Kiện Toàn Tổ Chức Bộ Máy, Đội Ngũ Cán Bộ, Công Chức Làm Công Tác Giải

chính sách tài chính đất đai, đề xuất sửa đổi, bổ sung cho phù hợp với quy định mới và thực tiễn ở địa phương. Tham mưu cho Ủy ban nhân dân tỉnh bố trí ngân sách và hướng dẫn các sở, ngành, địa phương sử dụng kinh phí phục vụ triển khai thi hành Luật Đất đai năm 2013.

Thứ ba, Sở Tư pháp (Cơ quan thường trực của Hội đồng phối hợp công tác phổ biến, giáo dục pháp luật tỉnh) chủ trì, phối hợp với các sở, ngành liên quan xây dựng kế hoạch tuyên truyền, phổ biến sâu rộng Luật Đất đai năm 2013 (nhất là những quy định mới so với Luật Đất đai năm 2003) đến cán bộ, đảng viên và các tầng lớp nhân dân trong tỉnh.

Thứ tư, Ủy ban nhân dân các huyện, thành phố, thị xã tập trung chỉ đạo triển khai thi hành kịp thời, có hiệu quả Luật Đất đai năm 2013 tại địa phương. Tổ chức hội nghị triển khai, quán triệt nội dung Luật Đất đai năm 2013 cho lãnh đạo, cán bộ các phòng, ban và Ủy ban nhân dân xã, phường, thị trấn. Đẩy mạnh công tác tuyên truyền, phổ biến sâu rộng Luật Đất đai trên địa bàn.

Ngoài ra, trong quá trình sửa đổi Bộ luật dân sự năm 2005, cũng cần nghiên cứu sửa đổi nội dung liên quan đến quyền sử dụng đất sao cho phù hợp với nội dung quy định của Hiến pháp năm 2013 và Luật Đất đai năm 2013. Đồng thời, cũng cần nghiên cứu việc quy định quyền sử dụng đất là quyền tài sản, để những quy định của pháp luật về quyền sử dụng đất thực sự là biện pháp bảo đảm pháp lý hữu hiệu cho quyền, lợi ích hợp pháp của công dân.

3.2.1.2. Hoàn thiện pháp luật về khiếu nại

- Đối với Trung ương

Hoàn thiện các quy định của pháp luật về khiếu nại và giải quyết khiếu nại là vấn đề cần được quan tâm nghiên cứu hiện nay. Tuy nhiên, để việc hoàn thiện có hiệu quả, đưa ra các quy định phục vụ thiết thực công tác giải quyết khiếu nại thì phải xác định rõ cơ sở cho việc hoàn thiện, nhất là các căn cứ khoa học và thực tiễn liên quan tới chủ đề này.

Thứ nhất, Luật Khiếu nại năm 2011 quy định trình tự, thủ tục giải quyết khiếu nại đối với các quyết định hành chính, hành vi hành chính là như nhau. Tuy nhiên, cần nghiên cứu phân loại các khiếu nại đối với các quyết định hành chính, hành vi hành chính trong các lĩnh vực khác nhau để xác định thời hạn thụ lý và giải quyết phù hợp với đặc điểm, tính chất của từng lĩnh vực. Đồng thời, cần phân biệt rõ hơn trình tự, thủ tục và thời hạn thụ lý, giải quyết khiếu nại đối với hành vi hành chính và giải quyết khiếu nại đối với quyết định hành chính.

Thứ hai, từ khi Luật Khiếu nại năm 2011 có hiệu lực thi hành (kể từ ngày 01/7/2012) đến nay, mặc dù mới thực hiện, tuy nhiên có lúc, có nơi khi áp dụng các quy định về đối thoại trong quá trình giải quyết khiếu nại hành chính còn gặp nhiều khó khăn, vướng mắc mà chưa có hướng dẫn. Chẳng hạn như: Hiện nay không ít trường hợp người giải quyết khiếu nại lần đầu đối với quyết định hành chính và hành vi hành chính của mình khi xem xét giải quyết khiếu nại thường áp dụng điểm a khoản 2 Điều 13 Luật Khiếu nại để uỷ quyền cho cấp dưới của mình đối thoại chứ không áp dụng điểm c khoản 2 Điều 14 Luật Khiếu nại để thực hiện nghĩa vụ tổ chức đối thoại. Vì vậy, người được uỷ quyền đối thoại thường bị động và lúng túng khi thực hiện đối thoại theo quy định tại Điều 30 Luật Khiếu nại..., nhất là thực hiện thủ tục đối thoại và hướng giải quyết khiếu nại. Do đó, ảnh hưởng trực tiếp đến kết quả đối thoại. Mặt khác, việc giải quyết khiếu nại nói chung và thực hiện nghĩa vụ đối thoại nói riêng trong giải quyết khiếu nại ở một số nơi chưa quan tâm đúng mức nên không ít trường hợp quyết định giải quyết khiếu nại lần đầu, lần hai bị kéo dài, không bảo đảm thời hạn luật định, hoặc không chính xác...

