Quá trình các Đảng bộ tỉnh khu vực miền núi Tây Bắc lãnh đạo xây dựng đội ngũ cán bộ dân tộc thiểu số từ năm 2006 đến năm 2016

HĐND ngày 16-7-2011 và Nghị quyết số 120/2014/NQ-HĐND ngày 10-12- 2014 (Tham khảo so sánh chi tiết tại Phụ lục 3.7).

Tại tỉnh Lào Cai, để định hướng công tác tuyển dụng người DTTS, ngày 11-8-2014, UBND tỉnh ban hành Quyết định số 27/2014/QĐ-UBND Ban hành Quy định về ưu tiên tuyển dụng người dân tộc thiểu số vào các cơ quan Đảng, cơ quan Nhà nước, Uỷ ban Mặt trận Tổ quốc, Đoàn thể trên địa bàn tỉnh Lào Cai, giai đoạn 2014-2016. Quyết định quy định đối tượng được hưởng chính sách bao gồm:

a, Người DTTS được UBND tỉnh cử đi đào tạo theo chế độ cử tuyển, đã tốt nghiệp đại học;

b, Người DTTS có hộ khẩu thường trú tại các xã, phường, thị trấn của tỉnh Lào Cai từ 05 năm trở lên (tính đến thời điểm bắt đầu đi học đại học) đã tốt nghiệp đại học hệ chính quy tại các trường công lập [204, tr.5].

Điều 3 của Quyết định cũng quy định những ưu tiên tuyển dụng người DTTS làm công chức, viên chức cấp tỉnh, cấp huyện và công chức cấp xã:

1. Trường hợp được ưu tiên xét tuyển:

a) Người DTTS được UBND tỉnh cử đi học Đại học theo chế độ cử tuyển quy định tại Nghị định số 134/2006/NĐ-CP ngày 14-11-2006 của Chính phủ quy định chế độ cử tuyển vào cơ sở giáo dục trình độ đại học, cao đẳng, trung cấp thuộc hệ thống giáo dục quốc dân sau khi tốt nghiệp đăng ký dự tuyển vào các vị trí công chức, viên chức cấp tỉnh, cấp huyện và công chức cấp xã phù hợp với trình độ, chuyên ngành đào tạo;

b) Người DTTS của tỉnh Lào Cai tốt nghiệp đại học loại khá trở lên hệ chính quy tại các trường đại học công lập đăng ký dự tuyển vào các vị trí công chức cấp tỉnh, cấp huyện phù hợp với trình độ, chuyên ngành đào tạo trong danh mục chuyên ngành thu hút của tỉnh ban hành hằng năm;

c) Người DTTS của tỉnh Lào Cai tốt nghiệp đại học hệ chính quy tại các trường công lập đăng ký dự tuyển viên chức cấp tỉnh, cấp huyện hoặc dự tuyển vào các chức danh công chức cấp xã phù hợp với chuyên ngành đào tạo.

Có thể bạn quan tâm!

Xem toàn bộ 200 trang tài liệu này.

2. Ưu tiên cộng điểm khi thi tuyển, xét tuyển: Người DTTS của tỉnh Lào Cai khi dự tuyển công chức, viên chức cấp tỉnh, cấp huyện và công chức cấp xã được ưu tiên cộng 20 điểm vào tổng điểm xét tuyển hoặc thi tuyển.

3. Người DTTS của tỉnh Lào Cai tốt nghiệp đại học hệ chính quy tại các trường công lập dự thi tuyển vào công chức cấp huyện thi được miễn thi môn ngoại ngữ [204, tr.6].

Cũng có chính sách thu hút, khuyến khích trong tuyển dụng cán bộ DTTS, HĐND, UBND tỉnh Yên Bái đã ban hành nhiều văn bản. Điển hình là Nghị quyết số 12/2014/NQ-HĐND ngày 17-7-2014 Ban hành chính sách thu hút, đào tạo cán bộ khoa học, cán bộ quản lý; hỗ trợ đào tạo cán bộ, học sinh, sinh viên dân tộc thiểu số tỉnh Yên Bái, giai đoạn 2014-2016. Ngoài ra, chính sách đối với đội ngũ cán bộ DTTS còn được thể hiện trong việc ưu tiên đối tượng người DTTS trong các kế hoạch tuyển công chức, viên chức từng năm của tỉnh. Trong đào tạo, bồi dưỡng, bên cạnh những định mức chung đối với cán bộ theo quy định của Nhà nước, tỉnh còn bổ sung những hỗ trợ riêng với đối tượng cán bộ người DTTS.

