Mục Tiêu Quản Lý Hoạt Động Dạy Học Tích Hợp Các Môn Khoa Học Tự Nhiên Ở

- Thực hiện các chế độ chính sách của Nhà nước đối với giáo viên, nhân viên, học sinh; tổ chức thực hiện quy chế dân chủ trong hoạt động của nhà trường; thực hiện công tác xã hội hoá giáo dục của nhà trường;

- Chỉ đạo thực hiện các phong trào thi đua, các cuộc vận động của ngành; thực hiện công khai đối với nhà trường;

- Được đào tạo nâng cao trình độ, bồi dưỡng chuyên môn, nghiệp vụ và hưởng các chế độ, chính sách theo quy định của pháp luật.

Qua đó cho thấy, để đảm bảo thực hiện được những yêu cầu về nhiệm vụ và quyền hạn nêu trên, đặc biệt trong bối cảnh giáo dục của giai đoạn hiện nay, đòi hỏi người HT phải không ngừng rèn luyện, phấn đấu toàn diện về phẩm chất lẫn năng lực.

Trong quản lý hoạt động DHTH các môn KHTN, Hiệu trưởng là người chịu trách nhiệm điều hành, quản lý hoạt động này nhằm đạt được mục tiêu đề ra. Hiệu trưởng là người chỉ đạo, quản lý việc lập kế hoạch tổ chức hoạt động DHTH các môn KHTN tại các nhà trường, tổ chức thực hiện, chỉ đạo các lực lượng giáo dục trong nhà trường thực hiện hiệu quả kế hoạch. Hiệu trưởng còn có vai trò quan trọng trong việc kiểm tra, đánh giá kết quả thực hiện DHTH các môn KHTN đảm bảo mục tiêu giáo dục đề ra. Do vậy Hiệu trưởng cần có khả năng tổ chức trong thực tiễn, luôn tìm tòi đổi mới hoạt động QL, đổi mới các hoạt động sư phạm của nhà trường. Đặc biệt, để thực hiện các nhiệm vụ đổi mới giáo dục trong thời kỳ CNH - HĐH hiện nay, người HT cần tận dụng các cơ hội để tìm kiếm các nguồn lực, vận động khai thác những nguồn kinh phí to lớn của các tổ chức, lực lượng bên ngoài xã hội hỗ trợ cho các hoạt động giáo dục của nhà trường nói chung và công tác quản lý hoạt động DHTH các môn KHTN ở các trường THCS nói riêng.

1.3.2. Mục tiêu quản lý hoạt động dạy học tích hợp các môn khoa học tự nhiên ở trường THCS

Mục tiêu quản lý hoạt động DHTH tích hợp các môn KHTN tại các trường THCS là việc thực hiện kế hoạch bám sát mục tiêu giáo dục ở bậc nói chung và việc xác định được yêu cầu của DHTH các môn KHTN cho học sinh nói riêng. Nước ta đang trong thời kỳ công nghiệp hóa, hiện đại hóa, phấn đấu đến năm 2020 về cơ bản trở thành một nước công nghiệp theo hướng hiện đại. Đảng ta xác định, đây vừa là cơ hội, vừa là thách thức cho giáo dục nói chung và giáo dục phổ thông nói riêng. Vì thế, giáo dục phổ thông phải hướng tới đổi mới toàn diện, sâu sắc hơn, quy mô hơn. Đảng và Nhà nước sẽ tiếp tục đầu tư cho giáo dục nhằm nâng cao chất lượng học tập, rèn luyện của học sinh để góp phần tích cực đẩy mạnh sự nghiệp công nghiệp hóa, hiện đại hóa đất nước.

