Một số giải pháp phát triển du lịch Phú Quốc đến năm 2020

NHẬN XÉT, ĐÁNH GIÁ CỦA GIÁO VIÊN PHẢN BIỆN 2

..............................................................................................................................

Có thể bạn quan tâm!

Xem toàn bộ 119 trang tài liệu này.

..............................................................................................................................

LỜI MỞ ĐẦU

Ở Việt Nam, du lịch đã trở thành một nhu cầu không thể thiếu được, bởi vì ngoài việc thoả mãn các nhu cầu về giao lưu tình cảm, trao đổi học tập mà du lịch còn là một hình thức nghỉ dưỡng tích cực, nhằm tái sản xuất sức lao động của nhân dân. Mặt khác, phát triển du lịch quốc tế sẽ làm tăng nhanh nguồn thu nhập ngoại tệ cho địa phương và cho đất nước. Phát triển du lịch sẽ góp phần nâng cao dân trí, cải thiện đời sống vật chất, tinh thần cho nhân dân, tăng cường sự hiểu biết về đất nước và con người, góp phần giáo dục truyền thống của các thế hệ nhân dân đất nước.

Du lịch phát triển, nó sẽ là động lực thúc đẩy quá trình kinh doanh của rất nhiều ngành nghề khác nhau trong nền kinh tế quốc dân, góp phần vào việc thu hút một số lượng lớn lao động giải quyết công ăn việc làm cho xã hội. Do vậy du lịch có vai trò – vị trí hết sức lớn lao và đã trở thành một ngành kinh tế quan trọng trong nền kinh tế quốc dân của rất nhiều nước trên thế giới trong đó có Việt Nam.

Phú Quốc là địa phương có tiềm năng phát triển du lịch lớn, Phú quốc có rất nhiều loại sản phẩm du lịch hấp dẫn, mang tính cạnh tranh cao. Tuy nhiên, hiện nay du lịch Phú Quốc cũng chỉ mới là con số khởi đầu, sự phát triển còn khoảng cách khá xa so với tiềm năng của Phú Quốc. Muốn phát triển nhanh chóng ngành du lịch Phú Quốc – Kiên Giang, phải đánh giá đầy đủ, toàn diện tiềm năng, lợi thế, cơ hội, thách thức của du lịch Phú Quốc và đặc biệt là tìm ra hệ thống các giải pháp nhằm thực hiện các quan điểm và các mục tiêu định hướng phát triển Phú Quốc đến năm 2020 là vấn đề có ý nghĩa hết sức quan trọng. Xuất phát từ lý do trên, tác giả chọn đề tài “Một số giải pháp nhằm phát triển du lịch Phú Quốc đến năm 2020” làm luận văn tốt nghiệp với hy vọng là những ý kiến của mình góp phần vào tiến trình phát triển huyện đảo Phú Quốc trong tương lai.

Mục tiêu nghiên cứu của luận văn là dựa trên cơ sở lý luận và thực tiễn, tác giả phân tích tình hình phát triển của du lịch Phú Quốc trong thời gian qua, từ đó đề xuất một số giải pháp phát triển du lịch Phú Quốc đến năm 2020.

Về phạm vi nghiên cứu, đề tài tập trung nghiên cứu các vấn đề phân tích đánh giá thực trạng phát triển du lịch của huyện đảo Phú Quốc; mô hình phát triển du lịch đảo, du lịch sinh thái của các nước trong khu vực và trên thế giới; nhận định những cơ hội, nguy cơ; những lợi thế cạnh tranh, những mặt yếu kém và những giải pháp phát triển du lịch phù hợp với đặc điểm Phú Quốc.