Tiểu kết chương 3

Giai đoạn 2010-2016, bối cảnh quốc tế và tình hình trong nước có những biến chuyển mới, đặt ra yêu cầu với mỗi Đảng bộ tỉnh ở Tây Bắc phải tiếp tục quán triệt về vai trò, ý nghĩa quan trọng của đội ngũ cán bộ DTTS và công tác xây dựng đội ngũ cán bộ DTTS. Bám sát đường lối, chủ trương của Đảng và chính sách, pháp luật của Nhà nước, các Đảng bộ tỉnh khu vực Tây Bắc đã nêu lên những những quan điểm, chủ trương về xây dựng đội ngũ cán bộ DTTS. Đây là cơ sở, định hướng để các Đảng bộ chỉ đạo thực hiện tốt công tác xây dựng đội ngũ cán bộ DTTS, góp phần vào sự phát triển bền vững của mỗi tỉnh nói riêng, của vùng Tây Bắc nói chung. Công tác xây dựng đội ngũ cán bộ DTTS của các Đảng bộ tỉnh khu vực Tây Bắc luôn được đặt trong một chỉnh thể gắn bó chặt chẽ với công tác cán bộ và chính sách dân tộc nói chung, trong chiến lược phát triển kinh tế - xã hội của mỗi địa phương và của vùng Tây Bắc. Từ sự nhận thức đầy đủ, đồng bộ, quá trình triển khai, thực tiễn hoá các khâu của công tác cán bộ DTTS về cơ bản đã phát huy hiệu quả trong thực tiễn. Công tác quy hoạch được thực hiện sớm, bám sát thực tiễn mỗi địa phương, nhờ vậy có ý nghĩa định hướng quan trọng cho các công tác còn lại. Hoạt động đào tạo, bồi dưỡng có những chuyển biến cả về lượng và chất, gắn với những đầu tư thích đáng của các địa phương về cơ sở vật chất, trang thiết bị, về đội ngũ giảng viên, giáo viên cũng như ý thức tự vươn lên của mỗi cá nhân cán bộ, công chức, viên chức DTTS. Mặc dù còn nhiều khó khăn về kinh tế - xã hội, tuy nhiên các Đảng bộ tỉnh khu vực Tây Bắc đều cố gắng đảm bảo thực hiện đủ và kịp thời các chính sách cán bộ, qua đó, tạo được động lực để đội ngũ này yên tâm trong quá trình công tác và phấn đấu.

Bên cạnh những kết quả đạt được, quá trình lãnh đạo xây dựng đội ngũ cán bộ DTTS của các Đảng bộ tỉnh khu vực Tây Bắc vẫn còn những tồn tại chưa khắc phục được. Công tác đào tạo, bồi dưỡng cán bộ DTTS tại các cơ sở đào tạo còn gặp không ít những hạn chế và khó khăn, chất lượng đào tạo cán bộ còn hạn chế, nhất là đối với đối tượng cử tuyển và loại hình đào tạo không

chính quy. Một số địa phương trình độ của cán bộ lãnh đạo, quản lý còn thấp chưa đáp ứng được những yêu cầu cơ bản; thực hiện chế độ chính sách cho cán bộ DTTS còn hạn chế, số lượng cán bộ DTTS đi học nâng cao trình độ chuyên môn, nghiệp vụ được hỗ trợ kinh phí đào tạo thấp nên đời sống cán bộ còn khó khăn. Công tác cử tuyển là một chính sách đúng đắn và phù hợp với đặc thù các địa phương miền núi còn nhiều khó khăn như Tây Bắc, tuy nhiên trong thực tiễn triển khai còn nhiều lúng túng, hiệu quả chưa cao. Tại nhiều địa phương đã không còn biên chế, chuyên ngành đào tạo của hệ cử tuyển không phù hợp với vị trí việc làm của các đơn vị. Sự phối hợp giữa các cơ quan hành chính nhà nước, các cơ quan Đảng, đoàn thể, các tổ chức chính trị - xã hội trong bố trí công tác cho đối tượng cử tuyển còn chưa thống nhất, thường chỉ tập trung vào các cơ quan hành chính sự nghiệp của Nhà nước mà ít chú ý tới những vị trí công việc khác.

