Nâng Cao Hiệu Quả Hệ Thống Thông Tin Tín Dụng Cá Nhân

không bắt buộc phải mua bảo hiểm, khách hàng vay mua bảo hiểm sẽ được hưởng các chính sách ưu đãi hơn so với các khách hàng không mua bảo hiểm cho TSĐB.

 Định kì tiến hành kiểm tra đánh giá một cách nghiêm túc TSĐB cùng với quá trình kiểm tra việc sử dụng vốn vay, thời gian kiểm tra nên linh hoạt, phù hợp với biến động giá của từng loại tài sản; đối với các TSĐB bị giảm giá trị, CBTD cần nhanh chóng yêu cầu người vay bổ sung TSĐB.

4.2.3 Nâng cao hiệu quả hệ thống thông tin tín dụng cá nhân

Hiệu quả của công tác tín dụng cá nhân phụ thuộc rất lớn vào độ chính xác của thông tin nên nâng cao chất lượng thông tin là một đòi hỏi khách quan cấp bách.

Trong thời gian tới để nâng cao hiệu quả hệ thống thông tin tín dụng cá nhân từ đó giúp phòng ngừa, hạn chế rủi ro tín dụng. Ngân hàng TMCP Kỹ tương Việt Nam - Chi nhánh Thái Nguyên nên thu thập và lưu trữ thông tin thành kho dữ liệu trong đó tập hợp thông tin thành từng lĩnh vực kinh tế khác nhau. Hệ thống thông tin khách hàng, hệ thống phòng ngừa rủi ro trong Chi nhánh cần được nâng cấp để hoạt động hiệu quả hơn chuyên nghiệp và hiệu quả hơn, trở thành nguồn thông tin thống nhất, chuẩn xác mà khi cần của chi nhánh có thể khai thác dễ dàng và có cái nhìn tổng quát và chính xác về khách hàng của mình. Muốn vậy chi nhánh cần phải chuẩn hóa và hoàn thiện hệ thống kho dữ liệu thông tin của mình, tăng cường trang thiết bị hiện đại phục vụ công tác thu thập và xử lý thông tin cụ thể:

 Phổ biến các địa chỉ, công cụ nhận dạng rủi ro cho toàn thể nhân viên tín dụng cá nhân để nghiên cứu và sử dụng.

 Xây dựng bộ phận đánh giá, phân tích cập nhật thông tin tín dụng nhiều chiều tại chi nhánh.

4.2.4 Nâng cao chất lượng thẩm định khách hàng và phân tích tín dụng

Nguyên nhân của rủi ro tín dụng một phần đến từ những quyết định tín

Có thể bạn quan tâm!

Xem toàn bộ 157 trang tài liệu này.

dụng sai lầm trên cơ sở phân tích và thẩm định khách hàng không chính xác. Điều này khẳng định vai trò quan trọng của thẩm định và phân tích tín dụng. Nó ảnh hưởng rất nhiều đến chất lượng tín dụng và mức độ rủi ro của Ngân hàng. Việc phân tích và đánh giá khách hàng khi khách hàng có nhu cầu vay vốn thuộc về phòng kinh doanh. Do đó, khi xem xét các yêu cầu xin vay, các chuyên viên khách hàng cần phải trả lời các câu hỏi như:

 Khách hàng có đáng tín cậy không ? Tại sao ?

 Phương án đầu tư vay vốn có phù hợp với quy mô hoạt động kinh doanh của khách hàng không ?

 Nguồn thu nhập đến từ đâu ? Hồ sơ chứng minh có rõ ràng và thuyết phục không ?

 Tài sản bảo đảm có đủ điều kiện nhận theo quy định của Ngân hàng ? Có thuộc danh sách kê biên hay tranh chấp không ?

 Hợp đồng tín dụng đã được lập có bảo vệ được ngân hàng khi phát sinh rủi ro liên quan đến tín dụng xảy ra không ?

 Ngân hàng có thể thu hồi lại được vốn nhanh chóng ? với chi phí thấp khi rủi ro phát sinh không ?

