Nghiên cứu phát triển đầu tư trực tiếp của các doanh nghiệp Việt Nam vào lĩnh vực công nghệ ở CHDCND Lào

13. TS Phùng Xuân Nhạ (2001), Đầu tư quốc tế, NXB Đại học quốc gia, Hà Nội.

14. TS. Hà Thị Ngọc Oanh (2006), Đầu tư quốc tế và chuyển giao công nghệ tại Việt Nam, NXB Lao động xã hội, Hà Nội.

15. GS.TS Nguyễn Đình Phan, Nguyễn Kế Tuấn (2007), Kinh tế và quản lý công nghiệp, NXB Đại học kinh tế quốc dân, Hà Nội.

16. Phonesay Vilaysack (2010), Thu hút đầu tư trực tiếp nước ngoài vào nước Cộng hòa dân chủ Nhân dân Lào, Luận án tiến sỹ, Đại học Kinh tế quốc dân, Hà Nội.

17. PGS.TS Đinh Trọng Thịnh (2006), Thúc đẩy doanh nghiệp Việt Nam đầu tư trực tiếp ra nước ngoài, NXB Tài chính, Hà nội.

18. TS Trương Đoàn Thể (2004), Hoàn thiện quản lý nhà nước các doanh nghiệp có vốn đầu tư trực tiếp nước ngoài ở Hà Nội, NXB Chính trị quốc gia, Hà Nội.

19. Thống đốc Ngân hàng Nhà nước Việt Nam, Quy định số 845/2004/QĐ- NHNN ngày 8 tháng 7 năm 2004.

20. Thủ tướng Chính phủ, Quyết định số 236/QĐ-TTg ngày 20/2/2009 của Thủ tướng chính phủ phê duyệt đề án “Thúc đẩy đầu tư của Việt Nam ra nước ngoài”.

21. PGS.TS Vũ Đình Tích (2009), “Cần có cơ chế, chính sách ưu đãi đầu tư đặc biệt vào tam giác phát triển Việt Nam – Lào – Campuchia”, Tạp chí Kinh tế và dự báo, (17), tr. 24-26.

22. GS.TS Đỗ Hoàng Toàn, PGS.TS Mai Văn Bưu (2005), Giáo trình quản lý Nhà nước về kinh tế, Nhà xuất bản lao động xã hội, Hà Nội.

23. Trường đại học Kinh tế quốc dân (1998), Kinh tế chính trị Mác-Lê Nin, tập 1, Nhà xuất bản giáo dục, Hà Nội.

24. Viện chiến lược, Bộ kế hoạch và đầu tư, Bối cảnh kinh tế quốc tế và khu vực (truy cập tháng 6/2011 tại http://www.mpi.gov.vn)

25. VILACAED (2008), Bài giảng lớp tập huấn về cơ chế chính sách đầu tư vào Lào

26. VILACAED (2010), “Một số nét trong phát triển KT-XH Lào và đầu tư của Việt Nam tại Lào”, Tạp chí Hợp tác và phát triển, (2), tr.15-16.

27. VILACAED (2009), Văn bản hướng dẫn hợp tác kinh tế đầu tư thương mại hiện hành Việt Nam – Lào, Doanh nghiệp tư nhân Thái Phước, Hà Nội.

28. Vneconomy.vn “Xung quanh Hiệp định Đối tác kinh tế Nhật-Thái” (Truy cập tháng 5/2010 tại: http://vneconomy.vn/71099P0C99/xung-quanh- hiep-dinh-doi-tac-kinh-te-nhatthai.htm)

29. www.ttnn.com.vn “Tham khảo tiềm năng một số tài nguyên, khoáng sản của Lào” (Truy cập tháng 9/2011 tại www.ttnn.com.vn/nuoc-lanh- tho/135/tai-lieu/22990/tham-khao-tiem-nang-mot-so-tai-nguyen- khoang-san-cua-lao.aspx)

II. Tiếng Anh

30. Anant R.Negandhi & Manuel G Serapio (1992), Research in international business and international relations, Vol 5, New York.

31. Asian Development Bank (2009), Key Indicators for Asia and the Pacific 2008, 39th Edition, Manila.

32. Asian Development Bank (2009), Key Indicators for Asia and the Pacific 2009, 40th Edition, Manila.

33. Burton S. Kaliski (2007), Encyclopedia of Business and Finance, Second Edition, Macmillan, New York.

34. Casson, M. (1987), The Firm and the Market: Studies on Multinational Enterprise and the Scope of the Firm, Oxford: Blackwell.