Chương 4

NHẬN XÉT VÀ KINH NGHIỆM

4.1. NHẬN XÉT

4.1.1. Ưu điểm và nguyên nhân

4.1.1.1. Ưu điểm

Một là, các Đảng bộ tỉnh khu vực Tây Bắc luôn nhận thức đúng vị trí, tầm quan trọng của công tác xây dựng đội ngũ cán bộ DTTS, kịp thời đề ra chủ trương phù hợp với đặc điểm và yêu cầu của địa phương

Quan điểm chỉ đạo về công tác xây dựng đội ngũ cán bộ DTTS ở các Đảng bộ tỉnh khu vực Tây Bắc là thường xuyên, liên tục, gắn chặt với quá trình kiện toàn củng cố bộ máy chính trị từ tỉnh cho đến cơ sở. Tại các tỉnh Tây Bắc, các cấp ủy, tổ chức đảng đã quan tâm lãnh đạo, chỉ đạo và tích cực tổ chức thực hiện, từng bước đưa công tác này đi vào nền nếp, góp phần quan trọng vào phần thực hiện đồng bộ các khâu của công tác cán bộ. Trên cơ sở nhận thức đúng và đầy đủ vị trí, tầm quan trọng của công tác xây dựng đội ngũ cán bộ DTTS, hầu hết các cấp ủy, tổ chức đảng đã bám sát mục đích, yêu cầu, phương châm, nguyên tắc, quy trình đề ra trong các nghị quyết, hướng dẫn của Trung ương và tình hình cụ thể của địa phương, cơ quan, đơn vị để xây dựng nội dung, kế hoạch xây dựng đội ngũ cán bộ DTTS phù hợp.

Thực hiện chủ trương, chính sách về công tác cán bộ DTTS của Đảng và Nhà nước, căn cứ trên định hướng chung của công tác xây dựng đội ngũ cán bộ, các Đảng bộ tỉnh khu vực Tây Bắc luôn nhận thức đúng vị trí, tầm quan trọng của đội ngũ cán bộ DTTS và công tác xây dựng đội ngũ cán bộ DTTS. Từ đó, Tỉnh ủy các tỉnh đã ban hành nhiều nghị quyết, HĐND và UBND các tỉnh cụ thể hóa bằng nhiều nghị quyết, quyết định, xây dựng các chương trình, kế hoạch, đề án. Để nâng cao chất lượng công tác và kết quả thực hiện, các cơ quan của tỉnh, trực tiếp là Ban Tổ chức Tỉnh ủy ban hành những kế hoạch, ban hành nhiều văn bản hướng dẫn quá trình thực hiện của các đơn vị.

Qua hệ thống văn bản được ban hành, các Đảng bộ tỉnh khu vực Tây Bắc từng bước xác định rõ trách nhiệm của các cấp ủy Đảng trong xây dựng đội ngũ cán bộ DTTS. Trên cơ sở cơ cấu cán bộ DTTS hiện có và nhu cầu bố trí,

sử dụng cán bộ DTTS, đặc biệt là cán bộ lãnh đạo, quản lý là người DTTS, các cấp ủy Đảng đã lập kế hoạch công tác cán bộ cụ thể về số lượng, tỷ lệ cán bộ lãnh đạo, quản lý là người DTTS, tạo điều kiện thuận lợi trong quá trình thực hiện. Các văn bản cũng nêu định hướng, những hướng dẫn đối với từng khâu trong công tác cán bộ DTTS, gắn kết các khâu có tính thống nhất, từ công tác quy hoạch, tạo nguồn tới đào tạo, bồi dưỡng, tuyển dụng, bố trí, sử dụng và thực hiện các chính sách. Ngoài ra, các cấp ủy Đảng ở Tây Bắc đã xây dựng được kế hoạch kiểm tra, giám sát cán bộ nói chung, cán bộ DTTS nói riêng; kịp thời khắc phục những sai lầm trong công tác xây dựng đội ngũ cán bộ DTTS của các cơ quan, đơn vị.

