Quán Triệt Các Quan Điểm Của Đảng Về Giáo Dục Pháp Luật

trường; chưa tổ chức các lớp tập huấn báo cáo viên pháp luật và tuyên truyền viên cho các đơn vị.

Bốn là , công tác phổ biến, GDPL thường xuyên cho hoc viên ở môt sô

trường SQQĐ thưc

hiên

chưa hiêu

quả , chưa được cấp ủy, chỉ huy quan tâm

thường xuyên. Quỹ thời gian dành cho GDPL hàng năm còn ít nhưng vân bi ̣cắt

xén, thâm

chí làm qua loa, chiếu lê ̣nên hiêu

Có thể bạn quan tâm!

Thực Trạng Về Công Tác Tổ Chức Xây Dựng Chương Trình, Học Liệu Và
Thực Trạng Về Đội Ngũ Cán Bộ Thực Hiện Hoạt Động Giáo Dục Pháp Luật Trong Các Trường Sĩ Quan Quân Đội
Những Nguyên Nhân Cơ Bản Của Những Thành Tựu Và Hạn Chế Trong Hoạt Động Giáo Dục Pháp Luật Cho Học Viên Các Trường Sĩ Quan Quân Đội
Những Giải Pháp Cơ Bản Nâng Cao Gdpl Cho Học Viên Ở Các Trường Sqqđ Trong Giai Đoạn Hiện Nay
Giáo dục pháp luật cho học viên các trường sĩ quan quân đội ở Việt Nam hiện nay - 12
Giáo dục pháp luật cho học viên các trường sĩ quan quân đội ở Việt Nam hiện nay - 13

Xem toàn bộ 136 trang tài liệu này.

quả GDPL đaṭ đươc

không cao.

Năm là , công tác bảo đảm còn nhiều hạn chế. Chưa có nguồn kinh phí

cần thiết cho công tác GDPL dân

đến viêc

thiếu các phương tiện, công cụ

truyền tải, thiếu các tài liệu tham khảo cần thiết để phuc vu ̣cho công tác này.

Sáu là , công tác GDPL cho hoc

viên ở các trường SQQĐ mới chỉ đi

vào chiều rộng mà chưa có chiều sâu, mới chỉ bắt buộc một chiều mà chưa phát huy được tính tích cực, tự giác của quân nhân. Hình thức nặng về phổ biến hơn là GDPL làm cho học viên tuy nhận thức được pháp luật nhưng lại

chưa chuyển biến thành tình cảm , lòng tin và thói quen tuân thủ pháp luât .

Thưc

traṇ g ý thứ c pháp luâṭ thấp trong môt

bô ̣phân

không nhỏ hoc

viên đào

tạo sĩ quan tại các trường SQQĐ là một trong những nguyên nhân chính gây

ra tình traṇ g vi pham pháp luâṭ và kỷ luâṭ quân đôị.

Những nguyên nhân trên đây luôn đan xen và tác động qua lại lẫn nhau. Có nguyên nhân là khách quan trong mối quan hệ này, song lại là nguyên nhân chủ quan trong mối quan hệ khác. Tuy nhiên, trong tổng thể các nguyên nhân, nguyên nhân chủ quan thuộc về chủ thể GDPL cho học viên. Chỉ trên cơ sở nhận rõ nguyên nhân chủ quan, cơ bản mới có được chủ trương, biện pháp giải quyết đúng đắn, thiết thực góp phần nâng cao chất lượng, hiệu quả của công tác GDPL cho học viên các nhà trường SQQĐ.

Kết luận chương 2

Khảo sát, tổng kết thực tiễn hoạt động GDPL cho học viên ở các trường SQQĐ thời gian qua cho thấy, lãnh đạo, chỉ huy các cấp đã có nhận thức đúng đắn, thường xuyên quan tâm, kịp thời đổi mới nội dung, hình thức biện pháp bồi dưỡng GDPL cho học viên. Chất lượng GDPL cho học viên được nâng lên, tình hình chấp hành pháp luật, kỷ luật của học viên có sự chuyển biến tích cực. Càng về những năm cuối khoá học, ý thức tổ chức kỷ luật của học viên nền nếp chế độ quy định trong các đơn vị quản lý học viên càng được thực hiện tự giác, nghiêm minh hơn. Tuy nhiên, ở các mức độ khác nhau, công tác GDPL cho học viên các trường SQQĐ vẫn còn những mặt hạn chế. Ở không ít đơn vị học viên việc GDPL chưa được quan tâm đúng mức. Nhận thức về GDPL và bồi dưỡng VHPL cho học viên chưa đầy đủ sâu sắc. Hoạt động GDPL còn mắc bệnh hình thức, thiếu sự năng động sáng tạo trong thực hiện nội dung, hình thức, biện pháp.