Luận văn được hoàn thành trên cơ sở phương pháp luận của chủ nghĩa duy vật biện chứng và duy vật lịch sử kết hợp giữa lý thuyết và thực tiễn; vận dụng có chọn lọc các lý thuyết về tăng trưởng và phát triển kinh tế; thông qua việc phân tích các số liệu kinh tế và nghiên cứu tình hình kinh doanh du lịch của tỉnh Kiên Giang trong giai đoạn 2000 - 2007. Luận văn sử dụng hai nguồn dữ liệu cơ bản là thứ cấp và sơ cấp. Nguồn thứ cấp bao gồm: Định hướng phát triển ngành du lịch Kiên Giang năm (2006 – 2020), các số liệu được thu thập từ các nguồn như: Tổng cục Du lịch, Tổng cục Thống kê, Viện Nghiên cứu phát triển du lịch Việt Nam, Cục Thống kê Kiên Giang, các báo cáo, tổng kết hoạt động du lịch hàng năm của huyện Phú Quốc, các tạp chí, đặc san du lịch…Nguồn sơ cấp gồm: điều tra phỏng vấn bằng bảng câu hỏi và ý kiến đóng góp của khách du lịch và các chuyên gia.

Kết cấu luận văn gồm 3 phần chính:

- Chương một: Tổng quan về ngành du lịch.

- Chương hai: Thực trạng phát triển du lịch Phú quốc.

- Chương ba : Một số giải pháp phát triển du lịch Phú Quốc đến năm 2020.

Mặc dù được sự giúp đỡ tận tình của giáo viên hướng dẫn, sự trao đổi chân tình và cung cấp thông tin của các cơ quan trong tỉnh Kiên Giang, nhưng do thời gian hạn hẹp, khả năng nghiên cứu của bản thân còn hạn chế, chắc chắn sẽ còn nhiều thiếu sót. Kính mong Quí Thầy, Cô và đồng nghiệp đóng góp ý kiến cho luận văn được hoàn thiện hơn.

CHƯƠNG MỘT

TỔNG QUAN VỀ NGÀNH DU LỊCH

1.1 MỘT SỐ KHÁI LUẬN VỀ DU LỊCH.

1.1.1 Khái niệm du lịch.

Nói tới du lịch người ta thường nghĩ tới việc vui chơi giải trí, tham quan thắng cảnh, các kỳ quan, các di tích văn hoá, di tích lịch sư,û… khi điều kiện kinh tế cho phép,...

- Theo Việt Nam tự điển của Hội Khai trí Tiến Đức và Hán – Việt tự điển của Đào Duy Anh thì du lịch có nghĩa là đi chu du khắp nơi để xem xét. Theo tự điển của Larousse thì người Phương Tây cũng hiểu du lịch là hành động du hành để thỏa mãn lạc thú. Luật du lịch 2004 định nghĩa “Du lịch là các hoạt động có liên quan đến chuyến đi của con người ngoài nơi cư trú thường xuyên của mình nhằm đáp ứng nhu cầu tham quan, tìm hiểu, giải trí, nghỉ dưỡng trong một khoảng thời gian nhất định”.

- Nếu xem xét du lịch như là một hiện tượng xã hội, hiện tượng nhân văn làm phong phú thêm nhận thức và cuộc sống con người, Tổ chức du lịch thế giới (World Tourism Organization – WTO) đã đưa ra định nghĩa “Du lịch bao gồm những hoạt động của những người đi đến một nơi khác ngoài nơi cư trú thường xuyên của mình trong thời hạn không quá một năm liên tục để vui chơi, vì công việc hay vì mục đích khác không liên quan đến những hoạt động kiếm tiền ở nơi mà họ đến”.