Để phù hợp với đặc điểm và yêu cầu của địa phương, các Đảng bộ tỉnh khu vực Tây Bắc đã quán triệt và vận dụng những chủ trương, chính sách về công tác cán bộ DTTS của Đảng và Nhà nước. Bên cạnh thực hiện nghiêm túc những quy định chung, Đảng bộ các tỉnh ở Tây Bắc cũng đưa ra những chủ trương riêng, nhưng vẫn đảm bảo quy định. Trong công tác tuyển dụng, để phù hợp với đặc thù trình độ dân trí của đồng bào DTTS và sớm khắc phục sự thiếu hụt đội ngũ cán bộ, các tỉnh có sự điều chỉnh, thay cho yêu cầu trình độ cao đẳng, đại học, ở nhiều tỉnh tuyển dụng cán bộ người DTTS từ trình độ trung cấp. Sau tuyển dụng, các Đảng bộ tỉnh có những cơ chế khuyến khích, hỗ trợ để đội ngũ này tham gia các chương trình đào tạo, bồi dưỡng, từng bước nâng cao trình độ lý luận chính trị, chuyên môn nghiệp vụ. Mặc dù nguồn lực kinh tế còn nhiều khó khăn nhưng các Đảng bộ tỉnh đều có thêm những hỗ trợ về kinh phí đi lại, tài liệu học tập, hỗ trợ kinh phí sau khi cán bộ kết thúc chương trình đào tạo, bồi dưỡng, bên cạnh những định mức chung của Nhà nước.

Trong 10 năm (2006-2016), các Đảng bộ tỉnh khu vực Tây Bắc đã ban hành nhiều nghị quyết, quyết định, kế hoạch, đề án,... trong xây dựng đội ngũ cán bộ DTTS. Điều này thể hiện nhận thức đầy đủ, nhất quán của các Đảng bộ tỉnh khu vực Tây Bắc về vai trò đội ngũ cán bộ DTTS và ý nghĩa, tầm quan trọng của công tác xây dựng đội ngũ cán bộ DTTS. Những văn bản trong lãnh đạo công tác xây dựng đội ngũ cán bộ DTTS của các Đảng bộ tỉnh

khu vực Tây Bắc có ý nghĩa định hướng quan trọng, tác động trực tiếp tới những kết quả của công tác này trong thực tiễn.

Hai là, quá trình chỉ đạo thực hiện, các Đảng bộ tỉnh khu vực Tây Bắc luôn đảm bảo đầy đủ, nghiêm túc trong các khâu của công tác xây dựng đội ngũ cán bộ DTTS

Về công tác quy hoạch cán bộ DTTS, các Đảng bộ tỉnh khu vực Tây Bắc đã ban hành nhiều nghị quyết chuyên đề, xây dựng chương trình, kế hoạch triển khai và thường xuyên chỉ đạo, kiểm tra việc thực hiện ở cấp dưới. Công tác quy hoạch cán bộ đã cơ bản bảo đảm sự đồng bộ từ dưới lên và tạo được nguồn cán bộ kế cận khá dồi dào, như mỗi chức danh cán bộ được quy hoạch từ 2 đến 3 người và một người có thể quy hoạch vào một số chức danh; lấy quy hoạch cấp ủy làm cơ sở để xây dựng quy hoạch các chức danh cán bộ lãnh đạo đảng, chính quyền, đoàn thể ở các địa phương; bảo đảm tỷ lệ cán bộ nữ, cán bộ trẻ, cán bộ DTTS.

Đối với từng Đảng bộ tỉnh, công tác quy hoạch được tiến hành ở từng cơ quan, đơn vị cụ thể hóa bằng các kế hoạch, chương trình hành động theo lộ trình, bám sát với điều kiện thực tế của cơ quan, đơn vị mình. Các Đảng bộ tỉnh luôn làm tốt công tác dự báo nhu cầu sử dụng cán bộ lãnh đạo, quản lý các cấp gắn với công tác quy hoạch cán bộ, làm cơ sở cho việc tính toán xây dựng kế hoạch tuyển dụng, đào tạo, bồi dưỡng bố trí, sử dụng cán bộ. Trên cơ sở quy hoạch cán bộ nói chung, giới thiệu và đưa vào quy hoạch những cán bộ DTTS có trình độ, năng lực, đạo đức tốt, có triển vọng phát triển ở các ngành, các cấp. Có kế hoạch đào tạo, bồi dưỡng theo định kỳ hằng năm, trong đó chú trọng bồi dưỡng kiến thức về lãnh đạo, quản lý, kỹ năng xử lý tình huống, cập nhật kiến thức chuyên môn. Từ đó, lựa chọn một số cán bộ DTTS trong quy hoạch vào các chức danh chủ chốt để thực hiện việc luân chuyển nhằm đào tạo, chuẩn bị nguồn nhân sự kế cận khi đủ điều kiện. Tạo môi trường công tác để cán bộ trẻ học tập, trưởng thành.

