Tăng Cường Chỉ Đạo Triển Khai Hoạt Động Trải Nghiệm Cho Học Sinh Bán Trú

nguyện hè, Chiến dịch ngày thứ 7 tình nguyện… Để thực hiện hoạt động chiến dịch được tốt cần xây dựng kế hoạch để triển khai chiến dịch cụ thể, khả thi với các nguồn lực huy động được và học sinh phải được trang bị trước một số kiến thức, kĩ năng cần thiết để tham gia vào chiến dịch.

- Hoạt động nhân đạo trong trường phổ thông được thực hiện dưới nhiều hình thức khác nhau như: Hiến máu nhân đạo; Xây dựng quỹ ủng hộ các bạn thuộc gia đình nghèo, có hoàn cảnh khó khăn; Tết vì người nghèo và nạn nhân chất độc da cam; Quyên góp cho trẻ em mổ tim trong chương trình “Trái tim cho em”; Quyên góp đồ dùng học tập cho các bạn học sinh vùng cao; Tổ chức trung thu cho học sinh nghèo vùng sâu, vùng xa…

c. Điều kiện thực hiện biện pháp

- Nhà trường cần xác định rõ yêu cầu của việc đổi mới dạy học. Làm tốt công tác tuyên truyền để chính quyền và các ban ngành, đoàn thể, các tổ chức chính trị xã hội, hội cha mẹ học sinh…về vai trò của hoạt động TNST.

- Nhà trường cần điều phối các lực lượng giáo dục đúng với chức trách nhiệm vụ. Sắp xếp thời khóa biểu hợp lý, linh hoạt. có thể bố trí dạy học theo chủ đề, gắn với trải nghiệm sáng tạo ngay trên lớp, trong các giờ học hoặc trong các buổi học ngoại khóa tách biệt.

- Nhà trường cần huy động các nguồn lực về tài chính, cơ sở vật chất, trang thiết bị dạy học phục vụ cho quá trình tổ chức các hoạt động và mang những màu sắc đặc trưng của mối hình thức để tạo nên sự hứng thú đối với học sinh.

- Giáo viên cần học tập, trau dồi tri thức, sẵn sàng đổi mới, sáng tạo trong quá trình thực hiện các hình thức hoạt động trải nghiệm. Dám đối mặt với những khó khăn thử thách.

- Giáo viên không nên ôm đồm quá nhiều chủ đề cùng một lúc mà cần thực hiện theo kế hoạch của nhà trường và của bản thân đề ra. Phải tôn trọng những đặc trưng riêng của mối hình thức trải nghiệm để đảm bảo tính khả thi, tính hiệu quả và tính thực tiễn cao.

- Vào những thời điểm khác nhau phải lựa chọn những hình thức trải nghiệm phù hợp để tạo nên sự kết nối và những thông điệp cần thiết trong nhân thức của học sinh.

- Học sinh cần phải được tổ chức, hướng dẫn trang bị kiến thức, kỹ năng và điều kiện để tham gia các hình thức trải nghiệm sáng tạo khác nhau.

Có thể bạn quan tâm!

Xem toàn bộ 150 trang tài liệu này.

- Xây dựng được niềm tin cho học sinh. Xây dựng được đội ngũ cán bộ lớp tự quản, gương mẫu nhiệt tình có trách nhiệm, biết tổ chức, xắp xếp công việc được giao, là cách tay phải hỗ trợ đắc lực cho các thầy cô giáo.

