Chính sách cho thuê môi trường rừng tại các vườn quốc gia ở khu vực phía bắc Việt Nam – nghiên cứu tại Vườn Quốc gia Ba Vì, Tam Đảo, Bến En - 26

Văn bản pháp quy do Chính phủ và Bộ NN & PTNT ban hành

Văn bản do

VQG ban hành

Tính phù

hợp

Văn bản

Cơ hội

Thách thức

Quy định về đất đai và rừng

- Luật đất đai 2003

-NĐ 181/2003/ NĐ-CP về hướng dẫn thực hiện Luật đất đai 2003

- NĐ 163/1999/NĐ-CP về giao đất lâm nghiệp

Hình thành cơ sở pháp lý cho giao, thuê đất LN; Hình thành cơ sở pháp lý cho việc sử dụng đất tại các VQG.

- Chếđộgiao đất (Nhànước)

-Chế độ thuê đất (UBND tỉnh)

Tổ chức thực hiện tương đối phức tạp, không thống nhất chủ thể giao và thuê

Quy định về bảo vệ và phát triển rừng

-Luật BV và phát triển rừng 2004.

-Nghị định số 23/2006/NĐ-CP về thi hành Luật bảo vệ và phát triển rừng;

Hình thành cơ sở pháp lýcho giao, thuê rừng. ChophéppháttriểnDLSTtạirừngđặcdung. Chophépcáctổchứcthuêrừngđặcdụngđểkinh doanhDLSTnhưngkhôngquá50năm.

Khuyếnkhíchcácthànhphầnđầutưvàorừngđặcdụng Tổ chức các hoạt động DLST bằng nhiều hình thức khác nhau nhưng phải đảm bảo các

nguyên tắc nhất định.

Chưa có những quy định về thuê môi trường rừng, xác định giá thuê môi trường rừng....

Chophép BQLrừngđặc dụngđượcchothuêcảnh quan rừngkinhdoanh DLST

- Thông tư 38/2007/TT-BNN về hướng dẫn trình tự thủ tục giao rừng, thuê rừng, thu hồi rừng đối với tổ chức, cá nhân, hộ gia đình,

cộng đồng

Quy định về trình tự cho thuê rừng tại các VQG với các bước và thủ tục cụ thể

Tương đối phức tạp, nhiều bước, có các bước thời gian còn ngắn (bước 3: thẩm định và hoàn

thiện hồ sơ: 10 ngày)

Quy định về quản lý rừng đặc dụng, thuê MTR

-Quyết định số 186/2006/QĐ-TTg về việc ban hành quy chế quản lý rừng.

-Thông tư 99/2006/TT-BNN về hướng dẫn thực hiện 1 số điều của quy chế quản lý từng đặc dụng.

-Thông tư số 57/2007/TT-BNN sửa đổi, bổ sung một số điểm của Thông tư số 99/2006/TT-BNN.

Quy chế quản lý các hoạt động DLST tại các VQG.

Hướng dẫn thực hiện hoạt động DLST bằng nhiều hình thức (tự tổ chức, cho thuê MTR, liên doanh liên kết)

-Quyết định số 104/2007/QĐ- BNN về ban hành Quy chế quản lý các hoạt động DLST tại các VQG, khu bảo tồn thiên nhiên

Định nghĩa thuê môi trường rừng

Nguyên tắc tổ chức DLST: VQG tự tổ chức hoạt động KD DLST, cho thuê MTR, liên doanh liên kết để KD DLST

Được phép sử dụng 20% diện tích trong phân khu dịch vụ hành chính để xây dựng công trình mà không phải làm thủ tục thuê đất.

Nghị định số 117/2010/NĐ-CP về tổ chức, quản lý hệ thống rừng đặc dụng;

-Thông tư số 78/2011/TT-BNN quy định chi tiết thi hành Nghị định số 117/2010/NĐ-CP

Đề cập đến khai thác các hoạt động dịch vụ trong rừng đặc dụng (DLST)

Cho phép thực hiện cho thuê rừng đặc dụng.

Chưa có định nghĩa rõ ràng về thuê rừng đặc dụng hay thuê môi trường rừng đặc dụng.

Chưa có quy chế cho thuê rừng đặc dụng. Chưa rõ đối tượng thuê, tổ chức, cá nhân nước ngoài, tổ chức phi chính phủ có

được thuê không

QĐ số 37/QĐ- VQG-KL ngày 30/3/2011 về quy chế thuê MTR để phát triển DLST (khái niệm, nguyên tắc về cho thuê

Phù hợp với các văn bản cấp trên

-Quyết định số 126/QĐ-TTg về việc thí điểm chia sẻ lợi ích trong quản lý, bảo vệ và phát triển bền vững

rừng đặc dụng.

