Chủ Thể Và Chu Trình Cơ Bản Của Thực Hiện Chính Sách Phát Triển Du Lịch Ở

dưỡng những kiến thức và kỹ năng cần thiết để triển khai văn bản, chương trình, dự án; bảo đảm cơ sở vật chất, kinh phú, tổ chức bộ máy và nguồn nhân lực để triển khai thi hành văn bản, chương trình, dự án; chỉ đạo, tổ chức kiểm tra, đôn đốc việc thi hành văn bản, việc thực hiện chương trình dự án (3) Sơ kết, tổng kết thực hiện văn bản, chương trình, dự án thực thi chính sách công [22,tr.109-111].

Trên cơ sở các nghiên cứu trước đó, luận văn xem xét chu trình thực hiện chính sách công bao gồm những nội dung sau:

Thứ nhất, xây dựng kế hoạch triển khai thực hiện chính sách Thứ hai, phổ biến, tuyên truyền chính sách

Thứ ba, phân công, phối hợp thực hiện chính sách Thứ tư, duy trì chính sách

Thứ năm, điều chỉnh chính sách

Thứ sáu, theo dõi, kiểm tra, đôn đốc việc thực hiện chính sách

Thứ bảy, đánh giá, tổng kết, rút kinh nghiệm trong thực hiện chính sách.

* Khái niệm thực hiện chính sách phát triển du lịch

Một chính sách khi được hoạch định bao giờ cũng hướng tới giải quyết một vấn đề nào đó đang diễn ra trong đời sống xã hội để đạt được những mục tiêu nhất định. Trong chu trình chính sách, tổ chức thực hiện chính sách là trung tâm kết nối. Nếu thiếu giai đoạn này thì việc hoạch định chính sách sẽ không còn ý nghĩa.

Có thể bạn quan tâm!

Xem toàn bộ 82 trang tài liệu này.

Về cơ bản, có thể coi Thực hiện chính sách phát triển du lịch là toàn bộ quá trình đưa chính sách vào thực tế đời sống xã hội theo một quy trình, thủ tục chặt chẽ và thống nhất nhằm giải quyết vấn đề trong phát triển du lịch đối với những đối tượng cụ thể trong một không gian và thời gian nhất định.

Việc thực hiện chính sách phát triển du lịch đảm bảo tuân theo chu trình thực hiện chính sách nói chung. Theo đó, chu trình thực hiện chính sách phát triển du lịch hiện nay bao gồm các bước sau đây:

- Xây dựng kế hoạch triển khai thực hiện chính sách phát triển du lịch

Đây là bước đầu tiên. Để hiện thực hóa một mục tiêu nào đó, trước tiên, cần triển khai thực hiện chính sách du lịch từ Trung ương đến địa phương; phải xây dựng kế hoạch, chương trình thực hiện chính sách. Tiếp theo, các chủ thể có thẩm quyền, trách nhiệm lên kế hoạch triển khai thực hiện chính sách phát triển du lịch.

- Phổ biến, tuyên truyền chính sách phát triển du lịch

Đây là một hoạt động quan trọng, có ý nghĩa với chủ thể và đối tượng thực hiện hiện chính sách phát triển du lịch. Ở Việt Nam hiện nay, hoạt động này cần được tăng cường đầu tư để nâng cao chất lượng thực hiện chính sách. Thực tế chỉ ra rằng không ít cơ quan, cán bộ, công chức vì năng lực chuyên môn, trình độ nghiệp vụ, phẩm chất chính trị,... nên trong quá trình phổ biến, tuyên truyền chính sách nói riêng, trong thực hiện chính sách nói chung đã làm cho chính sách bị biến dạng, khiến dân chúng mất lòng tin vào nhà nước.

