Quản Lý Đào Tạo Ở Các Trường Trung Cấp Công An Nhân Dân

Quản lý đào tạo xuất phát từ đặc điểm của lao động sư phạm. Đối tượng của lao động sư phạm là con người (người học) có tính tích cực chủ động và tồn tại như là chủ thể của quá trình đào tạo. Công cụ lao động sư phạm là loại công cụ đặc thù, đó là trình độ khoa học, nghiệp vụ sư phạm, phẩm chất chính trị, đạo đức của nhà giáo và phương tiện dạy học,…

2.1.3.2. Quản lý đào tạo ở các trường trung cấp Công an nhân dân

Các trường trung cấp nói chung và trung cấp CAND nói riêng, đều thực hiện 03 chức năng đó là đào tạo, nghiên cứu và phục vụ xã hội (tuy

nhiên chức năng nghiên cứu ở các trường trung cấp mang tính ứng dụng,

thực hành, không mang tính học thuật như các trường đại học), trong đó

đào tạo là chức năng chính của nhà trường và QLĐT cũng được xác định là một trong những nhiệm vụ trọng tâm.

Từ định nghĩa, phân tích ở trên về QLĐT, có thể hiểu: QLĐT ở các trường trung cấp CAND là tác động có tổ chức, có hướng đích của chủ thể quản lý vào quá trình đào tạo thông qua việc vận dụng các chức năng quản lý nhằm đạt được các mục tiêu phát triển của nhà trường và hình thành cho học viên những kiến thức, năng lực, phẩm chất cần thiết đáp ứng yêu cầu bảo đảm an ninh, trật tự ở địa bàn cơ sở.

Mục đích QLĐT ở các trường trung cấp CAND là nhằm bảo đảm

thực hiện đầy đủ các mục tiêu, kế hoạch đào tạo và nội dung, chương trình đào tạo theo đúng tiến độ thời gian quy định, bảo đảm học viên tốt nghiệp đạt được chất lượng mong đợi.

Có thể bạn quan tâm!

Xem toàn bộ 256 trang tài liệu này.

Chủ thể quản lý QLĐT ở các trường trung cấp CAND: Chủ thể quản lý là một cá nhân, một nhóm người hay một tổ chức được giao quyền hạn quản lý và chịu trách nhiệm lãnh đạo, chỉ đạo, sử dụng một cách hợp lý và hiệu quả các nguồn lực cho giáo dục đào tạo. Theo đó, đối với QLĐT ở các

trường trung cấp CAND, chủ thể quản lý bao gồm các tổ chức, cá nhân từ cấp Bộ Công an đến các trường trung cấp CAND.

Các trường trung cấp CAND chịu sự lãnh đạo trực tiếp, tuyệt đối, toàn diện của Đảng ủy Công an Trung ương, Lãnh đạo Bộ Công an. Cục

Đào tạo giúp Bộ

trưởng Bộ

Công an thống nhất quản lý nhà nước về

giáo dục đào tạo trong CAND nói chung và đối với các trường trung cấp CAND nói riêng, Cục Tổ chức cán bộ giúp Bộ trưởng Bộ Công an thống

nhất quản lý các mặt về

công tác tổ

chức, cán bộ, biên chế, chế

độ,

chính sách trong CAND nói chung và đối với các trường trung cấp CAND nói riêng. Căn cứ vào các quy định hiện hành của nhà nước về lĩnh vực giáo dục nghề nghiệp và các thông tư, quy định, hướng dẫn của các cơ

quan chức năng thuộc Bộ Công an, các trường trung cấp CAND xây

dựng, hoàn thiện hệ

thống các văn bản để tổ

chức thực hiện các mặt

hoạt động của nhà trường, trong đó có các hoạt động đào tạo.

Chủ thể chính, trực tiếp QLĐT ở các trường trung cấp CAND là ban giám hiệu đứng đầu là hiệu trưởng nhà trường. Trên cơ sở nghị quyết của Đảng ủy nhà trường, hiệu trưởng nhà trường cụ thể hóa thành chỉ thị, và kế hoạch tổ chức thực hiện các nhiệm vụ giáo dục đào tạo, huy động các nguồn lực cho giáo dục đào tạo và phân công trách nhiệm QLĐT cho từng cơ quan, đơn vị và cá nhân.

Các phòng, khoa, trung tâm và các đơn vị quản lý học viên của nhà trường là chủ thể tổ chức thực hiện các nhiệm vụ quản lý theo chức năng, nhiệm vụ được hiệu trưởng nhà trường giao.

