Nghiên cứu một số nhân tố ảnh hưởng đến phát triển du lịch cộng đồng tiểu vùng Tây Bắc

BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO TRƯỜNG ĐẠI HỌC KINH TẾ QUỐC DÂN



ĐẶNG TRUNG KIÊN

NGHIÊN CỨU MỘT SỐ NHÂN TỐ ẢNH HƯỞNG ĐẾN PHÁT TRIỂN DU LỊCH CỘNG ĐỒNG TIỂU VÙNG TÂY BẮC

LUẬN ÁN TIẾN SĨ NGÀNH QUẢN TRỊ KINH DOANH

HÀ NỘI - 2020

BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO TRƯỜNG ĐẠI HỌC KINH TẾ QUỐC DÂN



ĐẶNG TRUNG KIÊN

NGHIÊN CỨU MỘT SỐ NHÂN TỐ ẢNH HƯỞNG ĐẾN PHÁT TRIỂN DU LỊCH CỘNG ĐỒNG TIỂU VÙNG TÂY BẮC

Chuyên ngành: QUẢN TRỊ KINH DOANH (Khoa QTKD) Mã số: 9340101

LUẬN ÁN TIẾN SĨ

Người hướng dẫn khoa học: PGS.TS. TRẦN VIỆT LÂM

HÀ NỘI - 2020

LỜI CAM KẾT

Tôi đã đọc và hiểu về các hành vi vi phạm sự trung thực trong học thuật. Tôi cam kết bằng danh dự cá nhân rằng nghiên cứu này do tôi tự thực hiện và không vi phạm yêu cầu về sự trung thực trong học thuật.

Hà nội, ngày tháng năm 2020

Tác giả luận án

Đặng Trung Kiên

LỜI CẢM ƠN

Trước tiên tôi chân thành gửi lời cảm ơn đến Ban Giám hiệu Trường đại học Kinh tế Quốc dân, Trường đại học Tây Bắc đã tạo điều kiện thuận lợi để tôi hoàn thành luận án này.

Tôi xin chân thành gửi lời cảm ơn đến người hướng dẫn khoa học của luận án đã giúp tôi những quy chuẩn về nội dung, kiến thức và phương pháp nghiên cứu để hoàn thành luận án này.

Cuối cùng, tôi xin chân thành cảm ơn đến gia đình, bạn bè, những đồng nghiệp

đã tận tình hỗ trợ, giúp đỡ tôi trong suốt thời gian học tập và nghiên cứu Xin gửi lời cảm ơn chân thành đến tất cả mọi người!

