Số Lượng Dự Án Và Quy Mô Vốn Đầu Tư Của Các Doanh Nghiệp Trong Nước Vào

các sự kiện tiêu biểu của các địa phương, như: Lễ hội hang động Quảng Bình với chủ đề Quảng Bình – Bí ẩn bất tận, Lễ hội du lịch biển Sầm Sơn; Lễ hội Bà Triệu, Lễ hội Lam Kinh (Thanh Hóa); Lễ hội biển Cửa Lò; Lễ hội biển Thiên Cầm,….; sản xuất bản đồ chung du lịch của các tỉnh; viết bài, đăng tin, trên các ấn phẩm, bản tin chuyên ngành.

Ở phạm vi kết nối ngoại vùng, tỉnh Quảng Bình đã sớm thực hiện ký kết hợp tác với thành phố Hà Nội nhằm tăng cường thu hút khách du lịch ở thị trường phía Bắc. Có thể kể đến mô hình hợp tác giữa Sở Du lịch Quảng Bình với Sở Du lịch Hà Nội, Hiệp hội Du lịch Quảng Bình với Câu lạc bộ lữ hành UNESCO và Hiệp hội du lịch Hà Nội để phối hợp tổ chức các hội nghị xúc tiến quảng bá du lịch định kỳ hàng năm. Ngoài ra, các hoạt động quảng bá du lịch Quảng Bình ra thị trường quốc tế có sự chuyển biến lớn, đã chủ động phối hợp với Tổng cục Du lịch Việt Nam, Tổng cục Du lịch Thái Lan, Hiệp hội Du lịch Chiang Mai, Sở Du lịch, Sở VHTTDL các tỉnh liên kết tổ chức giới thiệu hình ảnh điểm đến du lịch Quảng Bình tại các nước Thái Lan, Anh, Nhật Bản, Mỹ, Úc và các thị trường tiềm năng khác. Đặc biệt là việc tổ chức phát động thị trường khách du lịch tại Chiang Mai (Thái Lan), xúc tiến du lịch tại Vương quốc Anh. Điểm nổi bật nhất phải kể đến đó chính là Công ty Oxalis adventure đã liên kết với hãng phim Hollywood (Mỹ) để đưa đoàn làm phim đến VQG PNKB nhằm giới thiệu quảng bá hình ảnh ra thế giới thông qua các bộ phim "Bom tấn" nổi tiếng; các doanh nghiệp đồng hành với Sở Du lịch Quảng Bình để thực hiện ký kết hợp đồng với Google Art and Culture và trở thành đối tác chiến lược trong việc quảng bá sản phẩm du lịch tại VQG PNKB.

Khi được hỏi về cảm nhận của các doanh nghiệp lữ hành và kinh doanh khách sạn đối với các hoạt động xúc tiến du lịch do chính quyền địa phương tổ chức, phần lớn những người đại diện doanh nghiệp tham gia trả lời phỏng vấn đều nghi nhận vai trò của chính quyền địa phương trong các trong các hoạt động quảng bá, giới thiệu sản phẩm và xúc tiến du lịch tỉnh Quảng Bình thông qua chương trình hợp tác kết nối vùng(Chi tiết được trình bày ở phụ lục 22). Trong đó, không thể không kể đến những nỗ lực từ Sở Du lịch tỉnh Quảng Bình trong việc phát động và kết nối với các doanh nghiệp và Hiệp hội du lịch tỉnh Quảng Bình cùng đồng hành đẩy mạnh các chương trình hợp tác song phương lẫn đa phương với các địa phương để thực hiện giới thiệu, quảng bá du lịch và kêu gọi đầu tư. Thông qua các hoạt động kết nối vùng, thương hiệu du lịch Quảng Bình đã có được sự lan tỏa rộng rải đến các địa phương, các nhà kinh doanh dịch vụ du lịch và đặc biệt là du khách trong và ngoài nước.