3.2.4. Tăng cường chỉ đạo triển khai hoạt động trải nghiệm cho học sinh bán trú ở trường các THPT khu vực phía tây tỉnh Yên Bái

a. Mục tiêu biện pháp

Nhằm đảm bảo nội dung thực hiện đảm bảo các nguyên lý giáo dục, bán sát mục tiêu đổi mới căn bản, toàn diện trong giáo dục. Thực hiện đúng mục tiêu, nội dung, hình thức, phương pháp mà kế hoạch đã đề ra. Việc chỉ đạo triển khai sẽ sắp xếp các nôi dung công việc gắn với con người, bộ phận, tổ chức cụ thể để hiện thực hóa nội dung của văn bản.. Qua đó thể hiện vai trò, năng lực người quản lý. Tổ chức, điều hành hoạt động nhóm hiệu quả và tạo được động lực cho mọi người. Kịp thời xử lý những phát sinh, vướng mắc trong quá trình thực hiện. Đề xuất được các giải pháp khác nhau cho những vấn đề đặt ra, thực hiện được giải pháp giải quyết vấn đề một cách phù hợp, có căn cứ khoa học, đánh giá được hiệu quả của các giải pháp, suy ngẫm về cách thức và tiến trình giải quyết vấn đề để điều chỉnh và vận dụng trong điều kiện phát sinh mới.

b. Nội dung và cách thức thực hiện biện pháp

Quá trình chỉ đạo triển khai phải được dựa trên các nguyên tắc trong quản lý giáo dục. Đảm bảo các yêu cầu đổi mới căn bản toàn diện trong giáo dục. Nội dung chương trình hoạt động trải nghiệm tập trung hướng nghiệp tiếp tục phát triển những phẩm chất và năng lực đã hình thành từ giai đoạn giáo dục cơ bản thông qua hoạt động phát triển cá nhân, hoạt động lao động, hoạt động xã hội và phục vụ cộng đồng và hoạt động giáo dục hướng nghiệp nhưng tập trung cao hơn vào việc phát triển năng lực định hướng nghề nghiệp. Thông qua các chủ đề sinh hoạt tập thể, hoạt động lao động sản xuất, câu lạc bộ hướng nghiệp và các hoạt động định hướng nghề nghiệp khác, học sinh được đánh giá và tự đánh giá về năng lực, sở trường, hứng thú liên quan đến nghề nghiệp; có thể tự chọn cho mình ngành nghề phù hợp; được rèn luyện phẩm chất và năng lực để thích ứng với nghề nghiệp tương lai.

- Trong quá trình triển khai hoạt động không nên quá máy móc và cứng nhắc. cần đảm bảo tính mở, linh hoạt, sáng tạo và tính chủ động của người trực tiếp thực hiện. Để giáo viên và học sinh lựa chọn hình thức, không gian, thời gian hoạt động sao cho phù hợp với hoàn cảnh và điều kiện hiện có của nhà trường và học sinh.

- Trong quá trình triển khai người quản lý vừa phải đảm bảo được vai trò của mình vừa đảm bảo tính tập trung dân chủ trong giáo dục. Kết nối được các bộ phận trong thực hiện mục tiêu chung, phát huy tính chủ động tích cực của các lực lượng giáo dục. Đồng thuận nhất trí cao trong quá trình giải quyết những khó khăn và những phát sinh của công việc. Tổng hợp các ý kiến, kịp thời đề xuất các biệt pháp giải quyết.

- Trong quá trình chỉ đạo triển khai người quản lý cần nắm vững đặc điểm của học sinh, nắm vững trình độ phát triển nhân cách và trình độ phát triển của tập thể lớp. Để chỉ đạo và kiểm soát việc giao nhiệm vụ cho học sinh hay tập thể lớp đạt hiệu quả cao.

- Cần xác định các phương pháp kiểm tra, đánh giá và thực hiện kế hoạch hiệu quả, khoa học. Cần kiểm tra đánh giá ở tất cả các khâu thực hiện để hỗ trợ, kịp thời điều chỉnh những vấn đề chưa phù hợp hoặc có phát sinh trong quá trình thực hiện.

- Đánh giá kết quả hoạt động TN thông qua quá trình nhận thức, hình thành các năng lực, phẩm chất của học sinh bán trú trong nhà trường.

