Phát huy nhân tố chủ quan của đội ngũ giảng viên trong đào tạo sĩ quan ở các học viện quân đội nhân dân Lào hiện nay

một chương trình hành động cụ thể trong tiếp cận cách mạng công nghiệp 4.0. Những quốc gia có nền sản xuất tiên tiến đều đã phát triển mạnh các công nghệ cốt lòi của cách mạng công nghiêp 4.0 và đang thu được rất nhiều lợi ích cho phát triển đất nước. Cộng hòa dân chủ nhân dân Lào chưa phải là nước tận dụng tối ưu, rộng rãi những thành tựu cách mạng công nghiệp 4.0 mà nhất là vận dụng vào lĩnh vực quân sự, đào tạo sĩ quan ở các Học viện Quân đội nhân dân Lào. Tuy nhiên, để đáp ứng yêu cầu của cách mạng trong tình hình mới đòi hỏi các Học viện Quân đội nhâ dân Lào cần tiếp tục đổi mới mạnh mẽ hơn nữa để nâng cao chất lượng đào tạo sĩ quan, nhất là trong điều kiện cách mạng công nghiệp 4.0, thời đại của an ninh phi truyền thống, bùng nổ thông tin, sự phát triển như vũ bão của khoa học công nghệ…

Sở dĩ sự khác biệt về cách tiếp cận, phạm vi, đối tượng nghiên cứu nhân tố chủ quan, phát huy nhân tố chủ quan của các tác giả trước. Vì vậy, phát huy mạnh mẽ nhân tố chủ quan của đội ngũ giảng viên để nâng cao chất lượng đào tạo và khắc phục những hạn chế, yếu kém trong quá trình đào tạo sĩ quan cho Quân đội nhân dân Lào hiện nay, trở thành vấn đề cơ bản và cấp thiết.

2. Mục đích, nhiệm vụ nghiên cứu của luận án

2.1. Mục đích nghiên cứu của luận án

Trên cơ sở phân tích và làm rò những vấn đề lý luận và thực trạng của việc phát huy nhân tố chủ quan của đội ngũ giảng viên trong quá trình đào tạo sĩ quan ở các Học viện Quân đội nhân dân Lào những năm qua, luận án đề xuất một số giải pháp cơ bản nhằm phát huy nhân tố chủ quan của đội ngũ giảng viên trong đào tạo sĩ quan ở các Học viện Quân đội nhân dân Lào hiện nay.

2.2. Nhiệm vụ nghiên cứu của luận án

- Tổng quan những công trình nghiên cứu liên quan đến đề tài luận án.

- Phân tích và làm rò cơ sở lý luận của việc phát huy nhân tố chủ quan của đội ngũ giảng viên trong đào tạo sĩ quan ở các Học viện Quân đội nhân dân Lào.

Có thể bạn quan tâm!

Xem toàn bộ 176 trang tài liệu này.

- Phân tích và làm rò thực trạng của việc phát huy nhân tố chủ quan của đội ngũ giảng viên trong đào tạo sĩ quan ở các Học viện Quân đội nhân dân Lào những năm qua và nguyên nhân của thực trạng đó.

- Đề xuất một số giải pháp cơ bản nhằm phát huy nhân tố chủ quan của đội ngũ giảng viên trong đào tạo sĩ quan ở các Học viện Quân đội nhân dân Lào hiện nay.

3. Đối tượng và phạm vi nghiên cứu của luận án

3.1. Đối tượng nghiên cứu của luận án

Đối tượng nghiên cứu của luận án là phát huy nhân tố chủ quan của đội ngũ giảng viên trong đào tạo sĩ quan ở các Học viện Quân đội nhân dân Lào hiện nay.

3.2. Phạm vi nghiên cứu của luận án

- Nội dung nghiên cứu: Nghiên cứu việc phát huy nhân tố chủ quan của

đội ngũ giảng viên trong đào tạo sỹ quan.

- Không gian nghiên cứu: Nghiên cứu đội ngũ giảng viên đang công tác tại các Học viện thuộc Quân đội nhân dân Lào.

- Thời gian nghiên cứu: Với các số liệu điều tra và nghiên cứu tình hình thực tiễn từ năm 2015 đến nay.

