DANH MỤC CÁC TỪ, CỤM TỪ VIẾT TẮT
Đầy đủ | |
BCH | Ban chấp hành |
BGH | Ban giám hiệu |
CBGV | Cán bộ giáo viên |
CBQL | Cán bộ quản lý |
CM | Chuyên môn |
CNH-HĐH | Công nghiệp hóa hiện đại hóa |
CNTT | Công nghệ thông tin |
CSVC | Cơ sở vật chất |
ĐTB | Điểm trung bình |
DTNT | Dân tộc nội trú |
GD | Giáo dục |
GD&ĐT | Giáo dục và Đào tạo |
GDPT | |
GV | Giáo viên |
HĐ | Hoạt động |
HĐSP | Hội đồng sư phạm |
HS | Học sinh |
HSG | Học sinh giỏi |
KHNH | Kế hoạch năm học |
KHTN | |
KTĐG | Kiểm tra đánh giá |
KTĐG | Kiểm tra đánh giá |
KT-XH | Kinh tế xã hội |
MN | Mầm non |
NCBH | Nghiên cứu bài học |
PPDH | Phương pháp dạy học |
PT | Phổ thông |
QL | Quản lý |
QLGD | Quản lý giáo dục |
QT | Quan trọng |
SGK | Sách giáo khoa |
Có thể bạn quan tâm!
-
Quản lý hoạt động của tổ chuyên môn khoa học tự nhiên ở các trường THCS huyện Lục Nam, tỉnh Bắc Giang theo chương trình giáo dục phổ thông mới - 1 -
Phương Pháp Hỗ Trợ: Sử Dụng Phương Pháp Thống Kê Toán Học Để Xử Lý Các Số Liệu Thu Thập Được Bằng Phần Mềm Spss18 Nhằm Thu Được Kết Quả Toàn -
Hoạt Động Tổ Chuyên Môn Khtn Ở Trường Thcs Theo Chương Trình Gdpt 2018 -
Quản Lý Chỉ Đạo Hoạt Động Tổ Chuyên Môn Khtn Trong Trường Thcs Theo Chương Trình Gdpt Mới 2018
Xem toàn bộ 113 trang tài liệu này.
Đầy đủ | |
SHCM | Sinh hoạt chuyên môn |
SKKN | Sáng kiến kinh nghiệm |
SL | Số lượng |
SP | Sư phạm |
TB | Trung bình |
TCM | Tổ chuyên môn |
TH | Tiểu học |
THCS | Trung học cơ sở |
THPT | Trung học phổ thông |
TW | Trung ương |
UBND | Ủy ban nhân dân |
Viết tắt
DANH MỤC CÁC BẢNG, BIỂU ĐỒ, SƠ ĐỒ
Bảng:
Bảng 2.1. Quy mô, mạng lưới trường lớp, học sinh năm học 2019-2020 31
Bảng 2.2. Quy mô phát triển trường lớp, học sinh cấp THCS 32
Bảng 2.3. Chất lượng GD đại trà cấp THCS (xếp loại học lực) 32
Bảng 2.4. Kết quả học sinh giỏi các cấp của huyện Lục Nam, tỉnh Bắc Giang 33
Bảng 2.5. Số lượng, chất lượng đội ngũ CBQL, GV các cấp học 34
Bảng 2.6. Thống kê CBQL, CBGV và trình độ được khảo sát 34
Bảng 2.7. Tầm quan trọng của hoạt động tổ chuyên môn ở các trường THCS 36
Bảng 2.8. Vai trò của hoạt động tổ chuyên môn ở các trường THCS hiện nay 38
Bảng 2.9. Mức độ thực hiện các hình thức hoạt động TCM KHTN ở nhà trường . 39
Bảng 2.10. Hiệu quả thực hiện các hình thức hoạt động TCM ở nhà trường 41
Bảng 2.11. Tầm quan trọng của các biện pháp QL HĐ TCM KHTN ở các trường THCS.. 44
Bảng 2.12. Thực trạng công tác xây dựng kế hoạch HĐ TCM KHTN ở trường THCS 46
Bảng 2.13. Thực trạng tổ chức việc thực hiện kế hoạch TCM ở trường THCS 48
Bảng 2.14. Thực trạng công tác chỉ đạo HĐ TCM ở trường THCS 51
Bảng 2.15. Thực trạng công tác kiểm tra, đánh giá HĐ TCM KHTN ở trường THCS 53
Bảng 3.1. Kết quả khảo nghiệm tính cần thiết của các biện pháp đề xuất 83