- Tổ chức họp hội đồng giáo dục cả trước và sau quá trình thực hiện, rút kinh nghiệm để có những bài học bổ ích cho những lần tổ chức tiếp theo. Có khen thưởng kịp thời với những cá nhân đạt thành tích tốt.

c. Điều kiện thực hiện biện pháp

- Muốn quá trình chỉ đạo triển khai đạt hiệu quả cao người quản lý càn nắm vững mục tiêu và nội dung kế hoạch thực hiện.nắm vững các đặc thù của nà trường từ: Đội ngũ giáo viên, đặc thù học sinh bán trú và các điều kiện về cơ sở vật chất cùng các nguồn giáo dục khác có thể huy động và hỗ trợ quá trình thực hiện hoạt động TN.

-Về phía người cán bộ quản lý cần có kỹ năng triển khai các hoạt động trải nghiệm sáng tạo. như việc phân công công việc một cách hợp lý, truyền đạt công việc đầy đủ và đúng đắn đến từng thành viên, phối hợp các hoạt động để đạt mục tiêu chung, kịp thời phát hiện các yếu tố sai sót để khắc phục.

- Kế hoạch thực hiện cần được thông báo tới tất cả các đối tượng, bộ phận, nguồn lực có liên quan. Có văn bản, nội dung chỉ đạo cụ thể. Với những nội dung chương trình lớn cần họp hội đồng giáo dục, đưa ra phương án thực hiện, lấy ý kiến bổ sung để làm căn cứ thực hiện.

- Cần phân công nhiệm vụ cụ thể tới từng tổ bộ môn, giáo viên chủ nhiệm, cán bộ đoàn, tập thể lớp và các cá nhân có liên quan. Giao nhiệm vụ cần đúng người, đúng việc, đúng sở trường. Đưa ra mục tiêu hướng tới và yêu cầu về chất lượng công việc cần đạt tới.

- Người lãnh đạo cần biết khích lê, động viên, kết nối các bộ phận, các nguồn lực giáo dục vào đúng những vị trí cần thiết để phát huy đúng vai trò của mình. Tránh phân công công việc chồng chéo, quan liêu, phiến diện trong quá trình chỉ đạo triển khai thực hiện.

- Cần nắm bắt tâm tư tình cảm, nguyện vọng và mong muốn của học sinh trong việc tham gia các hoạt động TN. Với những hoạt đông nhàm chán, thiếu hiệu quả thì cần thiết phải đổi mới hoặc tạm dừng thực hiện.

- Cần phải thực hiện quá trình kiểm tra, giám sát các hoạt động TN cần: Đánh giá kết hoạch hoạt động TN bám sát mục tiêu giáo dục, thực tiễn hay chưa; Đánh giá trong quá trình triển khai, thực hiện; Đánh giá tổng kết sau khi thực hiện công việc.

- Cần tổ chức họp rút kinh nghiệm, có khen thưởng và kỷ luật rõ ràng, kịp thời sau mỗi hoạt động.

3.2.5. Đổi mới kiểm tra, giám sát, đánh giá kết quả hoạt động trải nghiệm cho học sinh bán trú ở trường các THPT khu vực phí tây tỉnh Yên Bái

a) Mục tiêu của biện pháp

Đổi mới kiểm tra, giám sát, đánh giá kết quả hoạt động TN thông qua việc xác định mục đích đánh giá, nội dung đánh giá, xây dựng tiêu chí đánh giá hoạt động trải nghiệm để giáo viên đánh giá kết quả quá trình tham gia hoạt động của học sinh, làm cơ sở xếp loại đạo đức, hạnh kiểm của học sinh trong quá trình học tập, tu dưỡng ở các trường THPT; đồng thời làm cơ sở xếp loại thi đua khối lớp và đánh giá đội ngũ giáo viên; căn cứ vào kết quả hoạt động Hiệu trưởng phản hồi, điều chỉnh, rút kinh nghiệm tổ chức hoạt động trải nghiệm sáng tạo theo chủ đề giáo dục cho giáo viên, học sinh trong toàn trường để phấn đấu dành kết quả cao hơn.

b) Nội dung và cách thực hiện biện pháp

- Hiệu trưởng phải xây dựng tiêu chuẩn, cơ chế giám sát tổ chức hoạt động TN trên quy mô toàn trường, quy mô khối lớp và quy mô từng lớp, có chế tài xử lý nếu giáo viên, học sinh vi phạm những quy định chung về hoạt động TN.

