Quản Lý Hoạt Động Giáo Dục Thể Chất Cho Học Sinh Ở Các Trường Trung Học

1.4. Quản lý hoạt động giáo dục thể chất cho học sinh ở các trường trung học phổ thông theo tiếp cận năng lực

1.4.1. Mục tiêu quản lý hoạt động giáo dục thể chất cho học sinh

Mục tiêu quản lý hoạt động giáo dục thể chất cho HS theo tiếp cận năng lực là hệ thống những tác động có mục đích, có kế hoạch, hợp quy luật của chủ thể quản lý đến khách thể quản lý nhằm đưa hoạt động quản lý đạt mục tiêu đã đề ra.

Mục tiêu quản lý hoạt động quản lý hoạt động GDTC cho HS theo tiếp cận năng lực của các trường nói chung về cơ bản đều có điểm chung là để nhà trường quản lý thực hiện các chức năng quản lý. Qua đó để nắm bắt, đánh giá tình hình hoạt động GDTC cho HS và các vấn đề liên quan đến hoạt động này để tìm ra các biện pháp tác động trở lại với hiệu quả hoạt động GDTC; từ đó nâng cao hiệu quả hoạt động GDTC nhằm đạt tới mục tiêu, hoàn thành tốt nhiệm vụ giáo dục toàn diện của nhà trường: giáo dục học sinh hòa hợp và thân thiện, vừa có tri thức vừa có sức khỏe, trở thành người lao động đáp ứng nhu cầu xây dựng công cuộc đổi mới cho quê hương. Nhìn ở một khía cạnh khác thì quản lý hoạt động GDTC theo tiếp cận năng lực còn giúp cho nhà trường triển khai có hiệu quả việc tổ chức các hoạt động giáo dục, nhằm giáo dục toàn diện học sinh.

1.4.2. Nội dung quản lý hoạt động giáo dục thể chất theo tiếp cận năng lực cho học sinh

1.4.2.1. Quản lý hoạt động của tổ chuyên môn và hoạt động giảng dạy của giáo viên

Giáo dục thể chất về cơ bản là tạo mọi điều kiện đồng thời tổ chức các loại hình hoạt động đa dạng, phong phú để học sinh tham gia qua đó được rèn luyện thể lực. Tổ chức dạy môn thể dục bằng cách dạy học sinh chơi các môn thể thao là cách làm mới, thực hiện nhiệm vụ giáo dục thể chất cần thiết, nên trước hết phải có nội dung thích hợp để phát triển được các tố chất thể lực và phối hợp vận động cho học sinh THCS. Đồng thời, giúp các em có trình độ nhất định để tiếp thu được các kỹ thuật động tác TDTT.

- CBQL chi đạo tổ chuyên môn xây dựng nội dung môn học theo chương trình giáo dục phổ thông mới, dạy đúng theo chương trình của Bộ GD ĐT, và xây dựng cách thức tổ chức dạy học theo hướng tiếp cận năng lực phù hợp với khả năng tiếp thu của học sinh THCS.

- Tổ chuyên môn chỉ đạo GV soạn giáo án theo hướng tiếp cận năng lực, đảm bảo thực hiện theo chương trình giáo dục phổ thông mới hiệu quả và thực hiện đúng các mục tiêu đã đề ra.

- Khảo sát trình độ, năng lực của GV để lập kế hoạch bồi dưỡng với nhiều hình thức, nội dung phù hợp; chú trọng đến công tác nghiên cứu khoa học và đổi mới nội dung và phương pháp dạy và học.

Có thể bạn quan tâm!

Xem toàn bộ 129 trang tài liệu này.

- Tổ chức bồi dưỡng nâng cao trình độ cho đội ngũ GV giáo dục thể chất theo hướng tiếp cận năng lực, bồi dưỡng các nội dung năng lực nghề nghiệp và năng lực đặc thù.

- Tổ chuyên môn xây dựng kế hoạch và kiểm tra theo đặc thù bộ môn; xác định lộ trình, nội dung, hình thức, các tiêu chuẩn đánh giá và yêu cầu GV chủ động lập kế hoạch thực hiện dạy học môn giáo dục thể chất theo tiếp cận năng lực cho HS THCS.