Nghị quyết Hội nghị lần thứ 8, Ban Chấp hành Trung ương khóa XI số 29-NQ/TƯ về đổi mới căn bản, toàn diện giáo dục và đào tạo, đáp ứng yêu cầu công nghiệp hóa, hiện đại hóa trong điều kiện kinh tế thị trường định hướng xã hội chủ nghĩa và hội nhập quốc tế. đã khẳng định: Đối với giáo dục phổ thông, tập trung phát triển trí tuệ, thể chất, hình thành phẩm chất, năng lực công dân, phát hiện và bồi dưỡng năng khiếu, định hướng nghề nghiệp cho học sinh. Nâng cao chất lượng giáo dục toàn diện, chú trọng giáo dục lý tưởng, truyền thống, đạo đức, lối sống, ngoại ngữ, tin học, năng lực và kỹ năng thực hành, vận dụng kiến thức vào thực tiễn. Phát triển khả năng sáng tạo, tự học, khuyến khích học tập suốt đời. Hoàn thành việc xây dựng chương trình giáo dục phổ thông giai đoạn sau năm 2015. Bảo đảm cho học sinh có trình độ trung học cơ sở (hết lớp 9) có tri thức phổ thông nền tảng, đáp ứng yêu cầu phân luồng mạnh sau trung học cơ sở trung học phổ thông phải tiếp cận nghề nghiệp và chuẩn bị cho giai đoạn học sau phổ thông có chất lượng. Nâng cao chất lượng phổ cập giáo dục, thực hiện giáo dục bắt buộc 9 năm từ sau năm 2020.

Do vậy, mục tiêu quản lý hoạt động DHTH các môn KHTN nhằm thực hiện mục tiêu của giáo dục ở bậc THCS, đó là: Giúp học sinh củng cố và phát

triển những kết quả của giáo dục tiểu học; có học vấn phổ thông ở trình độ cơ sở và những hiểu biết ban đầu về kỹ thuật và hướng nghiệp để tiếp tục học trung học phổ thông, trung cấp, học nghề hoặc đi vào cuộc sống lao động[15].

Có thể bạn quan tâm!

Xem toàn bộ 107 trang tài liệu này.

1.3.3. Nguyên tắc quản lý hoạt động dạy học tích hợp các môn KHTN ở trường THCS

Nguyên tắc quản lý hoạt động DHTH các môn KHTN là những quy tắc cơ bản, nền tảng cần phải tuân theo trong tổ chức hoạt động quản lý nhằm đạt được mục tiêu giáo dục tích hợp các môn KHTN đã đề ra. Do vậy cần đảm bảo một số nguyên tắc cơ bản sau:

Một là nguyên tắc đảm bảo tính kế hoạch: Phải có kế hoạch chính xác, cần xác định rõ thời gian, mục tiêu cần đạt, các biện pháp thực hiện và kết quả mong đợi, những nguồn lực cần huy động; Phải dự kiến trước việc kiểm tra thực hiện kế hoạch, công cụ đo, đánh giá mức độ hoàn thành và các điều chỉnh có thể thực hiện nhằm đạt mục tiêu của kế hoạch.

Đây là một nguyên tắc đòi hỏi nhà quản lý giáo dục cần phải quán triệt trong hoạt động quản lý. Thực hiện nguyên tắc này sẽ tăng cường tính chủ động trong quá trình điều hành và thực hiện các nhiệm vụ của chủ thể và khách thể quản lý, giảm bớt sự bất định trong quản lý giáo dục và tạo khả năng thực hiện công việc một cách hiệu quả. Khi thực hiện nguyên tắc này cần đảm bảo:

- Phải đưa mọi hoạt động quản lý giáo dục vào kế hoạch.

- Chủ thể quản lý giáo dục phải được trang bị những kiến thức cơ bản về kế hoạch.

Hai là nguyên tắc đảm bảo sự thống nhất trong hệ thống quản lý giáo dục: Đảm bảo sự thống nhất từ Bộ Giáo dục tới các cơ sở giáo dục về quan điểm chỉ đạo, mục tiêu, nội dung các giải pháp cơ chế thực hiện. Đồng thời phải tiến hành sự phân cấp trong quản lý để đảm bảo tính thống nhất, tính hiệu quả của quản lý giáo dục. Khi thực hiện nguyên tắc này cần đảm bảo:

- Trong nhà trường Hiệu trưởng phải biết ủy quyền, giao việc cho cấp dưới và thống nhất quan điểm chỉ đạo các hoạt động giáo dục.

