Giải pháp nâng cao chất lượng quản lý rác thải sinh hoạt tại Công ty cổ phần Môi trường và Dịch vụ đô thị Việt Trì

tuyên truyền nâng cao ý thức của người dân về việc phân loại rác thông qua các tổ chức đoàn thể như: Đoàn thanh niên, hội phụ nữ, hội người cao tuổi...

- Tăng cường công tác thanh tra, kiểm tra một cách hoàn thiện: Xử lý nghiêm để đảm bảo việc tuân thủ quy định pháp luật về quản lý RTSH đối với các tổ chức, cá nhân trong hoạt động sản xuất, kinh doanh, dịch vụ.

3.3.2.2. Thực hiện tốt công tác tuyên truyền, giáo dục nhằm nâng cao nhận thức cộng dân cư về bảo vệ môi trường nói chung và quản lý RTSH trên địa bàn thành phố nói riêng

Để nâng cao hiệu quả hoạt động quản lý rác thải nói chung và RTSH nói riêng cần phải tăng cường giáo dục nhận thức về môi trường và bảo vệ môi trường là nhiệm vụ quan trọng của toàn xã hội, vì thế phải tăng cường giáo dục và nâng cao nhận thức môi trường cho mọi người dân, cộng đồng. Tuyên truyền để người dân thực hiện đổ rác đúng giờ và đúng nơi quy định. Đồng thời mức phạt cũng phải được thực hiện đối với những hộ gia đình có hành vi vi phạm quy định. Khuyến khích người dân thực hiện phân loại rác tại nguồn để giảm tải trong quá trình xử lý ở khâu cuối. Trang bị các thùng rác công cộng trên các tuyến đường.

Hiện nay, vẫn còn nhiều người dân chưa có nhiều kiến thức về bảo vệ môi trường. Một phần do trình độ dân trí còn hạn chế, chưa quen với nếp sống hiện đại, tư tưởng trông chờ ỷ lại của cộng đồng nên cần phải được đẩy mạnh công tác tuyên truyền để hình thành và nâng cao ý thức giữ gìn vệ sinh chung, xóa bỏ các phong tục tập quán lạc hậu, các thói quen nếp sống không văn minh. Vì vậy, cần phải tăng cường nâng cao nhận thức về môi trường cho cộng đồng thông qua các cơ quan đơn vị, các đoàn thể chính quyền như hội phụ nữ, hội cựu chiến binh, hội người cao tuổi, các đoàn thể thanh niên thông qua các biện pháp sau:

- Tuyên truyền cho người dân về vai trò và ý nghĩa của việc xây dựng mô hình thu gom và xử lý rác thải, tập huấn cho người dân biết cách phân loại

rác ngay tại hộ gia đình. Qua đó giúp họ nâng cao được ý thức giữ gìn vệ sinh cho gia đình và cộng đồng.

- Tuyên truyền rộng rãi, thường xuyên trên các phương tiện thông tin đại chúng, hướng dẫn dư luận trong việc khuyến khích, cổ vũ các hoạt động bảo vệ môi trường; tuyên truyền, giáo dục thông qua sinh hoạt thường kỳ của các tổ chức quần chúng ở cơ sở, tạo phong trào thi đua, xây dựng nếp sống mới trong các khu dân cư; Lồng ghép tuyên truyền về ý thức vệ sinh môi trường vào các hoạt động của khối, xóm, tổ dân cư…

Có thể bạn quan tâm!

Xem toàn bộ 125 trang tài liệu này.

- Trang bị cho các khối, xóm, các nhóm hộ dân trong địa bàn một số thiết bị tuyên truyền như bộ loa tay, loa đài... để thông báo tuyên truyền về vấn đề vệ sinh môi trường cũng như biện pháp thực hiện.

- Thường xuyên tiến hành tuyên truyền trên hệ thống loa phóng thanh của các xã, phường và thành phố như đọc các thông tin về vấn đề khí hậu trái đất, vệ sinh môi trường, nêu gương những cá nhân, tổ chức thực hiện tốt cũng như phê bình những đối tượng chưa chấp hành nghiêm chỉnh vấn đề bảo vệ môi trường sống.