Để trả lời được các câu hỏi trên chuyên viên khách hàng cần tiếp xúc trực tiếp với khách hàng khi họ phát sinh nhu cầu vay vốn. Và cần thẩm định và thu thập các thông tin khác nhau từ nhiều nguồn để bảo đảm tính khách quan và chính xác trước khi đưa ra các quyết định cuối cùng. Bên cạch đó công tác kiểm tra trong suốt quá trình khách hàng sử dụng vốn cũng rất quan trọng. Trong quá trình thẩm định, chuyên viên khách hàng cần đảm bảo thực hiện đầy đủ các nguyên tắc theo hướng dẫn thẩm định và quy trình cấp tín dụng cho khách hàng. Trang bị cho mình những kiến thức cần thiết về việc phân tích và đánh giá khách hàng., tránh hiện tượng đưa ra kết luận không

chính xác. Sau quá trình phân tích đánh giá khách hàng, cán bộ tín dụng phải đưa ra những nhận xét khách quan ban đầu về khách hàng của mình cơ bản như : Nhân thân, tính cách, thu nhập, bảo đảm tiền vay và các điều kiện đáp ứng khác phục thuộc vào ngành nghề và lĩnh vực tín dụng …

Từ đó để đưa ra cái nhìn tổng quát và ngành nghề kinh doanh, tính cạnh tranh trên thị trường. Để có thể tranh được những rủi ro khi các dự án hoạt động kinh doanh của khách hàng không hiệu quả dẫn đến phát sinh việc trả nợ không đúng hạn hoặc không có khả năng trả nợ.

4.2.5 Nâng cao chất lượng cán bộ tín dụng cá nhân

Con người là nhân tố luôn đóng vai trò quyết định đến sự thành bại của NHTM nhất là trong hoạt động tín dụng cá nhân. Chất lượng cán bộ nhân viên quyết định chất lượng của các khoản tín dụng, phát hiện kịp thời rủi ro của những khoản đang tín dụng từ đó có biện pháp xử lý kịp thời giảm thiếu RRTD cá nhân cho NHTM, nâng cao lợi nhuận hoạt động kinh doanh của NHTM, thậm chí còn nâng cao hình ảnh của ngân hàng trên thị trường tài chính. Chính vì vậy, việc nâng cao chất lượng cán bộ tín dụng là việc làm thường xuyên và mang tính lâu dài. Việc nâng cao chất lượng cán bộ tín dụng không chỉ là nâng cao trình độ chuyên môn, nghiệp vụ mà còn nâng cao khía cạnh đạo đức, sự tâm huyết, nhiệt tình và sự tận tâm với công việc. Ngân hàng cần đảm bảo việc tuyển chọn sắp xếp và sử dụng nhân sự hợp lý phù hợp với năng lực và chuyên môn của từng vị trí.

Ngân hàng TMCP Kỹ thương Việt Nam - Chi nhánh Thái Nguyên nên thường xuyên:

 Tổ chức các buổi truyền thông rộng rãi cho cán bộ nhân viên rút kinh nghiệm từ những vấn đề rủi ro tín dụng phát sinh ở các đơn vị khác trong hệ thống.

 Xây dựng các chương trình Module đào tạo, chia sẻ những rủi ro tín dụng đã gặp phải cho cán bộ nhân viên để học hỏi và phòng ngừa.

 Thứ bẩy hàng tuần tổ chức tập huấn, đào tạo về sản phẩm, quy trình tín dụng, hướng dẫn thẩm định, chia sẻ kinh nghiệm thực tế …cho các nhân viên lâu năm, nhân viên mới vào làm việc để nhân viên có thể vừa trao đổi nghiệp vụ, vừa cập nhật được các thông tin mới nhất về sản phẩm dịch vụ nhằm có thể tư vấn tốt nhất cho khách hàng.