Để tháo gỡ những vướng mắc trên các cơ quan nhà nước có thẩm quyền cần sớm có hướng dẫn cụ thể, chi tiết việc thực hiện quy định của Luật Khiếu nại về đối thoại trong giải quyết khiếu nại, trong đó lưu ý: Người có quyết định hành

Có thể bạn quan tâm!

Xem toàn bộ 123 trang tài liệu này.

chính, hành vi hành chính bị khiếu nại không được ủy quyền cho người đại diện hợp pháp tham gia đối thoại trong giải quyết khiếu nại lần đầu.

Đối thoại là một khâu quan trọng trong quá trình giải quyết khiếu nại, thông qua đối thoại không chỉ giúp cho các khiếu nại được giải quyết nhanh chóng mà đây còn là hoạt động thể hiện tính chất của xã hội dân chủ mà Đảng và Nhà nước ta đang nỗ lực phấn đấu để thực hiện mục tiêu: “Dân giàu, nước mạnh, xã hội dân chủ, công bằng, văn minh”. Do đó, những hạn chế, vướng mắc nêu trên cần sớm được các cơ quan có thẩm quyền nghiên cứu tháo gỡ, để những quy định của Luật Khiếu nại có thể thực sự phát huy hiệu quả trong thực tiễn áp dụng.

Thứ ba, để hạn chế tình trạng người khiếu nại gửi đơn đến nhiều cấp, nhiều ngành hoặc cố tình khiếu nại dai dẳng, không chấp hành quyết định giải quyết khiếu nại đã có hiệu lực pháp luật, đề nghị bổ sung thêm nghĩa vụ của người khiếu nại, đó là: người khiếu nại phải có nghĩa vụ nộp lệ phí cho cơ quan có thẩm quyền giải quyết khiếu nại (áp dụng như với lệ phí Toà án).

Thứ tư, cần quy định chặt chẽ hơn về biện pháp đảm bảo thi hành quyết định giải quyết khiếu nại có hiệu lực pháp luật, cụ thể là: Có thời hạn tự nguyện chấp hành quyết định giải quyết khiếu nại; sau thời hạn đó, nếu không thực hiện sẽ áp dụng biện pháp xử lý theo quy định của pháp luật với các lý do không chấp hành các quyết định có hiệu lực pháp luật của cơ quan quản lý nhà nước.

- Đối với tỉnh Thái Nguyên

Số vụ việc khiếu nại về đất đai thời gian qua chiếm tỷ lệ 61% trong tổng số vụ việc khiếu nại hành chính. Trong khi pháp luật về khiếu nại nói chung, pháp luật về giải quyết khiếu nại trong lĩnh vực đất đai còn chưa thật sự đầy đủ; sự phối hợp giữa các cấp, các ngành trong giải quyết khiếu nại về đất đai chưa thực sự chặt chẽ, thường xuyên, hiệu quả còn hạn chế. Vì vậy,

yêu cầu cần phải nghiên cứu xây dựng văn bản quy phạm pháp luật của UBND tỉnh về trình tự, thủ tục giải quyết khiếu nại trong lĩnh vực đất đai trên địa bàn tỉnh là một vấn đề hết sức cần thiết, bảo đảm cho việc giải quyết khiếu nại về đất đai trên địa bàn tỉnh được các cơ quan nhà nước có thẩm quyền thực hiện kịp thời, khách quan, dân chủ, đúng pháp luật, góp phần nâng cao hiệu quả giải quyết khiếu nại về đất đai trên địa bàn tỉnh. Trong văn bản quy phạm pháp luật này, cần quy định rõ ràng các quyết định hành chính, hành vi hành chính trong lĩnh vực đất đai có thể bị khiếu nại; thẩm quyền giải quyết khiếu nại lần đầu, lần hai; trình tự, thủ tục, thời hạn giải quyết khiếu nại lần đầu, lần hai; trách nhiệm phối hợp của các cấp, các ngành trong giải quyết khiếu nại về đất đai; chế tài xử lý đối với cá nhân, cơ quan, tổ chức không thực hiện đúng quy định của pháp luật về khiếu nại, giải quyết khiếu nại…

