Hạn chế tình trạng nợ đọng bảo hiểm xã hội của các doanh nghiệp bằng cách áp dụng các chế tài xử phạt Nghiên cứu trường hợp các doanh nghiệp trên địa bàn quận Thanh Xuân, thành phố Hà Nội

20. Bảo hiểm xã hội quận Thanh Xuân (2019), Báo cáo thu nợ năm 2019.

21. Bảo hiểm xã hội thành phố Hà Nội (2019), Báo cáo nợ BHXH, BHTN, BHYT từ năm 2014 đến năm 2019 của toàn thành phố.

22. Chi cục Thuế quận Thanh Xuân (2019), Báo cáo các thành phần kinh tế và số lao động tại quận Thanh Xuân năm 2019.

23. Nguyễn Thị Lan Hương và cộng sự (2010), Phát triển hệ thống ASXH ở Việt Nam đến năm 2020, Hà Nội.

24. Bùi Thị Thanh Hương (2017), “Cánh mạng công nghiệp lần thứ tư cơ hội và thách thức đối với bảo hiểm xã hội”, Tạp chí báo cáo viên của Trung tâm thông tin công tác tuyên giáo - Ban Tuyên giáo Trung ương, Tập 71 (số 4), tr.27-32.

25. Học viện Chính trị quốc gia Hồ Chí Minh (2002), Giáo trình khoa học quản lý, Nxb Chính trị Quốc gia, Hà Nội.

26. Thanh Nghị (2019), “Xử lý doanh nghiệp nợ BHXH tại Việt Nam đảm bảo quyền lợi cho NLĐ”, Tạp chí Bảo hiểm xã hội, tập 73 (số 5), tr.12-13.

27. Quốc hội nước CHXHCN Việt Nam (2014), Luật Bảo hiểm xã hội, luật số 58/2014/QH13, Quốc hội khoá 13, Hà Nội.

28. Quốc hội nước CHXHCN Việt Nam (2015), Bộ luật hình sự, luật số 100/2015/QH13, Quốc hội khóa 13, Hà Nội.

Có thể bạn quan tâm!

Xem toàn bộ 117 trang tài liệu này.

29. Quốc hội nước CHXHCN Việt Nam (2017), Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của bộ luật hình sự số 100/2015/QH13, Quốc hội khóa 13, Hà Nội.

30. Quốc hội nước Cộng hòa Xã hội chủ nghĩa Việt Nam (2014), Luật số: 68/2014/QH13, Luật Doanh nghiệp.

31. Phạm Đ Nhật Tân (2009), Giáo trình Bảo hiểm xã hội, NXB lao động xã hội, Hà Nội.

32. Nguyễn Thị Phương Thảo (2019), “Quản lý thu bảo hiểm xã hội đối với doanh nghiệp tại BHXH quận Thanh Xuân”, Luận văn Thạc sỹ kinh doanh và quản lý, Trường Đại học Công nghệ giao thông, vận tải.

33. Nguyễn Thắng (2019), “Giải pháp nào để đảm bảo việc tuân thủ đóng góp?”, Tạp chí Bảo hiểm xã hội, tập 73 (số 5), tr. 8-9.

34. V.Thu (2019), “Quyết liệt các giải pháp giảm nợ đóng, chậm đóng BHXH”, Tạp chí Bảo hiểm xã hội, tập 73 (số 5), tr.16-17.

35. Trần Quốc Tuý (2006), “Hoàn thiện quản lý thu BHXH khu vực doanh nghiệp ngoài quốc doanh ở Việt Nam”, Luận văn thạc sĩ kinh doanh và quản lý, Học viện Chính trị quốc gia Hồ Chí Minh.

36. Nguyễn Viết Vượng (2006), Giáo trình kinh tế bảo hiểm, Nxb. Lao Động, Hà Nội.

Website

37. Tùng Anh, Nợ và xử lý nợ BHXH, BHYT, Tạp chí Bảo hiểm xã hội, cập nhật ngày 11/01/2018, truy cập ngày 20/05/2019. http://tapchibaohiemxahoi.gov.vn/tap-chi-so/no-xu-ly-no-bhxh-bhyt-403

38. Liam Byrne (2012), A William Beveridge for this century's welfare state. The Guardian: https://www.theguardian.com/commentisfree/2012/jan/02/, cập nhật ngày 01/02/2012, truy cập ngày 20/09/2019.