Quan tâm công tác đào tạo, bồi dưỡng cán bộ DTTS, các Đảng bộ tỉnh khu vực Tây Bắc có nhiều cách làm sáng tạo. Bên cạnh việc xây dựng các kế hoạch, chương trình, đề án trực tiếp về đào tạo, bồi dưỡng đội ngũ cán bộ DTTS, các Đảng bộ tỉnh đã lãnh đạo lồng ghép công tác này trong nhiều

chương trình phát triển kinh tế - xã hội khác. Điều này góp phần khắc phục sự khó khăn, hạn chế về nguồn vốn dành cho đào tạo, bồi dưỡng, đồng thời mang lại nhiều lựa chọn, khuyến khích tinh thần tự đào tạo, bồi dưỡng của đội ngũ cán bộ DTTS. Số lượng cán bộ là DTTS qua đào tạo, bồi dưỡng ngày càng tăng. Cơ cấu đội ngũ cán bộ DTTS dần được trẻ hóa. Đây là những cố gắng lớn của các địa phương khu vực Tây Bắc, nơi có nhiều địa bàn miền núi, biên giới, nhiều vùng sâu, vùng xa, vùng đặc biệt khó khăn.

Nhằm khắc phục những tồn tại, hạn chế trong xây dựng đội ngũ cán bộ DTTS tại chỗ có phẩm chất và năng lực đáp ứng yêu cầu của địa phương, củng cố hệ thống chính trị cơ sở vững mạnh, nhiều tỉnh vùng miền núi Tây Bắc đã mở các lớp đại học, cao đẳng, trung cấp trên địa bàn, đồng thời tạo điều kiện cho cán bộ vừa học vừa làm. Việc phát triển đa dạng các loại hình đào tạo như: chính quy, tại chức,... kết hợp với thực hiện cải cách hành chính đã giúp cho đội ngũ cán bộ DTTS ở cơ sở có nhiều điều kiện nâng cao trình độ chuyên môn, tăng cường năng lực quản lý, đáp ứng yêu cầu cơ bản trong sự nghiệp phát triển kinh tế - xã hội của địa phương. Đây được xem là bước đột phá trong việc chuẩn hóa trình độ đội ngũ cán bộ DTTS, đặc biệt là đội ngũ cán bộ DTTS ở cấp cơ sở của các tỉnh khu vực Tây Bắc.

Trong công tác tuyển dụng, Đảng bộ các tỉnh khu vực Tây Bắc đã triển khai nhiều ưu đãi nhằm thu hút sinh viên chính quy là DTTS tốt nghiệp loại khá, giỏi các trường đại học về công tác, đặc biệt tại những địa bàn cơ sở nhằm tăng cường nhân lực được đào tạo cơ bản cho cấp xã, đồng thời tạo nguồn cán bộ kế cận. Trên cơ sở quy định của Trung ương, các tỉnh đã cụ thể hóa các tiêu chuẩn, chức danh để phù hợp với từng địa bàn, trong đó có ưu tiên đối tượng người DTTS. Như trong công tác tuyển dụng, khi hai thí sinh cùng đạt tiêu chuẩn sẽ ưu tiên tuyển chọn cán bộ DTTS. Từ thực tiễn thiếu hụt đội ngũ, trong một số giai đoạn, các địa phương lựa chọn phương án ưu tiên tuyển dụng trước cán bộ DTTS, sau đó có những hỗ trợ để đào tạo lại về chuyên môn, nghiệp vụ, Với cách làm linh hoạt sáng tạo này, việc khắc phục sự thiếu hụt đội ngũ cán bộ DTTS ở một số địa phương vùng Tây Bắc, đặc biệt ở cấp cơ sở đạt kết quả tích cực.