Chất lượng tín dụng hộ sản xuất tại ngân hàng nông nghiệp và phát triển nông thôn Việt Nam

-------------0O0-------------

NGUYỄN VĂN THANH

CHẤT LƯỢNG TÍN DỤNG HỘ SẢN XUẤT

TẠI NGÂN HÀNG NÔNG NGHIỆP VÀ PHÁT TRIỂN NÔNG THÔN VIỆT NAM

LUẬN ÁN TIẾN SĨ KINH TẾ

Chuyên ngành: Tài chính - Ngân hàng Mã số: 62.34.02.01

Người hướng dẫn khoa học: PGS.TS Nguyễn Đắc Hưng

TP. HỒ CHÍ MINH - NĂM 2016

MỤC LỤC

Đề mục

Trang
Lời cam đoan
Danh mục ký hiệu các chữ viết tắt
Danh mục biểu bảng và biểu đồ
TÓM TẮT LUẬN ÁN
LỜI NÓI ĐẦU
CHƯƠNG 1 NHỮNG VÁN ĐỀ CƠ BẢN VỀ CHẤT LƯỢNG TÍN DỤNG HỘ SẢN XUẤT CỦA NGÂN HÀNG THƯƠNG MẠI	1
GIỚI THIỆU CHƯƠNG 1	1
1.1. TỔNG QUAN VỀ TÍN DỤNG NGÂN HÀNG ĐỐI VỚI HỘ SẢN XUẤT	1
1.1.1. Khái niệm hộ sản xuất	1
1.1.2. Đặc điểm hộ sản xuất trong quan hệ tín dụng với Ngân hàng thương mại	3
1.1.3. Các nguồn vốn chủ yếu phát triển kinh tế hộ sản xuất	7
1.1.4. Hoạt động tín dụng của Ngân hàng thương mại đối với hộ sản xuất	9
1.1.5. Vai trò của hoạt động tín dụng Ngân hàng thương mại đối với phát triển kinh tế hộ sản xuất	11
1.1.6. Các nguyên tắc và điều kiện cấp tín dụng đối với hộ sản xuất	16
1.2. CHẤT LƯỢNG TÍN DỤNG NGÂN HÀNG THƯƠNG MẠI ĐỐI VỚI HỘ SẢN XUẤT	17
1.2.1. Quan niệm về chất lượng tín dụng đối với hộ sản xuất	17
1.2.2. Rủi ro tín dụng và quản lý rủi ro tín dụng đối với hộ sản xuất của Ngân hàng thương mại	20
1.2.3. Nhân tố ảnh hưởng đến chất lượng tín dụng tín dụng hộ sản xuất	24
1.2.4. Chỉ tiêu đánh giá chất lượng tín dụng hộ sản xuất của Ngân hàng thương mại	32

Có thể bạn quan tâm!

Xem toàn bộ 162 trang tài liệu này.

1.3. KINH NGHIỆM CỦA MỘT SỐ NGÂN HÀNG TRÊN THẾ GIỚI VỀ NÂNG CAO CHẤT LƯỢNG TÍN DỤNG HỘ SẢN XUẤT VÀ BÀI HỌC RÚT RA CHO NGÂN HÀNG NÔNG NGHIỆP VÀ PHÁT TRIỂN