- Phân công, phối hợp thực hiện chính sách phát triển du lịch

Bước tiếp theo sau bước tuyên truyền, phổ biến là phân công, phối hợp các cơ quan, đơn vị tổ chức thực hiện chính sách phát triển du lịch theo kế hoạch đã được phê duyệt. Chính sách phát triển du lịch có thể tác động đến lợi ích của một tầng lớp, bộ phận người trong xã hội nhưng kết quả tác động của chính sách lại liên quan đến nhiều yếu tố thuộc các lĩnh vực quản lý khác nhau của nhà nước nên cần chú trọng việc phân công, phối hợp thực hiện chính sách phát triển du lịch sao cho hợp lý để đạt được yêu cầu của quản lý.

- Duy trì chính sách phát triển du lịch

Duy trì chính sách phát triển du lịch là hoạt động nhằm bảo đảm cho chính sách tồn tại được và phát huy tác dụng trong môi trường thực tế. Các cơ quan nhà nước có trách nhiệm thực hiện chính sách phát triển du lịch phải thường xuyên củng cố phương thức hoạt động, quan tâm tuyên truyền, vận động các đối tượng chính sách và toàn xã hội tham gia thực hiện chính sách để có thể duy trì được việc thực hiện chính sách một cách tích cực nhất, đạt hiệu lực, hiệu quả cao nhất.

- Điều chỉnh chính sách phát triển du lịch

Điều chỉnh chính sách phát triển du lịch được thực hiện bởi cơ quan nhà nước có thẩm quyền để cho chính sách ngày càng phù hợp hơn với tình hình thực tế phát sinh khi thực hiện chính sách và với yêu cầu quản lý của nhà nước. Để chính sách phát triển du lịch tiếp tục tồn tại, chỉ được điều chỉnh các cơ chế, biện pháp thực hiện mục tiêu hoặc bổ sung, hoàn thiện mục tiêu theo yêu cầu thực tế chứ tuyệt đối không được điều chỉnh, làm thay đổi mục tiêu. Khi mục tiêu thay đổi tức là làm chính sách thay đổi, coi như chính sách đó thất bại.

- Theo dõi, kiểm tra, đôn đốc việc thực hiện chính sách phát triển du lịch

Đôn đốc thực hiện chính sách phát triển du lịch là hoạt động của cơ quan, cán bộ, công chức nhà nước có thẩm quyền thực hiện thông qua các công cụ hữu ích nhằm làm cho các chủ thể thực hiện nêu cao ý thức trách nhiệm trong thực hiện các biện pháp theo định hướng chính sách.

Theo dõi, kiểm tra sát sao tình hình tổ chức thực hiện chính sách phát triển du lịch nhằm kịp thời bổ sung, hoàn thiện chính sách và chấn chỉnh công tác tổ chức thực hiện chính sách, góp phần nâng cao hiệu lực, hiệu quả thực hiện mục tiêu chính sách.

- Đánh giá, tổng kết, rút kinh nghiệm trong thực hiện chính sách phát triển du lịch

Đây được hiểu là quá trình xem xét, kết luận về chỉ đạo, điều hành và chấp hành chính sách của các đối tượng thực hiện chính sách phát triển du lịch. Ngoài ra, còn cần xem xét, đánh giá việc thực thi của các đối tượng thụ hưởng lợi ích trực tiếp và gián tiếp từ chính sách, nghĩa là tất cả các thành viên xã hội với tư cách là công dân [Xem: 8,tr.63].

1.2. Chủ thể và chu trình cơ bản của thực hiện chính sách phát triển du lịch ở Việt Nam hiện nay

1.2.1. Các chủ thể tham gia vào công tác thực hiện chính sách phát triển du lịch ở Việt Nam hiện nay

Thứ nhất, chủ thể tham gia thực hiện chính sách phát triển du lịch:

- Quốc hội: với vị trí là cơ quan quyền lực nhà nước cao nhất của nước Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Việt Nam, thông qua các cơ quan chuyên môn của mình, Quốc hội xem xét các dự án chính sách trong đó có chính sách phát triển du lịch mà Chính phủ trình, triển khai nghiên cứu và hiện thực hóa thành Luật, Nghị quyết của Quốc hội, Pháp lệnh, Nghị quyết của Ủy ban Thường vụ Quốc hội – cơ quan thường trực của Quốc hội.