Cho đến nay, người ta đã thống nhất về cơ bản rằng tất cả các hoạt động di chuyển của con người ở trong nước hay ra nước ngoài (trừ đi làm và cư trú) đều mang ý nghĩa du lịch. Nhìn chung, cũng khó để đưa ra một định nghĩa tương đối đầy đủ về du lịch vì do tính chất hai mặt của khái niệm du lịch đó là du lịch một mặt mang khái niệm thông thường là việc đi lại của con người với mục đích nghỉ ngơi, giải trí,... mặt khác lại được nhìn nhận dưới góc độ là hoạt động gắn với những kết quả kinh tế do chính nó tạo ra. Do đó có thể định nghĩa khái quát về du

lịch như sau: “Du lịch là tổng hợp các mối quan hệ về kinh tế - kỹ thuật – văn hóa – xã hội, phát sinh do sự tác động hỗ tương giữa du khách, đơn vị cung ứng dịch vụ, chính quyền và cư dân bản địa trong quá trình khai thác các tài nguyên du lịch, tổ chức kinh doanh phục vụ du khách”.

Tài nguyên du lịch là cảnh quan thiên nhiên, di tích lịch sử, di tích cách mạng, giá trị nhân văn, công trình lao động sáng tạo của con người có thể được sử dụng nhằm thỏa mãn nhu cầu du lịch; là yếu tố cơ bản để hình thành các điểm du lịch, khu du lịch nhằm tạo ra sự hấp dẫn du lịch.

Thực ra, khái niệm về du lịch còn rộng hơn nhiều, ngày nay du lịch nó không còn là một thú tiêu khiển đơn thuần nữa mà đã trở thành một hoạt động văn hoá xã hội và kinh tế phát triển, là ngành thu hút ngoại tệ mạnh không qua xuất khẩu. Khi thực hiện du lịch ngoài việc tham quan thắng cảnh, các di tích lịch sử,… nó không chỉ đơn thuần mang ý nghĩa giải trí thưởng ngoạn mà bản thân nó còn mang nội dung học tập, nghiên cứu, trao đổi quan hệ hợp tác,… Như vậy du lịch như một hoạt động văn hoá cao cấp, có mối quan hệ nhiều mặt với nền kinh tế, văn hoá – xã hội nhất định và nó càng phong phú hơn trong quá trình quốc tế hoá du lịch và phân công hợp tác lao động quốc tế mạnh mẽ trong giai đoạn toàn cầu hoá như hiện nay.

Du lịch hiện đại đã hình thành vào thế kỷ 19 cùng với sự phát triển của nền văn minh công nghiệp. Một thời gian dài, nó là đặc quyền của giới thượng lưu, nhưng sự ra đời của một số luật pháp xã hội và sự gia tăng thu nhập đã làm nảy sinh một hiện tượng có tính đại chúng; bước ngoặt này được ghi nhận vào nãm 1936, khi mà Công ước quốc tế về quyền nghỉ phép có lương được ký kết.

Đối với Việt Nam, khái niệm du lịch được nêu trong Pháp lệnh Du lịch Việt Nam công bố ngày 20 tháng 02 năm 1999 như sau: “Du lịch là hoạt động của con người ngoài nơi lưu trú thường xuyên của mình nhằm thỏa mãn nhu cầu tham quan, giải trí, nghỉ dưỡng trong một khoảng thời gian nhất định”.

Du lịch sinh thái là loại hình du lịch dựa vào thiên nhiên và văn hóa bản địa, gắn với giáo dục môi trường, có đóng góp cho bảo vệ và phát triển bền vững,

với sự tham gia tích cực của cộng đồng địa phương. Du lịch sinh thái có những lợi ích sau đây:

Một là: Lợi ích về kinh tế.

Du lịch sinh thái ngày càng phát triển tạo điều kiện cho việc tạo công ăn việc làm, tăng thêm thu nhập cho các cộng đồng ở trong và quanh khu vực tổ chức hoạt động du lịch. Doanh thu về nội tệ cũng như ngoại tệ sẽ tăng nếu như biết đầu tư, phát triển đúng mức cho du lịch. Du lịch cũng có thể góp phần khôi phục và phát triển ngành nghề truyền thống, thúc đẩy các ngành nghề khác cùng phát triển và góp phần chuyển dịch cơ cấu kinh tế. Vì vậy, du lịch có thể mang lại lợi ích kinh tế rất lớn, đóng góp vào sự phát triển kinh tế địa phương nói riêng, quốc gia nói chung.