Cùng với các hoạt động liên kết quảng bá sản phẩm du lịch, kết nối vùng trong xúc tiến đầu tư vào lĩnh vực du lịch ở tỉnh Quảng Bình cũng được triển khai thực hiện trong nhiều năm trở lại đây. Hàng năm, tỉnh Quảng Bình đã tích cực tham gia các diễn đàn, hội nghị xúc tiến đầu tư với các địa phương ở vùng Bắc Trung Bộ và các tỉnh miền Trung – Tây Nguyên do Bộ Kế hoạch và Đầu tư chủ trì phối hợp với các địa phương để tổ chức, có thể kể đến như: Hội nghị xúc tiến đầu tư vào khu vực Bắc Trung Bộ; Hội nghị gặp gỡ Nhật Bản – Khu vực Bắc Trung Bộ 2019. Ngoài ra, kết nối vùng trong xúc tiến đầu tư cũng được lồng ghép qua các Hội chợ du lịch được tổ chức tại Hà Nội, thành phố Hồ Chí Minh, Hội nghị phát triển du lịch vùng (như Hội nghị phát triển du lịch miền Trung – Tây Nguyên năm 2019). Việc liên kết tham gia các diễn đàn, hội nghị và các sự kiện quảng bá xúc tiến du lịch đã tạo điều kiện để các doanh nghiệp, các nhà đầu tư trong và ngoài nước có cơ hội gặp gỡ, tiếp xúc với chính quyền địa phương, đặc biệt là các doanh nghiệp tỉnh Quảng Bình cùng hợp tác xúc tiến đầu tư vào lĩnh vực du lịch.

Theo số liệu báo cáo của Sở Kế hoạch và Đầu tư tỉnh Quảng Bình, trong giai đoạn 2015 – 2019, tổng số dự án phát triển du lịch của các nhà đầu tư tư nhân được UBND tỉnh Quảng Bình phê duyệt chủ trương đầu tư là 60 dự án, với tổng vốn đầu tư đăng ký là 18.364,57 tỷ đồng, chiếm gần 70% tổng vốn đầu tư vào tất cả các lĩnh vực của tỉnh (Chi tiết ở phụ lục 23). Tuy nhiên, phần lớn các dự án đầu tư phát triển du lịch đến từ các doanh nghiệp trong tỉnh, trong khi số dự án đến từ các nhà đầu tư ngoài tỉnh Quảng Bình còn rất hạn chế, đặc biệt là chưa có nhà đầu tư nước ngoài. Trong giai đoạn 2015 – 2019, chỉ có 5 nhà đầu tư đến từ các địa phương ở trong nước, trong đó 03 nhà đầu tư ở Hà Nội; 01 nhà đầu tư đến từ tỉnh Nghệ An và 01 nhà đầu tư đến từ tỉnh Bình Thuận. Mặc dù số dự án đến từ các nhà đầu tư ngoại tỉnh chỉ chiếm 8%, nhưng tổng vốn đầu tư của các doanh nghiệp này là khá cao, chiếm đến 45,79% tổng vốn đầu tư của các doanh nghiệp vào lĩnh vực du lịch của tỉnh. Điều này cho thấy tầm quan trọng của việc thu hút nhà đầu tư từ bên ngoài đối với sự phát triển ngành du lịch tỉnh Quảng Bình và sự cần thiết phải tăng cường kết nối trong xúc tiến đầu tư với các địa phương trong cả nước cũng như quốc tế nhằm thu hút được các nhà đầu tư có chất lượng và uy tín.

Bảng 3.3. Số lượng dự án và quy mô vốn đầu tư của các doanh nghiệp trong nước vào lĩnh vực du lịch tỉnh Quảng Bình giai đoạn 2015 – 2019

ĐVT: Tỷ đồng

Chỉ tiêu

2015	2016	2017	2018	2019
1. Tổng số Dự án	23	132	103	105	67
Số DA du lịch	2	32	3	17	8
Tỷ lệ % số DA du lịch	8,70	24,24	2,91	16,19	11,94
Số DA của nhà đầu tư ngoại tỉnh		2	1	1	1
2. Tổng vốn	1.072,14	12.665,73	5.986,61	3.546,60	3.085,47
Lĩnh vực du lịch	13,25	9.688,70	3.888	2.190	2.584,62
Vốn đầu tư bình quân 1 DA	6,63	302,77	1.296,00	128,82	323,08
Tỷ lệ % vốn đầu tư du lịch	1,24	76,50	64,94	61,75	83,77
Vốn của nhà đầu tư ngoại tỉnh		1.170	357,018	4.882	2.000

Có thể bạn quan tâm!