Bảng 3.2. Kết quả khảo nghiệm tính khả thi của các biện pháp đề xuất 85
Bảng 3.3. Mối quan hệ giữa tính cần thiết và khả thi của biện pháp quản lý 86
Biểu đồ:
Biểu đồ 2.1. Tầm quan trọng của các biện pháp quản lý hoạt động TCM 45
Sơ đồ:
Sơ đồ 1.1. Quy trình xây dựng và phê duyệt kế hoạch của tổ chuyên môn KHTN 21
PHẦN MỞ ĐẦU
1. Lý do chọn đề tài
1.1. Xuất phát từ vai trò của tổ chuyên môn khoa học tự nhiên và quản lý hoạt động tổ chuyên môn trong sự phát triển của nhà trường trung học cơ sở
Trong thế kỷ XXI, đất nước ta đang trên đường phát triển và hội nhập quốc tế ngày càng sâu rộng. Nhu cầu đào tạo được nguồn nhân lực để phát triển kinh tế - xã hội đã đặt ra cho ngành giáo dục nhiều khó khăn và thách thức. Chính điều đó, đòi hỏi ngành giáo dục phải không ngừng đổi mới, phát triển, nhằm đáp ứng các yêu cầu của thời đại.
Trong chiến lược phát triển giáo dục, việc chú trọng đổi mới công tác quản lí giáo dục, nâng cao chất lượng đội ngũ nhà giáo và cán bộ quản lý luôn được Đảng và Nhà nước coi là khâu trọng tâm hàng đầu. Để thực hiện mục tiêu đổi mới trong giáo dục hiện nay, Đảng và Nhà nước đã ban hành nhiều văn bản quy phạm pháp luật liên quan đến phát triển giáo dục nhằm tạo ra những chuyển biến về chất lượng đào tạo. Điều 2 Luật Giáo dục khẳng định: “Mục tiêu GD là đào tạo con người Việt Nam phát triển toàn diện, có đạo đức, tri thức, sức khỏe, thẩm mỹ và nghề nghiệp, trung thành với lý tưởng độc lập dân tộc và chủ nghĩa xã hội; hình thành và bồi dưỡng nhân cách, phẩm chất và năng lực của công dân, đáp ứng yêu cầu của sự nghiệp xây dựng và bảo vệ Tổ quốc”[12]. Chỉ thị số 40-CT/TW, ngày 15 tháng 6 năm 2004 của Ban Bí thư TW Đảng đã nhấn mạnh: “Mục tiêu là xây dựng đội ngũ nhà giáo và CBQLGD được chuẩn hoá, đảm bảo chất lượng, đủ về số lượng, đồng bộ về cơ cấu (...) nâng cao chất lượng đào tạo nguồn nhân lực, đáp ứng những đòi hỏi ngày càng cao của sự nghiệp CNH - HĐH đất nước”[1]. Nghị quyết số 29 - NQ/TW ngày 4/11/2013 của Hội nghị TW8 khóa XI về đổi mới căn bản, toàn diện giáo dục và đào tạo cũng nhấn mạnh “Đổi mới căn bản công tác quản lý giáo dục...”[2]. Thông tư số 32/2018/TT-BGDĐT ngày 26 tháng 12 năm 2018 của Bộ trưởng Bộ Giáo dục và Đào tạo chỉ rõ mục tiêu chương trình “Môn Khoa học tự nhiên hình thành, phát triển ở học sinh năng lực khoa học tự nhiên, bao gồm các thành phần: nhận thức khoa học tự nhiên, tìm hiểu tự nhiên, vận dụng kiến thức, kĩ năng đã học; đồng thời cùng với các môn học và hoạt động giáo dục khác góp phần hình thành, phát triển các phẩm chất chủ yếu và năng lực chung, đặc biệt là tình yêu thiên nhiên, thế giới quan khoa học, sự tự tin, trung thực, khách quan, thái độ ứng xử với thế
