Hoàn thiện hệ thống kiểm soát nội bộ tại Ngân hàng Nông nghiệp và phát triển nông thôn Việt Nam theo tiêu chuẩn quốc tế COSO - 1


BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO NGÂN HÀNG NHÀ NƯỚC VIỆT NAM HỌC VIỆN NGÂN HÀNG

------------------


NGUYỄN THỊ QUỲNH HƯƠNG


HOÀN THIỆN HỆ THỐNG KIỂM SOÁT NỘI BỘ TẠI NGÂN HÀNG NÔNG NGHIỆP VÀ PHÁT TRIỂN NÔNG THÔN VIỆT NAM THEO TIÊU CHUẨN QUỐC TẾ COSO


Chuyên ngành: Tài chính – Ngân hàng Mã số: 9.34.02.01


LUẬN ÁN TIẾN SĨ KINH TẾ


Người hướng dẫn khoa học: 1. PGS.TS LÊ VĂN LUYỆN

2. TS. NGUYỄN QUANG THÁI


HÀ NỘI - 2020


LỜI CAM ĐOAN


Tôi xin cam đoan, đây là công trình khoa học do chính tôi nghiên cứu và thực hiện. Các thông tin, số liệu được sử dụng trong Luận án hoàn toàn trung thực, có nguồn gốc rõ ràng. Luận án không trùng lắp với bất kỳ công trình nghiên cứu nào đã được công bố.


Hà Nội, ngày 01 tháng 09 năm 2020 Nghiên cứu sinh


Nguyễn Thị Quỳnh Hương


MỤC LỤC

PHẦN MỞ ĐẦU 1

CHƯƠNG 1: TỔNG QUAN VỀ HỆ THỐNG KIỂM SOÁT NỘI BỘ TẠI CÁC NGÂN HÀNG THƯƠNG MẠI THEO TIÊU CHUẨN QUỐC TẾ COSO 19

1.1 CƠ SỞ LÝ LUẬN VỀ HỆ THỐNG KIỂM SOÁT NỘI BỘ THEO TIÊU CHUẨN QUỐC TẾ COSO 19

1.1.1 Khái niệm hệ thống kiểm soát nội bộ theo tiêu chuẩn quốc tế COSO 19

1.1.2 Các thành phần của hệ thống kiểm soát nội bộ theo tiêu chuẩn quốc tế COSO 22

1.2 KHÁI QUÁT VỀ HỆ THỐNG KIỂM SOÁT NỘI BỘ TẠI CÁC NHTM THEO TIÊU CHUẨN QUỐC TẾ COSO 30

1.2.1 Sự cần thiết thiết lập hệ thống kiểm soát nội bộ trong NHTM 30

1.2.2 Đặc trưng của NHTM ảnh hưởng đến việc thiết kế và vận hành hệ thống kiểm soát nội bộ theo tiêu chuẩn quốc tế COSO 31

1.2.3 Cơ sở thiết lập và vận hành hệ thống kiểm soát nội bộ theo thông lệ quốc tế 34

1.2.4 Thiết lập hệ thống kiểm soát nội bộ trong các NHTM theo tiêu chuẩn quốc tế COSO 38

1.2.5 Điều kiện để áp dụng tiêu chuẩn quốc tế COSO khi thiết lập hệ thống kiểm soát nội bộ cho NHTM 57

1.3 SỰ HOÀN THIỆN HỆ THỐNG KIỂM SOÁT NỘI BỘ TẠI NHTM THEO TIÊU CHUẨN QUỐC TẾ COSO 59

1.3.1 Quan niệm về sự hoàn thiện hệ thống kiểm soát nội bộ tại NHTM 59

1.3.2 Các tiêu chí đánh giá sự hoàn thiện hệ thống kiểm soát nội bộ tại NHTM 60

1.4 KINH NGHIỆM QUỐC TẾ VỀ VIỆC THIẾT LẬP KIỂM SOÁT NỘI BỘ TẠI CÁC NGÂN HÀNG THEO TIÊU CHUẨN QUỐC TẾ COSO - BÀI HỌC CHO NHNo&PTNT VIỆT NAM 63

1.4.1 Kinh nghiệm quốc tế về việc thiết lập kiểm soát nội bộ tại các ngân hàng theo tiêu chuẩn quốc tế COSO 63

1.4.2 Bài học rút ra cho NHNo&PTNT Việt Nam 68

KẾT LUẬN CHƯƠNG 1 70

CHƯƠNG 2: THỰC TRẠNG HOÀN THIỆN HỆ THỐNG KIỂM SOÁT NỘI BỘ TẠI NHNo&PTNT VIỆT NAM THEO TIÊU CHUẨN QUỐC TẾ COSO ..71 2.1 GIỚI THIỆU CHUNG VỀ NHNo&PTNT VIỆT NAM 71