4. Cơ sở lý luận và phương pháp nghiên cứu của luận án

4.1. Cơ sở lý luận của luận án

Luận án dựa trên cơ sở lý luận của chủ nghĩa Mác - Lênin, tư tưởng Hồ Chí Minh, tư tưởng Kayson Phômvihan, các quan điểm, đường lối chủ trương chính sách của Đảng cộng sản Việt Nam, Đảng nhân dân cách mạng Lào về phát huy nhân tố chủ quan của đội ngũ giảng viên trong giáo dục, đào tạo.

4.2. Phương pháp nghiên cứu của luận án

- Luận án sử dụng phương pháp luận của chủ nghĩa duy vật biện chứng và chủ nghĩa duy vật lịch sử, phương pháp tiếp cận và nghiên cứu hệ thống, kết hợp phương pháp lôgíc và lịch sử, phương pháp thống kê, phân tích so sánh, phương pháp điều tra xã hội học, sử dụng các kết quả nghiên cứu từ các

công trình đã công bố ở nước Cộng hòa Dân chủ Nhân dân Lào và nước Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Việt Nam có liên quan trực tiếp tới đề tài.

- Sử dụng phương pháp phân tích các số liệu thống kê cơ bản kết hợp với cách tiếp cận cụ thể, đa chiều, phòng vấn sâu, thảo luận nhóm và tọa đàm nhằm thu thập những thông tin chính xác, cụ thể và trực tiếp.

- Sử dung phương pháp thu thập, phân tích và tổng hợp các tài liệu có liên quan của Đảng, Nhà nước, các Bộ, Ngành, các dự án, các công trình, đề tài nghiên cứu khoa học có liên quan

5. Đóng góp mới về mặt khoa học của luận án

- Góp phần làm rò hơn cơ sở lý luận của việc phát huy nhân tố chủ quan của đội ngũ giảng viên trong đào tạo sĩ quan ở các Học viện Quân đội nhân dân Lào.

- Phân tích và làm rò thực trạng phát huy nhân tố chủ quan của đội ngũ giảng viên trong đào tạo sĩ quan ở các Học viện Quân đội nhân dân Lào những năm qua. Nguyên nhân của thực trạng đó

6. Ý nghĩa lý luận và thực tiễn của luận án

- Luận án góp phần phát huy nhân tố chủ quan của đội ngũ giảng viên nhằm nâng cao chất lượng đào tạo sĩ quan cho Quân đội nhân dân Lào hiện nay.

- Luận án có thể được sử dụng làm tài liệu tham khảo trong việc nghiên cứu và giảng dạy những vấn đề lý luận và thực tiễn về phát huy nhân tố chủ quan của đội ngũ giảng viên trong đào tạo sĩ quan ở các Học viện, nhà trường Quân đội nhân dân Lào.

7. Kết cấu của luận án

Ngoài phần mở đầu, kết luận, danh mục công trình nghiên cứu của tác giả luận án, danh mục tài liệu tham khảo và phụ lục, luận án gồm: 4 chương, 13 tiết.

Chương 1

TỔNG QUAN CÁC CÔNG TRÌNH NGHIÊN CỨU LIÊN QUAN ĐẾN PHÁT HUY NHÂN TỐ CHỦ QUAN CỦA

ĐỘI NGŨ GIẢNG VIÊN TRONG ĐÀO TẠO SĨ QUAN Ở CÁC HỌC VIỆN QUÂN ĐỘI NHÂN DÂN LÀO HIỆN NAY

1.1. CÁC CÔNG TRÌNH NGHIÊN CỨU LIÊN QUAN ĐẾN NHÂN TỐ CHỦ QUAN, NHÂN TỐ CHỦ QUAN CỦA ĐỘI NGŨ GIẢNG VIÊN

Vấn đề phát huy nhân tố chủ quan đã từng thu hút sự chú ý của các nhà lãnh đạo, quản lý, của giới lý luận trong nước và nước ngoài. Cho đến nay đã có nhiều công trình nghiên cứu về vấn đề nhân tố chủ quan, vai trò nhân tố chủ quan từ các góc độ, các lĩnh vực khác nhau.

