Kết Quả Nghiên Cứu Xác Định Tổ Hợp Phân Vô Cơ Và Phân Hữu Cơ Vi Sinh

cho vốn đầu tư trong sản xuất lạc đạt cao (RR > 0,25 ) thì mức đầu tư phân bón phải cân đối hữu cơ và vô cơ ở mức khá trở lên.

Như vậy, qua kết quả đánh giá chung ở trên, chúng tôi có kết luận như sau: Để bảo đảm sản xuất lạc L14 nói riêng và các giống lạc tiến bộ kỹ thuật có tiềm năng năng suất cao nói chung trên đất cát biển tỉnh Quảng Bình đạt năng suất, hiệu quả kinh tế cao, tăng độ phì cho đất và bền vững cần áp dụng trong quy trình sản xuất lạc với lượng phân bón phù hợp nhất là: 40 kg N + 120 kg P2O5 + 80 kg K2O + 10 tấn phân chuồng + 500 kg vôi cho 1 hecta. Cũng có thể bón tăng lượng phân chuồng lên mức 15 tấn/ha khi có nguồn phân chuồng dồi dào, vì mặc dù năng suất và lãi suất không tăng nhưng lại có tác dụng tăng độ phì cho đất, có lợi cho cây trồng vụ tiếp theo.

3.2.2. Kết quả nghiên cứu xác định tổ hợp phân vô cơ và phân hữu cơ vi sinh

3.2.2.1. Ảnh hưởng của các tổ hợp phân vô cơ và hữu cơ vi sinh (HCVS)

đến một số chỉ tiêu sinh trưởng và phát triển của lạc thí nghiệm

Dựa vào kết quả trình bày ở bảng 3.18 chúng tôi có nhận xét như sau:

Ảnh hưởng của liều lượng phân bón ở các tổ hợp đối với các chỉ tiêu sinh trưởng tương đối tương đồng qua 2 vụ thí nghiệm.

Khi tăng liều lượng phân vô cơ và phân HCVS thì có tác động tăng rõ các chỉ tiêu theo dõi. Đối với phân vô cơ khi liều lượng thay đổi theo các tổ hợp VCVS1 (ở mức bón 20 kg N + 60 kg P2O5 + 40 kg K2O/ha), tổ hợp VCVS5 (ở mức bón 30 kg N + 90 kg P2O5 + 60 kg K2O/ha) và tổ hợp VCVS9 (ở mức bón 40 kg N + 120 kg P2O5 + 80 kg K2O/ha) biểu hiện sự sai khác giữa các tổ hợp rõ, các chỉ tiêu theo dõi đều tăng khi liều lượng phân bón tăng, các chỉ tiêu đạt cao nhất khi mức bón đạt 40 kg N + 120 kg P2O5 + 80 kg K2O/ha. Đối với phân HCVS cũng có ảnh hưởng rõ khi tăng liều lượng trong cùng nhóm tổ hợp có cùng liều lượng phân vô cơ, sự sai khác biểu hiện rõ giữa các tổ hợp không bón HCVS và có bón phân HCVS. Kết quả ở bảng 3.18 cho thấy không có sự sai khác có ý nghĩa về mặt thống kê giữa hai mức bón phân

HCVS 0,6 tấn/ha và 0,9 tấn/ha trong cùng nhóm tổ hợp có cùng liều lượng phân vô cơ.

Bảng 3.18. Ảnh hưởng của các tổ hợp phân vô cơ và hữu cơ vi sinh đến một số chỉ tiêu sinh trưởng phát triển của lạc thí nghiệm