giới tự nhiên phù hợp với yêu cầu phát triển bền vững để trở thành người công dân có trách nhiệm, người lao động có văn hoá, cần cù, sáng tạo, đáp ứng nhu cầu phát triển của cá nhân và yêu cầu của sự nghiệp xây dựng, bảo vệ đất nước trong thời đại toàn cầu hoá và cách mạng công nghiệp mới”. [3]
Trong số những công tác cần được đổi mới trong quản lý giáo dục thì việc đổi mới quản lý hoạt động của TCM khoa học tự nhiên trong nhà trường phổ thông là vô cùng cần thiết. Bởi vì, trong trường phổ thông, công tác chuyên môn là hoạt động quan trọng, chủ yếu, quyết định sự tồn tại và phát triển của nhà trường. TCM khoa học tự nhiên là một bộ phận cấu thành trong bộ máy tổ chức, quản lý của trường THCS, là cơ sở gắn bó với người GV giảng dạy, nơi thực thi trực tiếp nhiệm vụ dạy học và giáo dục học sinh. Trong nhà trường, các tổ, nhóm chuyên môn có mối quan hệ hợp tác với nhau, phối hợp với các bộ phận nghiệp vụ khác và các tổ chức Đảng, đoàn thể nhằm thực hiện chiến lược phát triển của nhà trường, thực hiện chương trình giáo dục và các hoạt động khác, hướng tới mục tiêu giáo dục. Mặt khác, TCM KHTN cũng là nơi người giáo viên có thể chia sẻ mọi tâm tư, nguyện vọng cũng như những vấn đề có liên quan đến nghề nghiệp, đời sống vật chất và tinh thần của mình. Đối với trường trung học cơ sở, động lực quan trọng để phát triển chính là do yếu tố tăng trưởng chất lượng giáo dục của đơn vị tổ quyết định.
Hoạt động của TCM KHTN ở trường THCS là một yêu cầu bắt buộc và hết sức cần thiết, là một quy định trong Điều lệ trường trung học do Bộ GD & ĐT ban hành. Quản lý TCM KHTN, nhất là về chuyên môn nghiệp vụ, việc thực hiện kế hoạch giảng dạy của GV trong tổ sẽ phản ánh được các mặt hoạt động chuyên môn của nhà trường về chất lượng GD và các mặt hoạt động khác. Nâng cao chất lượng hoạt động của TCM trong các nhà trường sẽ phát huy được tinh thần nỗ lực sáng tạo của GV trong tập thể sư phạm, tính đoàn kết nội bộ, năng lực điều hành hoạt động của tổ trưởng TCM KHTN cũng được nâng cao, đồng thời tạo một động lực thôi thúc GV trong các TCM KHTN phát huy nhiều sáng kiến, kinh nghiệm của mình trong lĩnh vực giảng dạy và giáo dục. Mặt khác, TCM KHTN có vai trò quan trọng trong việc góp phần bồi dưỡng đội ngũ GV tại chỗ thông qua hoạt động dự giờ, trao đổi rút kinh nghiệm các tiết dạy, sinh hoạt chuyên đề, thao giảng, hội giảng để góp phần nâng cao chất lượng giáo dục nói chung và chất lượng dạy và học nói riêng.
Đổi mới quản lý hoạt động TCM KHTN ở trường THCS, nhằm từng bước nâng cao chất lượng giảng dạy và học tập trong các nhà trường là vấn đề quan trọng và cấp thiết trong giai đoạn hiện nay, khi toàn ngành giáo dục đang thực hiện đổi mới nội dung chương trình giáo dục phổ thông, SGK mới và đổi mới phương pháp dạy học (PPDH), nhằm phát huy năng lực chủ động sáng tạo trong học tập của học sinh.