- Muốn đánh giá kết quả tổ chức hoạt động trải nghiệm cho học sinh, người Hiệu trưởng; trong đó có tham mưu của các Phó Hiệu trưởng, cán bộ Đoàn, Hội đồng sư phạm thực hiện các nội dung sau:

+ Xác định rõ mục tiêu, yêu cầu tổ chức các hoạt động trải nghiệm cho học sinh trường THPT, tránh nhận thức sai lệch, cho rằng, các hoạt động này ảnh hưởng việc học tập của học sinh và việc giảng dạy của giáo viên;

+ Xác định nội dung, phương pháp và hình thức tổ chức hoạt động trải nghiệm s được thiết kế tổng thể theo tháng, học kỳ, năm của trường dựa trên chương trình giáo dục của Bộ GD&ĐT hướng dẫn và phát triển chương trình giáo dục nhà trường đã được phê duyệt. Chương trình hoạt động trải nghiệm của trường được thiết kế phù hợp đối tượng là học sinh của trường THPT Thái Nguyên và phù hợp điều kiện cơ sở vật chất của nhà trường; được sự quan tâm của các cấp ủy Đảng, Chính quyền, cha mẹ học sinh;

+ Xác định chuẩn đánh giá dựa trên kiến thức, kỹ năng, thái độ đạt được ở học sinh qua các loại hình và nội dung hoạt động;

+ Xác định tiêu chí đánh giá và công cụ đo kết quả đạt được ở mỗi học sinh và tập thể học sinh;

+ Hình thành bộ tiêu chí đánh giá thi đua cho từng chủ đề hoạt động theo khối lớp, toàn trường và phải được thống nhất trong ban lãnh đạo nhà trường;

+ Các hoạt động cụ thể theo lớp phải do GVCN, GV bộ môn thiết kế tiêu chuẩn đánh giá kết quả hoạt động trải nghiệm sáng tạo theo chủ đề giáo dục của học sinh ngay trong giáo án kế hoạch hoạt động giáo dục của giáo viên;

+ Triển khai thống nhất tiêu chí đánh giá quản lý hoạt động trải nghiệm sáng tạo theo chủ đề giáo dục trong ban lãnh đạo trường, Hội đồng sư phạm ngay từ đầu năm học;

+ Ban giám hiệu thường xuyên tiến hành kiểm tra kế hoạch giáo dục của GVCN qua từng chủ đề trước khi tiến hành;

+ Hướng dẫn GVCN thiết kế hoạt động giáo dục theo mẫu và thống nhất tiêu chí đánh giá, xếp loại học sinh tham gia hoạt động giáo dục;

+ Sau các hoạt động giáo dục Ban giám hiệu thu thập thông tin qua báo cáo tổng kết hoạt động trải nghiệm của GVCN, thành lập Ban giám khảo đánh giá hoạt động trải nghiệm sáng tạo theo chủ đề giáo dục của từng lớp theo chủ đề, kết hợp báo cáo tổng kết của giáo viên chủ nhiệm.

+ Thông báo kết quả đánh giá hoạt động giáo dục của các lớp trước toàn trường và trong các cuộc họp GVCN.

- Ngoài ra, Hiệu trưởng cần tăng cường kiểm tra, giám sát việc thực hiện mục tiêu, nội dung, chương trình hoạt động TN do giáo viên tổ chức trong khuôn viên nhà

trường hoặc ngoài khuôn viên nhà trường, kiểm tra hoạt động của giáo viên từ khâu soạn giáo án, đến khâu tổ chức hoạt động và đánh giá kết quả hoạt động. Kiểm tra ý thức thái độ tham gia và những kết quả đạt được của học sinh. Những kết quả kiểm tra phải được phản hồi tới giáo viên và học sinh để kịp thời điều chỉnh nâng cao chất lượng hoạt động.

c) Điều kiện thực hiện biện pháp

- Các lực lượng giáo dục trong và ngoài nhà trường phải phối kết hợp tốt và có tinh thần trách nhiệm cao để tổ chức các hoạt động trải nghiệm cho HS đạt kết quả cao.