 Tổ chức các lớp đào tạo kỹ năng giao tiếp, đàm phán. Nhằm giúp cán bộ nhân viên biết cách giao tiếp cởi mở hơn với khách hàng để chiếm được cảm tình của khách hàng, khách hàng sẽ chia sẻ thật về tình hình tài chính và mục đích vay vốn của mình. Từ đó chuyên viên khách hàng có thể dễ ràng đưa ra đánh giá của bản thân và quyết định tín dụng.

Ngoài việc đào tạo cán bộ nhân viên, Ngân hàng TMCP Kỹ tương Việt Nam - Chi nhánh Thái Nguyên nên thường xuyên kiểm tra, giám sát cán bộ tín dụng từ đó kiên quyết xa thải những nhân viên có trình độ nghiệp vụ kém, đạo đức không tốt ra khỏi bộ máy tín dụng và thường xuyên có những chính sách đãi ngộ xứng đáng với những cán bộ tín dụng cá nhân có thành tích tốt.

Với đội ngũ nhân viên chuyên nghiệp, năng động, nghiệp vụ tốt hoạt động của Ngân hàng TMCP Kỹ tương Việt Nam - Chi nhánh Thái Nguyên chắc chắn sẽ sinh nhiều lợi nhuận.

4.2.6. Tăng cường kiểm tra trước, trong và sau khi tín dụng

Được thực hiện bởi các bộ phận : Chuyên viên khách hàng, cán bộ quản lý tại chi nhánh và chuyên viên kiểm soát tín dụng và tuân thủ. Tuy nhiên sẽ không tránh khỏi những rủi ro tín dụng xảy ra khi chuyên viên khách hàng không kiểm soát được khách hàng của mình vì chuyên viên khách hàng còn có trách nhiệm tìm kiếm và phát triển nguồn khách hàng mới. Do đo, cán bộ quản lý tại chi nhánh tiếp nhận khoản vay và bộ phận thông tin có trách nhiệm giám sát khoản vay. Việc này vừa giúp bộ phận thông tin bổ sung thông tin tín dụng khách hàng vào kho hồ sơ thông tin khách hàng của mình, vừa cảnh

báo kịp thời cho chuyên viên khách hàng một cách ngẫu nhiên và thường xuyên. Ban lãnh đạo sẽ bất chợt kiểm tra các khoản tín dụng lớn. Hoạt động thanh tra, giám sát khoản vay nhiều tân như vậy không phải gây sự chồng chéo chức năng nhiệm vụ mà nhằm cảnh báo và giảm thiểu rất lớn nguy cơ xảy ra rủi ro tín dụng.

Chuyên viên kiểm soát tín dụng và tuân thủ : định kỳ kiểm tra chéo các hồ sơ của cán bộ tín dụng nhằm cảnh báo hồ sơ xấu và theo dõi,

Đưa ra các biện pháp xử lý kịp thời khi gặp những nhân tố bất lợi đối với hoạt động tín dụng thì công việc kiểm tra giám sát khách hàng cần tập trung vào những yếu tố sau:

 Hồ sơ vay vốn và kế hoạch trả nợ của khách hàng

 Tìm hiểu các thông tin về khách hàng để từ đó đánh giá mức độ tín nhiệm của khách hàng.

 Mục đích sử dụng vốn vay của khách hàng.

 Khả năng quản trị kinh doanh của khách hàng.

Việc kiểm tra thường xuyên định kỳ cần phải thực hiện đầy đủ và đúng quy định. Nó đảm bảo tính tự giác của khách hàng trong việc trả nợ. Hơn nữa, chi nhánh cũng cần có những buổi kiểm tra đột xuất để tránh tình trạng làm giả, chống đối trước mặt cán bộ kiểm tra. Việc này cũng giúp ngân hàng hiểu rõ tình hình hoạt động thực tế của khách hàng.

Ngoài việc kiểm tra định kỳ hoạt động kinh doanh của khách hàng, chi nhánh cũng cần phải thường xuyên đánh giá lại tài sản bảo đảm, sự thay đổi trong tình hình tài chính. Hoặc chu trình trả nợ của khách hàng có bị gián đoạn không. Để có thể tư vấn cho khách hàng những phương án và giải pháp kinh doanh phù hợp hơn.

