Nghiên cứu các biện pháp khắc phục trạng thái tâm lý xấu trước thi đấu cho vận động viên Karatedo cấp cao Việt Nam - 19

Biện pháp điều chỉnh và khắc phục trạng thái tâm lý xấu

Mức độ quan trọng

Rất

quan trọng

Quan trọng

Ít quan trọng

Không

quan trọng

I

Trạng thái tâm lý sốt xuất phát

1

Chọn nơi yên tĩnh ngồi thiền ám thị (đọc thầm).









2

Biện pháp cho VĐV có trạng thái tâm lý sốt xuất phát ba buổi tối trước ngày thi đấu có thể đi xem phim hoặc nghe nhạc

nhẹ như nhạc cổ điển, nhạc dân ca...









3

Biện pháp xoa bóp thả lỏng.









4

Biện pháp điều chỉnh lượng vận động các buổi tập nhẹ, điều chỉnh lượng vận động trong khởi động trước thi đấu và HL

chiến thuật thi đấu.









5

Biện pháp sử dụng thuốc hoặc vật lý trị liệu.









6

Sử dụng các phương pháp và biện pháp khác









II

Trạng thái tâm lý thờ ơ

1

Biện pháp tăng cường động viên khích lệ tinh thần tập luyện và thi đấu cho VĐV.









2

Biện pháp cho VĐV có trạng thái tâm lý thờ ơ trước thi đấu xem phim hoặc nghe

các bài hát nhạc trẻ vui nhộn.









3

Biện pháp công bố sớm các phần thưởng vật chất và tinh thần để khích lệ tinh thần thi đấu cho VĐV có trạng thái tâm lý thờ ơ trước thi đấu.









4

Biện pháp tăng cường độ và nội dung trò chơi thi đấu kỹ thuật trong các buổi tập

nhẹ nhàng trước thi đấu và khởi động trước thi đấu cùng HL chiến thuật.









5

Biện pháp tự kỷ ám thị (đọc thầm).









6

Biện pháp cho VĐV có trạng thái tâm lý









Biện pháp điều chỉnh và khắc phục trạng thái tâm lý xấu

Mức độ quan trọng

Rất quan trọng

Quan trọng

Ít quan trọng

Không quan trọng

thờ ơ trước thi đấu xem một hai trận thi

đấu có VĐV cùng đội tham gia.

7

Sử dụng các phương pháp và biện pháp khác









III

Trạng thái tâm lý không phân biệt

1

Biện pháp thuyết phục và giao nhiệm vụ thi đấu cho VĐV.









2

Biện pháp nâng cường độ các nội dung tập luyện chính và tăng thêm các nội dung trò chơi vận động trong các lần khởi động, tập luyện và thi đấu. Khởi động kỹ trước thi đấu và HL chiến thuật









3

Biện pháp công bố sớm trước 1 – 2 ngày các giải thưởng vật chất và khen thưởng về tinh thần cho VĐV thi đấu tốt.









4

Biện pháp cho VĐV tham quan thi đấu.









5

Biện pháp tự kỷ ám thị và ám thị.









6

Sử dụng các phương pháp và biện pháp khác









Đặc tính biểu hiện cảm xúc của VĐV

Trạng thái tâm lý của VĐV

Sẵn sàng thi

đấu

Sốt xuất

phát

Thờ ơ

Không phân

biệt

1

Nét mặt bình thản, tự tin, hơi thở đều đặn, ánh mắt sang long lanh









Nét mặt căng thẳng, nhe răng ra, môi há hốc về phía trước, nét mặt

biểu hiện thiếu hài hòa rò nét; tần số hô hấp mau, không đều









3

Sắc mặt bình thường, hơi có biểu hiện lãnh đạm; mép hơi nhếch

lên; hơi thở không nhịp nhàng.









4

Sắc mặt tái nhợt, mép trễ xuống nhiều; tần số hô hấp hỗn loạn, thở ngắt quãng và thường nín thở.









5

Những biểu hiện cảm xúc khác









Ngữ điệu và nội dung câu nói của VĐV

Trạng thái tâm lý của VĐV

Sẵn sàng thi

đấu

Sốt xuất

phát

Thờ ơ

Không phân

biệt

1

Nói nhiều, giọng nói gay gắt và rất không hài lòng









2

Bình thường, giọng nói không ổn định









3

Thoải mái, rất tự nhiên









4

Hơi mệt mỏi, thiếu sảng khoái và không hài long, bực tức…









5

Những hành động biểu hiện cảm xúc khác









Hành động của VĐV

Trạng thái tâm lý của VĐV

Sẵn

sàng thi đấu

Sốt

xuất phát

Thờ ơ

Không

phân biệt

Động tác không có sự phối hợp nhịp nhàng, dùng sức rò rệt.

Những động tác đơn lẻ theo chuyển động toàn thân. Đứng ngồi không yên; hối hả hoặc lơ đãng.









