Đánh Giá Thực Trạng Công Tác Quản Lý Dự Án Đầu Tư Ứng Dụng Cntt Tại Cục

+ Luật Hải quan số 12/L-CTN được Quốc hội thông qua 30/6/2014 là một bước phát triển mới về cơ sở pháp lý với việc thay đổi căn bản phương thức thực hiện thủ tục hải quan từ phương thức truyền thống, bán điện tử sang phương thức điện tử. Luật là cơ sở để ngành Hải quan thực hiện tốt nhiệm vụ trong bối cảnh hội nhập quốc tế ngày càng sâu rộng, góp phần bảo vệ lợi ích chủ quyền và an ninh quốc gia, tạo thuận lợi cho hoạt động thương mại; đặt nền tảng cho việc áp dụng rộng rãi hải quan điện tử, đẩy mạnh ứng dụng công nghệ thông tin hướng tới hoạt động hải quan công khai, minh bạch và hiệu quả. Các quy định của Luật Hải quan phù hợp với các chuẩn mực quốc tế, đáp ứng yêu cầu quản lý hải quan hiện đại, tiên tiến.. Từ năm 2015, việc khai hải quan được thực hiện theo phương thức điện tử, việc khai trên tờ khai giấy chỉ áp dụng đối với một số trường hợp cụ thể do Chính phủ quy định. Việc kiểm tra hồ sơ hải quan được thực hiện thông qua hệ thống xử lý dữ liệu điện tử hải quan

+ Để triển khai Luật, Nghị định, quyết định của Thủ tướng Chính phủ, Tổng cục hải quan đã kịp thời xây dựng trình Bộ Tài chính ban hành thông tư hoặc phối hợp các Bộ ngành ban hành thông tư liên tịch như : Thông tư liên tịch số 84/2013/TTLT-BTC-BCT-BGTVT ngày 25/06/2013 về hướng dẫn thực hiện Quyết định số 48/2011/QĐ-TTg ngày 31 tháng 8 năm 2011 của Thủ tướng Chính phủ về việc thí điểm thực hiện Cơ chế hải quan một cửa quốc gia; Thông tư số 22/2014/TT-BTC ngày 14/02/2014 của Bộ Tài chính qui định thủ tục hải quan điện tử đối với hàng hóa xuất khẩu, nhập khẩu thương mại; Thông tư số 128/2013/TT-BTC của Bộ Tài chính quy định về thủ tục hải quan; kiểm tra, giám sát hải quan; thuế xuất khẩu, thuế nhập khẩu và quản lý thuế đối với hàng hóa xuất khẩu, nhập khẩu;

+ Các quyết định của Tổng cục Hải quan làm căn cứ pháp lý để triển khai thủ tục hải quan điện tử, đẩy mạnh ứng dụng công nghệ thông tin đã

được ban hành : Quyết định 988/QĐ-TCHQ ngày 28/03/2014 về quy trình thủ tục hải quan điện tử đối với hàng hóa xuất khẩu, nhập khẩu thương mại; Quyết định 2926/QĐ-TCHQ ngày 6/10/2014 về Quy chế bảo đảm an ninh, an toàn Hệ thống Công nghệ thông tin Hải quan;…Chuẩn hóa các tiêu chí, chuẩn trao đổi dữ liệu điện tử với các bên liên quan trên cơ sở tuân thủ các tiêu chuẩn quốc tế (WCO data set…)…

3.2. Đánh giá thực trạng công tác quản lý dự án đầu tư ứng dụng CNTT tại Cục CNTT và thống kê Hải quan

3.2.1. Kết quả đạt được

a. Quản lý chất lượng

* Về điều kiện năng lực của cán bộ

Theo quy định của Nghị định 102, việc tuyển chọn, điều động cán bộ làm công tác quản lý dự án của đơn vị đã đáp ứng được yêu cầu chung.

Bộ phận Quản lý dự án có 3 lãnh đạo phòng, trong đó Trưởng phòng có trình độ thạc sỹ chuyên ngành về kinh tế, đồng thời cũng có bằng kỹ sư, có nhiều năm kinh nghiệm tham gia các dự án lớn của ngành như dự án E- Customs, dự án VNACCS/VCIS là dự án có vốn đầu tư nước ngoài… Hai Phó phòng của bộ phận quản lý dự án đều tốt nghiệp ngành kế toán, có nhiều năm kinh nghiệm trong hoạt động quản lý dự án ứng dụng CNTT của đơn vị.

Đội ngũ chuyên viên bộ phận quản lý dự án đều đạt trình độ đại học 100%, trong đó có 2 chuyên viên có bằng kỹ sư về ngành CNTT, 8 chuyên viên có bằng tốt nghiệp đại học chuyên ngành kinh tế, 01 chuyên viên đã đạt trình độ thạc sỹ ngành ngoại ngữ tiếng anh. Các chuyên viên bộ phận quản lý dự án đều đã từng tham gia các hoạt động trong các dự án lớn hoặc đã có kinh nghiệm làm việc tại các công ty có vốn đầu tư nước ngoài.