- Xác định được chuẩn và tiêu chí đo kết quả đạt được ở học sinh.

- Cán bộ tham gia đánh giá kết quả hoạt động trải nghiệm hải công bằng, khách quan.

3.3. Mối quan hệ giữa các biện pháp quản lý HĐTN của học sinh bán trú ở các trường THPT khu vực phía tây tỉnh Yên Bái

Các biện pháp đề xuất là cách thức để khắc phục những hạn chế còn tồn trong quá trình thực hiện các hoạt động trải nghiệm. Đồng thời, thông qua các biện pháp này sẽ phát huy được ưu điểm, những mạnh mặt đã làm được, huy động được tốt hơn nữa các nguồn lực giáo dục trong và ngoài nhà trường tham gia vào hoạt động TN để hình thành các năng lực phẩm chất của học sinh được tốt hơn, hiệu quả hơn. Các biện pháp đề xuất trên đây có mối quan hệ thống nhất, biện chứng với nhau, phụ thuộc vào nhau, việc thực hiện tốt biện pháp này sẽ chi phối việc thực hiện các biện pháp còn lại vì vậy cần phối hợp hài hoà các biện pháp trong quá trình thực hiện hoạt động thì mới nâng cao được chất lượng và hiệu quả hoạt động TN.

Quá trình xây dựng kế hoạch và thực hiện chỉ đạo triển khai, huy động được các nguồn lực giáo dục có tâm huyết là điều kiện quan trọng để hoạt động TN đạt hiệu quả. Việc đảm bảo các điều kiện để tổ chức hoạt động TN đòi hỏi các yếu tố tổng hợp cả về nguồn lực con người, nguồn lực vật chất và đối tượng học sinh. Bởi vì sản phẩm của giáo dục nói chung và hoạt động TN cho học sinh bán trú ở các trường THPT khu vực phía tây tỉnh Yên Bái nói riêng chính là nhân cách, các năng lực làm chủ bản thân, năng lực hành động xã hội… của HS. Để góp phần nâng cao kinh nghiệm quản lý, chỉ đạo tổ chức hoạt động TN phải có việc kiểm tra đánh giá, tổng kết rút kinh nghiệm sau mỗi hoạt động, từ đó rút ra bài học phát huy những mặt tích cực và tránh những mặt còn hạn chế trong những lần tổ chức sau. Việc kiểm tra đánh giá phải dựa trên kế hoạch đề ra, yêu cầu về mục tiêu giáo dục cần đạt của hoạt động và đánh giá cần dựa vào một quy trình thống nhất thì kết quả mới mang tính khách quan tin cậy.

5 biện pháp trên đều quan trọng và có mối quan hệ chặt chẽ với nhau, mỗi biện pháp là một mắt xích quan trọng không thể coi nhẹ biện pháp nào. Mỗi biện pháp có thế mạnh riêng nhưng tuỳ thuộc vào từng điều kiện hoàn cảnh tuỳ từng môi trường, nhà trường mà có biện pháp thích ứng, hiệu quả cần thiết hơn. Trong các biện pháp nêu trên biện pháp 1 có tính cơ sở, nhóm các biện pháp 2,3,4 là các biện pháp quản lý cơ bản, nhóm các biện pháp 5, là các biện pháp có tính điều kiện để thực hiện các biện pháp quản lý. Muốn đạt được hiệu quả cao trong quá trình tổ chức hoạt động TN thì không được coi nhẹ biện pháp nào, mà cần thực hiện một cách đồng bộ tất cả các biện pháp vì các biện pháp đó gắn kết chặt chẽ với nhau, quan hệ ràng buộc chi phối lẫn nhau, tạo điều kiện hỗ trợ và bổ sung cho nhau trong quá trình quản lý của người Hiệu trưởng.

