Hiệu quả dự án đầu tư bằng vốn ngân sách nhà nước trên địa bàn tỉnh Bắc Giang

BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO

TRƯỜNG ĐẠI HỌC ĐẠI HỌC KINH TẾ QUỐC DÂN

-----

LÊ THẾ SÁU

HIỆU QUẢ DỰ ÁN ĐẦU TƯ BẰNG VỐN NGÂN SÁCH NHÀ NƯỚC TRÊN ĐỊA BÀN TỈNH BẮC GIANG

LUẬN ÁN TIẾN SĨ KINH TẾ

Có thể bạn quan tâm!

Xem toàn bộ 216 trang tài liệu này.

Hà Nội – 2012

BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO

TRƯỜNG ĐẠI HỌC ĐẠI HỌC KINH TẾ QUỐC DÂN

-----

LÊ THẾ SÁU

HIỆU QUẢ DỰ ÁN ĐẦU TƯ BẰNG VỐN NGÂN SÁCH NHÀ NƯỚC TRÊN ĐỊA BÀN TỈNH BẮC GIANG

CHUYÊN NGÀNH: KINH TẾ TÀI CHÍNH NGÂN HÀNG MÃ SỐ: 62.31.12.01

LUẬN ÁN TIẾN SĨ KINH TẾ

NGƯỜI HƯỚNG DẪN KHOA HỌC: PGS.TS VŨ DUY HÀO

Hà Nội – 2012

LỜI CAM ĐOAN

Tôi xin cam đoan đây là công trình nghiên cứu của riêng tôi. Các số liệu, kết luận nêu trong luận án là trung thực, có nguồn gốc rõ ràng. Các kết quả nghiên cứu của Luận án đã được công bố trên tạp chí, không trùng với bất kỳ công trình nào khác.