Xem toàn bộ 168 trang tài liệu này.

(Nguồn: Sở Kế hoạch và Đầu tư tỉnh Quảng Bình)

Như vậy, các hoạt động kết nối vùng trong xúc tiến du lịch ở tỉnh Quảng Bình hiện nay mới chỉ mang lại một số kết quả tích cực trong việc giới thiệu, quảng bá sản phẩm du lịch, tạo cơ hội cho các doanh nghiệp lữ hành gặp gỡ, trao đổi hợp tác để xây dựng và phát triển các tour du lịch đến Quảng Bình. Trong khi đó, tác động từ quá trình kết nối vùng đối với thu hút vốn đầu tư phát triển triển du lịch vẫn chưa thực sự rõ nét. Điều này được thể hiện qua số lượng dự án du lịch đến từ các nhà đầu tư ngoài tỉnh Quảng Bình rất khiêm tốn, đặc biệt là sự thiếu vắng của các nhà đầu tư quốc tế. Lý giải về nguyên nhân dẫn đến hạn chế trong thu hút đầu tư hiện nay ở tỉnh Quảng Bình đã được ghi nhận từ ý kiến phản ánh của cán bộ quản lý và lãnh đạo của một doanh nghiệp du lịch ở tỉnh Quảng Bình:

“Mặc dù đã có rất nhiều diễn đàn, hội nghị xúc tiến đầu tư được tổ chức theo vùng trên cơ sở liên kết, hợp tác đồng tổ chức, nhưng suy cho cùng tư duy của các địa phương hiện nay vẫn còn đặt nặng về thành tích thu hút được nhiều dự án đầu tư mà không dựa trên thế mạnh đặc thù của nhau để phát triển, cùng có lợi; tính trạng rập khuôn và cạnh tranh nhau vẫn còn khá phổ biến ở các tỉnh miền Trung” [Kết quả phỏng vấn chuyên sâu tại Sở Du lịch tỉnh Quảng Bình].

“Có rất nhiều nguyên nhân dẫn đến việc thu hút vốn đầu tư vào lĩnh vực du lịch ở tỉnh gặp khó khăn là do môi trường đầu tư chưa được hoàn thiện, trong đó phải kể đến

các chính sách thu hút đầu tư chưa đủ sức hấp dẫn, chậm cải cách thủ tục hành chính, nhân du lịch thiếu về số lượng lẫn chất lượng. Đây là những rào cản lớn đối với tỉnh Quảng Bình trong việc thu hút vốn đầu tư từ khu vực tư nhân” [Kết quả phỏng vấn lãnh đạo của một doanh nghiệp lữ hành tại tỉnh Quảng Bình].

3.3.4.2. Kết nối vùng trong phát triển và đa dạng hóa sản phẩm du lịch

Quy hoạch tổng thể phát triển du lịch tỉnh Quảng Bình đến năm 2020 và tầm nhìn đến năm 2025 (ban hành theo Quyết định số 1928/QĐ-UBND ngày 12/08/2011) đã xác định sản phẩm du lịch của tỉnh Quảng Bình gồm 2 nhóm chính, bao gồm nhóm sản phẩm đặc thù và nhóm sản phẩm quan trọng, trong đó ngành du lịch Quảng Bình đã đưa vào khai thác chủ yếu 2 dòng sản phẩm thuộc nhóm sản phẩm đặc thù, gồm sản phẩm du lịch gắn với Di sản thế giới VQG PNKB và Du lịch gắn với biển được phát triển trên cơ sở khai thác hệ thống tài nguyên du lịch biển trải dài theo dọc bờ biển của tỉnh Quảng Bình. Ngoài ra, thời gian gần đây tỉnh Quảng Bình cũng đã cung cấp cho du khách một số sản phẩm du lịch quan trọng như Du lịch sinh thái mạo hiểm với các sản phẩm chính như khám phá Động Sơn Đòong; Tham quan di tích lịch sử, văn hóa (Chi tiết được trình bày ở phụ lục 24).

