BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO BỘ TÀI CHÍNH
HỌC VIỆN TÀI CHÍNH
--------------
LÊ CẨM NINH
nâng cao năng lực cạnh tranh
của hệ thống ngân hμng thương mại việt nam trong điều kiện hội nhập kinh tế quốc tế
Có thể bạn quan tâm!
-
Nâng cao năng lực cạnh tranh của hệ thống Ngân hàng Thương mại Việt Nam trong điều kiện hội nhập kinh tế quốc tế - 2 -
Năng Lực Cạnh Tranh Của Hệ Thống Ngân Hàng Thương Mại Trong -
Năng Lực Cạnh Tranh Của Hệ Thống Ngân Hàng Thương Mại
Xem toàn bộ 181 trang tài liệu này.
LUẬN ÁN TIẾN SĨ KINH TẾ
HÀ NỘI - 2014
BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO BỘ TÀI CHÍNH
HỌC VIỆN TÀI CHÍNH
--------------
LÊ CẨM NINH
nâng cao năng lực cạnh tranh
của hệ thống ngân hμng thương mại việt nam trong điều kiện hội nhập kinh tế quốc tế
Chuyên ngành : Tài chính - Ngân hàng
Mã số : 62.34.02.01
LUẬN ÁN TIẾN SĨ KINH TẾ
Người hướng dẫn khoa học: 1. PGS, TS ĐINH THỊ DIÊN HỒNG
2. PGS, TS HÀ MINH SƠN
HÀ NỘI - 2014
LỜI CAM ĐOAN
Tôi xin cam đoan bản luận án là công trình nghiên cứu của riêng tôi. Các số liệu, kết quả nêu trong luận án là trung thực và có nguồn gốc rõ ràng.
TÁC GIẢ LUẬN ÁN
Lê Cẩm Ninh
MỤC LỤC
Trang
Trang phụ bìa Lời cam đoan Mục lục
Danh mục các chữ viết tắt
Danh mục các bảng, biểu đồ, sơ đồ
MỞ ĐẦU 1
Chương 1: NĂNG LỰC CẠNH TRANH CỦA HỆ THỐNG NGÂN HÀNG THƯƠNG MẠI TRONG ĐIỀU KIỆN HỘI NHẬP KINH TẾ QUỐC TẾ 9
1.1. HỆ THỐNG NGÂN HÀNG THƯƠNG MẠI HỘI NHẬP KINH TẾ
QUỐC TẾ 9
1.1.1. Hệ thống Ngân hàng thương mại 9
1.1.2. Hội nhập kinh tế quốc tế 11
1.1.3. Hệ thống Ngân hàng thương mại hội nhập kinh tế quốc tế 13
1.2. NĂNG LỰC CẠNH TRANH CỦA HỆ THỐNG NGÂN HÀNG THƯƠNG MẠI 17
1.2.1. Một số khái niệm 17
1.2.2. Nội dung năng lực cạnh tranh của hệ thống Ngân hàng Thương mại 22
1.2.3. Chỉ tiêu đánh giá năng lực cạnh tranh của hệ thống Ngân hàng Thương mại 24
1.2.4. Nhân tố tác động đến năng lực cạnh tranh của hệ thống Ngân hàng Thương mại trong môi trường hội nhập 34
1.2.5. Tác động của hội nhập kinh tế quốc tế đối với hệ thống ngân hàng
thương mại 43
1.3. KINH NGHIỆM QUỐC TẾ VỀ NÂNG CAO NĂNG LỰC CẠNH TRANH CỦA HỆ THỐNG NGÂN HÀNG THƯƠNG MẠI TRONG
MÔI TRƯỜNG HỘI NHẬP KINH TẾ QUỐC TẾ 50
1.3.1. Kinh nghiệm quốc tế 50
1.3.2. Bài học kinh nghiệm để nâng cao năng lực cạnh tranh đối với các
Ngân hàng Thương mại Việt Nam 57
Kết luận chương 1 60
Chương 2: THỰC TRẠNG NĂNG LỰC CẠNH TRANH CỦA HỆ THỐNG NGÂN HÀNG THƯƠNG MẠI VIỆT NAM TRONG ĐIỀU
KIỆN HỘI NHẬP KINH TẾ QUỐC TẾ 61
2.1. NGÂN HÀNG THƯƠNG MẠI VIỆT NAM HỘI NHẬP KINH TẾ
QUỐC TẾ 61
2.1.1. Lịch sử hình thành và phát triển của hệ thống Ngân hàng Thương
mại Việt Nam 61