NÔNG THÔN VIỆT NAM

34
1.3.1. Kinh nghiệm của một số ngân hàng trên thế giới về nâng cao chất lượng tín dụng hộ sản xuất	34
1.3.2. Bài học rút ra cho Ngân hàng nông nghiệp và phát triển nông thôn Việt Nam và cho Chính phủ Việt Nam	38
KẾT LUẬN CHƯƠNG 1	40
CHƯƠNG 2 THỰC TRẠNG CHẤT LƯỢNG TÍN DỤNG HỘ SẢN XUẤT TẠI NGÂN HÀNG NÔNG NGHIỆP VÀ PHÁT TRIỂN NÔNG THÔN VIỆT NAM	41
GIỚI THIỆU CHƯƠNG 2	41
2.1. CHÍNH SÁCH TÍN DỤNG ĐỐI VỚI NÔNG NGHIỆP - NÔNG THÔN VÀ HỘ SẢN XUẤT Ở VIỆT NAM	41
2.1.1. Hộ sản xuất trong sản xuất nông nghiệp và kinh tế nông thôn	41
2.1.2. Những đổi mới chủ yếu về cơ chế tín dụng đối với hộ sản xuất	43
2.1.3. Tổng quan hoạt động tín dụng Ngân hàng thương mại đối với hộ sản xuất	47
2.2. THỰC TRẠNG CHẤT LƯỢNG TÍN DỤNG HỘ SẢN XUẤT TẠI NGÂN HÀNG NÔNG NGHIỆP VÀ PHÁT TRIỂN NÔNG THÔN VIỆT NAM	57
2.2.1. Quản lý chất lượng tín dụng hộ sản xuất tại Ngân hàng Nông nghiệp và phát trỉển nông thôn Việt Nam	57
2.2.2. Chủ động nguồn vốn huy động đáp ứng nhu cầu tín dụng của hộ sản xuất	67
2.2.3. Phương thức cho vay vốn đối với hộ sản xuất	71
2.2.4. Hoạt động tín dụng hộ sản xuất	74

2.2.5. Phân tích thực trạng chất lượng tín dụng hộ sản xuất trên cơ sở kết quả cho vay một số ngành nghề và chương trình phát triển nông nghiệp –

nông thôn

76
2.2.6. Phân tích kết quả cho vay hộ sản xuất và cá nhân so với tổng dư nợ	81
2.2.7. Phân tích thực trạng nợ xấu tín dụng vốn hộ sản xuất	83
2.2.8. Phân tích thực trạng nợ xấu tín dụng hộ sản xuất thông qua tổ vay vốn của của các tổ chức đoàn thể	84
2.2.9. Phân tích chất lượng tín dụng hộ sản hộ sản xuất tại một số chi nhánh ở các vùng kinh tế khác nhau	85
2.3. ĐÁNH GIÁ THỰC TRẠNG CHẤT LƯỢNG TÍN DỤNG HỘ SẢN XUẤT TẠI NGÂN HÀNG NÔNG NGHIỆP VÀ PHÁT TRIỂN NÔNG THÔN VIỆT NAM	100
2.3.1. Ưu điểm	100
2.3.2. Một số hạn chế	108
2.3.3. Nguyên nhân của hạn chế	112
2.3.4. Đánh giá thực trạng từ kết quả tổng hợp phiếu phỏng vấn chuyên gia về nguyên nhân nhân tố ảnh hưởng đến chất lượng tín dụng hộ sản xuất tại Ngân hàng nông nghiệp và phát triển nông thôn Việt Nam	125
KẾT LUẬN CHƯƠNG 2	134
CHƯƠNG 3 GIẢI PHÁP NÂNG CAO CHẤT LƯỢNG TÍN DỤNG HỘ SẢN XUẤT TẠI NGÂN HÀNG NÔNG NGHIỆP VÀ PHÁT TRIỂN NÔNG THÔN VIỆT NAM	135
GIỚI THIỆU CHƯƠNG 3	135
3.1. MỤC TIÊU, ĐỊNH HƯỚNG NÂNG CAO CHẤT LƯỢNG TÍN DỤNG HỘ SẢN XUẤT TẠI NGÂN HÀNG NÔNG NGHIỆP VÀ PHÁT TRIỂN NÔNG THÔN VIỆT NAM	135
3.1.1. Định hướng chiến lược phát triển của Ngân hàng Nông nghiệp và phát trỉển nông thôn Việt Nam đến năm 2020	135