Bên cạnh việc thực hiện các chính sách đa dạng hóa sản phẩm du lịch dựa trên nguồn tài nguyên của tỉnh (nội lực), Quảng Bình đã đẩy mạnh các hoạt động liên kết vùng trong phát triển sản phẩm du lịch. Bằng chứng là giữa tỉnh Quảng Bình với các địa phương trong nước đã phối hợp tổ chức các đoàn Famtrip, Presstrip đến khảo sát để phát triển các sản phẩm dịch vụ du lịch, qua đó đã hình thành nên một số tour du lịch hấp dẫn, mang đặc trưng riêng của vùng, địa phương khi tham gia vào các chương trình liên kết vùng.

Trước hết, phải kể đến sản phẩm du lịch “Con đường di sản miền Trung” lần đầu tiên được thiết lập nhằm kết nối các di sản nổi bật nhất của 03 tỉnh Quảng Bình – Thừa Thiên Huế - Quảng Nam, bao gồm: VQG PNKB (Quảng Bình), Cố đô Huế với 2 di sản là Quần thể di tích Cố đô Huế và Nhã nhạc cung đình Huế (Thừa Thiên Huế), Thánh địa Mỹ Sơn và phố cổ Hội An (Quảng Nam). Đến nay, không chỉ giới hạn ở 3 địa phương trong mục tiêu ban đầu tham gia vào chuỗi liên kết mà các địa phương khác ở vùng Bắc Trung Bộ và Duyên hải Nam Trung Bộ như Thanh Hóa, Đà Nẵng, Khánh Hòa… cũng đã tham gia và phát huy tiềm năng, đem lại nhiều kết quả tích cực, đóng góp vào tăng trưởng kinh tế địa phương, tạo việc làm, xóa đói giảm nghèo, nâng cao dân trí, quảng bá hình ảnh Việt Nam với bạn bè quốc tế.

Địa phương, vùng, quốc gia tham gia liên kết	Sản phẩm du lịch liên địa phương
 Quảng Bình – Thừa Thiên Huế - Quảng Nam  Quảng Bình – Quảng Trị - Thừa Thiên Huế	 Con đường Di sản miền Trung
 Quảng Bình – Quảng Trị - Thừa Thiên Huế	 Hoài niệm về chiến trường xưa  Đường Hồ Chí Minh huyền thoại
 Thanh Hóa - Nghệ An - Hà Tĩnh - Quảng Bình - Quảng Trị -Thừa Thiên Huế	 Con đường sinh thái, văn hóa tâm linh Bắc miền Trung gắn với du lịch có trách nhiệm và bền vững.
 Quảng Bình – Thái Nguyên	 Từ thủ đô Gió ngàn về Quê hương Đại tướng

Bảng 3.4. Một số sản phẩm du lịch liên địa phương ở vùng Bắc Trung Bộ và Duyên hải Nam Trung Bộ

(Nguồn: Sở Du lịch tỉnh Quảng Bình)

Bên cạnh đó, Quảng Bình đã tham gia liên kết với Quảng Trị và Thừa Thiên Huế và xây dựng sản phẩm đặc trưng chung của khu vực Bình - Trị - Thiên theo các chủ đề: “Con đường di sản miền Trung”, “Hoài niệm về chiến trường xưa”, “Đường Hồ Chí Minh huyền thoại”; và kết nối với các tỉnh phía Bắc Trung Bộ như Hà Tĩnh, Nghệ An và Thanh Hóa xây dựng sản phẩm “Con đường sinh thái, văn hóa, tâm linh Bắc miền Trung gắn với du lịch có trách nhiệm và bền vững” thu hút được một số lượng lớn khách du lịch trong nước và quốc tế đến với khu vực.

