Bảo đảm quyền tranh tụng tại phiên tòa hình sự phúc thẩm từ thực tiễn thành phố Hồ Chí Minh

giá chứng cứ và quan điểm áp dụng pháp luật xoay quanh việc kháng cáo/kháng nghị bản án HSST chưa có hiệu lực pháp luật trong thời hạn luật định để xác định sự thật khách quan của vụ án nhằm thuyết phục HĐXX chấp nhận quan điểm của mình trong việc giải quyết vụ án.

- Trong phiên tòa HSPT chất lượng tranh tụng chịu sự tác động và chi phối của các quy phạm pháp luật về tranh tụng, chức năng tổ chức của cơ quan tư pháp, nhận thức, năng lực, trình độ chuyên môn của các chủ thể tranh tụng và các đảm bảo khác. Hoạt động tranh tụng tại phiên tòa HSPT mang một ý nghĩa quan trọng về mặt chính trị, xã hội và pháp lý góp phần nâng cao chất lượng tranh tụng, bảo đảm quyền tranh tụng và quyền con người trong TTHS..

- Những quy định hiện hành của pháp luật đặc biệt là các quy định liên quan đến việc xét hỏi, việc tranh luận tại phiên tòa với việc thực hiện các quy định này trên thực tế còn có một số hạn chế, bất cập nhất định trong việc thực hiện quyền tranh tụng. Những tồn tại, hạn chế có nhiều nguyên nhân, nhưng tập trung ở một số quy định của BLTTHS còn bất cập, nhận thức về tranh tụng và trình độ năng lực của KSV, Tòa án, NBC còn hạn chế. Để thực hiện được quyền tranh tụng bình đẳng, công khai cần phải ghi nhận các nguyên tắc tranh tụng, nguyên tắc suy đoán vô tội và quyền im lặng của người bị buộc tội như là một thành trì bảo vệ quyền con người của người bị buộc tội. Ngoài ra đảm bảo quyền tranh tụng còn phải xem xét giải quyết ở góc độ thực tiễn, lấy bảo đảm quyền con người làm trục xoay của toàn bộ các hoạt động thực tiễn của TTHS. Hay nói một cách khác, trong các hoạt động tranh tụng các cơ quan như VKS, Tòa án phải đề cao quyền con người, khi quyết định áp dụng các biện pháp tố tụng phải rất thận trọng cân nhắc và chỉ áp dụng khi thực sự cần thiết.

- Từ kết quả nghiên cứu, đánh giá trên, tác giả nêu ra những giải pháp để nâng cao chất lượng tranh tụng, thông qua đó để bảo đảm quyền tranh tụng tại

phiên tòa HSPT. Đặc biệt, tác giả cũng mong muốn những nghiên cứu của luận văn sẽ được các nhà lập pháp quan tâm, cân nhắc trong quá trình áp dụng nhằm hoàn thiện hơn các quy định của pháp luật hình sự, về lâu về dài cần nghiên cứu để tiếp tục đổi mới tổ chức hệ thống các cơ quan tư pháp, nâng cao nhận thức, trình độ chuyên môn cho các chủ thể tranh tụng, đảm bảo về cơ sở vật chất khác cho họat động tranh tụng.

Theo tác giả các giải pháp nhằm nâng cao chất lượng tranh tụng trong xét xử các VAHS phù hợp với yêu cầu và định hướng của Đảng và Nhà nước trong công cuộc cải cách tư pháp, phải đặt trong mối quan hệ tổng thể trong quá trình dần hoàn thiện pháp luật TTHS và mô hình tranh tụng, bảo đảm quyền tranh tụng của các chủ thể tham gia tranh tụng thông qua việc thực hiện các quy định của pháp luật TTHS. Trong xu thế chống oan sai, bảo vệ quyền con người trong TTHS tiến tới xây dựng một xã hội, công bằng, dân chủ, văn minh không còn cách nào khác là chúng ta phải thực hiện đồng bộ các giải pháp trên để bảo đảm tranh tụng và quyền tranh tụng trong TTHS.

DANH MỤC TÀI LIỆU THAM KHẢO

1. Lê Thúc Anh (2008), Một số suy nghĩ về tranh tụng tại phiên tòa trong cải cách tư pháp, Tạp chí Tòa án nhân dân (số 01), tr.2-5

2. Ban biên soạn chuyên từ điển New Era (2005), Từ điển Việt – Anh (Vietnamese – English Dictionary), Nxb Văn hóa thông tin, Hà Nội. tr. 1966.

3. Ban biên soạn chuyên từ điển New Era (2005), Từ điển Việt – Anh (Vietnamese – English Dictionary), Nxb Văn hóa thông tin, Hà Nội. tr. 1142.