- CBQL chỉ đạo huy động tối đa các nguồn lực tài chính trong và ngoài ngân sách, thiết bị dạy học phong phú, đa dạng để hỗ trợ GV trong việc bồi dưỡng nâng cao trình độ chuyên môn và tổ chức dạy học môn giáo dục thể chất theo tiếp cận năng lực cho HS THCS.

- CBQL chỉ đạo xây dựng kế hoạch hoạt động tổ chuyên môn, trực tiếp chỉ đạo, theo dòi, hướng dẫn, kiểm tra GV thực hiện quy chế chuyên môn; lưu ý các tiêu chí về giáo dục, giáo dưỡng và phát triển, nâng cao thể lực cho HS THCS.

1.4.2.2. Quản lý thực hiện chương trình giáo dục thể chất nội khóa và quản lý tổ chức hoạt động thể thao ngoại khóa

Để quản lí nội dung và chương trình hoạt động ngoại khoá, hiệu trưởng cần nắm bắt yêu cầu của các môn học và yêu cầu giáo dục của từng độ tuổi học

sinh cụ thể trong chương trình giáo dục, chỉ đạo đảm bảo để chương trình được thực hiện đầy đủ, toàn diện, không cắt xén, đặc biệt là các hoạt động ngoài giờ lên lớp và ngoại khoá. Việc chỉ đạo chương trình và nội dung giáo dục phải đảm bảo tính nguyên tắc, tính hệ thống nhưng cũng phải linh hoạt, sáng tạo, tránh máy móc, cứng nhắc. Các hoạt động ngoại khoá được tổ chức và thực hiện trong thể thống nhất của chương trình giáo dục. Công tác ngoại khoá của học sinh không thể là một công việc phụ, một việc tuỳ tiện làm hay không cũng được. Bổ trợ cho kiến thức nội khoá, mở rộng, khắc sâu đồng thời giáo dục tư tưởng tình cảm cho học sinh là nội dung chủ đạo trong bất kỳ hoạt động ngoại khoá bộ môn nào. Có thể nội dung không là vấn đề có học ở trên lớp, nhưng nó phải có liên quan đến kiến thức đã được học. Các tổ nhóm chuyên môn dựa vào kế hoạch chung của nhà trường trong năm mà có sự sắp xếp nội dung của hoạt động ngoại khoá bộ môn cho phù hợp theo chủ điểm, theo những mốc thời gian. Người giáo viên phụ trách ngoại khoá phải có sự chuẩn bị kỹ càng về mặt nội dung.

Quản lí mục tiêu hoạt động ngoại khóa môn thể dục theo tiếp cận năng lực.

Quản lý nội dung chương trình hoạt động ngoại khoá môn thể dục theo tiếp cận năng lực.

Quản lý phương pháp và hình thức, quy trình tổ chức hoạt động ngoại khoá môn thể dục theo tiếp cận năng lực.

Quản lý xây dựng và sử dụng các nguồn lực phục vụ hoạt động ngoại khoá.

Thực hiện chương trình giáo dục thể chất nội khóa, ngoại khóa một cách có hệ thống, có kế hoạch, nhằm phát huy tính tích cực, chủ động, sáng tạo và năng lực tự học tập của HS THCS.

Chỉ đạo phối hợp các lực lượng trong và ngoài nhà trường để tổ chức các hoạt động nội khóa và ngoại khóa có ưu thế phát triển năng lực thể chất cho học sinh.

Tổ chức chỉ đạo thực hiện các hoạt động nội khóa và ngoại khóa có ưu thế phát triển năng lực thể chất cho học sinh.

Tổ chức, chỉ đạo xây dựng kế hoạch hoạt động giáo dục có ưu thế phát triển năng lực thể chất cho học sinh.

Chuẩn bị hệ thống các tiêu chí chuẩn xác để đo lường, đánh giá, xếp loại thành tích học tập của HS cũng như năng lực của GV và khen thưởng kịp thời.