3.1.2. Định hướng mở rộng và nâng cao chất lượng tín dụng hộ sản xuất của Ngân hàng nông nghiệp và phát triển nông thôn Việt Nam trong thời

gian tới

138
3.1.3. Quan điểm trong tổ chức chỉ đạo nâng cao chất lượng tín dụng hộ sản xuất	139
3.1.4. Dự báo những thách thức về nâng cao chất lượng tín dụng nói chung và nâng cao chất lượng tín dụng hộ sản xuất nói riêng của Ngân hàng Nông nghiệp và phát trỉển nông thôn Việt Nam	141
3.2. GIẢI PHÁP NÂNG CAO CHẤT LƯỢNG TÍN DỤNG HỘ SẢN XUẤT TẠI NGÂN HÀNG NÔNG NGHIỆP VÀ PHÁT TRIỂN NÔNG THÔN VIỆT NAM	145
3.2.1. Mạnh dạn mở rộng mạng lưới ở nông thôn kết hợp với thực hiện hạn mức tín dụng thấu chi	145
3.2.2. Nâng cao nhận thức và quyết tâm trong chỉ đạo mở rộng và nâng cao chất lượng tín dụng hộ sản xuất	148
3.2.3. Tăng cường quản trị rủi ro tín dụng gắn với hoàn thiện và thực hiện nghiêm túc quy trình tín dụng	151
3.2.4. Nâng cao trình độ chuyên môn nghiệp vụ, kỹ năng làm việc và đạo đức nghề nghiệp cho cán bộ	157
3.2.5. Nâng cao chất lượng điều hành hoạt động tín dụng ở cơ sở	158
3.2.6. Đa dạng hóa phương thức và đối tượng cho vay	161
3.2.7. Đẩy mạnh việc cho vay qua tổ vay vốn	163
3.2.8. Đa dạng hóa các hình thức huy động vốn đầu tư cho nông nghiệp - nông thôn nói chung và kinh tế hộ sản xuất nói riêng	164
3.3. MỘT SỐ KIẾN NGHỊ	166
3.3.1. Đối với Chính phủ	166
3.3.2. Đối với Ngân hàng Nhà nước	171
3.3.3. Kiến nghị với chính quyền địa phương	172
3.3.4. Đối với các Bộ ngành liên quan	173
3.3.5. Đối với các Ngân hàng thương mại	175

KẾT LUẬN CHƯƠNG 3

176
KẾT LUẬN CHUNG	177
DANH MỤC CÁC CÔNG TRÌNH NGHIÊN CỨU CÓ LIÊN QUAN ĐẾN LUẬN ÁN CỦA TÁC GIẢ ĐÃ ĐƯỢC CÔNG BỐ
DANH MỤC TÀI LIỆU THAM KHẢO
PHỤ LỤC

LỜI CAM ĐOAN

******

Tác giả luận án có lời cam đoan danh dự về công trình khoa học này của mình, cụ thể: Tôi tên là: Nguyễn Văn Thanh

Sinh ngày 17 tháng 12 năm 1980 ; Quê quán: Hải Dương Hiện đang công tác tại: Vụ Ngân sách Nhà nước - Bộ Tài chính

Là Nghiên cứu sinh khóa XVII của Trường Đại học Ngân hàng TP. Hồ Chí Minh. Mã số NCS: 010117120013

Cam đoan luận án: “Chất lượng tín dụng hộ sản xuất tại Ngân hàng Nông nghiệp và Phát triển Nông thôn Việt Nam”.

Mã số chuyên ngành: 62.34.02.01

Người hướng dẫn khoa học: PGS.TS Nguyễn Đắc Hưng.

Luận án được thực hiện tại Trường Đại học Ngân hàng TP.HCM.

Đề tài này là công trình nghiên cứu của riêng tôi, các kết quả nghiên cứu khoa học trong luận án đảm bảo có tính độc lập riêng, không sao chép bất kỳ tài liệu nào và chưa được công bố toàn bộ nội dung này ở bất kỳ nơi đâu (hoặc đã công bố có nói rõ ràng các thông tin của tài liệu đã công bố); các số liệu, nguồn trích dẫn trong luận án được chú thích nguồn gốc rõ ràng, minh bạch. Tôi xin hoàn toàn chịu trách nhiệm về lời cam đoan danh dự của tôi.