- Tổ chức các cuộc thi mang tính chất bảo vệ môi trường như: tìm hiểu về môi trường, thi vẽ tranh…Các tổ chức đoàn thể, các cơ quan nhà máy xí nghiệp cần tổ chức những buổi vệ sinh môi trường vào cuối tuần (1 lần /tuần) và huy động tất cả mọi người cùng tham gia.

- Có chính sách giáo dục phù hợp để tự người dân nhận rõ tác hại của RTSH, từ đó có ý thức bảo vệ môi trường. Tuyên truyền cho mọi người hạn chế sử dụng các loại túi nilon và định hướng cho người dân thói quen dùng túi một cách tiết kiệm, hợp lý. Đồng thời, đưa chương trình giáo dục môi trường vào các cấp học (mầm non, phổ thông, đại học và các loại hình đào tạo), bồi dưỡng nghiệp vụ của các tổ chức chính trị, xã hội, các hội nghề nghiệp.

- Các đối tượng, tổ chức, cá nhân cần phải tuân thủ thực hiện một cách đồng bộ và nghiêm chỉnh, những đối tượng nào không thực hiện cần có những biện pháp xử phạt thích đáng.

- Tổ chức các buổi tập huấn thảo luận về nâng cao nhận thức và kỹ thuật xử lý rác thải cho các cán bộ và nhân dân trong khu vực với các chủ đề: rác thải và sức khỏe, vệ sinh môi trường sống, thực hiện phong trào ngày Chủ nhật xanh, sạch, đẹp…

Tóm lại để việc tuyên truyền giáo dục đạt hiệu quả cao Công ty kết hợp với thành Phố Việt Trì cần xây dựng những hình thức tuyên truyền, vận động hấp dẫn phù hợp với điều kiện của từng địa phương, phong tục tập quán, lứa tuổi, giới tính…cần có sự phối hợp và giúp đỡ của chính quyền địa phương và các cơ quan đoàn thể. Trong hệ thống quản lý này, cần chú trọng đến sự tham gia của người dân. Sự tham gia của người dân có vai trò hết sức quan trọng, người dân có thực sự hiểu biết và có ý thức cộng đồng thì vấn đề quản lý rác thải sẽ dễ dàng.

3.3.2.3. Đa dạng hóa việc đầu tư các cơ sở hạ tầng và các trang thiết bị để phục vụ tốt công tác thu gom xử lý chất thải, rác thải trên địa bàn các xã, phường

Để nâng cao chất lượng công tác quản lý RTSH trên địa bàn thành phố, đa dạng hóa việc đầu tư cơ sở hạ tầng và các trang thiết bị để phục vụ tốt công tác thu gom, xử lý chất thải, rác thải trên địa bàn các xã, phường là yếu tố rất cần thiết. Vì vậy, các giải pháp cần tập trung vào các mặt:

- Hỗ trợ đầu tư nâng cấp hạ tầng, máy móc, thiết bị thu gom RTSH. Ưu tiên đầu tư cho các biện pháp nhằm giảm khối lượng phát sinh RTSH. Ngoài ra, cần có cơ chế chính sách về công nghệ xử lý rác như: khuyến khích xây dựng và áp dụng các quy trình kỹ thuật quản lý RTSH phù hợp vơi điều kiện tại các đô thị. Triển khai rộng rãi hoạt động 3R về giảm thiểu, tái chế, tái sử

dụng. Đổi mới công nghệ thu gom, kết hợp các phương thức thu gom khác nhau đáp ứng việc phát sinh rác thải hiện nay.

- Tạo điều kiện hỗ trợ tài chính cho giai đoạn đầu tuyên truyền, phân loại, thu gom, vận chuyển, xử lý rác thải về các trang thiết bị vật tư cần thiết như: dụng cụ lao động, xe đẩy tay, xe chở, nâng cao dần mức thu nhập cho người lao động, có thêm những biện pháp khuyến khích (thưởng, phúc lợi…) để tạo tâm lý thoải mái và tăng hiệu quả trong công việc của công nhân.