1.4.2.3. Quản lý hoạt động học tập của học sinh trong học tập môn giáo dục thể chất theo tiếp cận năng lực

Quản lý chặt chẽ hoạt động học tập của học sinh giúp các em có thái độ, động cơ học tập đúng đắn, rèn luyện tính kỷ luật, tự giác trong học tập... Quản lý tốt hoạt động học tập cũng nhằm phân loại học sinh, từ đó có phương pháp giảng dạy phù hợp để phát huy năng lực của HS trong dạy học môn giáo dục thể chất.

Hiệu trưởng chỉ đạo giáo viên môn GDTC xây dựng nền nếp học tập của học sinh và báo cáo trực tiếp hoặc bằng văn bản tình hình thực hiện nền nếp của học sinh thông qua tổ trưởng chuyên môn.

Chỉ đạo GV quản lý, tổ chức, bồi dưỡng, sử dụng tích cực những HS có năng khiếu thể dục thể thao ở mỗi lớp làm cán sự bộ môn trong các giờ học thực hành, nhằm phục vụ tốt công tác giảng dạy theo đặc thù của từng môn.

GV căn cứ kết quả học tập các năm trước để phân loại học sinh về khả năng tiếp thu kiến thức, ý thức rèn luyện thể dục thể thao từ đó giám sát chặt chẽ, động viên khích lệ kịp thời những học sinh có thành tích trong học tập thể dục thể thao, rèn luyện; phê bình, xử lý những học sinh chậm tiến.

Kế hoạch hóa việc phối hợp với các Đoàn thể, Liên đội, Chi đội, thực hiện chương trình, nội dung và kiểm tra đánh giá nề nếp học tập và rèn luyện thể dục thể thao cho HS; chú trọng các nguồn lực phục vụ cho việc quản lý hoạt động học tập của HS; đồng thời, chỉ đạo GV bộ môn bồi dưỡng, hướng dẫn HS có năng khiếu phương pháp học tập phù hợp với đặc thù bộ môn.

GV hướng dẫn HS có ý thức học tập trong giờ học ngoại khóa và giờ học nội khóa.

Giáo viên hướng dẫn học sinh phương pháp tự học. Trong mỗi giờ học cần dành thời gian để kiểm tra lại lại bài tập, kiến thức của bài học trước.

Giáo viên giáo dục thể chất phối hợp với các tổ chức như đội ngũ cán sự lớp, chi đội, Hội cha mẹ HS để kiểm tra việc tự học, có nhận xét, đánh giá HS.

Tổ chức các hoạt động thể thao ngoại khóa cho HS, buổi tập cá nhân, buổi tập theo nhóm tự nguyện, buổi tập theo tổ chức nhóm, thông qua các hoạt động này, học sinh được củng cố, bổ sung kiến thức đã học nhằm phát triển toàn diện đức, trí, thể, mỹ; giáo dục tinh thần đoàn kết, khả năng làm việc tập thể. Thực hiện được các hoạt động này cần có sự phối hợp chặt chẽ giữa các đoàn thể trong và ngoài trường.

1.4.2.4. Quản lý cơ sở vật chất - thiết bị dạy học và các điều kiện phục vụ công tác giáo dục thể chất

Chỉ đạo bộ phận chuyên trách lập kế hoạch xây dựng, mua sắm, sửa chữa, bảo quản, sử dụng và khai thác hợp lý cơ sở vật chất, thiết bị dạy học môn giáo dục thể chất, xây dựng thêm sân tập, phòng tập, nhà thi đấu đa năng theo đúng quy định.

Xây dựng hệ thống sân bãi tập luyện sạch, đẹp, thoáng mát và an toàn, xây dựng tốt mối quan hệ chân tình, trách nhiệm, đoàn kết giữa thầy với thầy, HS với HS và thầy cô giáo với HS.

Nâng cao đời sống tinh thần và vật chất, thực hiện đúng chế độ, chính sách, khen thưởng hợp lý cho GV và HS có thành tích.