TP. Hồ Chí Minh, ngày 25 tháng 12 năm 2015

Nghiên cứu sinh

Nguyễn Văn Thanh

DANH MỤC KÝ HIỆU CÁC CHỮ VIẾT TẮT TRONG LUẬN ÁN

STT

TỪ VIẾT TẮT	NGHĨA TIẾNG VIỆT
1.	ADB	Ngân hàng phát triển Châu Á
2.	Agribank	Ngân hàng nông nghiệp và phát triển nông thôn Việt Nam
3.	ATM	Máy rút tiền tự động
4.	CBTD	Cán bộ tín dụng
5.	CĐKT	Cân đối kế toán
6.	CNH-HĐH	Công nghiệp hóa, hiện đại hóa
7.	GDP	Tổng sản phẩm quốc nội
8.	CN	Chi nhánh
9.	DATC	Công ty mua bán nợ Việt Nam
10.	HĐKD	Hoạt động kinh doanh
11.	HĐV	Huy động vốn
12.	HSX	Hộ sản xuất
13.	HTX	Hợp tác xã
14.	NH	Ngân hàng
15.	IMF	Quỹ tiền tệ quốc tế
16.	NHCSXH	Ngân hàng chính sách xã hội
17.	NHNN	Ngân hàng Nhà nước
18.	NHNO&PTNT	Ngân hàng nông nghiệp và phát triển nông thôn
19.	NHNO&PTNT VN	Ngân hàng nông nghiệp và phát triển nông thôn VN
20.	NHNOVN	Ngân hàng nông nghiệp Việt Nam
21.	NNNT	Nông nghiệp nông thôn
22.	NHTM	Ngân hàng thương mại
23.	NHTW	Ngân hàng Trung ương
24.	NQH	Nợ quá hạn
25.	PGD NHTMCP	Phòng giao dịch ngân hàng thương mại cổ phần

26.

TCKT	Tổ chức kinh tế
27.	TCTD	Tổ chức tín dụng
28.	TDNH	Tín dụng ngân hàng
29.	UBND	Ủy ban nhân dân
30.	USD	Đô la Mỹ
31.	WB	Ngân hàng thế giới
32.	VAMC	Công ty mua bán nợ các Tổ chức tín dụng Việt Nam
33.	VND	Đồng Việt Nam
34.	XHCN	Xã hội chủ nghĩa

DANH MỤC CÁC BẢNG SỐ LIỆU

STT

Số bảng	Nội dung	Trang
1.	Bảng 2.1	Bộ chỉ tiêu chấm điểm đối với khách hàng hộ gia đình sản xuất và cá nhân - Phần I Thông tin về nhân thân	62
2.	Bảng 2.2	Bộ chỉ tiêu chấm điểm đối với khách hàng hộ gia đình sản xuất và cá nhân - Phần II Khả năng trả nợ của người vay và Phần III Thông tin Tài sản đảm bảo	63
3.	Bảng 2.3	Điểm của khách hàng với hạng và nhóm nợ tương ứng	64
4.	Bảng 2.4	Bảng xếp hạng khách hàng cá nhân	65
5.	Bảng 2.5	Mức điểm quy định tương ứng với từng loại khách hàng	67
6.	Bảng 2.6	Thực trạng cho vay hộ sản xuất thông qua một số ngành nghề và chương trình phát triển nông nghiệp - nông thôn	76
7.	Bảng 2.7	Dư nợ cho vay HSX của NHNo&PTNT Việt Nam so với tổng dư nợ giai đoạn 2009 - 2014	82
8.	Bảng 2.8	Diễn biến tỷ lệ nợ xấu cho vay HSX theo khu vực các năm 2010 - 2014	83
9.	Bảng 2.9	Dư nợ cho vay HSX và Doanh nghiệp tại NHNo&PTNT Hà Tây giai đoạn 2009 - 2014	89
10.	Bảng 2.10	Cơ cấu nợ xấu cho vay Hộ sản xuất của NHNo&PTNT Hà Tây	90
11.	Bảng 2.11	Kết quả cho vay thu nợ Hộ sản xuất tại NHNo&PTNT huyện Giồng Trôm tỉnh Bến Tre giai đoạn 2010 - 2013	92
12.	Bảng 2.12	Doanh số cho vay, thu nợ bình quân Hộ sản xuất giai đoạn 2010 - 2013	99

13.