1.2. Xuất phát từ thực tiễn việc quản lý hoạt động tổ chuyên môn khoa học tự nhiên trường trung học cơ sở huyện Lục Nam, tỉnh Bắc Giang còn có hạn chế, bất cập
Thực tế hiện nay cho thấy, hoạt động chuyên môn của TCM KHTN đang là một hoạt động thiết yếu, chủ lực cho tất cả hoạt động giáo dục ở các trường THCS trên địa bàn huyện Lục Nam. Vai trò quản lý của tổ trưởng đã góp phần không ít vào việc nâng cao chất lượng hoạt động của tổ. Mọi công tác chuyên môn đã được bàn bạc, thống nhất và đi đến việc thực hiện đều qua các sinh hoạt giữa các thành viên trong tổ, nhằm đảm bảo hiệu quả đúng theo mọi tiến độ của kế hoạch năm học (KHNH) đã được xây dựng.
Trong thời gian qua, để thực hiện chủ đề “Thay đổi căn bản và toàn diện nền giáo dục”; tiếp tục thực hiện có hiệu quả các cuộc vận động: “Học tập và làm theo tấm gương đạo đức Hồ Chí Minh”, “Mỗi thầy cô giáo là một tấm gương đạo đức, tự học và sáng tạo”,... các trường THCS tỉnh Bắc Giang nói chung và huyện Lục Nam nói riêng đã quyết tâm dạy tốt, học tốt, tạo sự chuyển biến mạnh mẽ và đã phần nào nâng cao được chất lượng dạy học. Hoạt động của TCM KHTN ở các trường THCS trên địa bàn huyện Lục Nam đã được thực hiện khá tốt, góp phần nâng cao chất lượng giáo dục toàn diện cho học sinh.
Tuy nhiên, để đáp ứng được yêu cầu đổi mới “căn bản, toàn diện” của giáo dục hiện nay thì hoạt động này vẫn còn bộc lộ nhiều vấn đề bất cập cần phải thay đổi. Những điều kiện cung ứng cho nhu cầu con người và hoạt động còn nhiều mâu thuẫn; Công tác quản lý TCM KHTN trong nhiều năm chưa được đề cập tới trong lý luận quản lý; Tổ trưởng TCM KHTN không được đào tạo một cách bài bản, chủ yếu còn quản lý theo “chủ nghĩa kinh nghiệm”, chưa phát huy hết vai trò của mình trong việc nâng cao chất lượng hoạt động TCM KHTN. Bên cạnh đó, việc tổ chức sinh hoạt chuyên môn còn mang tính hình thức, chưa thật sự có chất lượng; nội dung sinh hoạt chưa phong phú, hình thức còn đơn điệu, gò bó, chưa thực sự chú trọng đến việc tổ
chức sinh hoạt chuyên môn theo hướng đổi mới (nghiên cứu bài học, dạy học tích hợp, phát huy năng lực dạy học, sinh hoạt chuyên môn trực tuyến...). Ngoài ra, các giải pháp quản lý của Hiệu trưởng chưa đạt đích yêu cầu, các điều kiện phục vụ cho hoạt động của TCM KHTN chưa thực sự đảm bảo. Vậy, để thực hiện tốt nhiệm vụ đặt ra của các cấp, của ngành thì trước hết phải đổi mới công tác quản lý và công việc ấy cần được bắt đầu từ việc đổi mới quản lý hoạt động của các tổ chức TCM KHTN.
Với những đánh giá trên, tôi nhận thấy, nội dung của đề tài là rất cần thiết, đòi hỏi sự nghiên cứu công phu góp phần nâng cao chất lượng đào tạo của bậc THCS trên địa bàn thành huyện Lục Nam, tỉnh Bắc Giang.