Thực trạng công tác GDPL cho học viên ở các trường SQQĐ là kết quả của các nguyên nhân khách quan và chủ quan. Trong đó, nguyên nhân chủ quan thuộc về trách nhiệm và năng lực của chủ thể, ý thức tự giác tu dưỡng, tự bồi dưỡng của từng học viên. Đó là nguyên nhân có ý nghĩa quyết định trực tiếp đến những ưu điểm, cũng như những hạn chế, khuyết điểm trong GDPL cho học viên ở các trường SQQĐ trong giai đoạn hiện nay. Từ thực trạng và nguyên nhân, bước đầu rút ra những kinh nghiệm cơ bản về GDPL cho học viên các trường SQQĐ. Những kinh nghiệm đó là cơ sở quan trọng định hướng cho việc xác định những giải pháp có tính khả thi để nâng cao chất lượng, hiệu quả công tác GDPL cho học viên ở các trường SQQĐ trong những năm tới.

Chương 3

QUAN ĐIỂM VÀ MỘT SỐ KIẾN NGHỊ, GIẢI PHÁP NÂNG CAO CHẤT LƯỢNG GIÁO DỤC PHÁP LUẬT CHO HỌC VIÊN TRONG CÁC TRƯỜNG SỸ QUAN QUÂN ĐỘI

3.1. Những quan điểm chung

3.1.1. Quán triệt các quan điểm của Đảng về giáo dục pháp luật

Trong xã hôi có giai cấp, hoạt động giáo dục luôn mang tính giai cấp

sâu sắc, nhằm đào tạo ra những con người phục vụ trung thành cho sự thống trị và những lợi ích vật chất, tinh thần của giai cấp đó.

Ở Việt Nam, hoạt động giáo dục luôn được đặt dưới sự lãnh đạo của Đảng cộng sản Việt Nam, tuân theo quan điểm và phục vụ cho đường lối, nhiệm vụ cách mạng của Đảng trong từng thời kỳ lịch sử. Hoạt động giáo dục đã được triển khai đồng bộ, trên tất cả các loại hình giáo dục, với mọi đối tượng giáo dục. Trong điều kiện đổi mới, với chủ trương quản lý Nhà nước bằng pháp luật, Đảng đã đặc biệt chú trọng công tác GDPL. Tại Đại hội đại biểu toàn quốc lần thứ VI Đảng chỉ rõ: “Coi trọng công tác giáo dục, tuyên truyền, giải thích pháp luật, đưa việc dạy pháp luật vào hệ thống các trường của Đảng, nhà nước (kể cả các trường phổ thông, đại học), của các đoàn thể nhân dân. Cán bộ quản lý các cấp từ Trung ương đến đơn vị cơ sở phải có kiến thức về quản lý hành chính và hiểu biết về pháp luật, cần sử dụng nhiều hình thức và biện pháp để giáo dục nâng cao ý thức pháp luật và làm tư vấn pháp luật cho nhân dân” [05,tr.121] thực hiện nhiệm vụ và chấp hành pháp luật, số học viên học khá, giỏi, rèn luyện nghiêm được giữ vững. Đánh giá kết

quả học tập, rèn luyện của học viên đào tao si ̃ quan ở một số nhà trường

SQQĐ cho thấy: Chủ trương này của Đảng đã trở thành tư tưởng chỉ đạo toàn bộ thực tiễn GDPL, dấy lên phong trào học tập pháp luật, tìm hiểu pháp luật ở