Bảng 2.13

Vòng quay vốn tín dụng Hộ sản xuất giai

đoạn 2010 - 2013

14.

Bảng 2.14

Hiệu suất sử dụng vốn Hộ sản xuất giai đoạn 2010 - 2013

15.

Bảng 2.15

Tỷ lệ thu nợ Hộ sản xuất giai đoạn 2010 - 2013

16.

Bảng 2.16

Tỷ lệ dư nợ trung dài hạn Hộ sản xuất giai đoạn 2010 - 2013

17.

Bảng 2.17

Tăng trưởng cho vay Hộ sản xuất giai đoạn

2010 - 2013

18.

Bảng 2.18

Tỷ lệ nợ xấu cho vay Hộ sản xuất giai đoạn 2010 - 2013

19.

Bảng 2.19

Cơ cấu lợi nhuận cho vay Hộ sản xuất giai đoạn 2010 - 2013

20.

Bảng 2.20

So sánh tỷ lệ nơ xấu cho vay hộ sản xuất và tỷ lệ nợ xấu chung của NHNo&PTNT Việt Nam

giai đoạn 2009 - 2014

104

21.

Bảng 2.21

Diễn biến vay vốn NHNN của NHNo&PTNT Việt Nam các năm 2009-2014

108

22.

Bảng 2.22

Tổng hợp kết quả điều tra ý kiến cán bộ quản lý và cán bộ tín dụng về nguyên nhân và nhân tố chủ quan ảnh hưởng đến chất lượng tín dụng Hộ sản xuất tại NHNo&PTNT Việt

Nam

126

23.

Bảng 2.23

Tổng hợp kết quả điều tra ý kiến cán bộ quản lý và cán bộ tín dụng về nguyên nhân và nhân tố khách quan ảnh hưởng đến chất lượng tín dụng

Hộ sản xuất tại NHNo&PTNT Việt Nam

127

24.

Bảng 2.24

Tổng hợp kết quả khảo sát ý kiến Hộ sản xuất về nguyên nhân và nhân tố ảnh hưởng đến chất lượng tín dụng hộ sản xuất tại

NHNo&PTNT cơ sở

132

DANH MỤC CÁC BIỂU ĐỒ

STT

Số biểu	Nội dung	Trang
1.	Biểu đồ 2.1	Tình hình hoạt động tín dụng các năm 2009 - 2014	53
2.	Biểu đồ 2.2	Sơ đồ quy trình cấp tín dụng đối với HSX	59
3.	Biểu đồ 2.3	Sơ đồ mô tả quy trình thực hiện chấm điểm đối với khách hàng là tổ chức	60
4.	Biểu đồ 2.4	Thị phần huy động vốn hết năm 2014	68
5.	Biểu đồ 2.5	Tăng trưởng nguồn vốn huy động trên thị trường 1 của NHNo&PTNT Việt Nam giai đoạn 2009 – 2014	69
6.	Biểu đồ 2.6	Cơ cấu nguồn vốn NHNo&PTNT Việt Nam theo khu vực đến hết năm 2014	70
7.	Biểu đồ 2.7	Tỷ trọng dư nợ nông nghiệp – nông thôn và lĩnh vực khác của NHNo&PTNT Việt Nam đến hết năm 2014	75
8.	Biểu đồ 2.8	Thị phần tín dụng hết năm 2014	101
9.	Biểu đồ 2.9	Diễn biến lãi suất cho vay vốn nội tệ đối với hộ sản xuất gần đây nhất của NHNo&PTNT Việt Nam	107