Ở Liên Xô đã có công trình nghiên cứu về vấn đề này, như “Phép biện chứng về điều kiện khách quan và nhân tố chủ quan trong việc xây dựng chủ nghĩa cộng sản” của G.E.Glesserman, “Biện chứng của cái khách quan và cái chủ quan trong chủ nghĩa xã hội phát triển” của các tập thể tác giả, Kiep, 1980; “Biện chứng của cái khách quan và cái chủ quan trong sự biểu hiện của các quy luật xã hội” của A.Ph.Iaxkevích, Minxcơ, 1982; “Cái chủ quan và cái khách quan trong các quá trình xã hội” của B.A.Vôrônôvích.

Lê Hữu Xanh, về “Nâng cao vai trò nhân tố chủ quan trong việc xây dựng đội ngũ đảng viên nông thôn nước ta hiện nay” [103]. Tác giả đã trình bày nhân tố chủ quan và vai trò của nó trong xây dựng đội ngũ đảng viên ở nông thôn hiện nay trên cơ sở xem xét điều kiện khách quan tác động đến nhân tố chủ quan của đội ngũ đảng viên ở nông thôn; thực trạng và những vấn đề đặt ra; phương hướng và những giải pháp cơ bản nâng cao vai trò nhân tố chủ quan trong xây dựng đội ngũ đảng viên ở nông thôn.

Phạm Ngọc Minh, “Về nhân tố chủ quan và nhân tố khách quan: Một số vấn đề lý luận và thực tiễn ở nước ta hiện nay” [61]. Tác giả đã hệ thống lại

một số quan điểm của nhà nghiên cứu về chủ thể, khách thể, chủ quan, khách quan, nhân tố chủ quan, điều kiện khách quan, mối quan hệ biện chứng của nhân tố chủ quan và nhân tố khách quan, phân tích nhân tố chủ quan và nhân tố khách quan, những kinh nghiệm và vấn đề đặt ra trong việc xây dựng mối quan hệ giữa chúng trong điều kiện Việt Nam tiến lên chủ nghĩa xã hội và nêu lên những giải pháp nâng cao vai trò nhân tố chủ quan trong giai đoạn hiện nay.

Phạm Văn Nhuận, “Mối quan hệ giữa điều kiện khách quan và nhân tố chủ quan trong phát triển bản chất giai cấp công nhân của Quân đội nhân dân Việt Nam hiện nay” [64]. Tác giả đề cập tới sự phát triển bản chất giai cấp công nhân của Quân đội nhân dân Việt Nam dưới tác động của mối quan hệ giũa điều kiện khách quan và nhân tố chủ quan; làm rò cơ sở lý luận và thực tiễn, những vấn đề có tính quy luật trong mối quan hệ giữa chúng. Những vấn đề đó chi phối sự phát triển bản chất giai cấp công nhân của Quân đội nhân dân Việt Nam. Từ đó, đưa ra những giải pháp cơ bản, góp phần giải quyết một cách khoa học giữa điều kiện khách quan và nhân tố chủ quan để từng bước vững chắc phát triển bản chất giai cấp công nhân của Quân đội nhân Việt Nam.

Tác giả đã khái quát ba vấn đề có tính quy luật quy định sự phát triển bản chất giai cấp công nhân: Một là, sự phát triển bản chất giai cấp công nhân của Quân đội nhân dân Việt Nam phụ thuộc vào tác động tổng hợp của điều kiện khách quan, trong đó có sự lãnh đạo của Đảng cộng sản Việt Nam mà trước hết là Ban chấp hành Trung ương Đảng và Bộ chính trị là yếu tố quyết định nhất. Hai là, sự phát triển bản chất giai cấp công nhân của Quân đội nhân Việt Nam phụ thuộc trực tiếp vào sự phát triển đồng bộ các yếu tố hợp thành nhân tố chủ quan của các chủ thể lãnh đạo giáo dục, tự giáo dục và rèn luyện trong Quân đội nhân Việt Nam. Ba là, sự phát triển bản chất giai cấp công nhân của Quân đội nhân Việt Nam luôn gắn bó hữu cơ với mỗi bước chuyển hóa giữa điều kiện khách quan và nhân tố chủ quan trong giáo dục, rèn luyện của bộ đội. Đồng thời, tác giả đi sâu phân tích làm rò những biến động mới