Tác giả luận án

Lê Thế Sáu

MỤC LỤC

LỜI CẢM ƠN i

DANH MỤC CÁC TỪ VIẾT TẮT vi

DANH MỤC CÁC MÔ HÌNH vii

DANH MỤC CÁC ĐỒ THỊ viii

DANH MỤC CÁC BẢNG ix

PHẦN MỞ ĐẦU 1

CHƯƠNG 1 CƠ SỞ LÝ LUẬN VỀ HIỆU QUẢ DỰ ÁN ĐẦU TƯ BẰNG VỐN NGÂN SÁCH NHÀ NƯỚC 10

1.1. Tổng quan về dự án đầu tư bằng vốn NSNN 10

1.1.1. Hoạt động đầu tư 10

1.1.1.1. Khái niệm đầu tư 10

1.1.1.2. Khái niệm vốn đầu tư 12

1.1.2. Dự án đầu tư 16

1.1.2.1. Khái niệm và đặc điểm dự án đầu tư 16

1.1.2.2. Sự cần thiết phải tiến hành các hoạt động đầu tư theo dự án 18

1.1.2.3. Phân loại dự án đầu tư 20

1.1.3. Dự án đầu tư bằng vốn NSNN 22

1.1.3.1. Khái niệm và đặc điểm dự án đầu tư bằng vốn NSNN 22

1.1.3.2. Chu kỳ dự án đầu tư bằng vốn NSNN 24

1.2. Hiệu quả dự án đầu tư bằng vốn NSNN 26

1.2.1. Khái niệm hiệu quả dự án đầu tư bằng vốn NSNN 26

1.2.2. Các phương pháp đánh giá hiệu quả dự án đầu tư bằng vốn Ngân sách Nhà nước 28

1.2.3. Các chỉ tiêu đánh giá hiệu quả dự án đầu tư bằng vốn NSNN 33

1.2.3.1. Các chỉ tiêu đánh giá hiệu quả tài chính 34

1.2.3.2. Các chỉ tiêu đánh giá hiệu quả kinh tế xã hội 35

1.3. Nhân tố ảnh hưởng đến hiệu quả dự án đầu tư bằng vốn NSNN 47

1.3.1. Nhóm nhân tố môi trường vĩ mô 49

1.3.1.1. Môi trường chính trị 49

1.3.1.2. Môi trường pháp lý 50

1.3.1.3. Môi trường kinh tế vĩ mô 50

1.3.1.4. Môi trường văn hóa xã hội 52

1.3.1.5. Môi trường tự nhiên và nguồn tài nguyên thiên nhiên có thể khai thác cho việc thực hiện dự án 53

1.3.2. Nhóm nhân tố môi trường tác nghiệp của dự án đầu tư 53

1.3.2.1. Quản lý dự án đầu tư 53

1.3.2.2. Các cơ quan quản lý dự án đầu tư 56

1.3.2.3. Các tổ chức trực tiếp thực hiện dự án 56

1.4. Kinh nghiệm quốc tế về nâng cao hiệu quả dự án đầu tư bằng vốn NSNN 57

1.4.1. Kinh nghiệm của Trung Quốc về quản lý dự án đầu tư công 58

1.4.2. Kinh nghiệm về hình thức hợp tác công tư (PPP) trong đầu tư công 61

1.4.3. Những bài học kinh nghiệm cho Việt Nam 62

CHƯƠNG 2 .THỰC TRẠNG HIỆU QUẢ DỰ ÁN ĐẦU TƯ BẰNG VỐN NSNN TRÊN ĐỊA BÀN TỈNH BẮC GIANG 63

2.1. Những đặc điểm kinh tế chính trị xã hội ảnh hưởng đến các dự án đầu tư bằng vốn NSNN trên địa bàn tỉnh Bắc Giang 63

2.1.1. Vị trí địa lý và điều kiện tự nhiên 63

2.1.1.1. Vị trí địa lý 63

2.1.1.2. Điều kiện tự nhiên 64

2.1.1.3. Tài nguyên thiên nhiên 64

2.1.2. Đặc điểm kinh tế xã hội 66

2.1.3. Khái quát về công tác quản lý dự án đầu tư bằng vốn NSNN trên địa bàn tỉnh Bắc Giang 67

2.2. Thực trạng hiệu quả dự án đầu tư bằng vốn NSNN trên địa bàn tỉnh Bắc Giang 73 2.2.1. Vốn đầu tư của dự án 73

2.2.1.1. Vốn đầu tư dự án 73

2.2.1.2. Vốn đầu tư của dự án bằng ngân sách nhà nước 76

2.2.2. Thực trạng hiệu quả dự án đầu tư bằng vốn NSNN 81

2.3. Đánh giá hiệu quả các dự án đầu tư bằng vốn NSNN trên địa bàn tỉnh Bắc Giang 86

2.3.1. Những kết quả đã đạt được 87

2.3.1.1. Thu hút đầu tư của các dự án ngoài ngân sách tăng mạnh, huy động được các nguồn lực cho phát triển kinh tế trên địa bàn tỉnh 87

2.3.1.2. Một số dự án đầu tư đã tác động tốt góp phần bảo vệ môi trường 88

2.3.1.3. Tác động của dự án đầu tư đến tăng thu ngân sách 90

2.3.1.4. Tác động của dự án đầu tư đến cơ sở vật chất kỹ thuật của nền kinh tế và xây dựng cơ sở hạ tầng KT-XH, ổn định đời sống nhân dân 90

2.3.2. Hạn chế 92

2.3.2.1.Tác động của dự án đầu tư bằng vốn NSNN chưa nhiều đến tăng trưởng kinh tế 92

2.3.2.2. Tác động của dự án đầu tư bằng vốn NSNN chưa mạnh đến chuyển dịch cơ cấu kinh tế 96

2.3.2.3. Tác động dự án đầu tư bằng vốn NSNN đến tạo việc làm cho người lao động chưa cao. 98

2.3.2.4. Tác động của dự án đầu tư bằng vốn NSNN chưa nhiều đến việc tăng cường kim ngạch xuất nhập khẩu 101

2.3.2.5. Tác động của dự án đầu tư bằng vốn NSNN chưa nhiều đến nâng cao khả năng cạnh tranh của sản phẩm 102

2.3.2.6. Tác động chưa nhiều của dự án đầu tư bằng vốn NSNN đối với việc phát triển kinh tế ở các vùng khó khăn 103

2.3.2.7. Tác động của một số dự án đầu tư bằng vốn NSNN đối với môi trường chưa tốt. 106

2.3.3. Nguyên nhân hạn chế 107

2.3.3.1. Nguyên nhân khách quan 108

2.3.3.2. Nguyên nhân chủ quan 111

CHƯƠNG 3. GIẢI PHÁP NÂNG CAO HIỆU QUẢ DỰ ÁN ĐẦU TƯ BẰNG VỐN NSNN TRÊN ĐỊA BÀN TỈNH BẮC GIANG 120

3.1. Định hướng đầu tư phát triển từ nguồn vốn NSNN trong 5 năm 2011- 2015 của tỉnh Bắc Giang 120