Hai là: Lợi ích cho xã hội.

Du lịch mà đặc biệt là du lịch sinh thái đã thúc đẩy việc bảo vệ môi trường tự nhiên. Do hiện tượng đô thị hóa phát triển không ngừng đã cuốn hút con người theo dòng chảy của cuộc sống công nghiệp hóa, vật chất hóa và con người ngày càng bị tách rời với môi trường thiên nhiên, một vài hình ảnh thiên nhiên chỉ còn lại trong ký ức của mỗi người. Từ đó cùng với sự phát triển du lịch, nhu cầu tìm hiểu thiên nhiên thông qua con đuờng du lịch sinh thái đã trở nên cần thiết hơn bao giờ hết. Thông qua các hoạt động này, con người đã giúp cho các loài động thực vật quý hiếm được khôi phục giữ gìn và bảo tồn.

Du lịch sinh thái không những giúp bảo tồn văn hoá mà còn góp phần khôi phục và phát triển ngành nghề thủ công truyền thống, giữ gìn và phát huy bản sắc văn hoá, các lễ hội và phong tục tập quán của các cộng đồng dân cư địa phương.

Du lịch sinh thái kết hợp hài hòa cả ba mục tiêu: kinh tế, xã hội và sinh thái. Do đó, du lịch sinh thái được xem như một mắt xích bền vững trong ngành du lịch đã tiếp cận toàn diện ba lĩnh vực: quy hoạch, quản lý và sự tham gia của cộng đồng địa phương.

Bên cạnh những hiệu quả mang lại trên, hoạt động du lịch nói chung và du lịch sinh thái nói riêng, cũng có một số tác động tiêu cực như:

- Nếu không được quản lý tốt sẽ gây ra tác động ô nhiểm môi trường, phá vỡ tính thống nhất và cân bằng sinh thái.

- Du lịch sinh thái có thể làm xói mòn các giá trị văn hoá truyền thống của các cộng đồng do sự thẩm thấu và sự giao thoa văn hoá giữa du khách với cư dân địa phương. Nó làm thương mại hóa các hoạt động văn hoá truyền thống.

- Du lịch sinh thái sẽ ảnh hưởng đến không gian sống của cộng đồng địa phương. Nó có thể làm tăng sự phân hoá xã hội trong cộng đồng về thu nhập và làm nẩy sinh mâu thuẫn giữa nhóm người trong cộng đồng địa phương.

Như vậy, du lịch là một ngành kinh tế tổng hợp có định hướng tài nguyên, bao gồm tài nguyên tự nhiên và tài nguyên nhân văn và sự phát triển của du lịch gắn liền với môi trường. Chính vì vậy bản thân sự phát triển của du lịch đòi hỏi phải có sự phát triển bền vững chung của xã hội và ngược lại. Sự phát triển du lịch với mục đích đơn thuần về kinh tế ở trước những năm 1990 làm đe dọa hủy hoại lớn đến môi trường sinh thái và văn hóa bản địa của một số quốc gia đã đưa các nhà khoa học trên thế giới đến với nhiều hội thảo nghiên cứu “Phát triển du lịch bền vững” nhằm hạn chế các tác động tiêu cực của hoạt động du lịch đảm bảo sự phát triển lâu dài.

Theo định nghĩa của Tổ chức Du lịch thế giới –WTO đưa ra tại hội nghị về Môi trường và Phát triển của Liên hợp quốc tại Rio de Jenerio năm 1992 thì “Du lịch bền vững là việc phát triển các họat động du lịch nhằm đáp ứng các nhu cầu hiện tại của du khách và người dân bản địa trong khi vẫn quan tâm đến việc bảo tồn và tôn tạo các nguồn tài nguyên cho việc phát triển hoạt động du lịch trong tương lai. Du lịch bền vững sẽ có kế hoạch quản lý các nguồn tài nguyên nhằm thỏa mãn các nhu cầu về kinh tế, xã hội, thẩm mỹ của con người trong khi đó vẫn duy trì được sự toàn vẹn về văn hóa, đa dạng sinh học, sự phát triển của các hệ sinh thái và các hệ thống hỗ trợ cho cuộc sống của con người”.