của điều kiện khách quan, nhân tố chủ quan và mối quan hệ giữa chúng thường xuyên tác động đến sự phát triển bản chất giai cấp công nhân của Quân đội nhân dân Việt Nam trong sự đan xen giữa thuận lợi và khó khăn, vừa thúc đẩy vừa cản trở, hợp thành những mặt đối lập nhau, tạo nên những mâu thuẫn cần được nhận thức và giải quyết. Tác giả xác định hai nhóm giải pháp cơ bản, đó là: Chủ động xây dựng môi trường xã hội theo định hướng xã hội chủ nghĩa trên tất cả các lĩnh vực của đời sống xã hội, trong đó lấy kinh tế làm nền tảng, chính trị làm hạt nhân, tư tưởng làm mặt trận hàng đầu trong cuộc đấu tranh chống kẻ thủ. Đồng thời, chủ động giải quyết đúng đắn vấn đề lợi ích tạo ra nguồn gốc, động lực thục đẩy tính tích cực trong hoạt động của quân nhân, không ngừng nâng cao phẩm chất và năng lực hoạt động của nhân tố chủ quan nhằm phát huy tính tích cực xã hội của chủ thể, làm biến đổi điều kiện khách quan theo hướng phát triển bản chất giai cấp công nhân của Quân đội nhân dân Việt Nam. Mặc dù tác giả đã khái quát khá toàn diện và đầy đủ vấn đề có tính quy luật quy định sự hình thành, phát triển bản chất giai cấp công nhân của Quân đội nhân dân Việt Nam, nhưng tác giả chưa đề cập đến phát huy nhân tố chủ quan của đội ngũ giảng viên trong đào tạo sĩ quan ở các học viện, nhà trường Quân đội nhân dân Việt Nam.

Trần Thị Bích Liên, “Tích cực hóa nhân tố chủ quan để giai cấp công nhân Việt Nam thực hiện và hoàn thành sứ mệnh lịch sử của mình” [48]. Tác giả đã đề cập đến mối quan hệ biện chứng giữa điều kiện khách quan và nhân tố chủ quan trong việc thực hiện sứ mệnh lịch sử của giai cấp công nhân Việt Nam. Tác giả khẳng định: “tích cực hóa nhân tố chủ quan của giai cấp công nhân Việt Nam về thực chất là quá trình chủ động tạo ra động lực nhằm kích thích tính năng động chủ quan của giai cấp công nhân, biến những phẩm chất tự thân của giai cấp cách mạng thành sức mạnh vật chất để chuyển hóa những điều kiện khách quan của việc thực hiện sứ mệnh lịch sử của giai cấp công nhân thành hiện thực” [48, tr.170].

Tác giả đã định nghĩa “Nhân tố chủ quan của giai cấp công nhân” bao gồm trình độ nhận thức, ý chí và năng lực nhận thức, năng lực hoạt động thực tiễn cùng thiết chế căn bản nhất - Đảng cộng sản - do nó xây dựng nên và được nó sử dụng để thể hiện và thực hiện sứ mệnh lịch sử của mình. Trong nhân tố chủ quan của giai cấp công nhân có những đặc trưng về phẩm chất chính trị, đạo đức hình thành nên thế giới quan, lý tưởng, niềm tin, lập trường, thái độ chính trị, thái độ lao động, ý thức tổ chức kỷ luật, ý chí, tác phong ứng xử, năng lực tổ chức và hành động của giai cấp công nhân. Tác giả còn đề cập đến thực chất của quá trình tích cực hóa nhân tố chủ quan của giai cấp công nhân là một quá trình nhận thức rò và bồi dưỡng, phát huy được những nhân tố bên trong, những khả năng, phẩm chất riêng có của giai cấp công nhân nhằm mục đích thực hiện và hoàn thành sứ mệnh lịch sử thế giới của giai cấp công nhân. Đây cũng là quá trình chuyển hóa những tất yếu khách quan trong sứ mệnh lịch sử thế giới của giai cấp công nhân thành những nội lực chủ quan của giai cấp công nhân trong tiến trình cách mạng xã hội chủ nghĩa ở từng dân tộc và trên phạm vi toàn thế giới. Tác giả tiếp tục đánh giá thực trạng tích cực hóa nhân tố chủ quan trong thực hiện và hoàn thành sứ mệnh lịch sử của giai cấp công nhân Việt Nam. Từ đó, tác giả đưa ra hai nhóm giải pháp chủ yếu nhằm tích cực hóa nhân tố chủ quan của giai cấp công nhân Việt Nam trong thực hiện và hoàn thành sứ mệnh lịch sử của họ. Đó là nhóm giải pháp xây dựng, chỉnh đốn Đảng và nhóm giải pháp xây dựng giai cấp công nhân Việt Nam.

