ĐẠI HỌC QUỐC GIA HÀ NỘI
KHOA KINH TẾ
NGUYỄN HỒNG NHẬT
KHU CÔNG NGHIỆP, KHU CHẾ XUẤT
VỚI VIỆC THU HÚT ĐẦU TƯ TRỰC TIẾP NƯỚC NGOÀI TẠI VIỆT NAM
LUẬN VĂN THẠC SĨ KHOA HỌC KINH TẾ
HÀ NỘI - 2002
ĐẠI HỌC QUỐC GIA HÀ NỘI
KHOA KINH TẾ
NGUYỄN HỒNG NHẬT
KHU CÔNG NGHIỆP, KHU CHẾ XUẤT
VỚI VIỆC THU HÚT ĐẦU TƯ TRỰC TIẾP NƯỚC NGOÀI TẠI VIỆT NAM
CHUYÊN NGÀNH : KINH TẾ CHÍNH TRỊ XHCN MÃ SỐ : 50201
LUẬN VĂN THẠC SĨ KHOA HỌC KINH TẾ
NGƯỜI HƯỚNG DẪN KHOA HỌC: Tiến sĩ VŨ ĐỨC THANH
HÀ NỘI - 2002
KHU CÔNG NGHIỆP, KHU CHẾ XUẤT
VỚI VIỆC THU HÚT ĐẦU TƯ TRỰC TIẾP NƯỚC NGOÀI TẠI VIỆT NAM
MỤC LỤC
PHẦN MỞ ĐẦU Trang 8
CHƯƠNG 1 CƠ SỞ LÝ LUẬN VÀ THỰC TIỄN CỦA VIỆC PHÁT TRIỂN CÁC KHU CÔNG NGHIỆP – KHU CHẾ XUẤT NHẰM THU HÚT ĐẦU TƯ TRỰC TIẾP NƯỚC NGOÀI
1.1. Khái niệm về KCN-KCX: 14
1.1.1 Khu chế xuất: 14
1.1.2 Khu công nghiệp: 19
1.2. Những đặc trưng cơ bản của các KCN-KCX 21
1.3. Vai trò của khu KCN-KCX trong việc thu hút 28
FDI:
1.4. Một số kinh nghiệm quốc tế trong việc phát 32
triển KCN-KCX nhằm thu hút FDI:
1.4.1. Kinh nghiệm quy hoạch, lựa chọn địa điểm xây 32
dựng và phát triển các KCN-KCX:
1.4.2. Kinh nghiệm xây dựng chính sách quản lý nhà 35
nước đối với các KCN-KCX:
CHƯƠNG 2: THỰC TRẠNG ĐẦU TƯ TRỰC TIẾP NƯỚC NGOÀI
VÀO KCN-KCX Ở VIỆT NAM GIAI ĐOẠN 1991 – 2001
2.1. Tổng quan về KCN-KCX Việt Nam: 40
2.1.1. Sơ lược quá trình hình thành và phát triển: 40
2.1.2. Thực trạng các KCN-KCX Việt Nam: 47
2.1.2.1 Các loại hình KCN-KCX ở Việt Nam:47
2.1.2.2 Tình hình phân bố và quy mô các KCN-KCX:48
2.1.2.3 Môi trường pháp lý và những ưu đãi dành cho52
KCN-KCX Việt Nam:
2.2. Tình hình thu hút FDI các KCN-KCX Việt 62
Nam:
2.2.1 Bức tranh chung về thu hút đầu tư vào KCN-KCX 62
Việt Nam:
2.2.2 Tình hình thu hút dự án và vốn FDI vào các 65
KCN-KCX:
2.2.3 Tình hình thu hút FDI vào KCN-KCX theo địa 67
phương:
2.2.4 Tình hình thu hút FDI vào KCN-KCX theo lĩnh 71
vực đầu tư:
2.2.5 Tình hình cho thuê lại đất tại các KCN-KCX: 72
2.3. Những đánh giá chung về tình hình thu hút 75
FDI vào các KCN-KCX những năm qua:
2.3.1 Những thành công cơ bản ban đầu: 75
Các KCN-KCX đóng góp một phần quan trọng | 76 | |
trong giá trị sản lượng công nghiệp và tổngkim | ||
ngạch xuất khẩu: | ||
2.3.1.2 | Tạo việc làm và bảo vệ môi trường: | 77 |
2.3.1.3 | Tạo môi trường đầu tư thông thoáng và thúc đẩy | 78 |
phát triển của khu vực xung quanh KCN-KCX: | ||
2.3.2 | Những hạn chế cơ bản và những vấn đề đặt ra | 80 |
cho việc thu hút nguồn vốn FDI của các KCN- | ||
KCX Việt Nam hiện nay: | ||
2.3.2.1 | Chi phí xây dựng cơ sở hạ tầng kỹ thuật các | 80 |
KCN-KCX Việt Nam quá cao so với các nước | ||
trong khu vực: | ||
2.3.2.2 | Một trong những khó khăn lớn nhất đặt ra cho | 82 |
các KCN-KCX Việt Nam hiện nay là thiếu vốn | ||
đầu tư xây dựng hạ tầng: | ||
2.3.2.3 | Một số yếu tố hạn chế khác: | 84 |
CHƯƠNG 3 | ĐỊNH HƯỚNG CƠ BẢN VÀ MỘT SỐ GIẢI PHÁP | |
HOÀN THIỆN KCN-KCX NHẰM GÓP PHẦN ĐẨY | ||
MẠNH THU HÚT FDI | ||
3.1. | Bối cảnh kinh tế vĩ mô và những định hướng | 90 |
cơ bản cho việc phát triển KCN-KCX: | ||
3.1.1. | Bối cảnh kinh tế vĩ mô - những cơ hội và thách | 90 |
thức | ||
3.1.2. | Định hướng cơ bản cho việc hoàn thiện và khai | 91 |
thác hiệu quả các KCN-KCX Việt Nam | ||
3.2. | Một số giải pháp cơ bản hoàn thiện các KCN- | 96 |
KCX nhằm tăng cường thu hút FDI: |
Có thể bạn quan tâm!