- Trong kiểm tra đánh giá các hoạt động giáo dục cần có quan điểm xuyên suốt về mục tiêu, tiêu chí, nội dung phương pháp đánh giá kết quả giáo dục nhằm tạo sự thống nhất, đồng bộ trong hoạt động.

Ba là nguyên tắc đảm bảo tính khoa học: Quản lý hoạt động giáo dục phải xây dựng trên hệ thống tri thức sâu rộng, trên sự tổng kết quá trình phát triển của lý luận quản lý, nhận thức được những quy luật khách quan của giáo dục, của tự nhiên xã hội để sử dụng trong thực tiễn quản lý. Quản lý hoạt động giáo dục ở nhà trường mang tính chất tổng hợp rất cao. Nó không chỉ dựa vào kinh nghiệm mà phải am hiểu tri thức của nhiều ngành khoa học và sự hiểu biết sâu sắc về lĩnh vực lý luận quản lý giáo dục.

Yêu cầu đối với thực hiện nguyên tắc đòi hỏi nhà quản lý giáo dục phải tuân thủ nghiêm ngặt quy trình khoa học khi ra các quyết định hoặc xử lý thông tin để xác định mục tiêu.

Bốn là nguyên tắc tính hiệu quả, thiết thực và cụ thể: Đây là nguyên tắc đòi hỏi quản lý hoạt động giáo dục phải đạt được cả hiệu quả trong và hiệu quả ngoài. Hiệu quả trong là sự hài lòng của cán bộ, giáo viên và người học và thành tích đạt được của người học, sự đáp ứng mục tiêu của sản phẩm giáo dục... Hiệu quả ngoài đó là sự đáp ứng về nhân cách của người được đào tạo đối với yêu cầu của xã hội. Yêu cầu đối với thực hiện nguyên tắc là:

- Khi đưa ra các quyết định quản lý cần tính đến hiệu quả của chúng và đáp ứng được yêu cầu thực tiễn.

- Trong quá trình quản lý cần hiểu biết đầy đủ tường tận tình hình thực tế của nhà trường và địa phương, biết xác định các vấn đề cơ bản then chốt trong từng thời gian để tập trung giải quyết.

Năm là nguyên tắc đảm bảo kết hợp hài hòa các lợi ích: Quản lý hoạt động giáo dục thực chất là quản lý con người nhằm phát huy tính tích cực lao động sáng tạo của người lao động. Song động lực của quản lý (cả chủ thể và đối tượng quản lý) là lợi ích. Do vậy, phải đảm bảo cân đối hài hòa giữa lợi ích

của nhà trường với lợi ích của giáo viên, lợi ích của người học và lợi ích xã hội. Kết hợp hài hòa các lợi ích phải được xem xét đề ra ngay từ khi xây dựng kế hoạch đến tổ chức, chỉ đạo và kiểm tra đánh giá.

Do vậy, khi thực hiện công tác quản lý hoạt động DHTH các môn KHTN trong trường THCS, Hiệu trưởng các nhà trường cần kết hợp hài hòa các nguyên tắc trong quản lý để đảm bảo thực hiện có hiệu quả mục tiêu giáo dục đề ra.

1.3.4. Nội dung quản lý hoạt động dạy học tích hợp các môn KHTN ở trường THCS

1.3.4.1. Xây dựng kế hoạch quản lý hoạt động dạy học tích hợp các môn KHTN

Kế hoạch là việc sắp xếp công việc cụ thể cho một thời gian nhất định: tuần, tháng, học kỳ, năm học. Kế hoạch thực hiện hoạt động DHTH các môn KHTN là trình tự những nội dung giáo dục, các hình thức tổ chức thực hiện được bố trí, sắp xếp theo thứ tự thời gian của năm học.

Lập kế hoạch thực hiện hoạt động DHTH các môn KHTN ở trường THCS bao gồm:

- Chương trình, kế hoạch chung của nhà trường trong việc thực hiện hoạt động DHTH các môn KHTN.

- Chỉ đạo việc xây dựng kế hoạch, chương trình DHTH các môn KHTN của CBGV trong nhà trường.