hầu khắp các ngành, các cấp, các tổ chức chính trị - xã hội, đoàn thể nhân dân... Nhiều cơ sở đào tạo đã thực hiện việc đưa GDPL vào chương trình đào tạo, hình thành bộ máy, đội ngũ chuyên trách công tác GDPL. Qua 5 năm thực hiện chủ trương trên, đến Đại hội VII, Đảng tiếp tục đề cập đến vấn đề GDPL, thực hiện đổi mới công tác này. Văn kiện Đại hội trong khi khẳng định mục tiêu của GDPL là “nâng cao trình độ dân trí, hiểu biết pháp luật và ý thức tuân thủ pháp luật của nhân dân. Thường xuyên GDPL, xây dựng ý thức sống và làm việc theo pháp luật trong nhân dân” [06,tr.90-91] đã gắn chặt chẽ công tác này với mục tiêu phát huy dân chủ, xây dựng và hoàn thiện pháp luật, tăng cường pháp chế và nâng cao trình độ dân trí của nhân dân. Như thế, vấn đề GDPL đã được Đảng nâng lên một vị trí mới, có ảnh hưởng tích cực đến việc hình thành và phát triển những thể chế dân chủ, pháp luật, đồng thời cũng mở ra những phương hướng mới có tính đồng bộ, toàn diện hơn trong việc đổi mới nâng cao chất lượng GDPL, như gắn GDPL với việc nâng cao dân trí, với việc tăng cường pháp chế.

Đến đại hội VIII, trong khi tiếp tục khẳng định mục tiêu nhất quán của GDPL, Đảng đã xác định trách nhiệm của các cơ quan nhà nước, các tổ chức chính trị - xã hội, đoàn thể quần chúng, các phương tiện thông tin đại chúng trong việc triển khai mạnh mẽ công tác GDPL, gắn chặt công tác này với “các đợt vận động, thiết lập trật tự, kỷ cương và hoạt động thường xuyên xây dựng nếp sống và làm việc theo pháp luật trong cơ quan nhà nước và

trong xã hội” [07, tr.241]. Đặc biệt, tại Hội nghị lần thứ hai Ban chấp hành trung ương (khóa VIII) Đảng đã ra Nghị quyết về vấn đề giáo dục, xác định, định hướng chiến lược phát triển giáo dục, đào tạo trong thời kỳ công nghiệp hóa, hiện đại hóa đất nước. Nghị quyết đã xác định một hệ thống các quan điểm chỉ đạo thực tiễn giáo dục, trong đó có GDPL hết sức quan trọng sau:

Một là, về nội dung, phương pháp giáo dục cũng như chính sách giáo dục phải giữ vững mục tiêu XHCN;

Hai là, “Phát huy ảnh hưởng tích cực, hạn chế ảnh hưởng tiêu cực của cơ chế thị trường đối với giáo dục đào tạo, chống khuynh hướng “thương mại hóa” đề phòng khuynh hướng phi chính trị hóa giáo dục, đào tạo” [08, tr.29].

3.1.2. Quán triệt các quan điểm chỉ đạo của Quân ủy trung ương về giáo dục pháp luật.

GDPL trong Quân đội nói chung, trong các trường SQQĐ nói riêng có những đặc thù, do đó cũng phải có những quan điểm chỉ đạo cụ thể, trên cơ sở vận dụng các quan điểm chỉ đạo về giáo dục, GDPL của Đảng. Chính vì thế, ngày 1 tháng 6 năm 1994 Đảng ủy Quân sự trung ương (nay là Quân ủy trung ương) đã ra nghị quyết số 93/ ĐUQSTW “về tiếp tục đổi mới công tác đào tạo cán bộ, nhân viên chuyên môn kỹ thuật và xây dựng nhà trường chính quy”. Đối với công tác GDPL trong nhà trường quân đội, nghị quyết xác định các quan điểm chỉ đạo sau:

- Nắm vững nhiệm vụ đào tạo, bồi dưỡng đội ngũ sỹ quan là một trong những nhiệm vụ trọng tâm, quan trọng hàng đầu của sự nghiệp xây dựng các lực lượng vũ trang;

- Cần kết hợp chặt chẽ hệ thống các trường ngoài Quân đội trong nhiệm vụ đào tạo, bồi dưỡng sỹ quan quân đội;