Kiểm tra kiểm soát trong hoạt động tín dụng có vai trò rất quan trọng

trong công tác phòng ngừa và hạn chế rủi ro. Nó giúp cho ngân hàng có thể nhanh chóng phát hiện ra các khoản vay có vấn đề. Hơn nữa chi nhánh có thể giám sát việc thực hiện công việc của các chuyên viên khách hàng. Chính vì vậy, để tránh sự thiếu khách quan của chính những cán bộ kiểm tra kiểm soát thì chi nhánh có thể tách biệt một bộ phận kiểm soát chéo các hồ sơ của chuyên viên khách hàng.

4.2.7. Giải pháp phân tán rủi ro

“Không để trứng vào cùng một rổ” là bài học đầu tiên đối với các nhà kinh tế. Đây cũng là cách các Ngân hàng rất dễ sử dụng là không nên tập trung vốn cho một số khách hàng mà cho nhiều người vay, với những dự án lớn nên để nhiều Ngân hàng cùng tài trợ hoặc Ngân hàng phân tán rủi ro theo từng ngành nghề hoạt động kinh doanh theo xu thế phát triển và mức độ tăng trưởng của từng ngành. Mua bảo hiểm tín dụng, sử dụng các công cụ phái sinh tín dụng…

Đa dạng hóa đầu tư là biện pháp tốt nhất, chủ động nhất để Chi nhánh phân tán rủi ro. Chi nhánh nên chia nguồn tiền của mình vào nhiều loại hình đầu tư, nhiều ngành nghề khác nhau cũng như nhiều khách hàng ở những địa bàn khác nhau. Cách làm này vừa mở rộng được phạm vi hoạt động tín dụng của Chi nhánh, vừa đạt được mục đích phân tán rủi ro

4.3 Một số kiến nghị

4.3.1. Kiến nghị với cơ quan chính quyền tỉnh Thái Nguyên

Theo quy định của Luật nhà ở số 56/2005/QH11 ngày 29/11/2005 thì ngoại trừ việc cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất (bìa đỏ) thì tài sản gắn liền trên đất là nhà cũng có giấy chứng nhận quyền sở hữu (bìa hồng) hoặc được cấp Giấy chứng nhận quyền sở hữu nhà ở và quyền sử dụng đất ở. Tuy nhiên, hiện tại khi khách hàng đến Ngân hàng TMCP Kỹ tương Việt Nam - Chi nhánh Thái Nguyên đề nghị được cấp tín dụng thì hầu như chỉ có Giấy

chứng nhận quyền sử dụng đất nhưng lại không có giấy chứng nhận quyền sở

hữu nhà trên đất (trên thực tế có nhà trên đất thế chấp). Do đó, ảnh hưởng đến tinh minh bạch và chuẩn xác của tài sản bảo đảm. Điều này gây nhiều khó khăn cho các cán bộ thẩm định tài sản của NH khi phải xác định các tài sản trên đất. Khi làm Giấy chứng nhận quyền sở hữu nhà ở và quyền sử dụng đất ở lại mất một khoảng thời gian ít nhất là 2 tháng để cán bộ địa chính đi xác minh. Do đó, khách hàng sẽ không thể có được khả năng và cơ hội sử dụng vốn vay NH như dự kiến được. Vậy, đề nghị Sở tài nguyên môi trường của tỉnh Thái Nguyên nhanh chóng thực hiện các quy định về chứng nhận quyền sở hữu nhà theo đúng các quy định của nhà nước. Ngoài ra, tại tỉnh Thái Nguyên khi các doanh nghiệp làm dự án thuê đất để xây dựng hạ tầng, cơ sở vật chất nhà xưởng để sản xuất kinh doanh thì Sở Xây dựng tỉnh Thái Nguyên vẫn chưa tiến hành việc cấp Giấy chứng nhận quyền sở hữu nhà xưởng vật kiến trúc trên đất thuê cho doanh nghiệp như các tỉnh lân cận đã thực hiện. Điều này cũng gây khó khăn rất nhiều cho các doanh nghiệp và các ngân hàng trong việc xác định giá trị tài sản trên đất thuê cũng như rủi ro về pháp lý khi bảo đảm tiền vay.

