Đánh Giá Của Các Học Viên Về Năng Lực Chuyên Môn Của Đội Ngũ Giảng Viên

chất lượng tương đối tốt với 100% giảng viên có trình độ chuyên môn từ Đại học trở lên. Được đào tạo bài bản về chuyên môn là cơ sở quan trọng giúp cho quá trình nghiên cứu, giảng dạy của đội ngũ giảng viên có hiệu quả và đảm bảo chất lượng hơn. Đặc biệt để có được bài giảng có chất lượng, đảm bảo những kiến thức chuyên môn chính xác, cơ bản, cập nhật còn là kết quả của sự nỗ lực nghiên cứu của đội ngũ giảng viên. Giảng viên đã dành nhiều thời gian cho hoạt động nghiên cứu tài liệu trên sách báo, tư liệu điện tử.

Để có cái nhìn khách quan hơn về nội dung này, tác giả cũng đã tiến hành khảo sát ý kiến đánh giá từ phía các học viên của Nhà trường, kết quả thu được như sau:

Bảng 2.6. Đánh giá của các học viên về năng lực chuyên môn của đội ngũ giảng viên Trường Chính trị tỉnh Thái Nguyên

(Đơn vị tính: %)

Tiêu chuẩn

Kiến thức, năng lực chuyên môn

Mức độ đạt

Tốt

Khá

Yếu

Kém

Tiêu chí 9

Làm chủ kiến thức môn học, đảm bảo nội dung dạy học chính xác,

có hệ thống, vận dụng hợp lý các kiến thức liên môn

Tiêu chí 10

Có tầm hiểu biết liên ngành sâu rộng, đủ sức luận giải những vấn đề lý luận và thực tiễn đặt ra

Tiêu chí 11

Nắm được tình hình chính trị, kinh tế, văn hóa và đời sống, phong tục tập quán của địa phương và của đất nước liên quan

đến chuyên môn giảng dạy

Tiêu chí 12

Nắm được các chủ trương, đường lối về công tác giáo dục LLCT của trung ương và địa phương liên quan đến chuyên môn giảng

dạy

100

Tiêu chí 13

Cập nhật thường xuyên những tri

thức mới liên quan đến chuyên môn giảng dạy

100

Có thể bạn quan tâm!

Xem toàn bộ 138 trang tài liệu này.

(Nguồn: Khảo sát của tác giả).

Kết quả đánh giá từ phía học viên về kiến thức và năng lực chuyên môn của đội

ngũ giảng viên Trường Chính trị tỉnh Thái Nguyên cũng ở mức rất cao, với 95% trở lên các ý kiến đánh giá ở mức “Tốt”, chỉ 5% đánh giá ở mức “Khá”, còn lại không có các ý kiến đánh giá mức độ khác.

Trên thực tế, để giảng bài giảng của mình được phong phú hơn thu hút hơn sự quan tâm của học viên, các giảng viên Trường Chính trị tỉnh Thái Nguyên cũng đã tích cực nghiên cứu, thu thập thông tin liên quan đến thực tiễn. Đội ngũ giảng viên đã dành nhiều thời gian để nghiên cứu bổ sung cho mình những kiến thức về các mặt đời sống ở địa phương và đất nước liên quan đến chuyên môn, các chủ trương đường lối của Trung ương và địa phương để làm minh chứng sinh động cho các bài giảng của mình.

Bên cạnh đó, Ban Giám hiệu, Cán bộ lãnh đạo quản lý các khoa phòng trong Nhà trường cũng đã tạo nhiều điều kiện thuận lợi cho các giảng viên được đi học nâng cao trình độ cũng như cập nhật kiến thức mới hằng năm. Kết quả ĐTBD đối với giảng viên trong 3 năm trở lại đây (2018 - 2021), trung bình mỗi giảng viên được tham dự 2 lớp tập huấn về chuyên môn nghiệp vụ; 90% giảng viên tham dự lớp phương pháp giảng dạy tích cực do Nhà trường hoặc Học viện Chính trị quốc gia Hồ Chí Minh tổ chức[34].