MỤC LỤC

LỜI CAM KẾT i

LỜI CẢM ƠN ii

MỤC LỤC iii

DANH MỤC CHỮ VIẾT TẮT vi

DANH MỤC BẢNG BIỂU vii

DANH MỤC HÌNH ix

DANH MỤC BIỂU ĐỒ x

LỜI MỞ ĐẦU 1

CHƯƠNG 1: TỔNG QUAN NGHIÊN CỨU 8

1.1. Nghiên cứu về du lịch cộng đồng 8

1.1.1. Cộng đồng 8

1.1.2. Du lịch cộng đồng 10

1.2. Nghiên cứu về phát triển du lịch cộng đồng 13

1.2.1. Quan điểm về phát triển trong nghiên cứu 13

1.2.2. Phát triển du lịch cộng đồng 17

1.3. Các nhân tố ảnh hưởng đến phát triển du lịch cộng đồng 25

1.3.1. Sức hấp dẫn của điểm đến du lịch 25

1.3.2. Khả năng tiếp cận điểm đến du lịch 26

1.3.3. Tính tiện nghi của điểm đến du lịch 28

1.3.4. Sự tham gia của người dân địa phương 29

1.3.5. Kiến thức và kỹ năng về du lịch của người dân địa phương 30

1.3.6. Lãnh đạo cộng đồng 32

1.3.7. Sự hỗ trợ của các tổ chức trong cộng đồng 33

1.3.8. Hợp tác và hỗ trợ từ bên ngoài cộng đồng 34

1.4. Xác định khoảng trống nghiên cứu và định hướng nghiên cứu 35

Tiểu kết chương 1 38

CHƯƠNG 2: CƠ SỞ LÝ THUYẾT VÀ MÔ HÌNH NGHIÊN CỨU 39

2.1. Cơ sở lý thuyết liên quan đến nghiên cứu 39

2.1.1. Lý thuyết phát triển bền vững 39

2.1.2. Lý thuyết các bên liên quan 42

2.1.3. Lý thuyết kỳ vọng 45

2.2. Đề xuất mô hình và các giả thuyết nghiên cứu 47

2.2.1. Đề xuất mô hình nghiên cứu của luận án 47

2.2.2. Phát triển các giả thuyết nghiên cứu 54

Tiểu kết chương 2 59

CHƯƠNG 3: ĐẶC ĐIỂM KHU VỰC NGHIÊN CỨU VÀ PHƯƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU 60

3.1. Đặc điểm của khu vực nghiên cứu 60

3.1.1. Đặc điểm kinh tế - xã hội các tỉnh tiểu vùng Tây Bắc 60

3.1.2. Đặc điểm cơ sở vật chất - kỹ thuật và nguồn nhân lực phát triển du lịch cộng đồng..63

3.2. Phương pháp nghiên cứu 67

3.2.1. Thiết kế nghiên cứu 67

3.2.2. Quy trình nghiên cứu 68

3.2.3. Nghiên cứu định tính 71

3.2.4. Nghiên cứu định lượng 75

Tiểu kết chương 3 89

CHƯƠNG 4: KẾT QUẢ NGHIÊN CỨU 90

4.1. Kết quả nghiên cứu định tính 90

4.1.1. Đánh giá phát triển CBT tiểu vùng Tây Bắc 90

4.1.2. Các nhân tố ảnh hưởng đến phát triển CBT tiểu vùng Tây Bắc 93

4.1.3. Điều chỉnh mô hình và giả thuyết nghiên cứu 102

4.2. Kết quả nghiên cứu định lượng 105

4.2.1. Thống kê mô tả đặc điểm nhân khẩu của đối tượng khảo sát 105

4.2.2. Thống kê mô tả các biến liên quan đến nghiên cứu 108

4.2.3. Kiểm định độ tin cậy thước đo bằng hệ số Cronbach’s Alpha 114

4.2.4. Kiểm định phân tích nhân tố khám phá EFA 116

4.2.5. Kiểm định sự khác biệt trung bình các biến nhân khẩu với phát triển CBT 122

4.2.6. Phân tích tương quan Pearson và hồi quy tuyến tính bội 124

Tiểu kết chương 4 130

CHƯƠNG 5: THẢO LUẬN KẾT QUẢ NGHIÊN CỨU VÀ KHUYẾN NGHỊ.131 5.1. Thảo luận về kết quả nghiên cứu 131

5.1.1. Về đánh giá sự phát triển du lịch cộng đồng tiểu vùng Tây Bắc 131

5.1.2. Những nhân tố ảnh hưởng đáng kể đến phát triển CBT 132

5.1.3. Đánh giá ảnh hưởng của các nhân tố được lựa chọn đến phát triển CBT tiểu vùng Tây Bắc 135

5.2. Một số khuyến nghị 143

5.2.1. Đối với cơ quan quản lý Nhà nước 144

5.2.2. Đối với người dân địa phương 145

5.2.3. Đối với doanh nghiệp kinh doanh du lịch 148

Tiểu kết chương 5 149

KẾT LUẬN 150

DANH MỤC CÁC CÔNG TRÌNH ĐÃ CÔNG BỐ CỦA TÁC GIẢ 152

DANH MỤC TÀI LIỆU THAM KHẢO 153

PHỤ LỤC 165

DANH MỤC CHỮ VIẾT TẮT

UNEP

UNDP

UNWTO

CBT	Community-Based Tourism	Du lịch cộng đồng
NCĐL		Nghiên cứu định lượng
NCĐT		Nghiên cứu định tính
NGOs	Non-Governmental Organization	Tổ chức phi chính phủ
SRI	Stanford Research Institute	Viện nghiên cứu Stanford
STI	Sustainable Tourism Index	Chỉ số du lịch bền vững