- Chính phủ: với vị trí là cơ quan chấp hành của Quốc hội, cơ quan hành chính nhà nước cao nhất của nước Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Việt Nam, Chính phủ vừa là cơ quan ban hành chính sách nhưng cũng đồng thời là cơ quan có trách nhiệm tổ chức thực hiện chính sách phát triển du lịch ở cấp Trung ương. Chính phủ ban hành Nghị định cụ thể hóa Luật của Quốc hội.

- Các Bộ, cơ quan ngang Bộ mà quan trọng nhất ở đây là Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch (Tổng cục Du lịch): với vị trí là cơ quan của Chính phủ, thực hiện chức năng quản lý nhà nước đối với ngành, lĩnh vực được phân công, chịu trách nhiệm thực hiện các chính sách do Quốc hội và Chính phủ ban hành có liên quan đến vấn đề phát triển du lịch.

- Hội đồng nhân dân các cấp: với vị trí là cơ quan quyền lực nhà nước ở địa phương, Hội đồng nhân dân các cấp xem xét các dự án chính sách trong đó có chính sách phát triển du lịch mà Ủy ban nhân dân trình, triển khai nghiên cứu và hiện thực hóa thành Nghị quyết của Hội đồng nhân dân.

- Ủy ban nhân dân các cấp: với vị trí là cơ quan chấp hành của Hội đồng nhân dân, cơ quan hành chính nhà nước ở địa phương, Ủy ban nhân dân vừa là cơ quan ban hành chính sách nhưng cũng đồng thời là cơ quan có trách nhiệm tổ chức thực hiện chính sách phát triển du lịch ở địa phương. Ủy ban nhân dân ban hành Quyết định định cụ thể hóa Nghị quyết của Hội đồng nhân dân.

- Các cơ quan chuyên môn thuộc Ủy ban nhân dân cấp tỉnh: với vị trí là cơ quan tham mưu cho Ủy ban nhân dân, các Sở, ban ngành theo sự phân công, phối hợp theo quy định trình Ủy ban nhân dân các tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương đề án, chương trình, kế hoạch phát triển du lịch.

Thứ hai, chủ thể tham gia phối hợp thực hiện chính sách phát triển du lịch:

+ Các tổ chức chính trị - xã hội: Mặt trận Tổ quốc Việt Nam và các thành viên của Mặt trận: Đoàn Thanh niên Cộng sản Hồ Chí Minh, Hội Liên hiệp Phụ nữ Việt Nam, Hội Cựu chiến binh Việt Nam, Hội Nông dân Việt Nam, Tổng Liên đoàn Lao động Việt Nam vận động quần chúng nhân dân tham gia vào thực hiện chính sách phát triển du lịch một cách tích cực; nâng cao sự tin tưởng của các tầng lớp nhân dân vào sự lãnh đạo của Đảng, quản lý của Nhà nước, trong đó có niềm tin vào việc xây dựng, hoạch định và thực hiện chính sách phát triển du lịch.

+ Các hiệp hội nghề nghiệp – xã hội du lịch: Hiệp hội Du lịch Việt Nam (VITA) và các hiệp hội du lịch ở các tỉnh, thành phố chính là “bàn tay nối dài” của cơ quan quản lý di lịch xuống các đơn vị doanh nghiệp; giúp cho việc triển khai thực hiện chính sách phát triển du lịch được diễn ra thuận lợi, dễ dàng hơn.

+ Cộng đồng dân cư: Mục tiêu chính sách của du lịch là vì sự phát triển và đem lại lợi ích cho cộng đồng. Sự hiểu biết của cộng đồng dân cư và sự tham gia giám sát của họ vào quá trình thực hiện chính sách du lịch ở mỗi vùng miền, mỗi địa phương cụ thể là yếu tố ảnh hưởng đến sự phát triển du lịch của vùng miền, địa phương đó, rộng hơn là ảnh hưởng đến sự phát triển du lịch của cả đất nước.