2.1.2. Quá trình hội nhập kinh tế quốc tế của hệ thống Ngân hàng Thương
mại Việt Nam 66
2.2. THỰC TRẠNG NĂNG LỰC CẠNH TRANH CỦA HỆ THỐNG NGÂN HÀNG THƯƠNG MẠI VIỆT NAM TRONG ĐIỀU KIỆN HỘI NHẬP
KINH TẾ QUỐC TẾ 69
2.2.1. Thực trạng năng lực tài chính của Ngân hàng Thương mại Việt Nam 69
2.2.2. Thực trạng hệ thống kênh phân phối của hệ thống Ngân hàng Thương mại Việt Nam 76
2.2.3. Thực trạng năng lực quản trị điều hành của Ngân hàng thương mại
Việt Nam 79
2.2.4. Thực trạng năng lực cung cấp sản phẩm dịch vụ của hệ thống Ngân
hàng Thương mại Việt Nam 84
2.2.5. Thực trạng năng lực công nghệ ngân hàng của Ngân hàng Thương
mại Việt Nam 91
2.3. ĐÁNH GIÁ NĂNG LỰC CẠNH TRANH CỦA HỆ THỐNG NGÂN HÀNG THƯƠNG MẠI VIỆT NAM TRONG QUÁ TRÌNH HỘI NHẬP
KINH TẾ QUỐC TẾ 96
2.3.1. Kết quả đạt được 96
2.3.2. Hạn chế 98
2.3.3. Nguyên nhân dẫn đến hạn chế về năng lực cạnh tranh của Ngân
hàng Thương mại Việt Nam 104
Kết luận chương 2 110
Chương 3: GIẢI PHÁP NÂNG CAO NĂNG LỰC CẠNH TRANH CỦA HỆ THỐNG NGÂN HÀNG THƯƠNG MẠI VIỆT NAM TRONG ĐIỀU
KIỆN HỘI NHẬP KINH TẾ QUỐC TẾ 111
3.1. ĐỊNH HƯỚNG NÂNG CAO NĂNG LỰC CẠNH TRANH CỦA HỆ THỐNG NGÂN HÀNG THƯƠNG MẠI VIỆT NAM TRONG ĐIỀU
KIỆN HỘI NHẬP KINH TẾ QUỐC TẾ 111
3.1.1. Cơ hội và thách thức đối với Ngân hàng Thương mại trong điều
kiện hội nhập kinh tế quốc tế 111
3.1.2. Nguyên tắc, quan điểm nâng cao năng lực cạnh tranh của hệ thống
ngân hàng thương mại Việt Nam 115
3.1.3. Mục tiêu về nâng cao năng lực cạnh tranh của Ngân hàng Thương
mại Việt Nam 117
3.1.4. Định hướng nâng cao năng lực cạnh tranh của hệ thống Ngân hàng Thương mại Việt Nam trong điều kiện hội nhập 118
3.2. GIẢI PHÁP NÂNG CAO NĂNG LỰC CẠNH TRANH CỦA HỆ THỐNG NGÂN HÀNG THƯƠNG MẠI VIỆT NAM TRONG ĐIỀU
KIỆN HỘI NHẬP KINH TẾ QUỐC TẾ 119
3.2.1. Nhóm giải pháp tăng cường năng lực tài chính 119
3.2.2. Nhóm giải pháp nâng cao chất lượng nguồn nhân lực và năng lực
quản trị điều hành 124
3.2.3. Nhóm giải pháp phát triển hạ tầng công nghệ thông tin 128
3.2.4. Nhóm giải pháp về thị phần và kênh phân phối 130
3.2.5. Nhóm giải pháp khác 138
3.3. KIẾN NGHỊ 143
3.3.1. Kiến nghị với Chính phủ 143
3.3.2. Kiến nghị với Ngân hàng Nhà nước Việt Nam 148
Kết luận chương 3 150
KẾT LUẬN 151
DANH MỤC CÔNG TRÌNH CỦA TÁC GIẢ ĐÃ CÔNG BỐ LIÊN QUAN
ĐẾN LUẬN ÁN 153
DANH MỤC TÀI LIỆU THAM KHẢO 154
DANH MỤC CÁC CHỮ VIẾT TẮT TRONG LUẬN ÁN
ABBank Ngân hàng Thương mại cổ phần An Bình
ACB Ngân hàng Thương mại cổ phần Á Châu
ADB Ngân hàng Phát triển Châu Á
AFTA Khu vực mậu dịch tự do ASEAN
Agribank Ngân hàng Nông nghiệp và Phát triển nông thôn Việt Nam AH1N1 Dịch cúm gia cầm năm 2009
AJCEP Hiệp định Đối tác kinh tế toàn diện ASEAN - Nhật Bản