Thứ năm, về năng lực sư phạm

Năng lực sư phạm là một trong những tiêu chí quan trọng quyết định năng lực và hiệu quả giảng dạy của bất kỳ giảng viên nào. Một giảng viên có kiến thức chuyên môn chắc mà thiếu phương pháp giảng dạy hiệu quả thì chất lượng bài giảng cũng không đạt được như mong muốn, khó có thể thu hút được sự chú ý cuả người học. Do đó, các giảng viên của Trường Chính trị tỉnh Thái Nguyên cũng rất quan tâm tới việc nghiên cứu lựa chọn các phương pháp giảng dạy phù hợp. Để tránh các giờ giảng chỉ đơn thuần là các buổi thuyết trình một chiều của người dạy, các giảng viên đã tích cực áp dụng các phương pháp dạy học lấy người học làm trung tâm vào trong bài giảng của mình. Chính thông qua việc sử dụng linh hoạt các phương pháp dạy học tích cực mà trong các giờ giảng, giảng viên đã tạo ra một không khí sôi nổi trong lớp học, các học viên cũng được tạo điều kiện tham gia xây dựng bài học. Nhờ đó,

học viên có thể nắm được bài học ngay trên lớp và hứng thú hơn với các chuyên đề được giảng dạy.

Kết quả khảo sát thực tiễn về tiêu chuẩn này của đội ngũ giảng viên Trường Chính trị tỉnh Thái Nguyên từ phía đối tượng là người học cho thấy như sau:

Bảng 2.7. Đánh giá của các học viên về năng lực sư phạm của đội ngũ giảng viên Trường Chính trị tỉnh Thái Nguyên

(Đơn vị tính: %)

Tiêu chuẩn

Năng lực sư phạm

Mức độ đạt

Tốt

Khá

Yếu

Kém

Tiêu chí 14

Vận dụng các phương pháp dạy học theo hướng phát huy tính tích

cực, chủ động và sáng tạo của người học

Tiêu chí 15

Điều chỉnh phương pháp giảng dạy, đáp ứng các nhu cầu và đặc điểm của người học

100

Tiêu chí 16

Sử dụng các phương tiện dạy học làm tăng hiệu quả dạy học

Tiêu chí 17

Tạo môi trường học tập dân chủ, thân thiện, hợp tác, cộng tác, thuận lợi, an toàn và lành mạnh

Tiêu chí 18

Khả năng xử lý tình huống sư phạm

(Nguồn: Khảo sát của tác giả).

Từ Bảng thống kê kết quả khảo sát ý kiến đánh giá từ phía học viên về năng lực sư phạm của đội ngũ giảng viên của Trường Chính trị tỉnh Thái Nguyên có thể thấy, hầu hết các tiêu chí đều được đánh giá mức độ cao đạt từ 90% trở lên với mức đánh giá “Tốt”.

Trong những năm gần đây, nhờ sự phát triển mạnh mẽ của khoa học, công nghệ, nhiều phương tiện hỗ trợ cho quá trình giảng dạy của giảng viên cũng đã được phát triển và giúp cho việc giảng dạy của giảng viên trở nên hiệu quả hơn. Các giảng viên

Trường Chính trị tỉnh Thái Nguyên cũng đã tích cực áp dụng những phương tiện dạy học mới, phù hợp với bài giảng, giúp bài giảng trở nên sinh động hơn. Chẳng hạn, ứng dụng những thủ thuật Power Point mới, cắt ghép tạo video, hình ảnh để trình chiếu trong bài giảng, chính những áp dụng mới mẻ này khiến cho bài giảng trên lớp của giảng viên trở nên thú vị và sinh động hơn.

Cũng nhờ việc sử dụng các phương pháp dạy học tích cực, ứng dụng các phương tiện dạy học hiện đại vào trong bài giảng, bài giảng của giảng viên cũng trở nên hay, sinh động, môi trường học tập trở nên dân chủ, thân thiện, hợp tác hơn. Khi đánh giá về khả năng tạo ra môi trường học tập dân chủ, thân thiện, hợp tác, cộng tác, thuận lợi, an toàn và lành mạnh, có tới 90% học viên được hỏi đánh giá mức “Tốt”, 10% đánh giá ở mức “Khá”.

Khả năng xử lý các sư phạm của giảng viên còn được đánh giá cao tương tự. Mặc dù tuổi đời, tuổi nghề của các giảng viên không đồng đều nhưng các giảng viên khi gặp phải những tình huống nảy sinh bất ngờ trong lớp học luôn giữ được phong thái bình tĩnh, tự tin và đã giải quyết được các tình huống một cách hợp lý.