Chỉ tiêu

Tổ hợp

phân bón

Chiều cao cây khi thu hoạch (cm)	Tổng số lá/thân khi thu hoạch (lá)	Tổng cành/cây khi thu hoạch (cành)	Độ dài cành tử diệp khi thu hoạch (cm)	Tỉ lệ hoa hữu hiệu (%)
Thí nghiệm vụ đông xuân 2010-2011 tại xã Cam Thủy, huyện Lệ Thủy
VCVS1	19,62e	16,67d	6,33f	23,41gh	8,42f
VCVS2	21,33d	16,73d	6,67f	22,22h	10,40e
VCVS3	22,58c	16,73d	8,33d	24,91efg	10,73e
VCVS4	22,46c	17,60c	9,00c	25,19def	10,80e
VCVS5	21,43d	16,53d	7,93e	24,53fg	9,82e
VCVS6	22,82c	17,73bc	9,53b	26,26cde	13,77d
VCVS7	24,90b	17,73bc	9,53b	26,58cd	16,27bc
VCVS8	24,66b	18,13b	9,60b	27,77abc	15,65c
VCVS9	22,54c	17,67c	9,53b	26,17cde	13,70d
VCVS10	24,61b	19,13a	10,53a	27,01bc	15,91bc
VCVS11	26,08a	18,87a	10,20a	28,54ab	17,92a
VCVS12	26,34a	19,07a	10,40a	29,29a	16,99ab
LSD0,05	0,726	0,425	0,396	1,629	1,125
Thí nghiệm vụ đông xuân 2011-2012 tại xã Quảng Xuân, huyện Quảng Trạch
VCVS1	20,88f	15,47f	6,20g	22,13f	12,10f
VCVS2	21,15f	15,27f	6,20g	22,53ef	14,03ef
VCVS3	24,55d	16,73de	7,67d	26,69bc	12,21f
VCVS4	24,61d	16,47e	7,60d	26,53bc	14,36ef
VCVS5	23,17e	15,00f	6,73f	24,14de	12,86ef
VCVS6	24,35d	16,40e	7,53de	25,89cd	15,78de
VCVS7	26,86b	17,67abc	8,47bc	28,86a	18,69cd
VCVS8	27,21b	17,60bc	8,60b	29,25a	22,01ab
VCVS9	24,27d	16,67de	7,13ef	26,01cd	15,84de
VCVS10	25,96c	17,27cd	8,13c	28,50ab	18,90bcd
VCVS11	28,40a	18,27ab	9,07a	30,05a	19,42bc
VCVS12	28,39a	18,33a	8,53a	30,23a	24,32a
LSD0,05	0,654	0,719	0,408	1,971	3,230

Có thể bạn quan tâm!

Xem toàn bộ 196 trang tài liệu này.

Ghi chú: Các chữ cái khác nhau trong một cột cùng một vụ thí nghiệm thể hiện sự sai khác có ý nghĩa ở mức 0,05 về mặt thống kê.

Tổng hợp kết quả phân tích trên cho thấy các chỉ tiêu sinh trưởng đạt cao nhất ở tổ hợp VCVS11 và VCVS12, kế đến là các tổ hợp VCVS7, VCVS8 và VCVS10, đạt thấp nhất là các tổ hợp VCVS1, VCVS2 và VCVS5. Bón liều lượng các loại dinh dưỡng vô cơ càng tăng thì cây lạc càng sinh trưởng phát triển tốt, trong khi đó các chỉ tiêu theo dõi càng tăng khi mức bón phân HCVS tăng, tuy nhiên khi tăng mức bón lên trên 0,9 tấn/ha thì các chỉ tiêu theo dõi không tăng. Khi bón ở liều lượng ở mức cao nhất (40 kg N + 120 kg P2O5 + 80 kg K2O/ha) kết hợp với bón lượng phân HCVS ở mức 0,6 tấn/ha (tổ hợp VCVS11) hoặc 0,9 tấn/ha (tổ hợp VCVS12) thì lạc thí nghiệm sinh trưởng phát triển đạt cao nhất.

3.2.2.2. Ảnh hưởng của các tổ hợp phân vô cơ và hữu cơ vi sinh (HCVS)

đến sự phát triển nốt sần của lạc thí nghiệm

Nhờ mối quan hệ cộng sinh giữa cây lạc và vi khuẩn nốt sần mà vi khuẩn này có khả năng cố định đạm. Sự phát triển của nốt sần trên cây lạc đều theo một quy luật nhất định: thời kỳ ra trước ra hoa tăng dần và đạt tối đa vào thời kỳ đâm tia làm quả, sau đó nốt sần suy giảm hoạt động và khô xác nên số lượng nốt sần giảm dần vào thời kỳ thu hoạch.