Hơn nữa, trong những năm qua, có nhiều đề tài khoa học đề cập đến vấn đề QL hoạt động TCM KHTN ở các bậc học, tuy nhiên cho đến nay, vẫn chưa có một công trình nào nghiên cứu về việc quản lý hoạt động TCM KHTN ở cấp THCS theo định hướng giáo dục phổ thông mới trên địa bàn huyện Lục Nam tỉnh Bắc Giang. Một số đề tài mới xuất hiện gần đây hầu hết viết về biện pháp quản lý ở cấp Tiểu học và THPT, những cấp học có đặc điểm rất khác biệt với cấp THCS. Với mong muốn tìm hiểu sâu sắc hơn về hoạt động của TCM KHTN, phục vụ cho công tác quản lý, nhằm góp phần nâng cao chất lượng đào tạo ở bậc THCS trên địa bàn huyện Lục Nam, chúng tôi chọn đề tài: "Quản lý hoạt động của tổ chuyên môn Khoa học tự nhiên ở các trường Trung học cơ sở huyện Lục Nam, tỉnh Bắc Giang theo chương trình giáo dục phổ thông mới". Làm đề tài nghiên cứu luận văn thạc sĩ của mình với mong muốn tìm ra các biện pháp quản lý hoạt động của tổ chuyên môn Khoa học tự nhiên tốt hơn, góp phần nâng cao chất lượng giáo dục, đáp ứng yêu cầu đổi mới giáo dục hiện nay.
2. Mục đích nghiên cứu
Trên cơ sở nghiên cứu lý luận và thực trạng quản lý hoạt động tổ chuyên môn Khoa học tự nhiên ở các trường THCS huyện Lục Nam, tỉnh Bắc Giang từ đó đề xuất một số biện pháp quản lý nhằm nâng cao chất lượng hoạt động tổ chuyên môn KHTN của nhà trường theo chương trình giáo dục phổ thông mới.
3. Khách thể và đối tượng nghiên cứu
3.1. Khách thể nghiên cứu
Hoạt động tổ chuyên môn ở trường THCS
3.2. Đối tượng nghiên cứu
Quản lý hoạt động của tổ chuyên môn Khoa học tự nhiên ở các trường THCS
huyện Lục Nam, tỉnh Bắc Giang theo chương trình GDPT mới.
4. Giới hạn phạm vi nghiên cứu
- Giới hạn địa bàn nghiên cứu: Các nghiên cứu thực tiễn được triển khai tại 7 trường THCS trên địa bàn huyện Lục Nam, tỉnh Bắc Giang.
- Giới hạn về khách thể nghiên cứu:
+ Nhóm cán bộ quản lý lãnh đạo của các trường THCS: 44 người
+ Nhóm CBGV: 235 người
- Giới hạn về chủ thể quản lý: Hiệu trưởng các trường THCS trên địa bàn huyện Lục Nam, tỉnh Bắc Giang
5. Nhiệm vụ nghiên cứu
5.1. Nghiên cứu cơ sở lý luận về quản lý hoạt động của tổ chuyên môn Khoa học tự nhiên ở trường THCS.
5.2. Khảo sát, đánh giá thực trạng hoạt động tổ chuyên môn và thực trạng quản lý hoạt động của tổ chuyên môn Khoa học tự nhiên ở các trường THCS huyện Lục Nam, tỉnh Bắc Giang theo yêu cầu chương trình GDPT mới.
5.3. Đề xuất các biện pháp quản lý hoạt động của tổ chuyên môn Khoa học tự nhiên ở trường THCS huyện Lục Nam, tỉnh Bắc Giang theo yêu cầu chương trình GDPT mới.
6. Giả thuyết khoa học
Nếu đề xuất được các biện pháp quản lý hoạt động của tổ chuyên môn Khoa học tự nhiên ở trường THCS một cách khoa học phù hợp với nội dung, yêu cầu của chương trình giáo dục phổ thông mới và tình hình thực tế các nhà trường THCS ở huyện Lục Nam, tỉnh Bắc Giang thì sẽ nâng cao chất lượng hoạt động tổ chuyên môn, góp phần nâng cao chất lượng dạy học và giáo dục của các trường đáp yêu cầu chương trình GDPT mới.
7. Phương pháp nghiên cứu
7.1. Các phương pháp nghiên cứu lý luận
Phương pháp phân tích-tổng hợp, phân loại-hệ thống hóa, khái quát hóa các tài liệu có liên quan để xây dựng cơ sở lý luận của đề tài
7.2. Các phương pháp nghiên cứu thực tế
- Điều tra, khảo sát bằng bảng hỏi để tìm hiểu, thu thập thông tin thực tiễn liên quan đến đề tài.
- Nghiên cứu các sản phẩm giáo dục và tổng kết kinh nghiệm quản lý hoạt động tổ chuyên môn KHTN ở các trường THCS.