3.1.1. Định hướng và mục tiêu phát triển KT-XH giai đoạn 2011-2015 120

3.1.1.1. Quan điểm chủ đạo phát triển kinh tế - xã hội tỉnh Bắc Giang giai đoạn 2011-2015 121

3.1.1.2. Mục tiêu tổng quát 122

3.1.1.3. Nhiệm vụ cụ thể 122

3.1.1.4. Các mục tiêu kinh tế chủ yếu 126

3.1.2. Định hướng đầu tư phát triển 127

3.1.2.1. Định hướng đầu tư phát triển chung 127

3.1.2.2. Định hướng đầu tư một số ngành, lĩnh vực chủ yếu 128

3.2. Định hướng công tác quản lý dự án đầu tư trên địa bàn tỉnh Bắc Giang giai đoạn 2011-2015 133

3.2.1. Dự báo các nhân tố ảnh hưởng đến công tác quản lý dự án đầu tư trên địa bàn tỉnh Bắc Giang 133

3.2.1.1. Xu thế tái đầu tư công 133

3.2.1.2. Xu thế công nghiệp hóa trên địa bàn tỉnh Bắc Giang 134

3.2.1.3. Xu thế phát triển, những tác động và khả năng ứng dụng tiến bộ khoa học - kỹ thuật, công nghệ mới đối với công tác quản lý dự án đầu tư 135

3.2.2. Các mục tiêu quản lý dự án đầu tư bằng vốn NSNN trên địa bàn tỉnh Bắc Giang giai đoạn 2011 – 2015 136

3.2.2.1. Về vốn đầu tư cho các dự án bằng NSNN 136

3.2.2.2. Về các dự án đầu tư bằng vốn NSNN 137

3.3. Giải pháp nâng cao hiệu quả dự án đầu tư bằng vốn NSNN trên địa bàn tỉnh Bắc Giang 138

3.3.1. Cải cách sửa đổi bổ sung văn bản chính sách, cách thức quản lý trong quá trình đầu tư 139

3.3.2. Đẩy nhanh tiến độ lập quy hoạch xây dựng và tăng cường quản lý đầu tư xây dựng theo quy hoạch 143

3.3.3. Hoàn thiện quy trình lập, thẩm định, phê duyệt dự án đầu tư 144

3.3.4. Đổi mới công tác quản lý vốn của các dự án đầu tư 146

3.3.4.1 Đổi mới cơ chế quản lý đầu tư dự án sử dụng vốn nhà nước 146

3.3.4.2. Đổi mới công tác kế hoạch hoá vốn đầu tư dự án 147

3.3.4.3. Phân cấp trong quản lý nguồn vốn dự án đầu tư bằng ngân sách nhà nước 149

3.3.5. Hoàn thiện công tác kiểm tra, kiểm soát, giám sát của nhà nước trong các dự án đầu tư 150

3.3.6. Kiện toàn và nâng cao chất lượng công tác giao nhận thầu 152

3.3.7. Hoàn thiện công tác điều hành triển khai thực hiện dự án đầu tư 154

3.3.7.1. Kiện toàn công tác quản lý đền bù, giải phóng mặt bằng xây dựng 154

3.3.7.2. Củng cố và tăng cường công tác quản lý định mức, đơn giá, dự toán và chi phí xây dựng 155

3.3.8. Nâng cao hiệu quả hoạt động của Tư vấn điều hành dự án 156

3.4. Kiến nghị 158

KẾT LUẬN 160

DANH MỤC CÁC CÔNG TRÌNH KHOA HỌC ĐÃ CÔNG BỐ CỦA TÁC GIẢ 163

DANH MỤC TÀI LIỆU THAM KHẢO 164

PHỤ LỤC 170

DANH MỤC CÁC TỪ VIẾT TẮT

NSNN: Ngân sách Nhà nước NGOs: Tổ chức phi Chính phủ FDI: Đầu tư trực tiếp nước ngoài ODA: Hỗ trợ phát triển chính thức UBND: Uỷ ban nhân dân

XDCB: Xây dựng cơ bản TDTT: Thể dục thể thao TTCN: Tiểu thủ công nghiệp NHTG: Ngân hàng thế giới TSCĐ: Tài sản cố định

GDP: Tổng sản phẩm quốc nội GPMB: Giải phóng mặt bằng QLDA: Quản lý dự án

QPPL: Quy phạm pháp luật TKCS: Thiết kế cơ sở