Đối tượng quản lý ở các trường trung cấp CAND không chỉ là quan hệ giữa cán bộ quản lý với giáo viên, giữa cán bộ quản lý, giáo viên với học viên trong hoạt động giảng dạy và học tập, mà bao gồm cả quan hệ

giữa cán bộ quản lý với học viên trong hoạt động giáo dục, rèn luyện học viên, góp phần phát triển toàn diện cho học viên về kiến thức, kỹ năng, thái độ, đạo đức nghề nghiệp, tác phong, điều lệnh CAND.

Nội dung QLĐT ở các trường trung cấp CAND cũng bao gồm: quản lý đầu vào, quản lý quá trình đào tạo, quản lý đầu ra, quản lý, điều tiết các bối cảnh, và được cụ thể hóa trong quy định của Bộ trưởng Bộ Công an,

đó là: (i) xây dựng và tổ chức thực hiện kế hoạch hàng năm về công tác

tuyển sinh, nhập học theo chỉ tiêu và quy định hiện hành; xây dựng và tổ chức thực hiện kế hoạch đào tạo toàn khóa, từng năm học, từng học kỳ; tổ chức hướng dẫn, kiểm tra việc thực hiện kế hoạch, lịch trình giảng dạy và thực hiện nội qui, qui chế giảng dạy, học tập của các đơn vị giáo dục, lớp học; (ii) Quản lý mục tiêu, nội dung và chương trình đào tạo bao gồm nghiên cứu, xây dựng mục tiêu, nội dung, chương trình đào tạo và tổ chức

hướng dẫn, kiểm tra các đơn vị giáo dục thực hiện mục tiêu, nội dung,

chương trình đào tạo theo đúng quy định; nghiên cứu, xây dựng, đề xuất

ban hành, công bố và tổ chức đào tạo theo chuẩn đầu ra đối với các ngành, chuyên ngành đào tạo; xây dựng kế hoạch biên soạn giáo trình, tài liệu dạy học; thường trực hội đồng xét duyệt, thẩm định, nghiệm thu giáo trình, tài

liệu dạy học,…; (iii) Quản lý giáo viên bao gồm quản lý giờ giảng, giờ

nghiên cứu khoa học, lý lịch khoa học của cán bộ, giáo viên; tổ chức duyệt giảng giáo viên mới; hướng dẫn và tổ chức phong trào thi đua dạy giỏi; đề xuất khen thưởng đối với giáo viên có thành tích xuất sắc,…nghiên cứu đề xuất đổi mới nội dung, phương pháp dạy học; (iv) Quản lý quá trình học tập của người học: quản lý, lưu giữ hồ sơ về kết quả học tập của người

học; giải quyết các vấn đề

liên quan đến người học theo quy chế

như

chuyển lớp, nghỉ học tạm thời, buộc thôi học, cấp bằng và xác nhận tốt nghiệp; tổ chức các kỳ thi, quản lý, cấp phát văn bằng chứng chỉ theo quy

định của nhà nước; (v) Quản lý cơ sở vật chất, phương tiện, thiết bị phục vụ hoạt động đào tạo (hội trường phòng học, trang thiết bị dạy học,...).

Quản lý đào tạo ở các trường trung cấp CAND cũng có các đặc điểm

giống hoạt động QLĐT ở

các cơ

sở giáo dục khác, cũng mang tính chất

quản lý hành chính sư phạm; cũng mang tính chất đặc trưng của khoa học quản lý và cũng có tính chất xã hội hóa cao, tuy nhiên từng nội dung trong các tính chất này có sự khác biệt so với các cơ sở giáo dục không thuộc lực lượng vũ trang.

Tính hành chính trong QLĐT ở các trường trung cấp CAND thể hiện ở

việc chủ thể quản lý tác động tới đối tượng quản lý thông qua nhiều phương

tiện khác nhau, ngoài các văn bản quản lý hành chính, còn các nghị quyết,

chương trình hành động của các cấp ủy đảng trong nhà trường. Đảng ủy nhà trường ban hành các nghị quyết chuyên đề lãnh đạo các mặt công tác chuyên môn của nhà trường (trong đó có các hoạt động đào tạo), ban giám hiệu ban hành các qui chế, qui định, quy trình, hướng dẫn nhằm cụ thể hóa các quy phạm pháp luật của nhà nước, của Bộ Công an để triển khai thực hiện các hoạt động đào tạo của nhà trường. Việc lãnh đạo, chỉ đạo trong QLĐT của các cấp lãnh đạo ở các trường trung CAND còn được đảm bảo tuân thủ theo điều lệnh CAND, thực hiện theo nguyên tắc tập trung dân chủ, tập thể lãnh đạo, cá nhân phụ trách, quy chế làm việc của cấp ủy và quy chế làm việc của đơn vị. Các trường trung cấp CAND, các đơn vị khoa, phòng trực thuộc nhà trường đều phải xây dựng chương trình, kế hoạch công tác tuần, tháng, quý, 06 tháng, năm; cán bộ, giáo viên phải xây dựng chương trình, kế hoạch công

tác tuần được thủ

trưởng trực tiếp phụ

trách phê duyệt. Chương trình, kế

hoạch công tác được tổ chức thực hiện nghiêm túc, có kiểm tra, đôn đốc và đánh giá kết quả thực hiện.

