt nền móng cho hoạt động ngân hàng ở khu vực Tây Bắc. Tháng 9/1952 (sau hơn một năm Ngân hàng Quốc gia Việt Nam được thành lập), Đại lý Ngân hàng Sơn La được thành lập - (đây là tổ chức tiền thân của Ngân hàng Sơn La ngày nay). Lúc đó Đại lý Ngân hàng chỉ có 6 cán bộ, do đồng chí Phạm Quốc Lương - Tỉnh uỷ viên được cử làm Trưởng đại lý. Lực lượng cán bộ rất ít nhưng với sự nỗ lực, khắc phục mọi khó khăn, Đại lý đã: thực hiện thắng lợi nhiệm vụ thu hồi tiền địch ở những vùng mới giải phóng, phát hành tiền Ngân hàng, chiếm lĩnh trận địa tiền tệ, cấp phát chi tiêu cho các đơn vị quân đội, phục vụ kịp thời chiến dịch Nà Sản và chiến thắng Điện Biên Phủ năm 1954, cho vay vận tiêu, tổ chức giao lưu hàng hoá, cho vay vùng mới giải phóng để nhân dân có tiền mua trâu cày, nông cụ, khôi phục và phát triển sản xuất, đảm bảo cuộc sống.

Tháng 7/1954, Ngân hàng khu Tây Bắc được thành lập, thay thế hoạt động của Đại lý Ngân hàng Sơn La. Để phù hợp với nhiệm vụ cách mạng, Ngân hàng Khu Tây Bắc được giải thể và ngày 01/01/1963 Ngân hàng tỉnh Sơn La chính thức được tái lập lại với tổng số cán bộ là 68 người, do đồng chí Võ Sỹ Trang làm Trưởng chi nhánh; Ngân hàng Sơn La lúc đó có các Chi - Điểm: Quỳnh Nhai,