Mặc dù chính sách liên kết sản phẩm du lịch ở cấp độ vùng đã được chú trọng trong những năm gần đây ở tỉnh Quảng Bình, nhưng trong thực tế kết quả đạt được không cao. Một trong những điểm yếu trong liên kết phát triển sản phẩm du lịch của tỉnh Quảng Bình với các địa phương trong vùng và ngoại vùng đó chính là chưa xây dựng thương hiệu sản phẩm du lịch dùng chung, chưa có bộ nhận diện thương hiệu sản phẩm du lịch liên địa phương, liên vùng, dẫn đến việc tổ chức quảng bá, giới thiệu sản phẩm du lịch gặp nhiều khó khăn, không tạo được hiệu ứng lan tỏa đến khách du lịch, đặc biệt là khách quốc tế.

Nếu như xem xét các sản phẩm du lịch của tỉnh Quảng Bình trong mối tương quan với các tỉnh thành lân cận ở khu vực miền Trung thì sự trùng lặp về sản phẩm là rất phổ biến. Điều này có thể dẫn chứng qua các sản phẩm du lịch ở vùng Bắc Trung Bộ và Duyên hải Nam Trung Bộ (BTB&DHNTB), đó là những sản phẩm du lịch đều được phát triển dựa trên 2 nguồn tài nguyên chính, bao gồm tài nguyên du lịch tự nhiên và du lịch nhân văn, dẫn đến các sản phẩm du lịch của các tỉnh BTB&DHNTB không có sự khác biệt

nhiều so với sản phẩm du lịch ở tỉnh Quảng Bình. Đơn cử như trường hợp sản phẩm du lịch biển: Với đường bở biển dài chiếm phần lớn bờ biển của cả nước, các tỉnh thành vùng BTB&DHNTB đều phát triển các sản phẩm du lịch biển và khá giống nhau về loại hình du lịch (Phụ lục 25). Sự trùng lặp về sản phẩm du lịch này đã khiến cho sức hút du khách đến với miền Trung nói chung, trong đó có tỉnh Quảng Bình nói riêng chưa thực sự mạnh mẽ.

Mặt khác, sản phẩm du lịch của tỉnh Quảng Bình có khả năng liên kết cao với các tỉnh thành lân cận hầu hết tập trung chủ yếu vào sản phẩm du lịch thăm quan hang động thuộc khu vực Vườn Quốc gia Phong Nha – Kẻ Bàng. Kết quả điều tra cho thấy, một số chương trình du lịch dành cho du khách của một số trung tâm du lịch lớn như Hà Nội, Hải Phòng, Đà Nẵng và TP. Hồ Chí Minh đến với Quảng Bình cũng tập trung khai thác các sản phẩm du lịch sinh thái thuộc Vườn Quốc gia Phong Nha – Kẻ Bàng như: tham quan Động Thiên Đường; Zipline Sông Chày hang tối. Trong khi đó, các sản phẩm du lịch thuộc dòng sản phẩm quan trọng như du lịch văn hóa chưa được khai thác một cách có hiệu quả, điều này phản ánh tính liên kết của những sản phẩm này là chưa cao. Tuy nhiên, điểm yếu lớn nhất của sản phẩm du lịch hang động ở tỉnh Quảng Bình là sức chứa thấp và một số sản phẩm rất kén du khách (điển hình như du lịch khám phá hang Sơn Đoòng), điều này dẫn đến sự quá tải đối với những sản phẩm du lịch tham quan hang động vào những mùa cao điểm:

“Mặc dù Quảng Bình được đánh giá là địa phương có thế mạnh về các sản phẩm du lịch hang động ở Vườn Quốc gia Phong Nha – Kẻ Bàng, nhưng sức chứa của hệ thống hang động là tương đối thấp, dẫn đến tình trạng quá tải trong mùa cao điểm du lịch, có rất nhiều tour du lịch phải hủy bỏ vào những mùa cao điểm (từ tháng 4 đến tháng 7). Điều này được giải thích bởi lý do là tại trung tâm du lịch Vườn Quốc gia Phong Nha