- Đào tạo, bồi dưỡng đội ngũ sỹ quan theo chức vụ và trình độ học vấn tương ứng (đại học, sau đại học), có trình độ toàn diện cả về phẩm chất chính trị, kiến thức, năng lực và phong cách, bảo đảm sỹ quan làm tốt chức vụ ban đầu, có khả năng phát triển, hoàn thành nhiệm vụ được giao trong mọi tình huống;

- Đa dạng hóa, vận dụng linh hoạt các hình thức đào tào, bồi dưỡng tại trường, tại chức, đào tạo lại, đào tạo tích lũy từng phần, liên kết giữa các

trường trong quân đội với các trường dân sự trong đào tạo, thực hiện đào tạo theo quy hoạch, theo địa chỉ.

- Xây dựng chính quy, từng bước hiện đại, phù hợp với yêu cầu của khoa học giáo dục và sự phát triển của lực lượng vũ trang. Nhà trường phải đi trước và làm mẫu cho đơn vị trong xây dựng chính quy. Muốn xây dựng nhà trường chính quy phải có đội ngũ sỹ quan được đào tạo chính quy, nhà trường chính quy phải chấp hành nghiêm chỉnh pháp luật của nhà nước, điều lệnh Quân

đội, vì vậy “phải chú trọng giáo dục Chủ nghĩa Mác - lênin, tư tưởng Hồ Chí Minh, xây dựng bản lĩnh chính trị, giáo dục các vấn đề pháp luật...” [12, tr.3].

Về việc xác định mục tiêu, yêu cầu và nội dung GDPL trong các trường đào tạo SQQĐ, nghị quyết số 93/ĐUQSTW, trực tiếp là nghị quyết số 94-NQ/ ĐUQSTW ngày 29 tháng 4 năm 1998 của Đảng ủy Quân sự Trung ương (nay là Quân ủy trung ương) về xây dựng đội ngũ cán bộ quân đội trong thời kỳ mới đã xác định các quan điểm sau:

- Về mục tiêu, GDPL trong các trường SQQĐ phải góp phần đào tạo người sỹ quan quân đội có bản lĩnh chính trị rõ ràng, tuyệt đối trung thành với mục thành, ý tưởng của Đảng, với tổ quốc, với nhân dân, quyết tâm phấn đấu mục tiêu, lý tưởng của Đảng theo con đường XHCN, yên tâm gắn bó với sự nghiệp xây dựng Quân đội, có ý thức và tinh thần trách nhiệm cao, sẵn sàng nhận và hoàn thành tốt mọi nhiệm vụ được giao; có trình độ kiến thức bậc đại học, sau đại học và năng lực theo yêu cầu của cương vị công tác, biết làm việc một cách chủ động, tự lực, sáng tạo có phong cách dân chủ tập thể, chính quy, đoàn kết, có lối sống lành mạnh, khiêm tốn, giản dị, cần kiệm, liêm chính, chí công vô tư, gắn bó với quần chúng, được quần chúng tín nhiệm, trong đó có trình độ hiểu biết cơ bản về pháp luật, nắm vững điều lệnh quân đội; thông thạo chức trách, gương mẫu trong hành động, kiên quyết đấu tranh với những hành vi vi phạm pháp luật; biết phối hợp với các cơ quan làm công tác pháp

luật trong và ngoài Quân đội, cùng với cấp ủy Đảng và chính quyền địa phương nơi đóng quân tạo môi trường xã hội thuận lợi và sức mạnh tổng hợp trong việc bảo vệ, chấp hành pháp luật, điều lệnh quản lý bộ đội và các quy định quan hệ quân dân, ngăn chặn các hành vi vi phạm có thể xảy ra. Để thực hiện mục tiêu trên, GDPL cho học viên các trường SQQĐ hiện nay cần đạt được các yêu cầu sau:

Một là, GDPL phải bắt đầu từ việc giáo dục ý thức kỷ luật, nghiêm chỉnh chấp hành pháp luật và kiên quyết đấu tranh bảo vệ pháp luật là trách nhiệm gắn liền với chức năng, nhiệm vụ của người sĩ quan;