Các cán bộ làm công tác chuyên môn về CNTT đều đạt 100% trình độ Đại học. Trong đó có 1 cán bộ có trình độ thạc sỹ về CNTT, do trường Đại học Bách khoa cấp.

Có thể thấy, nguồn nhân lực cho việc quản lý chất lượng của dự án ứng dụng CNTT tại Cục đã đáp ứng rất tốt cho yêu cầu của công việc. Với sự năng động và nhiệt tình, tinh thần trách nhiệm cao trong công việc, đội ngũ cán bộ làm công tác quản lý dự án đã luôn luôn nỗ lực phát huy hết năng lực, nhiệt huyết để đưa các dự án đi đến thành công, đáp ứng yêu cầu của ngành Hải quan và góp phần to lớn trong công tác cải cách hành chính của ngành trong những năm gần đây.

* Các biện pháp để đảm bảo chất lượng dự án

Trình tự, thủ tục quản lý chất lượng dự án như sau:

- Tiến hành kiểm định các gói công việc đã hoàn thành cũng như đang thực hiện để đảm bảo đúng với kế hoạch chất lượng dự án

- Tiến hành kiểm định chất lượng các gói công việc là các điểm phụ thuộc trên đường giới hạn

- Tiến hành kiểm định việc quản lý phiên bản và quy trình quản lý cấu hình nhằm đảm bảo rằng tất cả các thành viên đang sử dụng cùng một phiên bản hệ thống CNTT. Đảm bảo rằng cấu hình ban đầu đã được ghi lại và các thay đổi về cấu hình đã được phê duyệt và ghi chép lại. Luôn thực hiện kiểm tra cấu hình để đảm bảo phù hợp với yêu cầu của khách hàng.

- Thực hiện phân tích biến động về chất lượng để xác định nguyên nhân sâu xa của vấn để.Trước khi thực hiện hiệu chỉnh cần xác định nguyên nhân này.

- Phân tích tầm quan trọng của bất kỳ một biến động nào. Mức độ chấp nhận các rủi ro đã được xác định trong quá trình lập kế hoạch, và Giám đốc dự án hoặc chủ đầu tư sẽ dựa vào đây để quản lý dự án. Tập trung quá nhiều

vào một biến động không quan trọng sẽ gây ra lãng phí nguồn lực chung. Ngược lại với những biến động quan trọng nếu không phản ứng nhanh thì có thể mang lại kết quả rất tồi tệ cho dự án và cho đơn vị thực hiện dự án.

* Công cụ được sử dụng để kiểm soát chất lượng dự án:

- Biểu đồ là công cụ quản lý chất lượng cho phép sắp xếp các giá trị đã được đo lượng riêng biệt thành một bộ dữ liệu theo tần suất thống kê (số lượng hoặc phần trăm) xuất hiện. Chúng được dùng để theo dõi rất nhiều yếu tố như:

+ Diễn tả sự phân bố dữ liệu

+ Đánh giá được cả dữ liệu thuộc tính và dữ liệu biến thiên ( đo lường)

+ Xác định mức độ biến đổi của quá trình

+ Phân tích sự ngẫu nhiên của sự biến đổi.

- Quản lý cấu hình: là một kỹ thuật kiểm soát dùng để kiểm tra chính thức và phê duyệt các thay đổi về cấu hình dựa vào các đặc điểm của sản phẩm chuyển giao, cũng như các thiết bị phần cứng, phần mềm để tạo ra sản phẩm và phiên bản. Những thay đổi về cấu hình và phiên bản xảy ra thường xuyên trong môi trường CNTT, do vậy cần phải được kiểm tra liên tục. Mục đích chính của quản lý cấu hình là theo dõi và duy trì tính vẹn toàn củ việc tiến hóa các tài sản dự án. Trong suốt chu trình phát triển dự án, nhiều thành phẩm có giá trị được tạo ra.

b. Quản lý khối lượng

* Các thành tựu ứng dụng CNTT:

Cục CNTT và Thống kê hải quan cũng đã tham mưu, xây dựng và đề xuất, triển khai có hiệu quả các tiến trình hiện đại hóa hải quan như thủ tục hải quan điện tử (TTHQĐT), cổng thanh toán điện tử, quản lý rủi ro, cơ chế hải quan một cửa… Hiện hệ thống thông quan điện tử (e-Customs) đã được triển khai trên toàn bộ 34/34 Cục Hải quan với 148/170 Chi cục, trong đó 23