Có được kết quả này là nhờ chủ trương của Ban Giám hiệu Nhà trường đã luôn chú trọng, đề cao việc sử dụng các phương pháp dạy học tích cực vào trong bài giảng, luôn hướng các giảng viên sử dụng nhiều phương pháp dạy học vào trong bài giảng. Đặc biệt, giảng viên còn được Ban Giám hiệu Nhà trường tạo điều kiện đi học các lớp bồi dưỡng về phương pháp dạy học tích cực tại Trường cũng như ở Học viện Chính trị quốc gia Hồ Chí Minh. Theo thống kê từ năm 2016 – 2019, có 100% giảng viên được tham dự các lớp phương pháp giảng dạy tích cực. Bản thân giảng viên đã chủ động áp dụng nhiều phương pháp dạy học tích cực vào trong bài giảng, điều này giúp cho các giờ giảng của giảng viên không bị nhàm chán.

Chính sự cố gắng nâng cao trình độ chuyên môn, chất lượng giảng dạy, đội ngũ giảng viên từng bước trưởng thành và làm chủ được những nội dung giảng dạy được giao. Đội ngũ giảng viên cũng tích cực tham gia thi giảng viên dạy giỏi. Tại Hội thi giảng viên dạy giỏi cấp trường năm 2017, có 08 giảng viên tham gia và 5 đồng chí đạt danh hiệu giảng viên dạy giỏi; 02 giảng viên tham gia thi và đạt giảng viên dạy

giỏi cấp quốc gia. Năm 2019, nhiều giảng viên tiếp tục đăng ký thi giảng viên dạy giỏi các cấp để lựa chọn giảng viên tham dự Hội thi cấp Trường và Hội thi giảng viên dạy giỏi cấp quốc gia[35].

Đánh giá chung về việc xây dựng và áp dụng các tiêu chí trong đánh giá đội ngũ giảng viên tại Trường Chính trị tỉnh Thái Nguyên có thể nhận xét, bên cạnh những kết quả trên, nhìn chung, trong những năm qua, Nhà trường vẫn chủ yếu vẫn căn cứ theo các “quy định cứng” để triển khai đánh giá viên chức, giảng viên. Bên cạnh đó, cũng chưa chủ động nhiều trong việc xây dựng các “tiêu chí mềm” cho phù hợp với đặc thù của các Khoa, Phòng nói riêng và của Nhà trường nói chung. Trong khi, các “tiêu chí cứng” này thường vẫn thiên nhiều về phương diện tiêu chuẩn chính trị, yếu tố chính trị, đạo đức hơn là về đánh giá kết quả và hiệu quả thực hiện công việc của giảng viên. Ngoài ra, các tiêu chí đánh giá cũng còn chung chung, chưa thực sự đề cao chất lượng, khối lượng hoàn thành các công việc cụ thể của giảng viên cho từng vị trí công tác ở các khoa, Phòng trong Nhà trường.

Các quy định về nội dung đánh giá nhìn chung cũng còn dàn trải. Khối lượng hoàn thành công việc là thước đo kết quả lao động của giảng viên lại được đặt ngang bằng với các tiêu chí khác nên chưa thực sự đánh giá đúng và khách quan về những người làm việc tích cực với những người làm việc cầm chừng mà cố gắng chấp hành đúng quy chế làm việc của cơ quan. Do đó, không ít trường hợp, giảng viên có thể hoàn thành xuất sắc nhiệm vụ nhưng các nội dung khác như quan hệ phối hợp cộng tác, tinh thần học tập nếu có khiếm khuyết thì lại dễ bị đánh giá ngang bằng, thậm chí là không bằng với những người chưa hoàn thành nhiệm vụ nhưng đi làm đều hoặc có quan hệ mềm mỏng với những người khác. Điều này dẫn đến việc không đánh giá đúng được những người làm việc tốt, có hiệu quả với những người làm việc ít, hiệu quả không cao. Từ năm 2020, thực hiện quy định mới về đánh giá, xếp loại chất lượng CBCC,