Hai là, hoạt động GDPL phải được tiến hành thường xuyên, liên tục, có kế hoạch, nội dung, biện pháp cụ thể với những hình thức phù hợp theo tâm sinh lý tuổi trẻ, sát với đối tượng, nhiệm vụ từng trường, bảo đảm “chương trình GDPL trong các học viện nhà trường quân đội đi vào nền nếp” [19, tr.6];

Ba là, GDPL phải phát huy được tình tự giác, chủ động, sáng tạo của học viên, biến quá trình GDPL thành quá trình tự giáo dục;

Bốn là, nắm chắc tình hình mọi mặt của trường, nhất là tình hình kỷ luật, dự kiến trước những nguyên nhân và điều kiện dẫn đến vi phạm pháp luật và kỷ luật quân đội để có biện pháp giáo dục cho phù hợp;

Năm là, Phối hợp hoạt động của các cơ quan, ban ngành chức năng (cơ quan thông tin, tuyên truyền, giáo dục, cơ quan pháp luật, tổ chức pháp chế quốc phòng, Hội đồng phổ biến GDPL), nâng cao ý thức trách nhiệm của người quản lý, chỉ huy cơ quan đơn vị các cấp và vai trò của các tổ chức quần chúng nhằm tạo nên sức mạnh tổng hợp trong GDPL cho học viên.

- Về nội dung, GDPL ở các trường SQQĐ phải phù hợp với mục tiêu trên - Phải có nội dung toàn diện, đồng bộ, bao gồm những hiểu biết lý luận cơ bản của chủ nghĩa Mác - Lênin, tư tưởng Hồ Chí Minh về nhà nước và pháp luật, các quan điểm đổi mới toàn diện của Đảng cộng sản Việt Nam về

Nhà Nước, pháp luật Việt Nam thời kỳ đổi mới, gắn với những nội dung pháp luật cụ thể trên lĩnh vực quốc phòng và các lĩnh vực đào tạo sĩ quan chỉ huy, sĩ quan chính trị, sĩ quan kỹ thuật...(như Luật Sỹ quan quân đội nhân dân Việt Nam, Luật Nghĩa vụ quân sự, điều lệnh và chế độ quy định của Quân đội, cung cấp một cách có hệ thống những vấn đề cơ bản về hiến pháp, các luật về Tố tụng hình sự, Bộ luật Dân sự, Bộ luật Tố tụng dân sự, pháp luật về khiếu nại, tố cáo, công tác tiếp công dân và những văn bản về lĩnh vực quản lý hành chính).

Tóm lại: Quan điểm chỉ đạo xác định nội dung GDPL trong các trường SQQĐ là phải đảm bảo tính cơ bản, toàn diện, thiết thực, và cập nhật, vừa phải có phần chung và phần riêng cho phù hợp với mục tiêu đào tạo bậc đại học, ngành học theo tiêu chuẩn quốc gia và đặc thù Quân đội.

3.2. Một số kiến nghị, giải pháp nâng cao chất lượng giáo dục pháp luật

cho học viên trong các trường sĩ quan quân đội

Từ yêu cầu xây dựng Quân đội, xây dựng nhà trường quân đội chính quy, trên cơ sở các quan điểm chỉ đạo trên và từ thực tế công tác giáo dục pháp luật hiện nay, để nâng cao hiệu quả GDPL, luận văn đề xuất một số kiến nghị và giải pháp cơ bản góp phần đổi mới công tác này trong các trường SQQĐ như sau:

3.2.1.Một số kiến nghị

Một là, GDPL cho học viên phải quán triệt sâu sắc quan điểm của Đảng về xây dựng đội ngũ cán bộ quân đội trong thời kỳ mới; bám sát và hướng vào thực hiện thắng lợi mục tiêu yêu cầu đào tạo của từng trường sĩ quan.

Đây là yêu cầu cơ bản, thể hiện tính mục đích thiết thực của GDPL cho học viên ở các trường SQQĐ.

GDPL là nhằm nâng cao trình độ VHPL, hướng vào mục tiêu cơ bản là hoàn thiện mục tiêu, yêu cầu đào tạo, xây dựng đội ngũ SQQĐ "vừa hồng vừa chuyên", có đủ phẩm chất và năng lực, đáp ứng yêu cầu xây dựng và thực