3.2.2. Kiện toàn tổ chức bộ máy, đội ngũ cán bộ, công chức làm công tác giải quyết khiếu nại trong lĩnh vực đất đai

Quá trình thực hiện công tác giải quyết khiếu nại về đất đai phải đảm bảo gắn liền với yêu cầu cải cách hành chính. Do đó, bên cạnh yêu cầu về hoàn thiện pháp luật cũng cần phải thường xuyên kiện toàn tổ chức bộ máy các cơ quan thực hiện công tác giải quyết khiếu nại về đất đai, đặc biệt là cơ quan tài nguyên và môi trường, thanh tra các cấp. Tiếp tục đổi mới cơ chế hoạt động và quy chế làm việc theo hướng tinh gọn, hiệu quả, phân công, phân nhiệm rõ ràng. Đề cao trách nhiệm, thẩm quyền cá nhân, khen thưởng, kỷ luật nghiêm minh. Đồng thời, kiên quyết khắc phục tình trạng chồng chéo, đùn đẩy trách nhiệm, gây khó khăn, chậm trễ trong giải quyết khiếu nại về đất đai của công dân. Thường xuyên làm tốt công tác phối hợp giữa các cơ quan, đơn vị, địa phương trong thực hiện nhiệm vụ giải quyết khiếu nại đất đai. Tiếp tục duy trì và phát huy hiệu quả hoạt động của Tổ công tác liên ngành của tỉnh trong việc tham mưu giúp Chủ tịch Ủy ban nhân dân tỉnh giải quyết, chỉ đạo giải quyết đối với các vụ việc khiếu nại, tố cáo phức tạp, kéo dài.

Yếu tố rất quan trọng quyết định đến chất lượng, hiệu quả giải quyết khiếu nại hành chính nói chung, khiếu nại trong lĩnh vực đất đai nói riêng chính là yếu tố con người. Bộ phận tham mưu giải quyết khiếu nại phải có năng lực, phẩm chất và kiến thức pháp luật chuyên môn, pháp luật về khiếu nại. Người có thẩm quyền giải quyết khiếu nại ngoài trình độ chuyên môn phải có trách nhiệm nghề nghiệp. Cần phải coi hiệu quả giải quyết khiếu nại là một trong những tiêu chuẩn quan trọng để đánh giá năng lực của người đứng đầu cơ quan, đơn vị và cán bộ, công chức.

Để nâng cao chất lượng đội ngũ cán bộ làm công tác giải quyết khiếu nại về đất đai, trước hết cần tổ chức điều tra, khảo sát, đánh giá một cách khách quan về thực trạng đội ngũ cán bộ, công chức làm công tác giải quyết khiếu nại đất đai, dự báo nhu cầu sử dụng cán bộ, công chức. Đồng thời, tiến hành xây dựng quy hoạch đào tạo, bồi dưỡng chuyên môn nghiệp vụ, lý luận chính trị cho đội ngũ này trong từng giai đoạn, phù hợp với điều kiện và đặc điểm của từng ngành, từng địa phương. Việc xây dựng quy hoạch đào tạo, bồi dưỡng đội ngũ cán bộ, công chức là nhiệm vụ mang tính chiến lược lâu dài của các cấp ủy đảng, chính quyền, nhằm xây dựng đội ngũ cán bộ, công chức làm công tác giải quyết khiếu nại về đất đai bảo đảm số lượng, chất lượng, cơ cấu hợp lý phù hợp với đặc điểm của vùng. Có làm tốt công tác quy hoạch, kế hoạch đào tạo, bồi dưỡng đội ngũ cán bộ, công chức thì mới khắc phục được tình trạng bị động, chắp vá, hẫng hụt trong công tác cán bộ.