Dựa trên kết quả trình bày ở bảng 3.19, chúng tôi có nhận xét như sau:

- Ở thời kỳ trước ra hoa: Đây là thời kỳ nốt sần mới bắt đầu hình thành, nhìn chung giữa các tổ hợp thí nghiệm số lượng nốt sần/cây và nốt sần hữu hiệu/cây không có sự sai khác ý nghĩa về mặt thống kê.

- Thời kỳ đâm tia, làm quả đến thu hoạch: Qua cả hai vụ thí nghiệm, số lượng nốt sần/cây giữa các tổ hợp có bón phân HCVS có sự sai khác không có ý nghĩa về mặt thống kê. Đối với số lượng nốt sần hữu hiệu/cây sai khác giữa các tổ hợp thí nghiệm khá rõ, các tổ hợp bón phối hợp giữa phân vô cơ và phân HCVS có số lượng nốt sần hữu hiệu/cây cao hơn có ý nghĩa so với các tổ hợp không bón phân HCVS. Các tổ hợp VCVS7,

Bảng 3.19. Ảnh hưởng của các tổ hợp phân vô cơ và hữu cơ vi sinh đến sự phát triển nốt sần của lạc thí nghiệm

Chỉ tiêu

Công thức

Số lượng nốt sần/cây (nốt)				Số lượng nốt sần hữu hiệu/cây(nốt)
Trước ra hoa	Đâm tia, làm quả	Thu hoạch	Trước ra hoa	Đâm tia, làm quả	Thu hoạch
Thí nghiệm vụ đông xuân 2010-2011 tại xã Cam Thủy, huyện Lệ Thủy
VCVS1	46,9a	168,3d	89,8a	7,2cd	42,0ef	16,3f
VCVS2	42,7a	176,9cd	91,3a	8,6bcd	41,1f	16,5f
VCVS3	27,9a	189,3bcd	97,5a	5,9d	45,3de	18,6de
VCVS4	33,3a	170,0d	90,7a	9,6abc	46,1d	19,3cd
VCVS5	47,9a	182,4cd	84,9a	9,1abcd	39,7f	16,1f
VCVS6	37,5a	204,4abc	92,2a	9,7abc	45,0de	18,9cd
VCVS7	41,9a	191,3bcd	96,7a	11,1ab	50,0bc	20,3bc
VCVS8	41,5a	213,9ab	103,7a	11,8ab	53,7a	21,6ab
VCVS9	39,2a	195,6abcd	83,7a	9,4abc	42,3ef	17,3ef
VCVS10	44,1a	221,5a	100,9a	12,0a	48,2cd	20,9ab
VCVS11	34,5a	203,7abc	124,1a	9,9abc	52,7ab	22,3a
VCVS12	38,5a	213,6ab	103,9a	10,6ab	55,8a	21,9a
LSD0,05	22,563	28,492	41,345	3,3029	3,577	1,409
Thí nghiệm vụ đông xuân 2011-2012 tại xã Quảng Xuân, huyện Quảng Trạch
VCVS1	32,7abc	160,2a	95,3a	1,8a	37,1e	15,7f
VCVS2	33,4abc	183,6a	96,8a	3,3a	35,5e	16,4ef
VCVS3	36,8ab	170,7a	107,5a	2,0a	44,6d	18,2cd
VCVS4	40,5a	168,2a	100,3a	2,5a	44,1d	18,3c
VCVS5	21,5d	143,1a	83,7a	1,5a	35,5e	16,1ef
VCVS6	38,4ab	164,7a	93,3a	1,1a	46,6cd	18,1cd
VCVS7	35,9ab	163,8a	102,7a	1,5a	51,1b	20,1b
VCVS8	32,8abc	161,9a	108,5a	1,7a	49,8bc	20,3b
VCVS9	31,3abcd	142,3a	88,8a	1,4a	37,9e	17,1de
VCVS10	27,7bcd	153,3a	101,6a	1,5a	46,3cd	18,7c
VCVS11	30,0abcd	172,1a	146,7a	2,1a	51,2b	21,2ab
VCVS12	23,0cd	160,2a	109,8a	1,0a	55,7a	21,5a
LSD0,05	11,194	49,426	68,611	2,816	4,371	1,189

Ghi chú: Các chữ cái khác nhau trong một cột cùng một vụ thí nghiệm thể hiện sự sai khác có ý nghĩa ở mức 0,05 về mặt thống kê.