- Cần có các chính sách hỗ trợ về đầu tư tài chính cho công tác thu gom, vận chuyển, xử lý RTSH trên địa bàn thành phố: Hiện nay, việc thu gom, xử lý rác thải nói chung và RTSH nói riêng tại thành phố Việt Trì chưa được đầu tư thỏa đáng về công nghệ và vốn. Đầu tư cho công tác quản lý rác thải còn hạn chế, chưa đáp ứng được nhu cầu thực tế. Cho đến nay nguồn kinh phí đầu tư chủ yếu từ ngân sách Nhà nước, trong khi đó mức phí thu gom, xử lý RTSH còn tương đối thấp, do đó việc thu gom, vận chuyển và xử lý rác còn manh mún, tự phát và không hiệu quả. Vì vậy, trong thời gian tới thành phố cần nghiên cứu xây dựng mức thu phí, lệ phí phù hợp và đầu tư thêm phương tiện thu gom rác thải để đảm bảo thu gom và vận chuyển RTSH đúng thời gian quy định và đảm bảo lộ trình đề ra. Đầu tư xây dựng đủ các trạm trung chuyển nhằm xóa bỏ việc thu gom rác bằng xe lưu động, giảm tần suất xe hoạt động trên đường phố gây ô nhiễm cục bộ.

3.3.2.4. Tăng cường công tác phân loại RTSH tại nguồn, từ đó nâng cao chất lượng công tác thu gom, vận chuyển và xử lý RTSH

Hiện nay, thành phố Việt Trì chưa thực hiện thành công phân loại rác tại nguồn nên chưa áp dụng và triển khai mạnh. Do đó, thành phố nhận thức rằng: RTSH không được phân loại tại nguồn sẽ gây khó khăn cho việc xử lý rác; làm tổn hại đáng kể nguồn tài nguyên quý giá của con người; rác thải hữu cơ sinh hoạt sẽ rất khó được tận dụng tái chế thành phân hữu cơ nếu không

được phân loại tại nguồn. Vì vậy, để nâng cao chất lượng công tác thu gom, vận chuyển và xử lý RTSH tại thành phố Việt Trì có hiệu quả cần thực hiện tốt một số giải pháp sau:

- Cần phải ban hành quy định của thành phố Việt Trì về việc thực hiện phân loại chất thải tại nguồn. Các đối tượng liên quan bao gồm: hộ gia đình, các cơ sở công nghiệp, các cơ sở du lịch, cơ sở y tế, cơ quan nhà nước, chợ…

- Khuyến khích người dân thực hiện phân loại rác tại nguồn, để thực hiện quá trình phân loại rác thải công ty CP Môi trường và Dịch vụ đô thị Việt Trì cũng cần cung cấp cho mỗi gia đình 2 thùng đựng rác (một thùng mầu vàng đựng rác vô cơ, một thùng đựng mầu xanh đựng rác hữu cơ); Cổ động người dân tham gia vào công tác vệ sinh đường phố; Xây dựng đoạn đường phụ nữ/thanh niên/cựu chiến binh... tự quản; Thành lập đội vệ sinh tự quản cho từng khu phố đảm trách các công việc kiểm tra, giám sát các hoạt động vi phạm môi trường, vận động người dân tham gia các chương trình bảo vệ môi trường, thu gom chất thải từ trong ngõ...; Thu gom, xử lý nước thải; Tham gia vào đánh giá tác động môi trường tại khu vực mình sinh sống...

- Áp dụng một số mô hình phân loại rác tại nguồn như 3R và 3R Goods: Việc sử dụng các vật dụng loại thải bằng cách thức 3R đang nhân rộng trên thế giới, nhưng ở Việt Nam chưa được phổ biến rộng rãi. Mới chỉ có một vài tỉnh thành lớn như Hà Nội và TP. Hồ Chí Minh có các dự án áp dụng mô hình này. Trên địa bàn thành phố Việt Trì cần có những dự án để đẩy mạnh mô hình 3R và 3R Goods. Mô hình 3R và 3R Goods cụ thể như sau:

- Mô hình 3R là từ viết tắt của 3 chữ cái đầu trong tiếng anh : Reduce - Reuse - Recycle:

+ Reduce (Giảm thiểu): Giảm thiểu lượng rác thông qua việc thay đổi lối sống hoặc cách tiêu dùng, cải tiến các quy trình sản xuất, mua bán

sạch…Ví dụ: nên sử dụng làn để đi chợ thay cho túi nilon để giảm lượng rác thải phát sinh từ túi nilon…

+ Reuse (Tái sử dụng): Sử dụng các sản phẩm hay một phần của sản phẩm cho chính mục đích cũ hay một mục đích khác. Ví dụ: Sử dụng chai đựng nước khoáng để đựng nước…

+ Recycle (Tái chế): Sử dụng rác thải làm nguyên liệu để chế biến, sản xuất ra các sản phẩm có ích khác.