Thực hiện tốt công tác tạo nguồn cán bộ, công chức làm công tác giải quyết khiếu nại đất đai để khắc phục tình trạng thiếu hụt nguồn cán bộ. Nghiên cứu xây dựng chính sách thu hút nguồn nhân lực chất lượng cao, đào tạo theo nhu cầu, hỗ trợ sinh viên theo học để sau khi tốt nghiệp đại học số sinh viên này được bố trí vào làm công tác giải quyết khiếu nại trong lĩnh vực đất đai. Đồng thời phải có chế độ đãi ngộ (tiền lương, phụ cấp nghề nghiệp,

thưởng…) phù hợp với tính chất, yêu cầu công việc cho đội ngũ cán bộ làm công tác giải quyết khiếu nại về đất đai, để họ yên tâm công tác và phát huy được năng lực, trí tuệ trong thực hiện nhiệm vụ.

Bên cạnh đó, cần tăng cường củng cố, kiện toàn tổ chức bộ máy, nâng cao năng lực, trình độ chuyên môn cho cán bộ làm công tác quản lý nhà nước về đất đai. Quan tâm củng cố kiện toàn tổ chức, đội ngũ cán bộ làm công tác tiếp công dân, giải quyết khiếu nại theo hướng chuyên nghiệp, ổn định.

Việc bố trí cán bộ phải thực hiện trên cơ sở nguyên tắc dân chủ, công khai, đúng người, đúng việc, đúng tiêu chuẩn, đáp ứng yêu cầu nhiệm vụ chính trị của cơ quan, đơn vị.

3.2.3. Tổ chức tốt công tác tiếp công dân

Nhằm đổi mới công tác tiếp dân, nâng cao hiệu quả giải quyết khiếu nại, tố cáo, tại kỳ họp thứ 6, Quốc hội khoá XIII đã thông qua Luật Tiếp công dân. Với 9 chương 36 điều, Luật đã quy định đầy đủ, thống nhất, khắc phục tình trạng tản mát của hệ thống các văn bản quy phạm pháp luật về vấn đề tiếp dân, tiếp nhận khiếu nại, tố cáo, phản ánh của công dân còn chưa thống nhất ở các hệ thống cơ quan khác nhau. Đồng thời, tạo nhận thức đầy đủ ý nghĩa, tầm quan trọng của công tác tiếp công dân, đề cao trách nhiệm của thủ trưởng cơ quan, tổ chức trong việc tiếp công dân, giải quyết khiếu nại, tố cáo, gắn kết công tác tiếp công dân với giải quyết khiếu nại, tố cáo.

Bên cạnh việc xác định những nguyên tắc tiếp công dân phải công khai, dân chủ, kịp thời; giữ bí mật, bảo đảm an toàn cho người tố cáo; tôn trọng, tạo điều kiện thuận lợi cho công dân thực hiện khiếu nại, tố cáo, phản ánh theo quy định của pháp luật, Luật còn nghiêm cấm những hành vi gây phiền hà, sách nhiễu, cản trở người khiếu nại, tố cáo, phản ánh hoặc thiếu trách nhiệm, phân biệt đối xử trong việc tiếp công dân. Đồng thời, Luật cũng nghiêm cấm việc lợi dụng quyền khiếu nại, tố cáo để gây rối trật tự, xuyên tạc, vu khống,

gây thiệt hại cho cơ quan, tổ chức, đơn vị; nghiêm cấm cá nhân, kích động, lôi kéo người khác tập trung đông người tại nơi tiếp công dân…

Để Luật Tiếp công dân khi có hiệu lực có thể triển khai thực hiện được ngay, Chính phủ cần sớm ban hành các văn bản hướng dẫn thi hành Luật. Cần quy định các biện pháp xử lý cụ thể đối với những trường hợp công dân cố tình đến các nơi tiếp công dân để khiếu nại, lôi kéo, kích động, gây áp lực tại nơi tiếp công dân; cần quy định cụ thể những trường hợp cơ quan chính quyền có quyền từ chối không tiếp những người cố tình khiếu nại kéo dài, không đúng pháp luật.