39. Cổng thông tin điện tử quận Thanh Xuân, Tình hình kinh tế - xã hội quận năm 2019, cập nhật ngày 11/03/2019, truy cập ngày 24/04/2019. https://thanhxuan.hanoi.gov.vn/portal/home/default.aspx

40. Cổng thông tin điện tử BHXH Việt Nam, Các giải pháp triển khai thực hiện Bộ Luật Hình sự về tội phạm trong lĩnh vực BHXH, BHYT, BHTN, cập nhật ngày 11/10/2018, truy cập 01/02/2019.

https://baohiemxahoi.gov.vn/tintuc/Pages/tin-tuc-su- kien.aspx?CateID=136&ItemID=11436

41. Cổng thông tin điện tử Voer, Sơ lược sự ra đời và lịch sử phát triển của bảo hiểm xã hội, cập nhật ngày 01/02/2008, truy cập ngày 28/04/2019. https://voer.edu.vn/m/so-luoc-su-ra-doi-va-lich-su-phat-trien-cua-bao-hiem-xa- hoi/f0fa7c3e

42. Cổng thông tin điện tử Voer, Bản chất của bảo hiểm xã hội, cập nhật ngày 11/02/2018, truy cập ngày 28/04/2019.

https://voer.edu.vn/m/ban-chat-cua-bao-hiem-xa-hoi/f0166fd6

43. Cổng thông tin điện tử Công ty doanh nghiệp, báo cáo doanh nghiệp, cập nhật ngày 01/03/2019, truy cập ngày 24/04/2019.

https://ha-noi.congtydoanhnghiep.com

44. Thu Cúc, Cần hướng dẫn cụ thể xử lý hình sự tội phạm về BHXH, Thư viện pháp luật, cập nhật ngày 05/01/2019, truy cập ngày 25/02/2019.

https://thuvienphapluat.vn/tintuc/vn/thoi-su-phap-luat/thoi-su/22481/can- huong-dan-cu-the-xu-ly-hinh-su-toi-pham-ve-bhxh

45. Ngọc Dung, Mai Chi, Rốt ráo đòi nợ bảo hiểm xã hội, Tạp chí tài chính, cập nhật ngày 08/10/2019, truy cập ngày 13/12/2019.

http://tapchitaichinh.vn/bao-hiem/rot-rao-doi-no-bao-hiem-xa-hoi- 313761.html

46. Kho tài liệu, “Nợ đọng bảo hiểm xã hội - vấn đề nóng của nước ta hiện nay”,

cập nhật ngày 01/01/2012, truy cập ngày 01/08/2019. https://khotailieu.com

47. H.Nga, Những biện pháp kiên quyết xử lý doanh nghiệp nợ đọng BHXH, Tạp chí tài chính, cập nhật ngày 10/10/2019, truy cập ngày 12/11/2019.

http://tapchitaichinh.vn/bao-hiem/nhieu-bien-phap-kien-quyet-xu-ly-doanh- nghiep-no-dong-bao-hiem-xa-hoi-313881.html

48. Đ Quyên, Xử lý hình sự tội phạm lĩnh vực bảo hiểm xã hội: loay hoay chờ hướng dẫn, Tạp chí tài chính, cập nhật ngày 08/01/2019, truy cập ngày 24/02/2019.

http://tapchitaichinh.vn/bao-hiem/xu-ly-hinh-su-toi-pham-linh-vuc-bao- hiem-xa-hoi-loay-hoay-cho-huong-dan-301808.html

49. Ngọc Tùng, Những nội dung đáng chú ý hướng dẫn áp dụng xử lý tội phạm về BHXH, BHYT trong Bộ luật Hình sự, Tạp chí Tài chính, cập nhật ngày 11/10/2019, truy cập ngày 12/11/2019.

http://tapchitaichinh.vn/bao-hiem/nhung-noi-dung-dang-chu-y-huong-dan-ap- dung-xu-ly-toi-pham-ve-bhxh-bhyt-trong-bo-luat-hinh-su-313885.html

50. Thái Yến, Xử lý hình sự đối với các tội phạm trong lĩnh vực bảo hiểm, Báo điện tử Đại biểu nhân dân, cập nhật ngày 05/01/2019, truy cập ngày 25/02/2019.

http://www.daibieunhandan.vn/default.aspx?tabid=81&NewsId=415453

PHỤ LỤC

CÂU HỎI PHỎNG VẤN SÂU

PHỤC VỤ LUẬN VĂN TỐT NGHIỆP: “HẠN CHẾ TÌNH TRẠNG NỢ ĐỌNG BHXH CỦA CÁC DOANH NGHIỆP TRÊN ĐỊA BÀN QUẬN THANH XUÂN (NGHIÊN CỨU TRƯỜNG HỢP CÁC DOANH NGHIỆP TRÊN ĐỊA BÀN QUẬN THANH XUÂN, THÀNH PHỐ HÀ NỘI”

Học viên thực hiện: Đặng Thị Huyền Trang

Lớp: Cao học Khoa học quản lý, Trường ĐH KHXH&NV, ĐHQGHN

Đối tượng phỏng vấn: 8 người, bao gồm: 2 cán bộ BHXH thành phố Hà Nội, 2 cán bộ BHXH quận Thanh Xuân, 2 chủ doanh nghiệp nợ đóng BHXH, và 2 người lao động.