Cục Hải quan đã triển khai tại 100% Chi cục trực thuộc. Trong năm 2013, cả nước có 50,1 nghìn doanh nghiệp thực hiện TTHQĐT, tăng 16,8% so với năm trước và chiếm 96% tổng số doanh nghiệp thực hiện thủ tục hải quan; số tờ khai thực hiện TTHQĐT là 5,5 triệu tờ khai, tăng 26,3% so với năm 2012 và chiếm 93,4% tổng số tờ khai XNK trên toàn quốc. Tổng kim ngạch XNK bằng TTHQĐT là hơn 252 tỷ USD, tăng 25,4% so với cả năm trước và chiếm 95% tổng trị giá XNK của cả nước.Hệ thống e-Manifest mới được triển khai từ 01/8/2013 nhưng cũng đạt được kết quả khả quan , tính đến cuối năm 2013 đã tiếp nhận được 7.155 hồ sơ điện tử; triển khai cho 43 hãng tàu, 348 đại lý hãng tàu và hơn 1.283 công ty giao nhận trên cả nước.Cổng thanh toán điện tử cũng đã được triển khai cho 34/34 Cục HQ tỉnh, thành phố. Tính đến hết ngày 31/12/2013 số thu ngân sách qua ngân hàng thương mại đạt 117,2 nghìn tỷ VNĐ trên tổng số 649,2 nghìn tờ khai. Đặc biệt, không thể không nhắc đến Hệ thống thông quan hàng hóa VNACCS/VCIS do Chính phủ Nhật Bản tài trợ chính thức được áp dụng trên toàn quốc từ tháng 4/2014. Việc triển khai hệ thống này có ý nghĩa rất lớn, giúp toàn ngành đổi mới phương thức quản lý, thực hiện thủ tục hải quan đơn giản, hài hòa theo chuẩn mực quốc tế, hỗ trợ tối đa người dân và doanh nghiệp, đúng như chiến lược phát triển Hải quan Việt Nam. Thể hiện vai trò nòng cốt, Cục CNTT và Thống kê hải quan đã dốc toàn bộ lực lượng, làm việc không kể ngày đêm, phối hợp với các chuyên gia Nhật Bản và các bên liên quan để Hệ thống sẵn sàng vận hành theo kế hoạch đề ra. Cục đã nỗ lực chuẩn bị và đi đến hoàn thiện các điều kiện về cơ sở hạ tầng, nguồn lực để chính thức triển khai Hệ thống VNACCS/VCIS trên toàn quốc; triển khai các hệ thống vệ tinh gồm Hệ thống e-Cutoms, Hệ thống thông tin giá tính thuế, Hệ thống kế toán thuế xuất nhập khẩu và Hệ thống thông tin quản lý rủi ro theo mô hình xử lý tập trung cấp Tổng cục để kết nối trao đổi thông tin với Hệ thống VNACCS/VCIS. (Nguồn:

Tổng cục Hải quan, Cục Công nghệ thông tin và Thống kê hải quan - 27 năm truyền thống, 13 năm thành lập, tháng 3/2014)

* Hoạt động quản lý khối lượng dự án tại đơn vị:

Để đạt được những thành tựu trên, việc thực hiện quản lý khối lượng dự án đầu tư ứng dụng CNTT cũng được đơn vị đặc biệt quan tâm và chú trọng. Trong giai đoạn từ năm 2011 đến năm 2015, đơn vị thực hiện 17 dự án về đầu tư ứng dụng CNTT nhằm thực hiện các mục tiêu kế hoạch được phê duyệt của đơn vị cũng như mục tiêu và kế hoạch ứng dụng CNTT toàn ngành tại Quyết định số 1766/QĐ-BTC. Công tác quản lý khối lượng dự án được căn cứ vào mục đích mà dự án hướng tới. Dưới đây là bảng tổng hợp các dự án đang được thực hiện giai đoạn này:

Tên dự án, nhiệm vụ

Quyết định phê duyệt

Mục tiêu

Tiến độ triển khai

Hiện

tại

Hết năm

2015

Xây dựng phân hệ tiếp nhận bản khai hàng hóa, các chứng từ khác có liên quan và thông quan điện tử đối với tàu biển nhập cảnh, xuất cảnh phục vụ thủ tục hải quan điện tử

(eManifest).

1636/QĐ

-CNTT

ngày 23/7/201

2 về việc phê duyệt thiết kế thi công và tổng dự toán

1. Thực hiện thông quan điện tử đối với tàu biển xuất

cảnh, nhập cảnh bao gồm tiếp nhận, xử lý bản khai hàng hóa và các

chứng từ khác có liên quan

2. Thưc̣ hiêṇ cung cấp thông tin trước khi phương tiện

vận tải nhập cảnh cho các hê ̣thống nghiệp vụ lõi của ngành Hải quan

3. Cung cấp thông

tin hỗ trợ công tác giám sát kho bãi