VCVS8, VCVS11 và VCVS12 bón phối hợp cân đối phân vô cơ và HCVS ở

mức vô cơ 30 kg N + 90 kg P2O5 + 60 kg K2O/ha hoặc 40 kg N + 120 kg P2O5

+ 80 kg K2O/ha với mức HCVS 0,6 tấn/ha hoặc 0,9 tấn/ha đạt số lượng nốt sần hữu hiệu/cây cao hơn rõ so với các tổ hợp khác, nhưng sai khác giữa chúng không rõ mặt thống kê.

Như vậy có thể thấy: Liều lượng bón phối hợp giữa phân vô cơ và phân HCVS khác nhau không có ảnh hưởng rõ đến chỉ tiêu số lượng nốt sần/cây trong suốt quá trình sinh trưởng phát triển của lạc thí nghiệm, nhưng có ảnh hưởng rõ đối với chỉ tiêu số lượng nốt sần hữu hiệu/cây từ khi lạc vào thời kỳ đâm tia làm quả về sau. Bón phối hợp cân đối giữa phân vô cơ và HCVS ở mức vô cơ 30 kg N + 90 kg P2O5 + 60 kg K2O/ha hoặc 40 kg N + 120 kg P2O5

+ 80 kg K2O/ha với mức phân hữu cơ vi sinh 0,6 tấn/ha hoặc 0,9 tấn/ha bảo

đảm cho cây lạc hình thành và phát triển nốt sần hữu hiệu thuận lợi, để cố định đạm cung cấp cho lạc sinh trưởng phát triển.

3.2.2.3. Ảnh hưởng của các tổ hợp phân vô cơ và hữu cơ vi sinh (HCVS)

đến các yếu tố cấu thành năng suất và năng suất lạc thí nghiệm

Dựa trên kết quả trình bày ở bảng 3.20, có thể rút ra các nhận xét sau:

- Đối với các yếu tố cấu thành năng suất: Ảnh hưởng của các tổ hợp phân bón khác nhau đối với chỉ tiêu số quả chắc/cây, khối lượng 100 quả chắc và khối lượng 100 hạt khá rõ và khá tương đồng qua 2 vụ thí nghiệm. Khi tăng liều lượng phân vô cơ và phân HCVS thì các yếu tố cấu thành năng suất cũng có xu hướng tăng lên. Kết quả phân tích thống kê ở bảng 3.20 cho thấy:

+ Về số quả chắc/cây: Các tổ hợp thí nghiệm sai khác nhau có ý nghĩa về mặt thống kê khá rõ, đạt cao nhất là tổ hợp VCVS11 và VCVS12, đứng thứ hai là tổ hợp VCVS7, VCVS8 và VCVS10, đạt thấp nhất là tổ hợp VCVS1 và VCVS2. Trong cùng một mức bón phân vô cơ, các tổ hợp không bón phân HCVS có số quả chắc/cây thấp hơn hẳn so với các tổ hợp có bón phân HCVS; các tổ hợp bón phân HCVS ở mức 0,6 tấn/ha và 0,9 tấn/ha có số quả chắc/cây cao hơn có ý nghĩa so với 2 tổ hợp còn lại, nhưng sai khác nhau không có ý nghĩa về mặt thống kê.