3.4. Khảo nghiệm tính cấp thiết và khả thi của các biện pháp đề xuất

3.4.1. Đối tượng khảo sát

Trên cơ sở các biện pháp đã đề xuất chúng tôi thăm dò, lấy ý kiến của CBQL, GV, nhằm khẳng định tính cần thiết và khả thi của biện pháp. Từ đó, có cơ sở áp dụng, triển khai các biện pháp đã đề xuất trong việc tổ chức các hoạt động trải nghiệm cho học sinh nhằm nâng cao chất lượng giáo dục toàn diện của nhà trường.

3.4.2. Cách thức tiến hành khảo sát

Xây dựng phiếu khảo sát về các mức độ cần thiết và khả thi của các biện pháp (phụ lục 3), xin ý kiến chuyên gia về các biện pháp đề xuất.

3.4.3. Mục đích khảo sát

Đánh giá mục đích và tính hiệu quả mức độ cần thiết và tính khả thi của 6 biện pháp đề xuất nhằm quản lý có hiệu quả hoạt động TN cho học sinh. Từ đó, có những điều chỉnh và áp dụng các biện pháp quản lý hoạt động TN.

3.4.5. Nội dung khảo sát

Khảo sát về mức độ cần thiết và tính khả thi của 5 biện pháp đề xuất nhằm quản lý có hiệu quả hoạt động TN cho học sinh.

3.4.6. Kết quả khảo sát

* Mức độ cần thiết của các biện pháp quản lý hoạt động trải nghiêm cho học sinh bán trú ở các trường THPT khu vực phía tây tỉnh Yên Bái.

QUY TRÌNH KHẢO NGHIỆM

Bước 1: Xác định nội dung phiếu hỏi xin ý kiến của các chuyên gia về các biện pháp quản lý hoạt động trải nghiệm tại nhà trường phổ thông.

Bước 2: Xác định tiêu chuẩn và lựa chọn các chuyên gia.

Các chuyên gia được tham khảo ý kiến về các biện pháp đề xuất được lựa chọn theo các yêu cầu sau:

- Có kinh nghiệm thực tiễn về công tác chỉ đạo chuyên môn cho các trường THPT

- Có thâm niên trong công tác quản lý các hoạt động dạy học tại các trường THPT có học sinh bán trú theo học

- Đã từng được đào tạo (bồi dưỡng) chuyên môn về công tác quản lý giáo dục.

- Giáo viên là cốt cán chuyên môn tiểu học của huyện.

- Giáo viên trực tiếp dạy học và là tổ trưởng chuyên môn tại các trường THPT khu vực phía tây tỉnh Yên Bái.

Từ việc đề xuất các biện pháp tăng cường quản lý hoạt động trải nghiệm cho học sinh bán trú ở các trường THPT khu vực phía tây tỉnh Yên Bái. chúng tôi đã thăm dò ý kiến của 50 chuyên gia về tính cần thiết và tính khả thi của các biện pháp này, bao gồm: 10 cán bộ quản lý các cấp và 40 giáo viên. Bước 3: Xin ý kiến các chuyên gia và xử lý các phiếu hỏi.

Cách thức cho điểm tính cần thiết như sau:

- Rất cần thiết: 3 điểm

- Cần thiết: 2 điểm

- Không cần thiết: 1 điểm

Cách thức cho điểm tính khả thi như sau:

- Rất khả thi: 3 điểm

- Khả thi: 2 điểm

- Không khả thi: 1 điểm

Với thang điểm này, điểm chênh lệch của mỗi mức độ đạt được là 0.66, cụ thể như sau:

- Mức độ RCT, RKT: 2.33 ≤ ĐTB ≤ 3

- Mức độ Cần thiết, Khả thi: 1.67 ≤ ĐTB ≤ 2.32

- Mức độ KCT, KKT: 1 ≤ ĐTB ≤ 1.66