1.2.2. Chu trình cơ bản của việc thực hiện chính sách phát triển du lịch ở Việt Nam hiện nay

Thứ nhất, xây dựng kế hoạch triển khai thực hiện chính sách phát triển du lịch

Kế hoạch triển khai thực hiện chính sách phát triển du lịch bao gồm của nội dung cơ bản sau đây:

- Kế hoạch tổ chức, điều hành

Nội dung kế hoạch gồm những dự kiến về hệ thống các cơ quan chủ trì và phối hợp triển khai thực hiện chính sách, nhân sự tham gia thực hiện chính sách (cả số lượng và chất lượng); cùng với đó là xác định cơ chế phối hợp, hợp tác giữa các cơ quan, các cấp, các ngành trong thực thi chính sách phát triển du lịch.

- Kế hoạch cung cấp các nguồn vật lực

Kế hoạch cung cấp các nguồn vật lực gồm dự kiến về trang thiết bị kỹ thuật, các nguồn lực tài chính, cơ sở vật chất, kiến trúc, các vật tư văn phòng phẩm,... cho việc thực hiện chính sách phát triển du lịch.

- Kế hoạch thời gian triển khai thực hiện

Các chủ thể thực hiện chính sách dự kiến về thời gian tiến hành các bước trong thực hiện chính sách. Mỗi bước đều phải được xác định thời gian thực hiện và hoàn thành mục tiêu đề ra cho từng bước. Có thể dự kiến thời gian của từng bước cho phù hợp với một chương trình cụ thể của chính sách phát triển du lịch.

- Kế hoạch kiểm tra, đôn đốc thực hiện chính sách

Kế hoạch này là những dự kiến về hình thức, phương pháp kiểm tra, giám sát tổ chức thực hiện chính sách của các cơ quan, cá nhân có thẩm quyền.

Thứ hai, phổ biến, tuyên truyền chính sách phát triển du lịch

Sau khi đã thông qua bản kế hoạch triển khai thực hiện chính sách, các cơ quan nhà nước tiến hành tổ chức thực hiện chính sách phát triển du lịch theo kế hoạch đó. Điều đầu tiên cần làm là phổ biến, tuyên truyền, vận động nhân dân tham gia thực hiện chính sách một cách tích cực. Việc làm này sẽ giúp cho cán bộ, công chức có trách nhiệm thực hiện chính sách nhận thức được rõ ràng, đầy đủ tính chất, quy mô của chính sách đối với đời sống xã hội, có thể đưa ra những giải pháp thích hợp để thực hiện có hiệu quả kế hoạch đã đề ra, từ đó góp phần thực hiện thành công mục tiêu của chính sách.

Phổ biến, tuyên truyền chính sách phát triển du lịch nói riêng, các chính sách của nhà nước ban hành nói chung một cách hiệu quả cho các đối tượng chính sách và tất cả người dân tham gia thực hiện chính sách sẽ khiến họ tự giác thực hiện theo những yêu cầu quản lý của Nhà nước.

Tuyên truyền, phổ biến, vận động thực hiện chính sách phát triển du lịch cần được triển khai thường xuyên, liên tục để mọi đối tượng chính sách luôn luôn được củng cố lòng tin vào chính sách, tích cực thực hiện chính sách. Tùy

theo yêu cầu của các cơ quan quản lý nhà nước và tính chất, đặc trưng của từng loại chính sách mà các chủ thể lựa chọn hình thức phổ biến, tuyên truyền khác nhau, có thể trực tiếp trao đổi, tiếp xúc với các đối tượng tiếp nhận chính sách hay gián tiếp qua các phương tiện thông tin đại chúng.