-
Khu công nghiệp, khu chế xuất với việc thu hút đầu tư trực tiếp nước ngoài tại Việt Nam - 2 -
Những Đặc Trưng Cơ Bản Của Các Khu Công Nghiệp – Khu Chế Xuất. -
Một Số Kinh Nghiệm Quốc Tế Trong Việc Phát Triển Kcn-Kcx Nhằm Thu Hút Đầu Tư Trực Tiếp Nước Ngoài.
Xem toàn bộ 121 trang tài liệu này.
3.2.1. Hoàn thiện chính sách kinh doanh cơ sở hạ tầng 96
các KCN-KCX
3.2.2. Hoàn thiện chính sách về quyền sử dụng đất 101
3.2.3. Kết hợp chặt chẽ, đồng bộ việc phát triển các KCN-KCX với việc hoàn thiện công tác quy hoạch cơ sở hạ tầng kỹ thuật khu vực.
3.2.4. Xây dựng và phát triển các KCN-KCX phải kết hợp chặt chẽ với việc triển khai các chính sách phát triển hạ tầng xã hội:
3.2.5. Tăng cường công tác vận động và xúc tiến đầu tư nước ngoài:
3.2.6 Đổi mới và hoàn thiện hơn nữa công tác quản lý Nhà nước về KCN-KCX:
KẾT LUẬN PHỤ LỤC
DANH MỤC TÀI LIỆU THAM KHẢO
104
106
111
116
121
BẢNG CHỮ CÁI VIẾT TẮT
TIẾNG VIỆT:
KCX Khu chế xuất
KCN Khu công nghiệp
KCN-KCX Khu công nghiệp - Khu chế xuất
KCN-KCX-KCNC Khu công nghiệp - Khu chế xuất - Khu công
nghệ cao
Bộ KH - ĐT Bộ Kế hoạch và Đầu tư TIẾNG ANH:
FDI Foreign direct investment Đầu tư trực tiếp nước ngoài
UNIDO United Nation Industrial Development Organisation
Tổ chức phát triển công nghiệp của Liên hiệp quốc
USD United States Dollar
Đô la Mỹ
WEPZA World Export Procesing Zones Association Hiệp hội các khu chế xuất thế giới
WTO World Trade Organisation Tổ chức Thương mại thế giới
PHẦN MỞ ĐẦU
1.Sự cần thiết của đề tài:
Việc thành lập những khu vực tập trung trên cơ sở tạo ra những điều kiện, yếu tố thuận lợi về pháp lý và kỹ thuật hạ tầng trên một địa bàn hạn chế phù hợp với khả năng về tài chính, quản lý là một sách lược đúng đắn mà nhiều nước trên thế giới theo đuổi nhằm phát huy tối đa những lợi thế so sánh để thu hút vốn, khuyến khích sản xuất và các dịch vụ sản xuất, thực hiện công nghiệp hoá, hiện đại hoá phục vụ xuất khẩu và thị trường trong nước.
Có thể nói, từ sau khi chiến tranh thế giới lần thứ hai kết thúc, mô hình kinh tế này đã được nhiều nước áp dụng và thực sự được coi là một trong những công cụ có hiệu quả thực hiện chiến lược công nghiệp hoá và tăng sức cạnh tranh trên thị trường thế giới. Thành công của một số nước, đặc biệt là các nước công nghiệp mới châu Á cho thấy mô hình này đã trở thành những thực thể kinh tế năng động nhất, phản ánh những biện pháp kinh tế đặc biệt nhằm tăng cường xu thế hội nhập và tham gia mạnh mẽ vào quá trình phân công lao động quốc tế, đẩy mạnh tăng trưởng kinh tế trong nước.
Học tập một cách sáng tạo kinh nghiệm của các nước đi trước, đầu thập niên 90 - sau gần 5 năm thi hành chính sách đổi mới và mở cửa, Đảng và Chính phủ ta đã xây dựng và thực hiện chủ trương phát triển KCN-KCX nhằm phát huy hơn nữa thế mạnh của lĩnh vực đầu tư trực tiếp nước ngoài. Trong hơn 10 năm qua, các KCN – KCX được thành lập đã bước đầu phát huy tác dụng tích cực trong việc thu hút đầu tư trực tiếp nước ngoài, đóng góp đáng kể vaò tiến trình phát triển kinh tế.
Tuy nhiên, trong những năm cuối cùng của thế kỷ XX, tình hình kinh tế- chính trị trên thế giới và khu vực có nhiều biến động sâu sắc, đặc biệt là cuộc khủng hoảng tài chính khu vực xảy ra từ giữa năm 1997. Việt Nam cũng như nhiều nước khác trong khu vực không tránh khỏi những tác động