35. Cantwell, J. (1991), The Nature of the Transnational Firm, Rougtledge, New York.

36. Daisuke Hiratsuka (2007), Japan’s Outward FDI in Globalization, Tokyo.

37. Department of Energy Promotion & Development, Ministry of Energy and Mines 2009), Electric Power Plan in Laos October_09, (available at www.poweringprogress.org on 9/2009).

38. ICEM (2003), Lao people’s Democratic Republic national report on protected Areas and development, Kimdo Design, Ha noi.

39. JBIC Review No 19th (2007), Survey Report on Overseas Bussiness Operations by Japanese Manufacturing Companies, Tokyo.

40. JBIC Review No 20th (2008), Survey Report on Overseas Bussiness Operations by Japanese Manufacturing Companies, Tokyo.

41. JBIC Review No 11st (2002), The expansion of Western Auto Parts Manufacturers into Thailand and Responses by Japanese Auto Parts Manufacturers

42. Jian-Ye Wang (2007), IMF Working Paper, What drivers China’s Growing Role in Africa?

43. John H Dunning (1993), The theory of transnational Corporation, Vol.1

44. Kojima Kiyoshe (1978), Direct Foreign Investment, New York

45. Hans C. Blomqvist (2002), Extending the second wing: The outward direct investment of Singapore, University of Vaasa, Department of Economics, Working Papers 3.

46. Ministry of Commerce of China (2007), 2006 Statistical Bulletin of China’s Outward Foreign Direct Investment, Beijing.

47. Michal Meidan (2006), “China’s Africa policy: Business now, politics later”, Asian perspective, 4(30).

48. OECD (2008), Investment Policy Review of China: Encouraging Responsible Business Conduct, Paris.

49. Ping Deng (2004), “Outward investment by Chinese MNCs: Motivations and implications”, Business Horizons, (47).

50. Singapore department of Statstics (2008), Singapore’s Investment Abroad 2006 (availble at www.singstat.gov.sg).

51. Singapore department of Statstics (2009), Singapore’s Investment Abroad 2007 (availble at www.singstat.gov.sg).

52. Stephen Herbert Hymer (1960), The International Operations of National Firms, a study of direct Foreign Investment. Massachusetts.

53. Taylor, Ian (1998), “China’s Foreign Policy Towards Africa in the 1990s”, Journal of Modern African Studies, 3(36).

54. UNCTAD (2006), Transnational Corporations, Vol. 15, No. 2, New York and Geneva.

55. UNCTAD (2005), Internationalization of Developing-Country Enterprises through Outward Foreign Direct Investment, Geneva.

56. UNCTAD (2006), World Investment Report, FDI from Developing and Transition Economies: Implication for development, New York and Geneva.

57. UNCTAD (2007), World Investment Report: Transition Corporations, Extractive Industries and Development, New York and Geneva.

58. UNDP (2007), Asian Foreign Direct Investment in Africa, New York and Geneva.

59. Vernon Raymond (1966), “International Investment and International Trade in the Product Cycle”, Quarterly Journal of Economics, 2(80).

60. Wikipedia (2009), Economy of Laos (available at http://en.wikipedia.org/ wiki/Economy_of_Laos).

61. WWF (2007), Re-think China’s outward investment flows (Full report available at http://assets.panda.org/downloads/wwf_re_think_chinese_outward_investment.pdf)

62. www.jetro.go.jp/en/jetro/activities/overseas/

63. www.jetro.go.jp/thailand/

64. www.jetro.go.jp/thailand/e_activity/service.html

65. www.business-in-asia.com/laos/fdi_in_laos.html

66. //unctadstat.unctad.org/TableViewer/tableView.aspx?ReportId=88

PHỤ LỤC

Phụ lục 1: DỰ ÁN THÀNH CÔNG VỀ KHAI THÁC THẠCH CAO TẠI LÀO CỦA TỔNG CÔNG TY HỢP TÁC KINH TẾ

Tên dự án : Dự án Khai thác thạch cao Năm cấp phép dự án : 2005

Tổng vốn đăng ký đầu tư : 983.220 USD

Ngành nghề đầu tư : Khai thác thạch cao xuất khẩu

Địa điểm đầu tư : Bản Na Đôn, Huyện Thà Khẹc, Tỉnh Khăm Muộn,

CHDCND Lào

Đời dự án: Hợp đồng đầu tư ký 30 năm với Nhà nước Lào

Năm 2003, Công ty Hợp tác kinh tế (công ty mẹ) thực hiện chủ trương đầu tư phát triển khai thác nguyên liệu phục vụ ở Lào nhằm phục vụ SX ở Việt Nam. Khi đó hội đồng quản trị xác định mục tiêu đầu tư vào lĩnh vực khai thác thạch cao, xuất khẩu về Việt Nam phục vụ CN xi măng.