- Kế hoạch chương trình thực hiện DHTH các môn KHTN theo định kỳ thời gian (tuần, tháng, học kỳ, năm học) của GV.

- Chỉ đạo điều hành, giám sát việc thực hiện kế hoạch thực hiện DHTH các môn KHTN của CBGV và học sinh trong nhà trường.

- Kế hoạch bồi dưỡng CBGV thực hiện DHTH các môn KHTN.

- Kế hoạch phối hợp các lực lượng giáo dục trong việc thực hiện DHTH các môn KHTN.

- Kế hoạch đầu tư và sử dụng cơ sở vật chất cũng như các điều kiện thực hiện hoạt động DHTH các môn KHTN.

- Kế hoạch kiểm tra đánh giá kết quả thực hiện hoạt động DHTH các môn KHTN.

1.3.4.2. Tổ chức thực hiện kế hoạch dạy học tích hợp các môn KHTN

Để thể hiện được vai trò tổ chức thực hiện kế hoạch DHTH các môn KHTN ở trường THCS, Hiệu trưởng cần phải xây dựng và duy trì một cơ cấu tổ chức nhất định về những vai trò, nhiệm vụ của từng tổ chức, cá nhân trong việc thực hiện kế hoạch DHTH các môn KHTN, cụ thể là:

- Phân công các thành viên thực hiện kế hoạch DHTH các môn KHTN trong nhà trường mà lực lượng chủ yếu là tổ KHTN, các giáo viên (GVCN, giáo viên bộ môn, cán bộ Đoàn, Đội).

- Xác định mục tiêu, nội dung, biện pháp và hướng dẫn cách thức tổ chức thực hiện kế hoạch DHTH các môn KHTN với từng khối lớp.

- Lựa chọn giáo viên là người có năng lực để tổ chức thực hiện kế hoạch DHTH các môn KHTN có hiệu quả.

- Tổ chức bồi dưỡng giáo viên thực hiện nội dung, chương trình về hoạt động giáo dục theo hướng tích hợp, nâng cao năng lực cho giáo viên về DHTH các môn KHTN và phương pháp giáo dục cho học sinh.

- Huy động các cán bộ cốt cán là tổ trưởng chuyên môn, GV có tay nghề giỏi, có kinh nghiệm tổ chức trong công tác thực hiện DHTH các môn KHTN tập huấn hướng dẫn GV.

- Huy động nguồn lực phục vụ cho các hoạt động DHTH các môn KHTN như: Huy động nguồn nhân lực tham gia thực hiện, huy động nguồn tài chính, cơ sở vật chất phục vụ cho DHTH các môn KHTN trong nhà trường…

1.3.4.3. Chỉ đạo thực hiện kế hoạch dạy học tích hợp các môn KHTN

Chỉ đạo thực hiện kế hoạch DHTH các môn KHTN trong trường THCS là quá trình tác động cụ thể của Hiệu trưởng tới các cá nhân, tổ chức đoàn thể trong nhà trường nhằm biến những nhiệm vụ chung của DHTH các môn KHTN thành hoạt động thực tiễn của các bộ phận thực hiện DHTH các môn KHTN

cho học sinh diễn ra đúng hướng, đúng kế hoạch, tập hợp và phối hợp các lực lượng giáo dục sao cho đạt hiệu quả.

Việc chỉ đạo thực hiện DHTH các môn KHTN sẽ đạt hiệu quả cao nếu trong quá trình chỉ đạo Hiệu trưởng biết kết hợp giữa sử dụng uy quyền và thuyết phục, động viên kích thích, tôn trọng, tạo điều kiện cho người dưới quyền được phát huy năng lực và tính sáng tạo của họ.

Hiệu trưởng chỉ đạo tổ KHTN lập kế hoạch tổ chức hoạt động DHTH các môn KHTN thông qua các môn KHTN.

Hiệu trưởng chỉ đạo tổ KHTN hướng dẫn giáo viên xây dựng kế hoạch DHTH các môn KHTN.

Hiệu trưởng chỉ đạo tổ KHTN, hướng dẫn giáo viên tổ chức thực hiện kế hoạch DHTH các môn KHTN.