ASEAN Hiệp hội các quốc gia Đông Nam Á
ATM Máy giao dịch tự động
BIDV Ngân hàng Thương mại cổ phần đầu tư và phát triển Việt Nam
CNH Công nghiệp hóa
CNNHNNg Chi nhánh ngân hàng nước ngoài
CNTT Công nghệ thông tin
DongA Bank Ngân hàng Thương mại cổ phần Đông Á E-Banking Ngân hàng Điện tử
EU Liên minh Châu Âu
Eximbank Ngân hàng Thương mại cổ phần xuất nhập khẩu Việt Nam GATT Hiệp định chung về thương mại dịch vụ
HĐH Hiện đại hóa
IMF Quý tiền tệ quốc tế
JCB Thẻ thanh toán của Công ty TNHH JCB International
JDB Ngân hàng Hợp tác phát triển
LienViet post Bank Ngân hàng Thương mại cổ phần Bưu điện Liên Việt MB Ngân hàng Thương mại cổ phần Quân đội
NamA Bank Ngân hàng Thương mại cổ phần Nam Á NH Ngân hàng
NHNN Ngân hàng Nhà nước
NHNNg Ngân hàng nước ngoài
NHTM Ngân hàng Thương mại
NHTM QD Ngân hàng Thương mại quốc doanh NHTMNN Ngân hàng Thương mại Nhà nước
NICs Các nước công nghiệp phát triển mới
NK Nhập khẩu
NSL Nguồn dữ liệu
OCeanBank Ngân hàng Thương mại cổ phần Đại Dương OECD Tổ chức hợp tác và phát triển kinh tế Châu Âu
ROA Thu nhập trên tổng tài sản
ROE Thu nhập trên vốn cổ phần
Sacombank Ngân hàng Thương mại cổ phần Sài Gòn Thương tín SWIFT Hiệp hội Truyền thông tin tài chính liên ngân hàng toàn cầu TechcomBank Ngân hàng Thương mại cổ phần Kỹ thương Việt Nam
Tel-Banking Ngân hàng qua điện thoại
USD Đồng đô la Mỹ
VietA Bank Ngân hàng Thương mại cổ phần Việt Á
Vietcombank Ngân hàng Thương mại cổ phần Ngoại thương Việt Nam Vietinbank Ngân hàng Thương mại cổ phần Công thương Việt Nam VISA Hiệp hội Dịch vụ quốc tế VISA
VPBank Ngân hàng Thương mại cổ phần Việt Nam Thịnh vượng WB Ngân hàng thế giới
WEF Diễn đàn Kinh tế thế giới
WTO Tổ chức Thương mại thế giới
XK Xuất khẩu
XNK Xuất nhập khẩu
Số hiệuNội dungTrang
Bảng 2.1: Số lượng các NHTM từ năm 1997 -2013 63
Bảng 2.2: Tổng tài sản Có của các NHTM từ năm 1997 - 2013 69
Bảng 2.3: Vốn điều lệ của một số NHTM Việt Nam tính đến 15/6/2012 71
Bảng 2.4: Tỉ lệ đảm bảo an toàn vốn của hệ thống NHTM Việt Nam tại thời
điểm 31/12/2010 73
Bảng 2.5: Hiệu quả hoạt động kinh doanh của hệ thống NHTM Việt Nam 75
Bảng 2.6: Tỷ lệ an toàn vốn tối thiểu của hệ thống NHTM Việt Nam 76
Bảng 2.7: Thực trạng huy động của hệ thống NHTM Việt Nam 2005 - 2013 85
Bảng 2.8: Thực trạng cho vay của hệ thống NHTM Việt Nam 2005 - 2013 85
Bảng 2.9: Dư nợ cho vay, nợ xấu của hệ thống NHTM Việt Nam 2005 - 2013 86
Bảng 2.10: Tỷ lệ cấp tín dụng so với nguồn vốn huy động (thị trường 1-TT1)
của hệ thống NHTM Việt Nam 89
Bảng 2.11: Cơ cấu lao động của hệ thống NHTM Việt Nam năm 2011 theo
trình độ 94
Bảng 2.12: Cơ cấu lao động của hệ thống NHTM Việt Nam năm 2011 theo
độ tuổi 94