Bảng 3.20. Ảnh hưởng của các tổ hợp phân vô cơ và hữu cơ vi sinh đến các yếu tố cấu thành năng suất và năng suất lạc thí nghiệm

Chỉ tiêu

Công thức

Số quả chắc/cây (quả)	Khối lượng 100 quả chắc (g)	Khối lượng 100 hạt (g)	NSLT (tấn/ha)	NSTT (tấn/ha)
Thí nghiệm vụ đông xuân 2010-2011 tại xã Cam Thủy, huyện Lệ Thủy
VCVS1	4,33f	133,35e	52,09e	1,733f	1,293h
VCVS2	4,93de	136,37cd	53,86d	2,019de	1,408g
VCVS3	5,33d	135,15de	53,86d	2,163d	1,708f
VCVS4	5,33d	135,77de	54,15d	2,173d	1,723f
VCVS5	4,80e	133,35e	53,67d	1,920ef	1,460g
VCVS6	6,80c	137,00bcd	56,61c	2,796c	1,930e
VCVS7	7,67b	139,54ab	57,47ab	3,209b	2,355c
VCVS8	7,80b	139,54ab	58,03a	3,266b	2,430c
VCVS9	6,73c	139,56ab	57,25bc	2,820c	2,090d
VCVS10	7,87b	139,54ab	57,36ab	3,293b	2,385c
VCVS11	8,80a	138,89abc	57,36ab	3,667a	2,628b
VCVS12	8,87a	140,19a	57,48ab	3,729a	2,755a
LSD0,05	0,437	2,629	0,733	0,203	0,077
Thí nghiệm vụ đông xuân 2011-2012 tại xã Quảng Xuân, huyện Quảng Trạch
VCVS1	4,73h	132,16e	52,91h	1,876g	1,340i
VCVS2	5,40g	135,15d	52,91h	2,190f	1,530h
VCVS3	5,87f	134,53de	55,05fg	2,368e	1,890f
VCVS4	6,07f	135,15d	55,66ef	2,460e	1,945f
VCVS5	5,40g	135,15d	54,45g	2,188f	1,773g
VCVS6	7,33e	139,54bc	56,82cd	3,070d	2,143e
VCVS7	7,93cd	140,19abc	57,15bcd	3,336c	2,480cd
VCVS8	8,27bc	140,86ab	57,70abc	3,492bc	2,548bc
VCVS9	7,53de	138,25c	56,39de	3,125d	2,388d
VCVS10	8,40b	140,19abc	57,58abc	3,534b	2,640b
VCVS11	9,27a	140,85ab	58,04ab	3,915a	2,860a
VCVS12	9,40a	142,19a	58,14a	4,009a	2,873a
LSD0,05	0,428	2,409	0,954	0,177	0,094

Ghi chú: Các chữ cái khác nhau trong một cột cùng một vụ thí nghiệm thể hiện sự sai khác có ý nghĩa ở mức 0,05 về mặt thống kê.

+ Về khối lượng 100 quả chắc: được chia làm 2 nhóm, biến động trong khoảng 132,2 đến 142,2 gam, nhóm đạt cao là các tổ hợp VCVS6, VCVS7, VCVS8, VCVS10, VCVS11 và VCVS12, nhóm đạt thấp hơn là các tổ hợp

VCVS1, VCVS2, VCVS3, VCVS4, VCVS5 và VCVS9 và sai khác về mặt thống kê giữa các tổ hợp trong cùng một nhóm là không có ý nghĩa.

+ Về khối lượng 100 hạt: Qua 2 vụ thí nghiệm chỉ tiêu này biến động không lớn (từ 52,1 đến 58,1 gam), nhưng các tổ hợp thí nghiệm cũng có sai khác nhau về mặt thống kê. Trong các tổ hợp có cùng mức bón phân vô cơ thì các tổ hợp có bón phối hợp với phân HCVS có khối lượng 100 hạt cao hơn có ý nghĩa so với tổ hợp không bón phối hợp với phân HCVS, nhưng sai khác giữa chúng là không có ý nghĩa. Tổ hợp có mức bón phân HCVS và vô cơ càng cao thì khối lượng 100 hạt đạt càng cao. Nhóm đạt cao nhất qua cả hai vụ thí nghiệm là tổ hợp VCVS7, VCVS8, VCVS10, VCVS11 và VCVS12.