Các trường trung cấp CAND là đơn vị thuộc lực lượng vũ trang

nhưng là một cơ sở giáo dục nên QLĐT của nhà trường cũng phải có tính sư phạm, các hoạt động quản lý phải phù hợp với qui luật của quá trình

dạy học, giáo dục (như quy luật thống nhất biện chứng giữa hoạt động

dạy của giáo viên và hoạt động học của học viên; quy luật thống nhất giữa mục đích, nội dung, phương pháp và cách thức tổ chức dạy học; quy luật thống nhất giữa dạy học và giáo dục nhân cách,….), diễn ra trong môi

trường sư

phạm, đây là đặc điểm cơ

bản chi phối tất cả

các hoạt động

QLĐT trong nhà trường. QLĐT sẽ

không có hiệu quả

nếu như

chủ

thể

quản lý đưa ra những quyết định quản lý mang nặng tính chất hành chính, điều lệnh nhưng không phù hợp với qui luật của quá trình dạy học, giáo dục trong nhà trường.

Về cơ bản, QLĐT ở trường trung cấp CAND cũng giống như QLĐT

ở các cơ sở

giáo dục khác,

cũng mang tính chất đặc trưng của khoa học

quản lý với bốn chức năng cơ bản của quản lý là kế hoạch hóa, tổ chức,

lãnh đạo, kiểm tra. Các chức năng cơ bản của quản lý bao quát toàn bộ

hoạt động QLĐT ở nhà trường. Để đạt được mục tiêu phát triển toàn diện của nhà trường trong một giai đoạn dài cũng như những mục tiêu cụ thể trong từng năm học, các trường trung cấp CAND đều xây dựng kế hoạch

chiến lược phát triển nhà trường và kế hoạch nâng cao chất lượng, hiệu

quả quản lý đối với từng nội dung quản lý, như: kế hoạch tuyển sinh; kế hoạch đổi mới nội dung, chương trình và phương pháp đào tạo; kế hoạch

phát triển, đào tạo, bồi dưỡng giáo viên và cán bộ quản lý giáo dục; kế

hoạch đầu tư cơ sở vật chất, thiết bị dạy học; kế hoạch kiện toàn tổ chức bộ máy của nhà trường; kế hoạch mở rộng hợp tác quốc tế,…Trên cơ sở

kế hoạch chiến lược phát triển nhà trường cũng như kế hoạch nâng cao

chất lượng, hiệu quả đối với từng nội dung quản lý, các trường trung cấp

tiến hành kiện toàn tổ chức, chuẩn bị nhân lực, tổ chức thực hiện và thanh

tra, kiểm tra thường xuyên, đột xuất về

tiến độ, nội dung, kết quả

thực

hiện. Tuy nhiên, các trường trung cấp CAND là đơn vị thuộc lực lượng vũ trang, do Đảng ủy Công an Trung ương, Lãnh đạo Bộ Công an lãnh đạo, quản lý trực tiếp, tuyệt đối, toàn diện; được tổ chức và biên chế theo Luật, Điều lệnh CAND do vậy mọi hoạt động quản lý đều phải được phê duyệt theo một trình tự quy định.

Tính đặc thù của QLĐT ở các trường trung cấp CAND so với QLĐT ở các cơ sở giáo dục khác thể hiện ở khâu quản lý mục tiêu đào tạo. Mục tiêu đào tạo ở các trường trung cấp CAND là mục tiêu kép nghĩa là vừa đào tạo các chuyên ngành nghiệp vụ CAND cho từng lực lượng ở công an các đơn vị và địa phương, vừa đào tạo trình độ học vấn theo chuẩn đầu ra của học viên các trường trung cấp CAND.

Tính đặc thù của QLĐT ở các trường trung cấp CAND so với QLĐT

ở các cơ sở giáo dục khác còn thể hiện ở phương pháp quản lý. Ngoài các

phương pháp cơ bản như: Phương pháp giáo dục tâm lý, phương pháp

thuyết phục, nêu gương, phương pháp kích thích bằng lợi ích vật chất và

tinh thần, trong QLĐT

ở trường trung cấp CAND còn sử

dụng phương

pháp hành chính pháp luật hay còn gọi là phương pháp hành chính quân sự.