viên chức theo Nghị định 90/2020/NĐ-CP ngày có hiệu lực thi hành từ 20/8/2020, việc đánh giá giảng viên của Trường Chính trị tỉnh Thái Nguyên cũng có thay đổi với điểm mới là bỏ các tiêu chí liên quan đến sáng kiến, giải pháp, công trình khoa học,... khi đánh giá, xếp loại giảng viên ở mức hoàn thành xuất sắc nhiệm vụ, cụ thể: Không yêu

cầu tiêu chí phải “Có ít nhất 01 công trình khoa học, đề án, đề tài hoặc sáng kiến được áp dụng và mang lại hiệu quả trong việc thực hiện công tác chuyên môn, nghề nghiệp được cấp có thẩm quyền công nhận”, như quy định tại các văn bản của các năm trước đó, nhằm đảm bảo tính khả thi của việc đánh giá, xếp loại.

2.2.2.3. Thực trạng về xây dựng và áp dụng phương pháp đánh giá

Trong những năm qua, phương pháp đánh giá đối với giảng viên Trường Chính trị tỉnh Thái Nguyên chủ yếu được phản ánh qua từng khâu trong quy trình đánh giá viên chức nói chung, theo đó chủ yếu thể hiện ở ba phương pháp chính gồm: phương pháp đánh giá qua báo cáo, phương pháp bình bầu và phương pháp cho điểm xếp hạng theo tiêu chí. Trong công tác đánh giá giảng viên Nhà trường, quy trình đánh giá được thực hiện theo các bước như sau:

- Bước 1: Giảng viên tự đánh giá

Nhìn chung, nội dung đánh giá đối với giảng viên Nhà trường được thực hiện theo Hướng dẫn của Hội đồng Thi đua - Khen thưởng của Trường Chính trị tỉnh Thái Nguyên hướng dẫn kiểm điểm, đánh giá, xếp loại chất lượng tập thể, cá nhân cán bộ, viên chức, giảng viên và tổng kết phong trào thi đua hằng năm trên cơ sở căn cứ theo Luật Viên chức năm 2010 và các Văn bản hướng dẫn đánh giá, xếp loại giảng viên của các cơ quan có thẩm quyền ở trung ương và của Tỉnh ủy tỉnh Thái Nguyên. Theo đó, về cơ bản giảng viên tự đánh giá theo các nội dung, gồm:

Kết quả thực hiện công việc hoặc nhiệm vụ theo hợp đồng làm việc đã ký kết; nêu rõ chất lượng công việc thực hiện; thành tích đã đạt được trong năm; những tồn tại, hạn chế trong thực hiện nhiệm vụ. Việc thực hiện quy định về đạo đức nghề nghiệp; Tinh thần trách nhiệm, thái độ phục vụ nhân dân, tinh thần hợp tác với đồng nghiệp và việc thực hiện quy tắc ứng xử của viên chức, giảng viên; đặc biệt chú trọng tới nội dung về tinh thần trách nhiệm và phối hợp trong thực hiện nhiệm vụ: Trách nhiệm trong thực hiện nhiệm vụ và sự phối hợp trong thực hiện nhiệm vụ đối với đồng nghiệp trong cơ quan; đối với giảng viên, người lao động trong cơ quan khác; và thực hiện các nghĩa vụ khác của giảng viên.

Ngoài những nội dung trên, việc đánh giá viên chức quản lý của Nhà trường được

xem xét theo các nội dung sau: Năng lực lãnh đạo, quản lý, điều hành và tổ chức thực hiện nhiệm vụ; kết quả hoạt động của đơn vị được giao quản lý, phụ trách. Riêng đối với Hiệu trưởng, Phó Hiệu trưởng Nhà trường do Ban Thường vụ Tỉnh ủy quản lý được đánh giá theo Quy định số 439-QĐ/TU ngày 02/7/2021 của Ban chấp hành Đảng bộ tỉnh Thái Nguyên về khung tiêu chuẩn chức danh, tiêu chí đánh giá cán bộ thuộc diện Ban Thường vụ Tỉnh ủy quản lý.

Sau đó, giảng viên trình bày báo cáo tự đánh giá kết quả công tác tại cuộc họp của đơn vị để mọi người tham dự cuộc họp đóng góp ý kiến. Các ý kiến được ghi vào biên bản và thông qua tại cuộc họp.