2

Động tác vụng về, run cả tay lẫn chân









3

Động tác phối hợp một cách nhẹ

nhàng, uyển chuyển









4

Động tác tuy phối hợp nhịp

nhàng nhưng thiếu tự nhiên, hơi thả lỏng, thiếu sự gắng sức









5

Động tác thuần thục phối hợp vận

động tốt, tập trung cao









6

Những hành động khác biểu hiện cảm xúc…









Đặc tính biểu hiện cảm xúc của VĐV

Trạng thái tâm lý của VĐV

Sẵn

sàng thi đấu

Sốt

xuất phát

Thờ ơ

Không

phân biệt

1

Sức tập trung chú ý cao, lắng

nghe chăm chú chỉ dẫn của HLV, VĐV tin vào khả năng của mình









2

Không tập trung, bình thản và thờ ơ với chỉ dẫn của HLV









3

Thiếu tập trung; hay quên những chỉ dẫn của HLV, tâm trạng thiếu ổn định









4

Chú ý bị phân tán, không tập trung vào nhiệm vụ thi đấu hoặc chỉ dẫn của HLV. Thiếu quan sát các hiện tượng xung quanh. Quá

tự tin vào khả năng của mình









Những biểu hiện cảm xúc khác về sự tập trung vào thi đấu

Cách sử dụng

Thời lượng

Mức độ

Thường xuyên

Có

Không sử dụng

Sốt xuất phát

1. HLV và chuyên gia tâm lý xác định rò. Nếu trước thi đấu từ 2 – 3 ngày thấy VĐV lo lắng bồn chồn ngủ không ngon giấc, đi tiểu nhiều lần thì nên gặp gỡ VĐV nhắc nhở để VĐV tập trung ghi nhớ mục tiêu nhiệm vụ thi đấu và ôn luyện kỹ các chiến thuật thi đấu, phân tích kỹ điểm mạnh yếu của đối phương động viên chấn an tinh thần để VĐV bớt lo

lắng.

HLV và chuyên gia tâm lý theo dòi và gặp gỡ riêng VĐV để trao nhiệm vụ động viên nhắc nhở và giao nhiệm vụ

Mỗi ngày 1 lần mỗi lần khoảng 15

phút -20 phút

4

2. Trước khởi động cho VĐV vào phòng yên tĩnh và tiến hành phương pháp đọc thầm về mục tiêu thi

đấu và các câu tự nhủ như đối phương không đáng sợ, hãy bình tĩnh tự tin vv...

Được tiến hành trước khi thi đấu khoảng 30 phút và

tiến hành trong thời gian khoảng 10 phút

8 – 10 phút

9

3. Tiến hành xoa bóp thả lỏng cơ bắp – xoa sát, xoa

vuốt động tác chậm

Tiến hành song song với

biện pháp 1

15 – 20

phút

9

4. Sử dụng biện pháp ngồi thiền toàn thân thả lỏng tập trung suy nghĩ vào hơi thở (tư thế ngồi xếp bằng 2 tay chống nhẹ vào đầu gối, mắt hơi nhắm tập trung suy nghĩ vào hơi thở). Kết hợp với tự ám thị “

Trong những ngày chuẩn bị bước vào thi đấu nếu xuất hiện trạng thái này thì mỗi tối cho VĐV ngồi thiền 30

10 phút - 15 phút

9

Cách sử dụng

Thời lượng

Mức độ

Thường xuyên

Có

Không sử dụng

tôi sẽ bình tĩnh – tôi rất tự tin”

phút và trước khi bước vào khởi động thi đấu khoảng

10 phút – 15 phút.

5. Biện pháp sử dụng thuốc

Nếu VĐV bị mất ngủ do quá lo lắng thi đấu có thể dùng hỗ trợ thuốc an thần (do bác sĩ cung cấp)

1 lần trước khi đi ngủ sử dụng 1-2 ngày

4

6. Biện pháp cho VĐV đi xem phim hoặc nghe nhạc nhẹ, nhạc cổ điển, nhạc dân ca…

Các buổi tối trước ngày thi đấu – trước khi đi thi đấu

1-2 buổi

9

7. Sử dụng biện pháp khởi động và huấn luyện chiến thuật thi đấu nhẹ nhàng tạo hưng phấn cho VĐV

Chủ yếu khởi động khớp và khởi động chuyên môn

10-15 phút

9

8. Các biện pháp và phương pháp khác

Thờ ơ

1. Biện pháp động viên nhắc nhở, mục đích nhiệm vụ thi đấu

Trước thi đấu 1-2 ngày nếu xuất hiện trạng thái tâm lý thờ ơ thì sử dụng biện pháp này mỗi ngày 1 lần và trước khi khởi động thi đấu

Mỗi lần 10-

15 phút

trước buổi tập 5 phút trước thi

đấu nhắc VĐV

9

2. Tăng thêm cường độ tập luyện các lần khởi động

Có thể sử dụng trò chơi

Trước thi

9