* Quá trình đầu tư dự án như sau:

Tìm hiểu thông tin dự án: Tổng công ty hợp tác kinh tế thông qua đại diện của Tổng công ty tại thị xã Thà Khẹc, tỉnh Khăm Muộn để tiếp cận thông tin dự án, sau khi nắm được các thông tin sơ bộ về dự án, Tổng công ty đã tự tổ chức khảo sát, đánh giá trữ lượng mỏ Thạch cao dự kiến đầu tư, tự mang USD qua cửa khẩu để thực hiện khảo sát. Khi dự án được sự chấp nhận của Bộ kế hoạch và đầu tư, Công ty Hợp tác kinh tế trực tiếp xin hạn ngạch để nhập khẩu máy móc thiết bị, vật tư để triển khai dự án qua Bộ thương mại Lào. Thủ tục phía nhà nước Lào cơ bản thuận lợi nếu công ty có chi phí quan hệ với cửa khẩu, các cơ quan ban ngành chức năng.

Việc xuất khẩu máy móc thiết bị, vật tư còn có nhiều điều không nhất quán. Chẳng hạn như hồ sơ tạm xuất tái nhập Hải quan Việt Nam không cho giải quyết ngay nếu không có chi phí bồi dưỡng, thời gian kiểm tra hàng hóa, thiết bị đột xuất bị dừng mà không có lý do, cắt cử cán bộ kiểm tra, làm thủ tục thông quan thay đổi trong một lô hàng… dẫn đến làm chậm quá trình thông quan, thiệt hại chi phí chuyên chở, thuê kho bãi của doanh nghiệp.

Thủ tục lưu trú ở Lào gặp khó khăn khi công an nước bạn không cấp thẻ lưu trú theo hợp đồng đầu tư mà chỉ cấp giấy phép lưu trú có thời hạn 1 năm; chi phí lưu trú 10 USD/tháng tương đương 120USD/năm. Cán bộ quản lý người lao động nước ngoài thường xuyên kiểm tra lao động của doanh nghiệp làm việc tại dự án. Việc vi phạm về luật lao động và các quy định của địa phương sẽ bị phạt tiền, cải tạo nên doanh nghiệp phải chấp hành tốt. Doanh nghiệp đã nhiều lần kiến nghị cơ quan quản lý lao động ở Lào cấp phép cho lao động Việt Nam làm việc tại dự án theo “thỏa thuận Hà Nội” nhưng vẫn không được chấp nhận.

Tổng vốn đăng ký đầu tư cho dự án đến năm 2009 mới được Tổng công ty Hợp tác kinh tế cấp đủ 983.220 USD. Hình thức cấp vốn được thực hiện như sau: Công ty phát triển khoáng sản xin cấp vốn trực tiếp tại Việt Nam và công ty tự mang tiền qua Lào để đầu tư dự án.

* Quá trình khai thác dự án:

Hoạt động khai thác và kinh doanh của Công ty phát triển khoáng sản (Sau đây gọi tắt là COECCO.M) những năm 2005, 2006 có nhiều khó khăn do đây là lĩnh vực mới, công ty thiếu kinh nghiệm điều hành ở nước ngoài, thị phần nhỏ, chi phí cố định cao. Tuy nhiên, kể từ năm 2007, dự án đã khai thác được nhiều lợi thế như giá thành khai thác, vận chuyển về Việt Nam thấp, hệ thống đối tác nhiều và có năng lực tài chính đảm bảo do đó hiệu quả kinh tế tăng cao.

Kết quả sản xuất, kinh doanh giai đoạn 2007-2010

Danh mục

Đơn vị tính	Năm 2007	Năm 2008	Năm 2009	Năm 2010
Doanh thu	USD	1.388.112	2.200.663	4.021.311	3.146.444
Lợi nhuận	USD	70.605	77.396	307.738	202.276
Thuế nộp tại Việt Nam	USD	158.800	240.345	472.453	364.983
Sản lượng
Thạch cao nhập khẩu về Việt	Tấn	62.916	84.957	73.307	98.057
Nam
Lao động	Người	47	52	55	60
Lao động Lào bình quân	Người	6	8	12	15
Lao động Việt	Người	41	44	43	45

Có thể bạn quan tâm!