2.1.1 Sự hình thành và phát triển của NHNo&PTNT Việt Nam 71

2.1.2 Khái quát về hoạt động của NHNo&PTNT Việt Nam 73

2.2 THỰC TRẠNG HOÀN THIỆN HỆ THỐNG KIỂM SOÁT NỘI BỘ TẠI NHNo&PTNT VIỆT NAM THEO TIÊU CHUẨN QUỐC TẾ COSO 76

2.2.1 Cơ sở pháp lý cho việc thiết lập hệ thống Kiểm soát Nội bộ tại các Ngân hàng Thương mại Việt Nam 76

2.2.2 Thực trạng hoàn thiện hệ thống kiểm soát nội bộ tại NHNo&PTNT Việt Nam theo tiêu chuẩn quốc tế COSO 80

2.3 NGHIÊN CỨU ĐỊNH LƯỢNG ẢNH HƯỞNG CỦA CÁC NHÂN TỐ TỚI SỰ HỮU HIỆU CỦA HỆ THỐNG KIỂM SOÁT NỘI BỘ TẠI NHNo & PTNT VIỆT NAM THEO TIÊU CHUẨN QUỐC TẾ COSO 117

2.3.1 Kết quả nghiên cứu định tính khám phá các nhân tố ảnh hưởng đến sự hữu hiệu của HTKSNB tại NHTM 117

2.3.2 Kết quả nghiên cứu định lượng ảnh hưởng của các nhân tố tới sự hữu hiệu của HTKSNB tại NHNo&PTNT Việt Nam 118

2.4 ĐÁNH GIÁ CHUNG VỀ THỰC TRẠNG HOÀN THIỆN HỆ THỐNG KIỂM SOÁT NỘI BỘ CỦA NHNo&PTNT VIỆT NAM THEO TIÊU CHUẨN QUỐC TẾ COSO 135

2.4.1 Kết quả đạt được 135

2.4.2 Hạn chế và nguyên nhân 136

KẾT LUẬN CHƯƠNG 2 142

CHƯƠNG 3: GIẢI PHÁP HOÀN THIỆN HỆ THỐNG KIỂM SOÁT NỘI BỘ TẠI NHNo&PTNT VIỆT NAM THEO TIÊU CHUẨN QUỐC TẾ COSO 143

3.1 ĐỊNH HƯỚNG HOẠT ĐỘNG VÀ HOÀN THIỆN HỆ THỐNG KIỂM SOÁT NỘI BỘ TẠI NHNo&PTNT VIỆT NAM THEO TIÊU CHUẨN QUỐC TẾ COSO 143

3.1.1 Những vấn đề đặt ra đối với quản lý và sự cần thiết phải hoàn thiện hệ thống kiểm soát nội bộ tại NHNo&PTNT Việt Nam 143

3.1.2 Định hướng hoạt động và hoàn thiện hệ thống kiểm soát nội bộ tại NHNo&PTNT Việt Nam trong thời gian tới 145