Như vậy, có thể thấy ở khâu đầu tiên với sự tự đánh giá của giảng viên, hoạt động phê và tự phê của viên chức lãnh đạo trong Nhà trường thì phương pháp đánh giá được áp dụng trong khâu này chủ yếu là phương pháp đánh giá thông qua báo cáo, kết quả đánh giá là bản tự nhận xét của bản thân mỗi viên chức quản lý và giảng viên.

- Bước 2: Tập thể nơi giảng viên công tác tham gia ý kiến vào bản tự nhận xét cá nhân và ghi phiếu phân loại giảng viên

Ý kiến nhận xét của tập thể khoa, phòng nơi giảng viên công tác đưa ra chủ yếu nêu lên những ưu, nhược điểm trong thực hiện nhiệm vụ chuyên môn của từng giảng viên; quan điểm của tập thể đồng thuận hay không đồng thuận với mức độ tự đánh giá xếp loại của mỗi cá nhân giảng viên; ý kiến đóng góp nhằm nâng cao hiệu quả hoạt động nghiên cứu và giảng dạy của giảng viên trong thời gian tới.

Phương pháp được áp dụng trong khâu này là phương pháp bình bầu. Cho đến hiện tại, việc đánh giá viên chức và giảng viên của Nhà trường vẫn được triển khai khâu đánh giá thông qua tập thể đơn vị.

- Bước 3: Thủ trưởng phụ trách trực tiếp đánh giá giảng viên theo từng nội dung quy định đã nêu trên, có tham khảo ý kiến của tập thể cũng như ý kiến của chính cá nhân giảng viên và tiến hành xếp loại.

Trưởng Khoa, Phòng của Nhà trường được ủy quyền dựa trên ý kiến tập thể và bản tự nhận xét của cá nhân giảng viên để đưa ra kết luận cuối cùng, xếp loại đối với giảng viên thuộc quyền quản lý. Giảng viên được xếp loại theo các mức độ: Hoàn

thành xuất sắc nhiệm vụ; hoàn thành tốt nhiệm vụ; hoàn thành nhiệm vụ nhưng còn hạn chế về năng lực; không hoàn thành nhiệm vụ.

Sau khi thủ trưởng phụ trách trực tiếp đánh giá giảng viên thông báo ý kiến đánh giá đến từng cá nhân của đơn vị, mỗi giảng viên có quyền trình bày ý kiến, bảo lưu ý kiến của mình những nội dung không nhất trí về đánh giá đối với bản thân mình nhưng phải chấp hành ý kiến kết luận của cơ quan quản lý có thẩm quyền.

- Bước 4: Lưu hồ sơ và gửi kết quả đánh giá

Sau khi Lãnh đạo Nhà trường công bố kết quả đánh giá viên chức, giảng viên hằng năm, giao cho Phòng Tổ chức, hành chính, thông tin, tư liệu lưu hồ sơ và gửi về Ban Tổ chức Tỉnh ủy Thái Nguyên. Đây là bước cuối cùng của quy trình đánh giá giảng viên của Trường Chính trị tỉnh Thái Nguyên. Ý kiến đánh giá được gửi đến bộ phận quản lý viên chức, giảng viên để lưu vào hồ sơ viên chức và tổng hợp đánh giá.

Giảng viên tự

đánh giá

Lãnh đạo Khoa, tập thể góp ý kiến

Hội đồng thi đua, khen thưởng Nhà trường xếp loại

Ban Tổ chức Tỉnh ủy lưu hồ sơ

Xây dựng mục tiêu, kế hoạch, hướng dẫn công tác đánh giá

Sơ đồ 2.1. Quy trình đánh giá giảng viên Trường Chính trị tỉnh Thái Nguyên định kỳ hằng năm

Qua phân tích hệ thống các phương pháp đánh giá đối với giảng viên được áp dụng ở Trường Chính trị tỉnh Thái Nguyên có thể đánh giá về các phương pháp này như sau:

Về tính phù hợp mục tiêu đánh giá:

Các phương pháp sử dụng trong đánh giá giảng viên nhìn chung đã tương đối phù hợp với mục tiêu đánh giá. Tuy nhiên, để đánh giá phẩm chất, năng lực của giảng viên mà chỉ áp dụng phương pháp bình bầu là chủ đạo thì dễ dẫn đến tình trạng “bình quân