Hình thức phỏng vấn: Phỏng vấn trực tiếp.

I. PHẦN PHỎNG VẤN THỨ NHẤT

1. Thông tin chung

- Giới tính: Nam, tuổi: 50

- Chức vụ: Cán bộ

- Đơn vị công tác: Bảo hiểm xã hội thành phố Hà Nội

2. Nội dung phỏng vấn

Câu 1: Theo ông, trước tình trạng nợ BHXH gia tăng, đặc biệt số nợ phải tính lãi cao hơn nhiều so với những tháng trước, BHXH thành phố Hà Nội đã và đang triển khai những giải pháp gì?

Trả lời:

Phải nói rằng, chúng tôi luôn xác định việc đôn đốc thu, thu nợ tiền đóng BHXH, BHYT kịp thời có ý nghĩa quan trọng trong việc bảo vệ quyền lợi và lợi ích hợp pháp của NLĐ. Thời gian qua, BHXH thành phố Hà Nội đã quyết liệt triển khai nhiều giải pháp nhằm tăng cường công tác thu, giảm nợ BHXH, BHYT. Để giảm nợ

tiền đóng BHXH, BHYT xuống mức thấp nhất, BHXH TP. Hà Nội tiếp tục và tăng cường thực hiện đồng bộ các giải pháp sau:

Yêu cầu cán bộ chuyên quản thu bám sát đơn vị để đôn đốc đóng kịp thời số phát sinh hàng tháng, đề nghị đơn vị lập kế hoạch trả nợ tiền đóng BHXH, BHYT.

Hàng tháng, báo cáo tình hình thực hiện chính sách BHXH, BHYT trên địa bàn với cấp ủy, chính quyền địa phương để chỉ đạo. Công khai danh tính đơn vị nợ tiền đóng BHXH, BHYT trên phương tiện thông tin đại chúng.

Đẩy mạnh thanh tra đột xuất đối với các đơn vị nợ đọng BHXH, BHYT từ 3 tháng trở lên, kết thúc thanh tra phải có quyết định xử lý và gửi kết quả xử lý đến cơ quan chức năng để làm căn cứ xử lý hình sự.

Tiếp tục đẩy mạnh công tác tuyên truyền chính sách, pháp luật BHXH, BHYT đến chủ SDLĐ và NLĐ nhằm thay đổi nhận thức, từ đó thay đổi hành vi của chủ SDLĐ và NLĐ, để họ tự giác tham gia và đóng BHXH, BHYT kịp thời theo quy định của pháp luật.

Câu 2: Một trong những giải pháp được kỳ vọng sẽ giải quyết được tình trạng nợ BHXH trong Luật năm 2014 là khởi kiện các doanh nghiệp ra Tòa, vậy kết quả triển khai thực tế ra sao, thưa ông?

Trả lời:

Kể từ khi tổ chức công đoàn thực hiện quy định khởi kiện DN nợ BHXH ra tòa án, Từ năm 2016 đến nay, cơ quan BHXH đã hoàn thiện hồ sơ đề nghị tổ chức công đoàn khởi kiện đối với 592 đơn vị, với số tiền nợ đóng BHXH 475,6 tỷ đồng. Tổ chức Công đoàn đã gửi thông báo khởi kiện và nhắc nhở các đơn vị thực hiện nghĩa vụ đóng số tiền BHXH đang nợ. Qua đó, đã có một số đơn vị khắc phục trả toàn bộ hoặc trả một phần số tiền nợ, số tiền nợ thu hồi là 100,1 tỷ đồng. Thực tế cho thấy, quá trình thực hiện việc khởi kiện của công đoàn còn gặp khó khăn do các quy định, thủ tục khởi kiện giữa các văn bản quy phạm pháp luật chưa thống nhất. Hiện nay, để khởi kiện một vụ án nợ BHXH, phải có giấy ủy quyền của NLĐ hoặc giấy ủy quyền của tổ chức công đoàn cơ sở, phải qua thủ tục hòa giải của Chủ tịch UBND cấp quận. Nhưng trên thực tế, việc tổ chức công đoàn đi lấy hết ý kiến ủy

quyền của hàng nghìn NLĐ là khó khả thi, và cũng ít có tổ chức công đoàn cơ sở nào đứng ra khởi kiện chủ SDLĐ của chính họ. Về phía NLĐ cũng không dám ủy quyền để kiện chủ DN khi bản thân họ cần việc làm. Còn chủ SDLĐ luôn trốn tránh, không hợp tác làm việc với các cơ quan chức năng, không ký nhận biên bản đối chiếu công nợ để làm căn cứ hoàn thiện hồ sơ khởi kiện…

Câu 3: Theo ông, vậy từ những vướng mắc trên sẽ được BHXH TP. Hà Nội và các cơ quan chức năng giải quyết như thế nào, đặc biệt việc giải quyết quyền lợi NLĐ trong DN phá sản, giải thể?