Nguyễn Hồng Lương, “Phát huy vai trò nhân tố chủ quan trong hoạt động của hệ thống chính trị cấp cơ sở ở Bà Rịa-Vũng Tàu hiện nay” [51]. Tác giả đã làm rò các khái niệm “chủ thể”, “khách thể”, “chủ quan”, “khách quan”, “cái chủ quan”, “cái khách quan”, “nhân tố chủ quan” và “vai trò nhân tố chủ quan trong hoạt động của con người”. Từ đó, tác giả còn quan niệm: “Nhân tố chủ quan là những gì thuộc về chủ thể tham gia trực tiếp vào hoạt

động cụ thể của chủ thể cùng bản thân sự hoạt động đó nhằm tác động vào khách thể xác định” [51, tr.182]. Ngoài ra, tác giả còn bàn đến cấu trúc của nhân tố chủ quan theo ba phương diện. Song, tác giả chưa nêu lên phát huy nhân tố chủ quan của từng nhóm người, tập đoàn người, từng nghề nghiệp, từng giai tầng xã hội cụ thể, nhất là phát huy nhân tố chủ quan của đội ngũ giảng viên trong đào tạo sĩ quan.

Tác giả đã quan niệm nhân tố chủ quan và hệ thống chính trị. Theo tác giả, nhân tố chủ quan là những thuộc tính của chủ thể tham gia trực tiếp vào hoạt động của chủ thể cùng bản thân hoạt động của chủ thể tác động vào khách thể. Còn hệ thống chính trị là hệ thống các tổ chức, các thiết chế chính trị - xã hội, cùng mối quan hệ giữa chúng với nhau, hợp thành cơ chế chính trị nhằm bảo đảm thực hiện quyền lực chính trị của giai cấp thống trị đối với toàn xã hội. Sau đó, tác giả đã đánh giá thực trạng việc phát huy vai trò nhân tố chủ quan trong hoạt động của hệ thống chính trị cấp cơ sở ở Bà Rịa - Vũng Tàu. Từ đó, tác giả đã đưa ra những giải pháp chủ yếu để phát huy vai trò nhân tố chủ quan trong hoạt động của hệ thống chính trị cấp cơ sở ở Bà Rịa - Vũng Tàu: 1) Tạo bước đột phá trong công tác cán bộ ở cơ sở, nhằm xây dựng đội ngũ cán bộ xã, phường, thị trấn có đủ phẩm chất, trình độ năng lực đáp ứng yêu cầu đến 2015 Bà Rịa - Vũng Tàu trở thành tỉnh công nghiệp. 2) Tích cực đổi mới nội dung, phương pháp hoạt động, phân định chức năng, nhiệm vụ rạch ròi, có cơ chế phối hợp rò ràng nhằm phát huy vai trò của từng tổ chức và cả hệ thống chính trị cấp cơ sở ở Bà Rịa - Vũng Tàu.

Nguyễn Văn Tài, “Tích cực hóa nhân tố con người của đội ngũ sĩ quan Quân đội nhân dân Việt Nam Hiện nay” [76]. Tác giả đề cập đến vấn đề tích cực hóa nhân tố con người của đội ngũ sĩ quan trong xây dựng Quân đội nhân Việt Nam một cách cơ bản, toàn diện, có hệ thống; làm rò thực chất, nội dung, phương pháp, phương tiện để phát huy, sử dụng có hiệu quả tính tích cực, tự giác, sáng tạo của đội ngũ sĩ quan.