Từng bước tăng cường cơ sở vật chất phục vụ công tác giáo dục thể chất và thể thao trường học, trong đó đẩy mạnh công tác xã hội hóa trong đầu tư cho giáo dục thể chất và thể thao trường học. Trước mắt, vận dụng tối đa điều kiện cơ sở vật chất sẵn có để tổ chức hiệu quả môn học giáo dục thể chất; Chủ động phối hợp với các trung tâm văn hóa thể thao xã trên địa bàn và các câu lạc bộ văn hóa thể dục thể thao tại địa phương để đa dạng hóa cơ sở vật chất phục vụ cho hoạt động giáo dục thể chất và thể thao trong nhà trường.

Cơ sở vật chất - trang thiết bị phục vụ dạy học của nhà trường là hệ thống các phương tiện vật chất - trang thiết bị được sử dụng để phục vụ cho việc dạy và học của nhà trường.

Quản lý cơ sở vật chất - trang thiết bị phục vụ dạy học là một quá trình cung cấp, bảo quản, sử dụng cơ sở vật chất trang thiết bị dạy học tuân thủ các nguyên tắc sư phạm và nguyên tắc kinh tế

Nội dung quản lý cơ sở vật chất - trang thiết bị phục vụ dạy và học trong nhà trường, bao gồm

Quản lý cơ sở vật chất phục vụ hoạt động dạy học môn thể dục trên cơ sở kế hoạch và nhiệm vụ năm học của BGH.

Quản lý cơ sở vật chất, trang thiết bị phục vụ giáo dục thể chất, các hoạt động ngoài giờ lên lớp.

1.4.2.5. Quản lý kiểm tra, đánh giá hoạt động giáo dục thể chất theo hướng tiếp cận năng lực học sinh

Quản lý kiểm tra, đánh giá hoạt động giáo dục thể chất theo hướng tiếp cận năng lực học sinh tập trung vào các nội dung sau:

- Chỉ đạo chuyển từ chủ yếu đánh giá kết quả học tập cuối môn học giáo dục thể chất (đánh giá tổng kết) nhằm mục đích xếp hạng, phân loại sang sử dụng các loại hình thức đánh giá thường xuyên, đánh giá định kỳ sau chương trình hoạt động nội khóa và chương trình hoạt động ngoại khóa nhằm mục đích phản hồi điều chỉnh quá trình dạy học (đánh giá quá trình);

- Chỉ đạo chuyển trọng tâm đánh giá chủ yếu từ ghi nhớ, hiểu kiến thức… sang đánh giá năng lực vận dụng, giải quyết những vấn đề của thể dục thể thao, đặc biệt chú trọng đánh giá các năng lực tư duy bậc cao như tư duy sáng tạo;

- Chuyển đánh giá từ một hoạt động gần như độc lập với quá trình dạy học sang việc tích hợp đánh giá vào quá trình dạy học, xem đánh giá như là một phương pháp dạy học;

- Tăng cường sử dụng công nghệ thông tin trong kiểm tra, đánh giá: sử dụng các phần mềm thẩm định các đặc tính đo lường của công cụ (độ tin cậy,

độ khó, độ phân biệt, độ giá trị) và sử dụng các mô hình thống kê vào xử lý phân tích, lý giải kết quả đánh giá.

Với những định hướng trên, đánh giá kết quả học tập các môn học, hoạt động đánh giá môn giáo dục thể chất theo tiếp cận năng lực cần phải:

- Dựa vào cứ vào chuẩn kiến thức, kĩ năng (theo định hướng tiếp cận năng lực) của môn giáo dục thể chất từng lớp; yêu cầu cơ bản cần đạt về kiến thức, kĩ năng, thái độ (theo định hướng tiếp cận năng lực) của học sinh của cấp học.

- Chỉ đạo phối hợp giữa đánh giá thường xuyên và đánh giá định kì, giữa đánh giá của giáo viên và tự đánh giá của học sinh.

- Chỉ đạo xây dựng công cụ đánh giá thích hợp nhằm đánh giá toàn diện, công bằng, trung thực, có khả năng phân loại, giúp giáo viên và học sinh điều chỉnh kịp thời việc dạy và học.

