Lựa chọn ngược và rủi ro đạo đức trong Bảo hiểm Y tế Việt Nam

BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO TRƯỜNG ĐẠI HỌC KINH TẾ TP. HỒ CHÍ MINH

NGUYỄN KIM QUYÊN

LỰA CHỌN NGƯỢC VÀ RỦI RO ĐẠO ĐỨC TRONG BẢO HIỂM Y TẾ VIỆT NAM

LUẬN VĂN THẠC SĨ KINH TẾ

TP. Hồ Chí Minh – Năm 2015

BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO TRƯỜNG ĐẠI HỌC KINH TẾ TP. HỒ CHÍ MINH

NGUYỄN KIM QUYÊN

LỰA CHỌN NGƯỢC VÀ RỦI RO ĐẠO ĐỨC TRONG

BẢO HIỂM Y TẾ VIỆT NAM

Chuyên ngành: Kinh tế phát triển

Mã số: 60310105

LUẬN VĂN THẠC SĨ KINH TẾ

NGƯỜI HƯỚNG DẪN KHOA HỌC

TS. PHẠM KHÁNH NAM

TP. Hồ Chí Minh – Năm 2015

LỜI CAM ĐOAN

Tôi xin cam đoan luận văn “Lựa chọn ngược và rủi ro đạo đức trong Bảo hiểm Y tế Việt Nam” là nghiên cứu do tôi thực hiện dưới sự hướng dẫn của TS. Phạm Khánh Nam.

Tôi xin cam đoan các thông tin trích dẫn đều được chỉ rõ nguồn gốc và có độ chính xác cao trong phạm vi hiểu biết của tôi. Các số liệu, kết quả nêu trong luận văn là hoàn toàn trung thực. Nếu có đạo văn tôi xin chịu trách nhiệm trước hội đồng khoa học.

Học viên thực hiện luận văn

NGUYỄN KIM QUYÊN

MỤC LỤC

Trang phụ bìa Lời cam đoan Mục lục

Danh mục các ký hiệu, các chữ viết tắt Danh mục bảng biểu

Danh mục hình vẽ

CHƯƠNG 1 GIỚI THIỆU 1

1.1 Đặt vấn đề 1

1.2 Mục tiêu nghiên cứu 3

1.3 Phạm vi nghiên cứu 4

1.4 Phương pháp nghiên cứu 4

1.5 Ý nghĩa thực tiễn của đề tài 4

1.6 Cấu trúc luận văn. 4

CHƯƠNG 2 CƠ SỞ LÝ LUẬN 6

2.1 Các khái niệm liên quan 6

2.1.1 Bảo hiểm Y tế 6

2.1.2 Bảo hiểm Y tế tư nhân 6

2.1.3 Bảo hiểm Y tế nhà nước 7

2.1.4 Sự khác nhau giữa BHYT nhà nước và BHYT tư nhân 7

2.1.5 Các loại hình BHYT nhà nước 8

2.1.6 Mô hình Bảo hiểm Y tế các quốc gia phát triển 9

2.1.7 Quỹ Bảo hiểm Y tế 10

2.1.8 Mức hưởng bảo hiểm y tế 11

2.2 Cơ sở lý thuyết nền tảng 12

2.2.1 Lý thuyết Thông tin bất cân xứng 12

2.2.2 Lý thuyết Thông tin bất cân xứng trong thị trường BHYT 14

2.3 Một số nghiên cứu về BHYT 17

CHƯƠNG 3 TỔNG QUAN VỀ BHYT VIỆT NAM 21

3.1 Sự hình thành và phát triển BHYT Việt Nam 21

3.2 Hệ thống BHYT Nhà nước ở Việt Nam 23

3.2.1 Các hình thức BHYT 23

3.2.2 Quy định về đối tượng và mức hưởng BHYT 24

3.3 Một số vấn đề của BHYT Việt Nam 27

CHƯƠNG 4 PHƯƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU 32

4.1 Khung phân tích 32

4.1.1 Kiểm định lựa chọn ngược 32

4.1.2 Kiểm định rủi ro đạo đức. 38

4.2 Mô hình kinh tế lượng 44

4.2.1 Mô hình kiểm định lựa chọn ngược 44

4.2.2 Mô hình kiểm định rủi ro đạo đức 47

4.3 Mô tả dữ liệu 50

CHƯƠNG 5 KẾT QUẢ NGHIÊN CỨU 53

5.1 Thống kê mô tả 53

5.1.1 Sự tồn tại lựa chọn ngược 53

5.1.2 Sự tồn tại rủi ro đạo đức 55

5.2 Kết quả hồi quy 60

5.2.1 Hồi quy logit mô hình kiểm định lựa chọn ngược 60

5.2.2 Hồi quy kiểm định rủi ro đạo đức đối với KCB ngoại trú 65

5.2.3 Hồi quy kiểm định rủi ro đạo đức đối với KCB nội trú 72

CHƯƠNG 6 KẾT LUẬN VÀ HÀM Ý CHÍNH SÁCH 77

TÀI LIỆU THAM KHẢO PHỤ LỤC

Phụ lục 1. Mô hình của một số nghiên cứu liên quan. Phụ lục 2.Kết quả mô hình kiểm định lựa chọn ngược.