Đối với tỉnh Thái Nguyên, yêu cầu đặt ra đối với việc thực hiện công tác tiếp công dân hiện nay là phải trên cơ sở phát huy dân chủ, tôn trọng và bảo đảm quyền khiếu nại của công dân. Muốn vậy, phải nâng cao nhận thức của các cấp, các ngành về công tác tiếp công dân. Quán triệt các văn bản của Đảng, Nhà nước về công tác tiếp công dân, giải quyết khiếu nại, tố cáo, đặc biệt là Chỉ thị số 09-CT/TW ngày 06-3-2002 của Ban Bí thư Trung ương Đảng, đặc biệt là Luật tiếp công dân. Chú trọng củng cố, xây dựng mối quan hệ giữa cơ quan nhà nước với công dân. Kịp thời xử lý cán bộ quan liêu cửa quyền, nhũng nhiễu, gây phiền hà cho dân.

Sớm thành lập Ban Tiếp công dân của tỉnh trên cơ sở Phòng tiếp công dân của tỉnh hiện có; tiếp tục củng cố, kiện toàn bộ phận tiếp công dân ở sở, ban, ngành, Ủy ban nhân dân các huyện, thành phố, thị xã. Bố trí cán bộ có năng lực công tác, hiểu biết pháp luật, tâm huyết với công việc để làm công tác tiếp công dân. Những huyện chưa xây dựng được trụ sở tiếp công dân theo quy định cần nghiên cứu,

Duy trì thường xuyên lịch tiếp công dân của Lãnh đạo các cấp, các ngành của tỉnh theo quy định của Luật tiếp công dân, đặc biệt là đối với Lãnh đạo Ủy ban nhân dân các cấp. Theo đó, Chủ tịch Ủy ban nhân dân tỉnh tiếp

công dân ít nhất 01 ngày trong 01 tháng; Chủ tịch Ủy ban nhân dân cấp huyện tiếp công dân ít nhất 02 ngày trong 01 tháng; Chủ tịch Ủy ban nhân dân cấp xã tiếp công dân ít nhất 01 ngày trong 01 tuần. Ngoài ra, còn phải thực hiện tiếp công dân đột xuất trong các trường hợp sau đây: Vụ việc gay gắt, phức tạp, có nhiều người tham gia, liên quan đến trách nhiệm của nhiều cơ quan, tổ chức, đơn vị hoặc ý kiến của các cơ quan, tổ chức, đơn vị còn khác nhau; vụ việc nếu không chỉ đạo, xem xét kịp thời có thể gây ra hậu quả nghiêm trọng hoặc có thể dẫn đến hủy hoại tài sản của Nhà nước, của tập thể, xâm hại đến tính mạng, tài sản của nhân dân, ảnh hưởng đến an ninh, chính trị, trật tự, an toàn xã hội. Tham gia tiếp công dân phải có đầy đủ các thành phần: đại diện cơ quan có thẩm quyền giải quyết khiếu nại; người khiếu nại; cơ quan hoặc người bị khiếu nại; các cơ quan chuyên môn có liên quan đến nội dung vụ việc khiếu nại; đại diện cơ quan dân cử (Hội đồng nhân dân, Đoàn Đại biểu Quốc hội)… Tại các buổi tiếp công dân, người chủ trì buổi tiếp công dân phải dành thời lượng thích hợp để nghe: công dân trình bày nội dung khiếu nại, đề đạt nguyện vọng, nêu yêu cầu đối với cơ quan nhà nước; giải trình của cơ quan, người bị khiếu nại; ý kiến phát biểu của các cơ quan dự tiếp công dân (đặc biệt là ý kiến của các cơ quan chuyên môn liên quan đến nội dung vụ việc khiếu nại), sau đó người chủ trì tổng hợp, kết luận giao nhiệm vụ cho cơ quan chuyên môn tham mưu giải quyết vụ việc khiếu nại đảm bảo khách quan, kịp thời, đúng quy định của pháp luật; đồng thời người chủ trì cũng nên thực hiện các biện pháp tuyên truyền, giáo dục pháp luật, vận động người khiếu nại thực hiện đúng quy định của pháp luật.

3.2.4. Huy động sự tham gia của cả hệ thống chính trị và toàn xã hội vào công tác giải quyết khiếu nại trong lĩnh vực đất đai

Giải quyết khiếu nại về đất đai là một nhiệm vụ không hề đơn giản, nhất là trong giai đoạn nước ta đang tập trung phát triển kinh tế, xã hội hiện