Xác định giá thuê đất và rừng

- Nghị định số 188/2004/NĐ-CP về phương pháp xác định giá đất và khung giá các loại đất.

-Nghị định số 142/2005/NĐ-CP về thu tiền thuê đất, thuê mặt nước.

-Nghị định 121/2010/NĐ-CP về sửa đổi, bổ sung một số điều của Nghị định số 142/2005.

Cho phép căn cứ vào giá đất rừng sản xuất và điều kiện của địa phương.

Chưa cụ thể mà đưa ra phương pháp chung chung.

-Nghị định số 48/2007/NĐ-CP về

nguyên tắc và phương pháp xác định

Có đưa ra và hướng dẫn xác định giá các

loại rừng (trong đó có rừng đặc dụng)

Việc xác định giá giữa

các phương pháp còn

QĐsố66/QĐ–

VQG–KHKT

Phùhợp với TT65/TTLB

giá các loại rừng;

-Thông tư số 65/2008/TTLT- BNN-BTC hướng dẫn thực hiện Nghị đinh số 48/2007/NĐ-CP

chênh lệch lớn.

ngày25/6/2008 về thànhlập banxây dựngphươngán

tính giáthuêMTR

- BNN- BTC, NĐ48/NĐ- CP

- Quyết định số 5561/QĐ-BNN- KL về phê duyệt Đề án thí điểm sử dụng môi trường rừng đặc dụng để phát triển du lịch sinh thái và giáo dục hướng nghiệp tại VQG Ba Vì.

Cơ sở để triển khai chính sách cho thuê môi trường tại VQG Ba Vì

Quyếtđịnh 1192/QĐ-KL-

KHTCngày 19/11/2008vềphê duyệtgiáthuêMTR tạiVQGBaVì

- Nghị định số 99/2010/NĐ-CP về chính sách chi trả dịch vụ môi trường

Quy định đối tượng và hình thức chi trả dịch vụ môi trường rừng (trong đó có kinh doanh DLST)

Tạo cơ hội cho các chủ rừng được hưởng lợi từ việc chi trả các dịch vụ môi trường rừng

Còn phức tạp cho tính toán

Các chế tài để thực hiện

- Quyết định số 57/QĐ-TTg về phê duyệt kế hoạch bảo vệ và phát triển rừng giai đoạn 2011-2020

Khuyến khích nhiều thành phần tham gia kinh doanh rừng.

Tìm ra nguyên nhân yếu kém trong đó có nguyên nhân là do tập trung quá nhiều vào sự đầu tư từ ngân sách Nhà nước, chưa huy động nguồn lực ngoài quốc doanh và dịch vụ môi trường.

Quan tâm đến dịch vụ môi trường và DLST, tăng nguồn thu từ dịch vụ môi trường.

Thực hiện đa thành phần trong sử dụng tài nguyên rừng (cả rừng đặc dụng)

Chưa có những chương trình, kế hoạch cụ thể để khắc phục những hạn chế.

Quy hoạch phát triển VQG Ba Vì

giai đoạn 2010

– 2020, quy hoạch phát triển DLST và dịch vụ du lịch, quy hoạch cho thuê MTR

Quyết định số 24/2012/QĐ-TTg về chính sách đầu tư phát triển rừng đặc dụng giai đoạn 2011- 2020

-Khuyến khích phát triển hoạt động DLST tại các khu rừng đặc dụng

-Hướng dẫn chi tiết cho việc triển khai các hoạt động cho thuê môi trường rừng

-Hướng dẫn sử dụng nguồn kinh phí từ hoạt động cho thuê môi trường rừng

Nôi dung chính

sách

Văn bản pháp luật

Ngày có

hiệu lực

Cấp ban

hành

Biện pháp thực hiện

Cơ hội

Hạn chế, bất cập

1

Quản lý sử dụng

đất rừng đặc dụng

Quản lý sử dụng đất VQG

Luật Đất đai số 13/2003

26/11/2003

Quốc hội

- Hình thành cơ sở pháp lý cho thực hiện giao, khoán, cho thuê đất lâm nghiệp (LN).

- Tạo cơ sở pháp lý cho việc quản lý sử dụng đất VQG

Tổ chức thực hiện tương đối phức tạp, không thống nhất chủ thể giao, thuê.

Thi hành Luật đất

đai

NĐ số 181/2004/

NĐ-CP

29/10/2004

Chính phủ

Giao đất LN

NĐ số 163/1999/

NĐ-CP

2

Quản lý sử dụng rừng đặc dụng

Quản lý BV&PTR

Luật BV&PTR số 29/2004/QH11

3/12/2004

Quốc hội

- Các VQG có thể cho các tổ chức thuê cảnh quan kinh doanh DLST

- Thực hiện khai thác dịch vụ DLST bằng nhiều phương thức khác nhau.