1.1.2. Đặc điểm của sản phẩm du lịch.

Quan điểm kinh tế hiện đại không cho rằng sản phẩm của du lịch, dịch vụ là phi vật chất mà bao gồm sản phẩm phi hình thể và sản phẩm hình thể, hoăïc cả hai vì đây là những sản phẩm, những dịch vụ ( gọi tắt là sản phẩm ) phục vụ cho

nhu cầu của con người không phải tại nhà, tại nơi mình sinh sống lâu dài, mà tại một nơi khác, đất nước khác, trong một thời gian nhất định, cho nên sản phẩm du lịch vô cùng phong phú đa dạng, luôn luôn phát triển đổi mới theo nhịp độ phát triển kinh tế – xã hội của mỗi địa phương, mỗi quốc gia và chịu sự ảnh hưởng của quốc tế. Việc hiểu rõ khái niệm sản phẩm du lịch là khởi điểm của việc nghiên cứu vấn đề kinh tế du lịch. Nó bao gồm : xuất phát từ đích tới du lịch, sản phẩm du lịch là chỉ toàn bộ dịch vụ của người kinh doanh du lịch dựa vào vật thu hút du lịch và khởi sự du lịch, nhằm cung cấp cho khách để thỏa mãn nhu cầu hoạt động du lịch. Hiểu từ góc độ người du lịch là chỉ quá trình du lịch một lần do du khách bỏ thời gian, chi phí và sức lực nhất định để đổi được.

Sản phẩm du lịch là một khái niệm tổng thể, trong thực tế kinh doanh, một sản phẩm du lịch thường là do các doanh nghiệp và bộ phận du lịch trực thuộc một số ngành nghề độc lập với nhau cung cấp, các doanh nghiệp và bộ phận này căn cứ vào tính chất ngành nghề của mình tự tổ chức dịch vụ đã định xoay quanh thị trường mục tiêu riêng. Mặt khác, nhu cầu của khách là toàn cục, nơi du lịch chỉ thỏa mãn một số nhu cầu của họ như: ăn, ở, đi lại, du ngoạn, vui chơi giải trí, mua sắm…Nói cách khác, đối với quần thể du khách, nơi đích tới du lịch chỉ có kết hợp một cách hữu cơ các sản phẩm du lịch đơn lẻ mới có thể tạo ra sản phẩm du lịch phù hợp với nhu cầu du khách.

Nghiên cứu, xác định rõ sản phẩm du lịch của mỗi vùng, lãnh thổ, để ưu tiên, kiên trì đầu tư cho những sản phẩm ấy là một công việc hết sức quan trọng và cấp bách, có ý nghĩa quyết định cho sự thành công của ngành kinh tế du lịch. Vậy sản phẩm du lịch được hiểu :

- Sản phẩm du lịch là loại hàng hóa đặc biệt, sản phẩm du lịch có thuộc tính chung của hàng hóa, tức có hai tầng thuộc tính là giá trị và giá trị sử dụng. Sản phẩm du lịch là loại sản phẩm có tính tổng hợp, ngoài sản phẩm vật chất hữu hình về mặt dịch vụ ăn uống ra, tuyệt đại bộ phận là sản phẩm vô hình và thỏa mãn nhu cầu tinh thần của du khách, do đó so với hàng hóa chung, giá trị sử dụng và giá trị của sản phẩm du lịch có một số đặc điểm riêng.

Như vậy, sản phẩm du lịch bao gồm những yếu tố hữu hình ( hàng hóa ) và yếu tố vô hình (dịch vụ) nhằm cung cấp để thỏa mãn cho khách hàng.