– Kẻ Bàng chưa có nhiều sản phẩm du lịch thay thế, vì vậy đã làm áp lực đối với các sản phẩm du lịch thăm quan hang động. Trong khi đó, trung tâm du lịch ở thành phố Đồng Hới cũng như các địa phương khác trong tỉnh chưa có các sản phẩm thay thế nhằm liên kết, thu hút du khách trong mùa cao điểm. Rõ ràng, Quảng Bình đang bị lãng phí các nguồn lực cũng như các cơ hội trong phát triển du lịch do thiếu cụm liên kết ngành” [Kết quả phỏng vấn chuyên sâu tại Oxalis Adventure tour].

Tổng hợp số liệu từ Cục thống kê tỉnh Quảng Bình cho thấy, số lượng khách du lịch đến PNKB chủ yếu tập trung vào các điểm đến như Động Phong Nha, Động Thiên Đường, Suối nước Moọc, Sông Chày – Hang tối (là những sản phẩm du lịch đã được đưa

vào khai thác nhiều năm và thu hút phần lớn khách nội địa), trong khi đó nhiều sản phẩm mới và những sản phẩm du lịch từ 2 – 3 ngày chưa thể thu hút được nhiều khách du khách đến tham quan (Xem phụ lục 26).

Kết quả điều tra phỏng vấn tại các doanh nghiệp lữ hành cũng đã chỉ ra những điểm yếu trong liên kết sản phẩm du lịch ở tỉnh Quảng Bình, cụ thể: Mật độ điểm đến du lịch được phân bố ở trên địa bàn tỉnh Quảng Bình tương đối thấp; khoảng cách từ trung tâm du lịch thành phố Đồng Hới đến các điểm du lịch như Phong Nha – Kẻ Bàng hoặc Vũng Chùa – Đảo Yến tương đối xa và không có các điểm du lịch để lấp những khoảng trống trên quãng đường di chuyển của du khách. Đây chính là nguyên nhân chính dẫn đến số ngày lưu trú của khách du lịch đến Quảng Bình là rất thấp.

Một điểm yếu khác của ngành du lịch tỉnh Quảng Bình đó chính là các dịch vụ phụ trợ cho các sản phẩm du lịch chưa được phát triển, điều này đã dẫn đến tính đơn điệu của sản phẩm du lịch của tỉnh Quảng Bình, làm cho du khách cảm thấy tẻ nhạt khi đến tham quan tại các điểm đến du lịch: “Tại các điểm đến du lịch văn hóa như Khu lăng mộ Đại tướng Võ Nguyên Giáp và du lịch tâm linh Chùa Hoằng Phúc, vào những thời điểm dịp Lễ, Tết, số lượng du khách thập phương đến thăm quan có thể lên đến từ 40-50 nghìn người, nhưng phần lớn trong số đó là chỉ là hình thức ghé thăm và mức chi tiêu của số du khách này là không nhiều do thiếu các dịch vụ đi kèm tại các điểm đến. Như vậy, người dân địa phương tại các điểm đến du lịch chưa được hưởng lợi nhiều từ ngành du lịch do dịch vụ phụ trợ cho sản phẩm du lịch chưa được phát triển” [Kết quả phỏng vấn chuyên sâu tại Công ty TNHH Thông tin và Du lịch Netin].