- Kinh doanh DLST phải lập dự án và đảm bảo các nguyên tắc nhất định.

- Nhà nước đầu tư, xây dựng biện pháp khuyến khích các thành phần

kinh tế đầu tư vào rừng đặcdụng

- Hình thành cơ sở pháp lý cho giao, thuê rừng.

- Cho phép các VQG được khai thác dịch vụ DLST

- Quy định cơ chế đầu tư VQG

- Khuyến khích các thành phần đầu tư vào VQG

Chưa có những quy định cụ thể liên quan đến thuê môi trường rừng

Thi hành Luật BV&PTR

- NĐ số 23/2006/ NĐ-CP

Hướng dẫn trình tự, thủ tục giao rừng, thuê rừng,

thu hồi rừng

TT số 38/2007/TT – BNN

Bộ NN&PTNT

Quy định về trình tự, thủ tục cho thuê rừng với các bước và thủ tục cụ thể

Tương đối phức tạp, chưa phù hợp với cho thuê môi trường rừng

Quản lý hoạt động DLST tại VQG

Quy chế quản lý rừng

QĐ số 186/2006/QĐ

– TTg

14/8/2006

Thủ tướng Chính phủ

- Đảm bảo các nguyên tắctổchức DLST.

- Xây dựng dự án đầu tư và đảm bảo đầy đủ nội dung của 1 dự án đầu tư.

- Tổ chức DLST bằng nhiều phương thức khác nhau: tự tổ chức, liên doanh liên kết, cho thuê,..

- Quy chế quản lý các hoạt động DLST tại VQG

- Phương thức tổ chức hoạt động DLST tại VQG

- Nguyên tắc tổ chức DLST

- Cho phép các ban quản lý VQG được cho thuê môi trường rừng.

- Ban quản lý VQG được tổ chức thực hiện cung ứng các dịch vụ môi

trường rừng

Chưa có quy chế cho thuê môi trường rừng. Chưa rõ đối tượng thuê

Tổ chức, quản lý hệ thống rừng đặc dụng.

NĐ số

117/2010/NĐ-CP

24/12/2010

Chính Phủ

Hướng dẫn thực hiện quy chế quản lý rừng đặc dụng

TT số 99/2006/TT – BNN

6/11/2006

Bộ NN&PTNT

- Quy định mức tác động vào môi trường rừng.

- Quy định tỷ lệ diện tích đất trong VQG xây dựng cơ sở hạ tầng.

- Quy định về loại công trình và mức độ tác động của các công trình tại từng khu vực

trong VQG.

Sửa đổi, bổ sung một số điều của TT

99/2006/TT-BNN.

TT số 57/2007/TT- BNN

Bộ NN&PTNT

Quy chế quản lý các hoạt động DLST tại các

VQG

QĐ số 104/2007/QĐ

– BNN

27/12/2007

Bộ NN&PTNT

Quy định về đối tượng thuê, thời gian thuê, xác định giá thuê, địa điểm

thuê,...

4

Thuê môi trường rừng

Dịch vụ môi trường rừng được cho thuê

NĐ 99/2010/NĐ-CP

24/9/2010

Chính phủ

Xác định các loại dịch vụ môi trường rừng

Thông tư số 117/2011/TT- BNNPTNT

- Quy định về trình tự, thủ tục, thẩm quyền cho thuê môi trường rừng tại VQG

- Quy định về kiểm tra giám sát hoạt động thuê môi trường rừng

Thi hành NĐ số 117/2010/NĐ-CP

TT số 78/2011/TT- BNN

11/11/2011

Bộ NN&PTNT

- Quy định về xây dựng

phương án, đề án cho thuê môi trường rừng

Quy chế thuê môi trường rừng để khái triển DLST tại

VQG Ba Vì

QĐ số 37/2011/QĐ- VQG – KL

30/3/2011

VQG Ba Vì

5

Đầu tư phát

triển rừng đặc dụng

Chính sách đầu

tư phát triển rừng đặc dụng

Quyết định số 24/2012/QĐ – TTg

1/6/2012

Thủ tướng Chính phủ

Quy định sử dụng nguồn thu từ hoạt động DLST

6

Xác định

giá thuê

rừng đặc dụng

Nguyên tắc, phương pháp xác định giá các loại

rừng

NĐ 48/2007/NĐ-CP

28/3/2007

Chính phủ

- Phương pháp thu nhập

- Phương pháp so sánh

Phương pháp, cách xác định, điều kiện áp dụng phương pháp xác định giá

cho từng loại rừng

Không phù hợp khi xác định giá thuê môi trường rừng