Ở các trường trung cấp CAND, học viên được tổ chức theo các trung đội, dưới sự chỉ huy lãnh đạo chặt chẽ của các cán bộ quản lý học viên. Học viên được quản lý 24/24 giờ trong ngày. Điều kiện sinh hoạt và học

tập tập trung với kỷ luật nghiêm minh không chỉ giúp cho học viên nâng

cao chất lượng, hiệu quả học tập, rèn luyện mà còn tạo những điều kiện thuận lợi cho các hoạt đông QLĐT, nhất là trong tổ chức, điều khiển, kiểm tra, giám sát các hoạt động giáo dục, đào tạo của nhà trường.

tạo

2.2. Những vấn đề lý luận về đảm bảo chất lượng và quản lý đào

ở các trường trung cấp Công an nhân dân theo tiếp cận đảm bảo

chất lượng

2.2.1. Chất lượng giáo dục

Chất lượng là một khái niệm rộng, đa nghĩa và có nhiều quan niệm khác nhau. Chất lượng có thể đánh giá là có, khi một sản phẩm hay dịch vụ thoả mãn các tiêu chuẩn kỹ thuật được đặt ra từ trước đối với nó hay thỏa mãn nhu cầu của khách hàng. Nói một cách khác, chất lượng là sự phù hợp với mục tiêu, được đo bởi sự thỏa mãn nhu cầu của nhà sản xuất hoặc của khách hàng, mà nhu cầu luôn luôn biến động nên chất lượng cũng luôn biến động theo thời gian, không gian và điều kiện sử dụng. Nghĩa tương đối của chất lượng hiện được sử dụng rộng rãi trong quản lý chất lượng, do đó có thể hiểu chất lượng là sự phù hợp với mục tiêu.

Khái niệm chất lượng giáo dục cũng có nhiều cách hiểu và nhiều cách đánh giá khác nhau, như đánh giá bằng “đầu vào”; “đầu ra”; “giá trị gia

tăng”; “giá trị

học thuật”; “văn hóa tổ

chức”; “sự

xuất sắc”,… Theo Từ

điển Giáo dục học, chất lượng giáo dục là “tổng hòa những phẩm chất và năng lực được tạo nên trong quá trình giáo dục, đào tạo, bồi dưỡng cho người học so với thang chuẩn giá trị của nhà nước hoặc xã hội. Chất lượng giáo dục có tính lịch sử cụ thể và luôn luôn tùy thuộc vào các điều kiện xã hội đương thời, trong đó có các thiết chế, chính sách và lực lượng tham gia giáo dục,…” [65, tr.44].

Theo tác giả Bùi Minh Hiển, chất lượng giáo dục được xác định theo chất lượng của môi trường học tập và đầu vào (chương trình, nội dung, giáo viên, cơ sở vật chất, tài chính, quản lý); chất lượng của quá trình học

tập (phương pháp dạy, phương pháp học, thời lượng); chất lượng của kết quả học tập (sự tiếp thu kiến thức, giá trị, thái độ, kỹ năng) [29, tr.248]. Ở

các góc độ khác nhau, các nhà nghiên cứu giáo dục Việt Nam đã đưa ra

những khái niệm về chất lượng, như: Chất lượng giáo dục được đánh giá qua mức độ đạt được mục tiêu đã đề ra đối với một chương trình đào tạo (Lê Đức Ngọc, Lâm Quang Thiệp); chất lượng giáo dục là chất lượng thực hiện các mục tiêu giáo dục (Lê Đức Phúc); chất lượng đào tạo là kết quả của quá trình đào tạo được phản ánh ở các đặc trưng về phẩm chất giá trị

nhân cách và giá trị

sức lao động hay năng lực hành nghề

của người tốt

nghiệp tương ứng với mục tiêu, chương trình đào tạo theo các ngành nghề cụ thể (Trần Khánh Đức),....

Mặc dù có nhiều cách nhìn nhận khác nhau về chất lượng giáo dục nhưng các nhà khoa học đều có sự thống nhất cho rằng chất lượng là sự phù hợp với mục tiêu. Do đó có thể xem: Chất lượng giáo dục là sự phù hợp với mục tiêu giáo dục.

Mục tiêu giáo dục là những yêu cầu của xã hội đối với con người, cấu thành nguồn nhân lực mà giáo dục có nhiệm vụ phải đào tạo. Chất lượng giáo dục thường liên quan đến thành tích học tập, sự đáp ứng các

chuẩn mực và giá trị, sự phát triển cá nhân của người học, lợi ích của

người đầu tư

và sự

phù hợp với những mục tiêu của xã hội và nhà

trường đã đề ra. Trong luận án, chất lượng giáo dục của các trường

trung cấp CAND được phản ánh qua chất lượng của chương trình, nội dung, giáo viên, cơ sở vật chất; chất lượng của phương pháp giảng dạy của giáo viên, chất lượng của kết quả học tập, rèn luyện của học viên,