BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO NGÂN HÀNG NHÀ NƯỚC VIỆT NAM HỌC VIỆN NGÂN HÀNG
------------------
NGUYỄN THỊ QUỲNH HƯƠNG
HOÀN THIỆN HỆ THỐNG KIỂM SOÁT NỘI BỘ TẠI NGÂN HÀNG NÔNG NGHIỆP VÀ PHÁT TRIỂN NÔNG THÔN VIỆT NAM THEO TIÊU CHUẨN QUỐC TẾ COSO
Chuyên ngành: Tài chính – Ngân hàng Mã số: 9.34.02.01
LUẬN ÁN TIẾN SĨ KINH TẾ
Người hướng dẫn khoa học: 1. PGS.TS LÊ VĂN LUYỆN
2. TS. NGUYỄN QUANG THÁI
HÀ NỘI - 2020
LỜI CAM ĐOAN
Tôi xin cam đoan, đây là công trình khoa học do chính tôi nghiên cứu và thực hiện. Các thông tin, số liệu được sử dụng trong Luận án hoàn toàn trung thực, có nguồn gốc rõ ràng. Luận án không trùng lắp với bất kỳ công trình nghiên cứu nào đã được công bố.
Hà Nội, ngày 01 tháng 09 năm 2020 Nghiên cứu sinh
Nguyễn Thị Quỳnh Hương
MỤC LỤC
PHẦN MỞ ĐẦU 1
CHƯƠNG 1: TỔNG QUAN VỀ HỆ THỐNG KIỂM SOÁT NỘI BỘ TẠI CÁC NGÂN HÀNG THƯƠNG MẠI THEO TIÊU CHUẨN QUỐC TẾ COSO 19
1.1 CƠ SỞ LÝ LUẬN VỀ HỆ THỐNG KIỂM SOÁT NỘI BỘ THEO TIÊU CHUẨN QUỐC TẾ COSO 19
1.1.1 Khái niệm hệ thống kiểm soát nội bộ theo tiêu chuẩn quốc tế COSO 19
1.1.2 Các thành phần của hệ thống kiểm soát nội bộ theo tiêu chuẩn quốc tế COSO 22
1.2 KHÁI QUÁT VỀ HỆ THỐNG KIỂM SOÁT NỘI BỘ TẠI CÁC NHTM THEO TIÊU CHUẨN QUỐC TẾ COSO 30
1.2.1 Sự cần thiết thiết lập hệ thống kiểm soát nội bộ trong NHTM 30
1.2.2 Đặc trưng của NHTM ảnh hưởng đến việc thiết kế và vận hành hệ thống kiểm soát nội bộ theo tiêu chuẩn quốc tế COSO 31
1.2.3 Cơ sở thiết lập và vận hành hệ thống kiểm soát nội bộ theo thông lệ quốc tế 34
1.2.4 Thiết lập hệ thống kiểm soát nội bộ trong các NHTM theo tiêu chuẩn quốc tế COSO 38
1.2.5 Điều kiện để áp dụng tiêu chuẩn quốc tế COSO khi thiết lập hệ thống kiểm soát nội bộ cho NHTM 57
1.3 SỰ HOÀN THIỆN HỆ THỐNG KIỂM SOÁT NỘI BỘ TẠI NHTM THEO TIÊU CHUẨN QUỐC TẾ COSO 59
1.3.1 Quan niệm về sự hoàn thiện hệ thống kiểm soát nội bộ tại NHTM 59
1.3.2 Các tiêu chí đánh giá sự hoàn thiện hệ thống kiểm soát nội bộ tại NHTM 60
1.4 KINH NGHIỆM QUỐC TẾ VỀ VIỆC THIẾT LẬP KIỂM SOÁT NỘI BỘ TẠI CÁC NGÂN HÀNG THEO TIÊU CHUẨN QUỐC TẾ COSO - BÀI HỌC CHO NHNo&PTNT VIỆT NAM 63
1.4.1 Kinh nghiệm quốc tế về việc thiết lập kiểm soát nội bộ tại các ngân hàng theo tiêu chuẩn quốc tế COSO 63
1.4.2 Bài học rút ra cho NHNo&PTNT Việt Nam 68
KẾT LUẬN CHƯƠNG 1 70
CHƯƠNG 2: THỰC TRẠNG HOÀN THIỆN HỆ THỐNG KIỂM SOÁT NỘI BỘ TẠI NHNo&PTNT VIỆT NAM THEO TIÊU CHUẨN QUỐC TẾ COSO ..71 2.1 GIỚI THIỆU CHUNG VỀ NHNo&PTNT VIỆT NAM 71
2.1.1 Sự hình thành và phát triển của NHNo&PTNT Việt Nam 71
2.1.2 Khái quát về hoạt động của NHNo&PTNT Việt Nam 73
2.2 THỰC TRẠNG HOÀN THIỆN HỆ THỐNG KIỂM SOÁT NỘI BỘ TẠI NHNo&PTNT VIỆT NAM THEO TIÊU CHUẨN QUỐC TẾ COSO 76
2.2.1 Cơ sở pháp lý cho việc thiết lập hệ thống Kiểm soát Nội bộ tại các Ngân hàng Thương mại Việt Nam 76
2.2.2 Thực trạng hoàn thiện hệ thống kiểm soát nội bộ tại NHNo&PTNT Việt Nam theo tiêu chuẩn quốc tế COSO 80