Thứ ba, phân công, phối hợp thực hiện chính sách phát triển du lịch

Muốn thực hiện chính sách phát triển du lịch hiệu quả cần có sự phân công, phối hợp giữa các cơ quan quản lý ngành, các cấp chính quyền địa phương. Cụ thể ở đây là sự phân công, phối hợp giữa Quốc hội với Chính phủ; giữa Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch (Tổng cục Du lịch) với các Bộ, cơ quan ngang bộ khác; giữa Chính phủ với chính quyền địa phương cấp tỉnh; giữa Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch với Sở Văn hóa, Thể thao và Du lịch (hay Sở Du lịch) các tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương; giữa Hội đồng nhân dân các cấp với Ủy ban nhân dân các cấp; giữa Sở Văn hóa, Thể thao và Du lịch với các cơ quan chuyên môn khác thuộc Ủy ban nhân dân cấp tỉnh,...

Ngoài ra, cũng cần có sự phân công, phối hợp giữa các cơ quan quản lý ngành, các cấp chính quyền địa phương, các yếu tố tham gia thực hiện chính sách và các quá trình ảnh hưởng đến thực hiện mục tiêu chính sách phát triển du lịch.

Hoạt động phân công, phối hợp diễn ra theo tiến trình thực hiện chính sách công một cách sáng tạo, chủ động để luôn duy trì chính sách được ổn định, góp phần nâng cao hiệu lực, hiệu quả của chính sách.

Thứ tư, duy trì chính sách phát triển du lịch

Muốn duy trì được chính sách phải có sự quyết tâm hợp lực vì một mục tiêu chung từ các chủ thể thực hiện chính sách. Nếu việc thực hiện chính sách phát triển du lịch gặp phải những khó khăn do môi trường thực tế biến động thì các chủ thể thực hiện chính sách phải ngay lập tức có những công cụ, phương thức cải thiện tình hình nhằm giữ ổn định môi trường thuận lợi cho việc thực hiện chính sách.

Thực tế cho thấy có nhiều chính sách ban hành đúng nhưng trong quá trình thực hiện, các biện pháp duy trì và phát triển chính sách đưa ra không đúng dân đến hiệu quả chính sách thấp, không đáp ứng được yêu cầu quản lý của nhà nước; chưa kể còn gây lãng phí, tham nhũng chính sách,...

Duy trì được một chính sách tiến triển tốt đòi hỏi khả năng của các chủ thể thực hiện chính sách trong việc thực hiện các khâu của chu trình thực hiện chính sách, trong đó tất nhiên có hoạt động này.

Thứ năm, điều chỉnh chính sách phát triển du lịch

Trong quá trình thực hiện chính sách, có thể có những tình huống phát sinh không lường trước được như khủng hoảng kinh tế, thiên tai,... thì chính sách cần được điều chỉnh. Điều chỉnh chính sách là khâu quan trọng nhằm làm cho chính sách phù hợp hơn với yêu cầu thực tế.

Về nguyên tắc, việc điều chỉnh, bổ sung chính sách là của cơ quan ban hành chính sách; nhưng trên thực tế, hoạt động này diễn ra rất linh hoạt miễn sao việc bổ sung, điều chỉnh ấy không làm thay đổi mục tiêu chung, cái đích cuối cùng cần đạt đến của chính sách.

Thứ sáu, theo dõi, kiểm tra, đôn đốc việc thực hiện chính sách phát triển du lịch

Do trình độ, năng lực chuyên môn, nghiệp vụ của cán bộ, công chức trong các cơ quan nhà nước không đồng đều, cũng như điều kiện về kinh tế, chính trị, văn hóa, xã hội, phong tục tập quán,... ở mỗi vùng, mỗi địa phương không giống nhau nên trong quá trình thực hiện chính sách phát triển du lịch, các cơ quan nhà nước có thẩm quyền phải tổ chức theo dõi, kiểm tra, đôn đốc để qua đó, các cơ quan, cá nhân có trách nhiệm hơn trong nhiệm vụ.

Thứ bảy, đánh giá, tổng kết, rút kinh nghiệm trong thực hiện chính sách phát triển du lịch

Đối tượng được xem xét, đánh giá tổng kết về thực hiện chính sách phát triển du lịch là các cơ quan nhà nước có thẩm quyền trong lĩnh vực này từ Tung ương đến địa phương. Ngoài ra, vai trò của tổ chức chính trị, tổ chức chính trị -