Phụ lục 3. Kết quả mô hình kiểm định rủi ro đạo đức đối với KCB ngoại trú. Phụ lục 4. Kết quả mô hình kiểm định rủi ro đạo đức đối với KCB nội trú

DANH MỤC CÁC KÝ HIỆU, CÁC CHỮ VIẾT TẮT

BHXH

Bảo hiểm Xã hội
BHYT	Bảo hiểm Y tế
KCB	Khám chữa bệnh
NSNN	Ngân sách Nhà nước
UBTVQH	Ủy ban thường vụ Quốc hội
VHLSS	Bộ dữ liệu khảo sát mức sống hộ gia đình Việt Nam
WHO	Tổ chức Y tế thế giới
525/BC-UBTVQH13	Báo cáo kết quả giám sát việc thực hiện chính sách, pháp luật về BHYT giai đoạn 2009-2012
NĐ 299/1992	Nghị định 299/HĐBT của Hội đồng Bộ trưởng ban hành Điều lệ BHYT có hiệu lực từ 01/10/1992
NĐ 58/1998	Nghị định 58/1998/NĐ-CP của Chính Phủ ban hành Điều lệ BHYT có hiệu lực từ 01/10/1998
NĐ 63/2005	Nghị định 63/2005/NĐ-CP của Chính Phủ ban hành Điều lệ BHYT có hiệu lực từ 01/07/2005
NĐ 62/2009	Nghị định 62/2009/NĐ-CP Quy định chi tiết và hướng dẫn thi hành một số điều của Luật Bảo hiểm Y tế 2008 có hiệu lực thi hành từ 01/10/2009.
NĐ 85/2012	Nghị định 85/2012/NĐ-CP Nghị định về cơ chế hoạt động, cơ chế tài chính đối với các đơn vị sự nghiệp y tế công lập và giá dịch vụ khám bệnh, chữa bệnh của các cơ sở khám bệnh, chữa bệnh công lập có hiệu lực thi hành từ 01/12/2012.
NQ 21/2012	Nghị quyết 21-NQ/TW của Bộ Chính trị về tăng cường sự lãnh đạo của Đảng đối với công tác bảo hiểm xã hội, bảo hiểm y tế giai đoạn 2012-2020.
NQ 68/2013	Nghị quyết 68/2013/QH13 Đẩy mạnh thực hiện chính sách, pháp luật về BHYT, tiến tới BHYT toàn dân.
QĐ 538/TTg	Quyết định 538/QĐ-TTg của Thủ tướng Chính phủ phê duyệt đề án thực hiện lộ trình tiến tới BHYT toàn dân giai đoạn 2012-2015 và 2020

Có thể bạn quan tâm!

Xem toàn bộ 120 trang tài liệu này.

Bảng 2.1

So sánh BHYT nhà nước và BHYT tư nhân
Bảng 3.1	Tỷ lệ tham gia BHYT theo từng nhóm đối tượng
Bảng 3.2	Cân đối thu chi quỹ BHYT giai đoạn 2009-2012
Bảng 4.1	Thống kê biến và dấu kỳ vọng mô hình kiểm định lựa chọn ngược
Bảng 4.2	Thống kê biến và dấu kỳ vọng mô hình kiểm định rủi ro đạo đức
Bảng 5.1	Tỷ lệ tham gia BHYT tự nguyện theo yếu tố sức khỏe
Bảng 5.2	So sánh tỷ lệ tham gia BHYT tự nguyện theo độ tuổi
Bảng 5.3	Một số chỉ tiêu theo vùng
Bảng 5.4	Thống kê số lần KCB trung bình
Bảng 5.5	Số lần KCB trung bình theo loại thẻ BHYT
Bảng 5.6	Kết quả hồi quy kiểm định lựa chọn ngược
Bảng 5.7	Thống kê chi tiết biến số lần KCB ngoại trú
Bảng 5.8	Kết quả hồi quy đối với số lần KCB ngoại trú
Bảng 5.9	Kết quả hồi quy theo zero –truncated negative binomial
Bảng 5.10	Thống kê chi tiết biến số lần KCB nội trú
Bảng 5.11	Kết quả hồi quy đối với số lần KCB nội trú

Hình 3.1

Tóm tắt các loại hình BHYT theo đối tượng tham gia
Hình 3.2	Tỷ lệ dân số tham gia BHYT từ 1993-2012
Hình 4.1	Khung phân tích kiểm định lựa chọn ngược
Hình 4.2	Khung phân tích kiểm định rủi ro đạo đức
Hình 5.1	So sánh số lần KCB ngoại trú trung bình
Hình 5.2	So sánh số lần KCB nội trú trung bình
Hình 5.3	So sánh số người KCB ngoại trú trên 12 lần