Hiệu trưởng chỉ đạo tổ KHTN tăng cường bồi dưỡng năng lực DHTH các môn KHTN cho giáo viên.

Hiệu trưởng chỉ đạo đổi mới kiểm tra, đánh giá theo hướng tiếp cận năng lực.

Tóm lại, với kế hoạch thực hiện hoạt động DHTH các môn KHTN đã được đề ra thì hoạt động chỉ đạo, điều khiển của người hiệu trưởng là rất cần thiết trong suốt quá trình thực hiện. Điều này giúp cho việc thực hiện quản lý hoạt động DHTH các môn KHTN được tiến hành một cách khả thi và đúng mục tiêu giáo dục đề ra. Hiệu trưởng xem xét, cân nhắc đề ra những công việc cụ thể cho từng giai đoạn của quá trình thực hiện, hướng dẫn CBGV, học sinh việc thực hiện và giải quyết những khó khăn vướng mắc, uốn nắn điều chỉnh những sai lệch trong quá trình thực hiện DHTH các môn KHTN.

1.3.4.4. Kiểm tra, đánh giá kết quả thực hiện dạy học tích hợp các môn KHTN

Trong quản lý hoạt động DHTH các môn KHTN ở trường THCS việc kiểm tra đánh giá có ý nghĩa không chỉ đối với nhà quản lý giáo dục mà còn có ý nghĩa đối với học sinh. Bởi vì, qua kiểm tra đánh giá của giáo viên, học sinh hiểu rõ hơn về những hoạt động của mình, khẳng định được mình. Từ đó hoạt

động tích cực hơn, tự giác hơn, biết tự điều chỉnh hành vi của mình cho phù hợp với yêu cầu chung của nhà trường, xã hội.

Hiệu trưởng có thể kiểm tra định kỳ, thường xuyên, đột xuất, trực tiếp hoặc gián tiếp, cần xây dựng chuẩn đánh giá phù hợp với đặc điểm của nhà trường thì việc kiểm tra đánh giá mới khách quan công bằng rõ ràng.

Hoạt động kiểm tra, đánh giá kết quả thực hiện DHTH các môn KHTN phải gắn liền với nội dung đánh giá kết quả môn học.

Để thực hiện các nhiệm vụ kiểm tra kết quả thực hiện DHTH các môn KHTN, hiệu trưởng cần tiến hành các nhiệm vụ sau đây:

Lập kế hoạch kiểm tra: Xác định rõ mục tiêu, nội dung kiểm tra, đánh giá, chuẩn đánh giá, phương pháp, hình thức đánh giá.

Xây dựng các lực lượng kiểm tra, đánh giá. Xây dựng công cụ kiểm tra, đánh giá.

Tổ chức kiểm tra, đánh giá.

Phân tích kết quả kiểm tra, đánh giá và phản hồi thông tin tới học sinh, giáo viên nhằm giúp GV và HS hoàn thiện quá trình thực hiện DHTH các môn KHTN.

Tóm lại, công tác kiểm tra đánh giá cũng là một nội dung của quản lý hoạt động DHTH các môn KHTN trong mỗi nhà trường. Đây là hoạt động của hiệu trưởng để xem lại kết quả quản lý việc thực hiện DHTH các môn KHTN của CBGV, HS và các tổ chức trong nhà trường. Việc thực hiện DHTH các môn KHTN có hiệu quả cũng có nghĩa là chất lượng giáo dục của nhà trường cao hơn, ngược lại chất lượng giáo dục chưa cao thì một phần cũng do việc thực hiện DHTH các môn KHTN chưa tốt. Thông qua kiểm tra đánh giá và kịp thời khen thưởng, động viên của nhà trường sẽ giúp giáo viên thực hiện tốt nhiệm vụ DHTH các môn KHTN cho học sinh, thông qua đó nâng cao nhận thức của CBGV, HS và các tổ chức đoàn thể về quan điểm giáo dục mới - giáo dục tích hợp mà các nhà trường hiện nay đang thực hiện nhằm đáp ứng cho yêu cầu thực tiễn giáo dục trong giai đoạn hiện nay.