2.3 NGHIÊN CỨU ĐỊNH LƯỢNG ẢNH HƯỞNG CỦA CÁC NHÂN TỐ TỚI SỰ HỮU HIỆU CỦA HỆ THỐNG KIỂM SOÁT NỘI BỘ TẠI NHNo & PTNT VIỆT NAM THEO TIÊU CHUẨN QUỐC TẾ COSO 117
2.3.1 Kết quả nghiên cứu định tính khám phá các nhân tố ảnh hưởng đến sự hữu hiệu của HTKSNB tại NHTM 117
2.3.2 Kết quả nghiên cứu định lượng ảnh hưởng của các nhân tố tới sự hữu hiệu của HTKSNB tại NHNo&PTNT Việt Nam 118
2.4 ĐÁNH GIÁ CHUNG VỀ THỰC TRẠNG HOÀN THIỆN HỆ THỐNG KIỂM SOÁT NỘI BỘ CỦA NHNo&PTNT VIỆT NAM THEO TIÊU CHUẨN QUỐC TẾ COSO 135
2.4.1 Kết quả đạt được 135
2.4.2 Hạn chế và nguyên nhân 136
KẾT LUẬN CHƯƠNG 2 142
CHƯƠNG 3: GIẢI PHÁP HOÀN THIỆN HỆ THỐNG KIỂM SOÁT NỘI BỘ TẠI NHNo&PTNT VIỆT NAM THEO TIÊU CHUẨN QUỐC TẾ COSO 143
3.1 ĐỊNH HƯỚNG HOẠT ĐỘNG VÀ HOÀN THIỆN HỆ THỐNG KIỂM SOÁT NỘI BỘ TẠI NHNo&PTNT VIỆT NAM THEO TIÊU CHUẨN QUỐC TẾ COSO 143
3.1.1 Những vấn đề đặt ra đối với quản lý và sự cần thiết phải hoàn thiện hệ thống kiểm soát nội bộ tại NHNo&PTNT Việt Nam 143
3.1.2 Định hướng hoạt động và hoàn thiện hệ thống kiểm soát nội bộ tại NHNo&PTNT Việt Nam trong thời gian tới 145
3.2 GIẢI PHÁP HOÀN THIỆN HỆ THỐNG KIỂM SOÁT NỘI BỘ TẠI NHNo&PTNT VIỆT NAM THEO TIÊU CHUẨN QUỐC TẾ COSO 148
3.2.1 Giải pháp hoàn thiện môi trường kiểm soát tại NHNo&PTNT Việt Nam 148
3.2.2 Giải pháp hoàn thiện đánh giá rủi ro tại NHNo&PTNT Việt Nam 153
3.2.3 Giải pháp hoàn thiện hoạt động kiểm soát tại NHNo&PTNT Việt Nam 157
3.2.4 Giải pháp hoàn thiện thông tin và truyền thông tại NHNo&PTNT Việt Nam .. 161
3.2.5 Giải pháp hoàn thiện giám sát các kiểm soát tại NHNo&PTNT Việt Nam 165
3.3 KIẾN NGHỊ CÁC ĐIỀU KIỆN ĐỂ THỰC HIỆN GIẢI PHÁP 169
3.3.1 Đối với Ngân hàng Nhà nước Việt Nam 169
3.3.2 Đối với Hiệp hội ngân hàng 171
3.3.3 Đối với các cơ sở đào tạo 171
KẾT LUẬN CHƯƠNG 3 171
KẾT LUẬN CHUNG 172
DANH MỤC CÁC CÔNG TRÌNH DANH MỤC TÀI LIỆU THAM KHẢO PHỤ LỤC
DANH MỤC CÁC TỪ VIẾT TẮT
Nguyên nghĩa | |
AICPA | American Institute of Certified Public Accountants Hiệp hội Kế toán viên công chứng Mỹ |
BCTC | Báo cáo tài chính |
BĐH | Ban điều hành |
BGĐ | Ban giám đốc |
BKS | Ban kiểm soát |
CAP | Committee on Accounting Procedure Uỷ ban thủ tục kế toán |
CNTT | Công nghệ thông tin |
COBIT | Control Objectives for Information Technologies Khuôn khổ kiểm soát và kiểm tra hệ thống thông tin |
COSO | Committee of Sponsoring Organizations Uỷ ban chuẩn mực kiểm toán và dịch vụ đảm bảo quốc tế |
CRO | Chief Risk Officer - Giám đốc rủi ro |
ERM | Enterprise Risk Management - Quản trị rủi ro doanh nghiệp |
GDV | Giao dịch viên |
HĐQT | Hội đồng quản trị |
HĐRR | Hội đồng rủi ro |
HĐTV | Hội đồng thành viên |
HSC | Hội sở chính |
HTKSNB | Hệ thống kiểm soát nội bộ |
IAASB | International Auditing and Assurance Standards Board Uỷ ban chuẩn mực kiểm toán và dịch vụ đảm bảo |
Có thể bạn quan tâm!