Xem toàn bộ 228 trang tài liệu này.

Nguồn: Số liệu thống kê Tổng công ty Hợp tác kinh tế

Trong quá trình điều hành SX kinh doanh, COECCO.M cũng gặp một số khó khăn như không thành lập được chi nhánh bán hàng ở Việt Nam, bán hàng chủ yếu qua Tổng công ty Hợp tác kinh tế nên chưa chủ động được; hoạt động chuyển tiền sang Lào có nhiều khó khăn do dịch vụ ngân hàng ở nước bạn chưa phát triển, quy định chuyển tiền chưa rõ ràng.

Hiện nay, ngoài việc khai thác thạch cao để xuất khẩu về Việt Nam, COECCO.M đang tìm kiếm, nghiên cứu một số cơ hội đầu tư khai thác một số khoáng sản khác như đồng, muối ka ly, vàng tại các tỉnh lân cận để phát triển ngành nghề kinh doanh và thực hiện chiến lược phát triển bền vững.

Những vấn đề đặt ra:

1. Hoạt động bán hàng: COECCO.M ký hợp đồng mua – bán thạch cao với công ty Hợp tác kinh tế. Sản phẩm được nhập về tổng kho tại Hương Khê, Hà Tĩnh và từ đó phân phối đi tiêu thụ. Về bản chất tất cả các khâu xuất, nhập khẩu, bán hàng đều do COECCO.M thực hiện. Chỉ nhờ tư cách pháp nhân của

Tổng công ty Hợp tác kinh tế. Tổng Công ty Hợp tác kinh tế là một trung gian bán hàng cho COECCO.M.

2. Hình thức mang tiền sang Lào chi trả các chi phí đầu tư dự án, chi phí SX thường xuyên là xách tay USD qua các cửa khẩu chứ không chuyển tiền từ Việt Nam qua Lào. Nguyên do hệ thống dịch vụ chuyển tiền quốc tế ở Lào chỉ tập trung ở các thành phố lớn như Pakse và thủ đô Viêng Chăn, các địa phương nhỏ như thị xã Thà Khẹc chưa đáp ứng được nguồn ngoại tệ chi trả, chưa quy đổi ngoại tệ được từ tiền Đồng sang tiền Kíp, chi phí giao dịch cao.

3. Hoạt động báo cáo định kỳ với cơ quan Nhà nước Việt Nam và nhà nước Lào về hoạt động của COECCO.M bị động, thông thường khi có yêu cầu mới báo cáo, chứ không báo cáo định kỳ. Mặt khác, hoạt động cập nhật thông tin quản lý OFDI của Nhà nước Việt Nam còn chắp vá, COECCO.M không chủ động tìm kiếm và nghiên cứu các văn bản quản lý OFDI ở Lào của Nhà nước Việt Nam.

4. Chủ trương của COECCO.M là tăng lượng lao động Lào làm việc tại dự án. Hiện nay, công ty đang thuê lao động Lào theo tháng (4 lao động là lái xe) để vận chuyển sản phẩm. Còn 11 lao động Lào khác là nhân công nhận khoán sản phẩm theo đơn giá, thanh toán tiền công theo tuần. COECCO.M không nộp bảo hiểm cho lao động Lào. Tuy nhiên, các lao động Lào làm việc tùy tiện, chỉ đảm nhận được các việc đơn giản.

5. Giai đoạn 2006-2008, lãnh đạo COECCO.M đã làm việc và xin (thực chất là mua) số liệu ở Cục mỏ Lào để lựa chọn cơ hội đầu tư. Nhưng các số liệu của Cục mỏ Lào cung cấp thiếu tin cậy, đánh giá chất lượng, trữ lượng khoáng sản không chi tiết. Hai năm 2009, 2010 COECCO.M đầu tư trên 6 tỷ đồng khảo sát khoáng sản ở Lào. Mặc dù việc khảo sát, điều tra khoáng sản từ đầu kéo dài thời gian, tốn nhiều kinh phí nhưng được COECCO.M đánh giá là hiệu quả hơn xin số liệu của Cục mỏ Lào.