Qua việc quản lý hoạt động kiểm tra, đánh giá kết quả học tập của học sinh người quản lý sẽ có cơ sở để đánh giá quá trình và hiệu quả thực hiện nhiệm vụ dạy của thầy và học của trò. Việc kiểm tra, đánh giá kết quả học tập của học sinh, là việc làm hết sức cần thiết của Hiệu trưởng nhằm tác động trực tiếp đến giáo viên thực hiện đầy đủ và chính xác quá trình kiểm tra, đánh giá, thúc đẩy quá trình nâng cao hiệu quả dạy học theo mục tiêu.

Là một khâu trong chu trình quản lý của người quản lý, công tác kiểm tra có vai trò rất quan trọng và ảnh hưởng rất lớn đến chất lượng và hiệu quả công tác quản lý. Nó bảo đảm cho các kế hoạch đã đề ra được thực hiện một cách hiệu quả, nhà quản lý kiểm soát được tiến độ thực hiện các công việc, từ đó kịp thời chấn chỉnh những sai phạm trong quá trình thực hiện đồng thời điều chỉnh kế hoạch đề ra cho phù hợp với thực tiễn.

Kiểm tra hoạt động học tập của học sinh bao gồm kiểm tra việc thực hiện việc chuẩn bị trước khi lên lớp, thời gian học trên lớp và ngoài giờ lên lớp; Kiểm tra việc thực hiện nội dung học tập của học sinh xem có đúng với thời khóa biểu, đúng các quy định của nhà trường. Mục đính kiểm tra nhằm duy trì kỷ cương, nề nếp học tập, bảo đảm giờ nào việc ấy.

Mặt khác, công tác kiểm tra hoạt động học tập của học sinh còn giúp nhà quản lý nắm chắc được chất lượng học tập của học sinh từ đó điều chỉnh nhiệm vụ, nội dung học tập, thay đổi phương pháp, cách thức quản lý cho phù hợp, đồng thời khích lệ động viên học sinh học tập, phát hiện những phương pháp học tập mới, hiệu quả để nhân rộng ra các lớp, toàn trường.

1.5. Các yếu tố ảnh hưởng đến quản lý hoạt động giáo dục thể chất ở trường trung học cơ sở theo hướng tiếp cận năng lực

1.5.1. Các yếu tố chủ quan

Nhận thức về vị trí, vai trò của GDTC trong cán bộ quản lý, giáo viên và học sinh nhà trường: Nếu CBQL nhận thức được tầm quan trọng trong quản lý hoạt động giáo dục thể chất ở trường trung học cơ sở theo hướng tiếp cận năng lực sẽ chú trọng công tác tổ chức, chỉ đạo, hướng dẫn thực hiện, kiểm tra đánh giá hoạt động, loại bỏ tình trạng “cầm tay chỉ việc” và quan tâm chỉ đạo về hoạt động tổ chuyên môn, hoạt động giảng dạy và hoạt động học tập của HS. Nếu GV và HS nhận thức được hoạt động giáo dục thể chất ở trường trung học cơ sở theo hướng tiếp cận góp phần nâng cao chất lượng dạy và học môn giáo dục thể chất, họ sẽ nỗ lực trong dạy và học, khắc phục tình trạng học với tư tưởng học đối phó…Bên cạnh đó, GV nhận thức đúng sẽ nghiêm túc trong tự bồi dưỡng nâng cao năng lực chuyên môn và tích cực đổi mới hình thức và phương pháp dạy học.

- Cơ sở vật chất, sân bãi dụng cụ dành cho GDTC: Đây là yếu tố ảnh hưởng đến việc dạy và học các môn như điền kinh, ném bóng…và các môn thể thao tự chọn trong chương trình môn giáo dục thể chất theo chương trình giáo dục phổ thông mới. Nếu cơ sở vật chất được quan tâm đầu tư về mặt sân phục vụ cho môn bóng đá và điền kinh, xây dựng và cải tạo nhà đa năng cho các môn thể thao tự chọn như cầu lông, bóng bán và dụng cụ thể thao của các môn học này sẽ giúp GV nâng cao chất lượng giờ học hoặc ngược lại.