3.2 GIẢI PHÁP HOÀN THIỆN HỆ THỐNG KIỂM SOÁT NỘI BỘ TẠI NHNo&PTNT VIỆT NAM THEO TIÊU CHUẨN QUỐC TẾ COSO 148

3.2.1 Giải pháp hoàn thiện môi trường kiểm soát tại NHNo&PTNT Việt Nam 148

3.2.2 Giải pháp hoàn thiện đánh giá rủi ro tại NHNo&PTNT Việt Nam 153

3.2.3 Giải pháp hoàn thiện hoạt động kiểm soát tại NHNo&PTNT Việt Nam 157

3.2.4 Giải pháp hoàn thiện thông tin và truyền thông tại NHNo&PTNT Việt Nam .. 161

3.2.5 Giải pháp hoàn thiện giám sát các kiểm soát tại NHNo&PTNT Việt Nam 165

3.3 KIẾN NGHỊ CÁC ĐIỀU KIỆN ĐỂ THỰC HIỆN GIẢI PHÁP 169

3.3.1 Đối với Ngân hàng Nhà nước Việt Nam 169

3.3.2 Đối với Hiệp hội ngân hàng 171

3.3.3 Đối với các cơ sở đào tạo 171

KẾT LUẬN CHƯƠNG 3 171

KẾT LUẬN CHUNG 172

DANH MỤC CÁC CÔNG TRÌNH DANH MỤC TÀI LIỆU THAM KHẢO PHỤ LỤC

DANH MỤC CÁC TỪ VIẾT TẮT


Từ viết tắt

Nguyên nghĩa

AICPA

American Institute of Certified Public Accountants

Hiệp hội Kế toán viên công chứng Mỹ

BCTC

Báo cáo tài chính

BĐH

Ban điều hành

BGĐ

Ban giám đốc

BKS

Ban kiểm soát

CAP

Committee on Accounting Procedure

Uỷ ban thủ tục kế toán

CNTT

Công nghệ thông tin

COBIT

Control Objectives for Information Technologies

Khuôn khổ kiểm soát và kiểm tra hệ thống thông tin

COSO

Committee of Sponsoring Organizations

Uỷ ban chuẩn mực kiểm toán và dịch vụ đảm bảo quốc tế

CRO

Chief Risk Officer - Giám đốc rủi ro

ERM

Enterprise Risk Management - Quản trị rủi ro doanh

nghiệp

GDV

Giao dịch viên

HĐQT

Hội đồng quản trị

HĐRR

Hội đồng rủi ro

HĐTV

Hội đồng thành viên

HSC

Hội sở chính

HTKSNB

Hệ thống kiểm soát nội bộ

IAASB

International Auditing and Assurance Standards Board

Uỷ ban chuẩn mực kiểm toán và dịch vụ đảm bảo

Có thể bạn quan tâm!

Xem toàn bộ 225 trang tài liệu này.

Hoàn thiện hệ thống kiểm soát nội bộ tại Ngân hàng Nông nghiệp và phát triển nông thôn Việt Nam theo tiêu chuẩn quốc tế COSO - 1



quốc tế

ICAI

Institute of Chartered Accountant

Viện kế toán Chartered của Ấn Độ

IFAC

International Federation of Accountants

Liên đoàn kế toán quốc tế

IIA

The Institute of Internal Auditors

Uỷ ban kiểm toán nội bộ

ISA

International Standard on Auditing

Chuẩn mực kiểm toán quốc tế

KSNB

Kiểm soát nội bộ

KTNB

Kiểm toán nội bộ

MIS

Management Information System

Hệ thống thông tin quản lý

NHNN

Ngân hàng Nhà nước

NHTM

Ngân hàng thương mại

PGD

Phòng giao dịch

SPDV

Sản phẩm dịch vụ

TCTC

Tổ chức tài chính

TCTD

Tổ chức tín dụng

TGĐ

Tổng giám đốc

TSC

Trụ sở chính

UBKT

Uỷ ban kiểm toán

UBQLRR

Uỷ ban quản lý rủi ro

VSA

Vietnamese Standards on Auditing

Chuẩn mực kiểm toán Việt Nam


DANH MỤC CÁC HÌNH


Tên hình

Trang

Hình 1. Khung nghiên cứu của Luận Án

17

Hình 1.1 Mô hình KSNB của COSO - Kim tự tháp HTKSNB

28

Hình 1.2 Mô hình quản lý rủi ro – Theo COSO (ERM)

29

Hình 1.3 Các rủi ro trong lĩnh vực ngân hàng

43

Hình 1.4 Quy trình đánh giá rủi ro

44

Hình 1.5 Mô hình 03 tuyến phòng thủ theo Basel

49

Hình 1.6 Vị trí của quản lý rủi ro trong mô hình 03 (04) tuyến phòng thủ

51

Hình 2.1 Nội dung của Basel II và Thông tư 13/2018 của NHNN

77

Hình 2.2 Hệ thống Kiểm soát nội bộ theo Thông tư 13/2018 của NHNN

78

Hình 2.3 Hệ thống kiểm soát nội bộ với 03 (04) tuyến phòng thủ áp dụng

cho các NHTM Việt Nam

78

Hình 2.4 Mô hình 03 tuyến phòng thủ gắn với mô hình quản trị và cơ cấu

bộ máy quản lý tại Agribank


95

Hình 2.5 Mô hình nghiên cứu

119

Hình 2.6 Kiểm định về tính thích hợp của phương pháp và dữ liệu thu

thập (KMO và Bartlett’s Test)

126

Hình 2.7 Kiểm định mức độ giải thích của các biến quan sát đối với nhân

tố ảnh hưởng đến sự hữu hiệu của HTKSNB tại Agribank

127

Hình 2.8 Ma trận nhân tố xoay (Rotated Component Matrixa)

129

Hình 2.9 Kiểm định tương quan từng phần của các hệ số hồi quy

129

Hình 2.10 Kiểm định mức độ giải thích của mô hình (Model Summaryb)

130

Hình 2.11 Kiểm định mức độ phù hợp của mô hình (phương sai –

ANOVA)

130

Hình 2.12 Đồ thị phân tán của phần dư chuẩn hoá

132

Hình 2.13 Đồ thị giá trị dự đoán chuẩn hoá

134

..... Xem trang tiếp theo?
⇦ Trang trước - Trang tiếp theo ⇨

Ngày đăng: 28/04/2022