3,0

2,7

2,4

2,1

1,8

1,5

1,2

0,9

0,6

0,3

0,0

VCVS1 VCVS2 VCVS3 VCVS4 VCVS5 VCVS6 VCVS7 VCVS8 VCVS9 VCVS10 VCVS11 VCVS12

Công thức

N ă ng s u ấ t th ự c t hu ( t ấ n/ha )

1,293

1,408

1,708

1,89

1,72 3

1,94 5

1,4 6

1,93

2,14 3

2,35 5

2,4 8

2,4 3

2,54 8

2,09

2,38 8

2,385

2,64

2,628

2,86

2,755

2,873

- Đối với năng suất lý thuyết (NSLT) và năng suất thực thu (NSTT): Sự ảnh hưởng của các tổ hợp phân bón đến NSLT và NSTT khá tương đồng qua hai vụ thí nghiệm. Qua kết quả ở bảng 3.20 và hình 3.8 cho thấy, khi tăng liều lượng phân bón thì NSLT và NSTT cũng tăng theo.

Vụ Đông xuân 2010-2011 Vụ Đông xuân 2011-2012

1,34

1,53

1,773

Hình 3.8. Biểu đồ về năng suất thực thu lạc thí nghiệm của các tổ hợp phân vô cơ và hữu cơ vi sinh

Trong cùng một mức bón phân vô cơ thì tổ hợp có bón phân HCVS có năng suất cao hơn rõ so với tổ hợp không có bón phân HCVS và hai tổ hợp có bón phối hợp với phân HCVS ở mức 0,6 tấn và 0,9 tấn/ha không có sự sai khác rõ. Chỉ riêng, thí nghiệm vụ đông xuân 2010-2011 có NSTT của tổ hợp VCVS12 lớn hơn có ý nghĩa so với tổ hợp VCVS11.

NSLT được chia thành 6 - 7 nhóm và dao động khá lớn từ 1,733 tấn/ha đến 4,009 tấn/ha, NSTT được chia thành 8 - 9 nhóm và dao động trong khoảng từ 1,293 tấn/ha đến 2,873 tấn/ha. Các tổ hợp VCVS11 có mức bón 40 kg N + 120 kg P2O5 + 80 kg K2O + 500 kg vôi + 0,6 tấn phân HCVS/ha và tổ hợp VCVS12 có mức bón 40 kg N + 120 kg P2O5 + 80 kg K2O + 500 kg vôi + 0,9 tấn phân HCVS/ha có năng suất cao nhất, đứng thứ hai là các tổ hợp VCVS7 và VCVS8 có mức bón 30 kg N + 90 kg P2O5 + 60 kg K2O + 500 kg vôi kết hợp lần lượt với 0,6 và 0,9 tấn phân HCVS/ha và tổ hợp VCVS10 có mức bón 40 kg N + 120 kg P2O5 + 80 kg K2O + 500 kg vôi + 0,3 tấn phân HCVS/ha và đạt thấp nhất là tổ hợp VCVS1 có mức bón 20 kg N + 60 kg P2O5 + 40 kg K2O + 500 kg vôi/ha.

3.2.2.4. Ảnh hưởng của các tổ hợp phân vô cơ và hữu cơ vi sinh (HCVS)

đến một số tính chất hoá học đất thí nghiệm

Kết quả phân tích một số chỉ tiêu hoá học của đất trước và sau thí nghiệm được trình bày ở bảng 3.21 cho thấy:

- Về độ chua (pHKCl): Từ đất trước thí nghiệm xếp loại rất chua (4,1). Đến sau thí nghiệm đất chỉ chua vừa đến chua nhẹ cho phần lớn các tổ hợp phân bón thí nghiệm, các tổ hợp có bón phân HCVS độ chua được cải thiện hơn các tổ hợp không bón phân HCVS (VCVS1, VCVS5 và VCVS9) nhưng không nhiều.

- Về hàm lượng hữu cơ (OM%): Đất trước thí nghiệm xếp loại nghèo đến trung bình (0,84 đến 1,22). Đến sau thí nghiệm hầu hết đất ở các tổ hợp thí nghiệm đều có hàm lượng hữu cơ tăng lên so với đất trước thí nghiệm nhưng không nhiều. Các tổ hợp có bón phân HCVS ở mức 0,6 tấn/ha và 0,9 tấn/ha và bón