 Đề nghị UBND tỉnh Thái Nguyên chỉ đạo các Sở ban ngành trong tỉnh như: Sở tài nguyên, Sở khoa học công nghệ, Sở Tư pháp, Sở Kế hoạch đầu tư, Sở Tài chính, Cục thuế thuế, Sở công an… xây dựng trung tâm thông tin khách hàng tại tỉnh Thái Nguyên, cũng như các thông tin về quy hoạch, đất đai, tình hình cấp sổ đỏ cho người dân trên địa bàn..vv. Đây là kho thông tin về các tổ chức, cá nhân hoạt động kinh doanh trên địa bàn tỉnh Thái Nguyên. Với kho dữ kiện này sẽ cung cấp thông tin cho các TCTD để có cái nhìn khách quan nhất đối với việc cấp tín dụng của NH. Đây cũng là cách làm giảm thiểu rủi ro tín dụng đối với hoạt động kinh doanh của NH.

 Đặc biệt UBND tỉnh Thái Nguyên cần có sự quan tâm và hỗ trợ tốt hơn nữa cho các ngân hàng đang hoạt động trên địa bàn trong việc giải quyết, xử lý các khoản nợ xấu thông qua việc chỉ đạo các cấp chính quyền địa

phương, các cơ quan quản lý Nhà nước như Công an, Tòa án, Thi hành án, Trung tâm bán đấu giá… hỗ trợ một cách hiệu quả nhất việc thu hồi nợ xấu cho ngân hàng, không coi đây là việc nội bộ của ngành ngân hàng. Thực tế cho thấy để xử lý được một tài sản để thu hồi nợ phải qua rất nhiều các thủ tục hành chính và mất rất nhiều thời gian, chi phí.

4.3.2. Kiến nghị với Ngân hàng Nhà nước tỉnh Thái Nguyên

Chống sự cạnh tranh kém lành mạnh: Với sự mở rộng tính tự chủ và tự chịu trách nhiệm của các ngân hàng thương mại, NHNN đã giải phóng tính sáng tạo va chủ động của các ngân hàng trong hoạt kinh doanh. Tuy nhiên, đã xuất hiện tình trạng cạnh tranh kém lành mạnh, tranh giành khách hàng vay vốn giữa các ngân hàng như tín dụng để hoàn trả các khoản vay của các ngân hàng khác, hạ thấp các tiêu chuẩn, điều kiện vay vốn dẫn đến nguy cơ rủi ro tín dụng tăng cao. Do đó, NHNN cần có sự kiểm tra, kiểm soát có hiệu quả những hoạt động kinh doanh của các ngân hàng thương mại, đảm bảo sự phát triển bền vững và an toàn.

Ứng dụng các nguyên tắc cơ bản về giám sát ngân hàng hữu hiệu (25 nguyên tắc về giám sát ngân hàng của Ủy ban Basel) trong thực thi chức năng của một cơ quan quản lý Nhà nước và giám sát thị trường, hoàn thiện phương pháp kiểm soát và kiểm toán nội bộ trong các tổ chức tín dụng và hướng tới các chuẩn mực quốc tế. Hệ thống giám sát ngân hàng được hoàn thiện theo hướng nâng cao chất lượng phân tích tình hình tài chính và phát triển hệ thống cảnh báo sớm những tiềm ẩn trong hoạt động kinh doanh nói chung và cấp tín dụng nói riêng, thực hiện các cảnh báo sớm cho các ngân hàng thương mại, đảm bảo thị trường phát triển bền vững.

Nghiên cứu và triển khai các công cụ bảo hiểm tín dụng như hoán đổi tín dụng (Credit swap)… Đây là các công cụ của một thị trường tài chính phát triển cao nhằm giúp các ngân hàng thương mại phòng ngừa và bảo hiểm rủi ro tín dụng, san sẻ rủi ro và tạo tính linh hoạt trong quản lý danh mục các khoản