- Hoàn thiện hệ thống kiểm soát nội bộ tại Ngân hàng Nông nghiệp và phát triển nông thôn Việt Nam theo tiêu chuẩn quốc tế COSO - 2
- Hoàn thiện hệ thống kiểm soát nội bộ tại Ngân hàng Nông nghiệp và phát triển nông thôn Việt Nam theo tiêu chuẩn quốc tế COSO - 3
- Cơ Sở Lý Luận Về Hệ Thống Kiểm Soát Nội Bộ Theo Tiêu Chuẩn Quốc Tế Coso
Xem toàn bộ 225 trang tài liệu này.
quốc tế | |
ICAI | Institute of Chartered Accountant Viện kế toán Chartered của Ấn Độ |
IFAC | International Federation of Accountants Liên đoàn kế toán quốc tế |
IIA | The Institute of Internal Auditors Uỷ ban kiểm toán nội bộ |
ISA | International Standard on Auditing Chuẩn mực kiểm toán quốc tế |
KSNB | Kiểm soát nội bộ |
KTNB | Kiểm toán nội bộ |
MIS | Management Information System Hệ thống thông tin quản lý |
NHNN | Ngân hàng Nhà nước |
NHTM | Ngân hàng thương mại |
PGD | Phòng giao dịch |
SPDV | Sản phẩm dịch vụ |
TCTC | Tổ chức tài chính |
TCTD | Tổ chức tín dụng |
TGĐ | Tổng giám đốc |
TSC | Trụ sở chính |
UBKT | Uỷ ban kiểm toán |
UBQLRR | Uỷ ban quản lý rủi ro |
VSA | Vietnamese Standards on Auditing Chuẩn mực kiểm toán Việt Nam |
DANH MỤC CÁC HÌNH
Trang | |
Hình 1. Khung nghiên cứu của Luận Án | 17 |
Hình 1.1 Mô hình KSNB của COSO - Kim tự tháp HTKSNB | 28 |
Hình 1.2 Mô hình quản lý rủi ro – Theo COSO (ERM) | 29 |
Hình 1.3 Các rủi ro trong lĩnh vực ngân hàng | 43 |
Hình 1.4 Quy trình đánh giá rủi ro | 44 |
Hình 1.5 Mô hình 03 tuyến phòng thủ theo Basel | 49 |
Hình 1.6 Vị trí của quản lý rủi ro trong mô hình 03 (04) tuyến phòng thủ | 51 |
Hình 2.1 Nội dung của Basel II và Thông tư 13/2018 của NHNN | 77 |
Hình 2.2 Hệ thống Kiểm soát nội bộ theo Thông tư 13/2018 của NHNN | 78 |
Hình 2.3 Hệ thống kiểm soát nội bộ với 03 (04) tuyến phòng thủ áp dụng cho các NHTM Việt Nam | 78 |
Hình 2.4 Mô hình 03 tuyến phòng thủ gắn với mô hình quản trị và cơ cấu bộ máy quản lý tại Agribank | 95 |
Hình 2.5 Mô hình nghiên cứu | 119 |
Hình 2.6 Kiểm định về tính thích hợp của phương pháp và dữ liệu thu thập (KMO và Bartlett’s Test) | 126 |
Hình 2.7 Kiểm định mức độ giải thích của các biến quan sát đối với nhân tố ảnh hưởng đến sự hữu hiệu của HTKSNB tại Agribank | 127 |
Hình 2.8 Ma trận nhân tố xoay (Rotated Component Matrixa) | 129 |
Hình 2.9 Kiểm định tương quan từng phần của các hệ số hồi quy | 129 |
Hình 2.10 Kiểm định mức độ giải thích của mô hình (Model Summaryb) | 130 |
Hình 2.11 Kiểm định mức độ phù hợp của mô hình (phương sai – ANOVA) | 130 |
Hình 2.12 Đồ thị phân tán của phần dư chuẩn hoá | 132 |
Hình 2.13 Đồ thị giá trị dự đoán chuẩn hoá | 134 |