Có thể dẫn chứng qua cơ cấu doanh thu của các sản phẩm du lịch tại VQG PNKB, cụ thể như các sản phẩm của Trung tâm du lịch Phong Nha – Kẻ Bàng mặc dù có lượt tham quan nhiều nhất và đóng góp lớn nhất vào tổng doanh thu của toàn vườn, nhưng khi xem xét cơ cấu doanh thu thì nguồn chủ yếu từ phí tham quan, trong khi thu phí dịch vụ là không đáng kể (với 41,14 tỷ đồng, chiếm 39,40%); trường hợp tương tự ở sản phẩm du lịch Động Thiên Đường (thu phí dịch vụ chỉ chiếm 16,62%). Đây cũng chính là đặc điểm chung của ngành du lịch Quảng Bình khi chưa hình thành được một cụm ngành du lịch để tạo nên tính liên kết bên trong tỉnh Quảng Bình. Rõ ràng chỉ một mình khu vực VQG PNKB là chưa đủ để phát triển du lịch mà đòi hỏi sự phát triển đồng bộ của các trung tâm du lịch khác ở trên địa bàn tỉnh, hay nói cách khác cần phát triển theo hướng cụm ngành du lịch.

Sản phẩm du lịch	Lượt khách	Doanh thu
		tham quan	dịch vụ
1. Trung tâm du lịch Phong Nha - Kẻ Bàng	602.715	63,28 (60,6%)	41,14 (39,40%)
Động Phong Nha
Động Tiên Sơn
Suối Nước Moọc
Sông Chày - Hang Tối
Phong Nha 4500m
2. Khu du lịch Động Thiên Đường	254.332	55,25 (83,38%)	11,01 (16,62%)

Bảng 3.5. Doanh thu của một số sản phẩm du lịch ở Vườn quốc gia Phong Nha – Kẻ Bàng năm 2019

Phí

(Tỷ đồng)

Phí

(Nguồn: Cục thống kê Quảng Bình)

Rõ ràng, trong bối cảnh hiện nay, liên kết sản phẩm du lịch ở tỉnh Quảng Bình chủ yếu tập trung vào nhóm sản phẩm du lịch đặc thù như du lịch khám phá hang động và du lịch biển. Điều này hàm ý một chính sách quan trọng đối với ngành du lịch của tỉnh Quảng Bình là phải coi sản phẩm du lịch đặc thù (du lịch tham quan và khám phá hang động, Vườn Quốc gia Phong Nha – Kẻ Bàng) là sản phẩm trung tâm của sự liên kết, tạo hiệu ứng lan tỏa để đẩy mạnh liên kết với các địa phương, các doanh nghiệp và các đối tác quốc tế. Ngược lại, ngành du lịch Quảng Bình vẫn chưa có các chính sách liên kết sản phẩm du lịch văn hóa, tâm linh và các sản phẩm du lịch quan trọng khác. Những hạn chế này là nguyên nhân dẫn đến sức hấp dẫn sản phẩm du lịch Quảng Bình trong lòng du khách là rất thấp, sản phẩm du lịch vẫn còn mang tính đơn điệu.

Theo kết quả khảo sát 300 du khách đến du lịch ở Quảng Bình, có 97 du khách trả lời có ý định quay trở lại du lịch ở Quảng Bình, chiếm tỷ lệ 32,17% (xem phụ lục 27). Trong số 97 du khách tham gia trả lời phỏng vấn, khi được hỏi về sự lựa chọn các sản phẩm du lịch sau khi tiếp tục trở lại du lịch Quảng Bình, tỷ lệ khách du lịch trả lời đồng ý với ý kiến về tiếp tục trở lại thăm quan các điểm đến du lịch gắn với văn hóa, lịch sử và tâm linh chỉ chiếm 30,83%; đặc biệt chỉ có 15,83% đồng ý tiếp tục sử dụng sản phẩm du lịch lễ hội tại Quảng Bình. Riêng đối với sản phẩm du lịch khám phá hang động luôn có sức hấp dẫn và thu hút du khách, với tỷ lệ quay trở lại thăm quan chiếm đến 75%. Trong số 203 du khách không có ý định quay trở lại du lịch Quảng Bình, khi được hỏi lý do khiến họ không quay lại du lịch chủ yếu được giải thích bởi sản phẩm du lịch chưa phong phú, với số người đồng ý quan điểm này là 164 người, chiếm đến 80,79%. Ngoài ra có thêm 3 lý do khác như sự không hài lòng về thái độ phục vụ của nhân viên du lịch (chiếm