Trả lời:

Từ thực tiễn tổ chức thực hiện nhiệm vụ, BHXH TP. Hà Nội vẫn đang tích cực kiến nghị với các cơ quan chức năng sớm hoàn thiện các quy định của pháp luật, tạo cơ chế đầy đủ việc xử lý nợ BHXH, BHYT được giải quyết, nhằm bảo đảm ngày càng tốt hơn quyền lợi của người tham gia BHXH, BHYT.

Hiện nay, TAND tối cao cũng đang hoàn thiện văn bản hướng dẫn quy trình khởi kiện đối với đơn vị nợ đọng BHXH, BHYT cũng như việc xử lý đối với các hành vi vi phạm pháp luật BHXH, BHYT, theo quy định tại các Điều 214, 215, 216 Bộ luật hình sự. Chúng tôi tin rằng khi những khó khăn, vướng mắc này được tháo gỡ, sẽ có những tác động tích cực đến công tác thu nợ BHXH, BHYT.

II. PHẦN PHỎNG VẤN THỨ HAI

1. Thông tin chung,

- Giới tính: Nữ. Tuổi: 45

- Chức vụ: Cán bộ

- Đơn vị công tác: Bảo hiểm xã hội thành phố Hà Nội

2. Nội dung phỏng vấn

Câu 1: Theo bà, trước tình trạng nợ BHXH gia tăng, đặc biệt số nợ phải tính lãi cao hơn nhiều so với những tháng trước, BHXH thành phố Hà Nội đã và đang triển khai những giải pháp gì?

Trả lời:

Chúng tôi cũng thực hiện nhiều biện pháp để giảm tỷ lệ nợ đọng BHXH của các đơn vị, ví dụ như một số biện pháp sau:

Hàng tháng, chúng tôi gửi thông báo kết quả đóng BHXH, BHYT, BHTN đến từng doanh nghiệp, cán bộ chuyên quản thu gửi thông báo nợ ngày 15 hàng tháng đến từng doanh nghiệp.

Đẩy mạnh thanh tra, kiểm tra đột xuất đối với các đơn vị nợ đọng BHXH, BHYT từ 3 tháng trở lên, để kiểm tra xem tình hình hoạt động của doanh nghiệp và cùng chia sẻ tháo gỡ những khó khăn với doanh nghiệp.

Tiếp tục đẩy mạnh công tác tuyên truyền chính sách, pháp luật BHXH, BHYT đến chủ SDLĐ và NLĐ nhằm thay đổi nhận thức, nâng cao sự hiểu biết của họ về chính sách, pháp luật BHXH, BHYT.

Câu 2: Một trong những giải pháp được kỳ vọng sẽ giải quyết được tình trạng nợ BHXH trong Luật năm 2014 là khởi kiện các doanh nghiệp ra Tòa, vậy kết quả triển khai thực tế ra sao, thưa bà?

Trả lời:

Tình trạng nợ đọng BHXH của các doanh nghiệp đang diễn biễn phức tạp. Tính đến tháng 8/2019 có trên 32.642 đơn vị nợ tiền BHXH, BHYT, BHTN với

454.029 lao động; số tiền nợ BHXH, BHYT, BHTN phải tính lãi là 1.811,4 tỷ đồng, chiếm 4,17% Kế hoạch thu.

Từ năm 2016 đến nay, cơ quan BHXH đã hoàn thiện hồ sơ đề nghị tổ chức công đoàn khởi kiện đối với 592 đơn vị, với số tiền nợ đóng BHXH 475,6 tỷ đồng. Tổ chức Công đoàn đã gửi thông báo khởi kiện và nhắc nhở các đơn vị thực hiện nghĩa vụ đóng số tiền BHXH đang nợ. Qua đó, đã có một số đơn vị khắc phục trả toàn bộ hoặc trả một phần số tiền nợ, số tiền nợ thu hồi là 100,1 tỷ đồng.

Thực tế cho thấy công tác đôn đốc thu BHXH, BHTN, giảm tỷ lệ nợ đóng BHXH, BHTN ngày càng khó khăn. Hiện nay, TP Hà Nội còn khoảng 70.000 doanh nghiệp với hơn 410.000 lao động có kê khai thuế nhưng chưa tham gia BHXH. Tính đến tháng 8/2019, đã có 10.534 doanh nghiệp ngừng hoạt động, giải