- Mô hình 3R Goods là một hoạt động dựa trên định nghĩa về 3R nhưng được thực hiện một cách thiết thực trong điều kiện môi trường thực tế xung quanh. Biến nguồn rác thải thành hàng hóa (Goods) và từ nguồn lợi từ hàng hóa tiếp tục duy trì và phát triển 3R. Các tổ chức hoạt động về môi trường, các quỹ phi lợi nhuận vì môi trường trên thế giới luôn có những hoạt động rầm rộ và quy mô để kêu gọi, hành động bảo vệ môi trường, thiên nhiên, động thực vật hoang dã, chống biến đổi khí hậu… Nhưng đằng sau các hoạt động này là (luôn cần) sự tài trợ hết mình của các tập đoàn công nghiệp lớn và quá lớn đang hằng ngày hằng đêm thải hàng triệu tấn CO2ra bầu khí quyển. Mà cũng do những hành động hiệp nghĩa đó mà các tập đoàn này vẫn ngang nhiên phá hoại môi trường để tạo việc làm cho các nhà vì môi trường. Thoát khỏi cái vòng lẩn quẩn đó, 3R Goods được thành lập ra để bảo vệ môi trường bằng những người yêu môi trường một cách sáng suốt. Sức mạnh lớn nhất mà môi trường, trái đất cần nằm chính ở bàn tay, trí tuệ sáng tạo của các bạn chứ không phải thuộc về đồng tiền có được khi phải phá hoại nó.

UBND tỉnh và thành phố cũng như công ty Môi trường và các sở ban ngành cần có những tuyên truyền và huy động được sự giúp đỡ của các doanh nghiệp, cá nhân trong toàn thành phố để mô hình 3R và 3R Goods có thể được nhân rộng ra khắp thành phố, hướng tới một thành phố Việt Trì văn minh và sạch đẹp.

3.3.2.5. Tăng cường huy động và sử dụng có hiệu quả các nguồn vốn về đầu tư cho công tác bảo vệ môi trường và thu gom rác thải; có chính sách hỗ trợ khuyến khích các mô hình phát triển đầu tư sản xuất theo hướng thân thiện với môi trường để góp phần ổn định sản xuất theo hướng bền vững

Để duy trì công tác quản lý rác thải trên địa bàn thành phố cần tăng cường huy động và sử dụng có hiệu quả các nguồn vốn về đầu tư cho công tác bảo vệ môi trường và thu gom rác thải. Trong đó, việc xã hội hoá thu gom và xử lý rác thải cần được tiến hành nhân rộng trên toàn thành phố. Các đội vệ sinh môi trường tại các thôn, xóm, phường, xã ngày càng phải được nâng cao về chất lượng.

Cần có chính sách thu hút các thành phần tư nhân phối kết hợp đầu tư thu gom các thành phần rác thải có thể tái chế bằng cách phân loại ngay tại khâu thu gom.

Đồng thời, cần có chính sách hỗ trợ khuyến khích các mô hình phát triển đầu tư sản xuất theo hướng thân thiện với môi trường để góp phần ổn định sản xuất theo hướng bền vững như: hỗ trợ lãi suất cho các cơ sở sản xuất trong việc ứng dụng các công nghệ xanh, sạch thân thiện với môi trường; tăng cường các lớp tập huấn cho người dân về vấn đề bảo vệ môi trường và áp dụng các công nghệ thân thiện môi trường vào sản xuất... Ứng dụng các công nghệ sạch, sử dụng các sản phẩm thân thiện với môi trường vào đời sống, hoạt động sản xuất.

Ngoài ra, cần tập huấn cho cán bộ về phương thức quản lý rác theo 3R để nhanh chóng áp dụng được trong thực tế. Để tạo điều kiện thuận lợi cho công tác này, cần sớm ban hành chính sách hỗ trợ cho các tổ chức, cá nhân thực hiện thu gom rác thải đến từng thôn, xóm. Triển khai các chương trình dự án, các cuộc phát động phong trào về thu gom và xử lý rác thải tại địa phương

do các tổ chức, cá nhân đầu tư, hướng dẫn về khoa học và công nghệ để khuyến khích sự tham gia của cộng đồng vào các hoạt động bảo vệ môi trường.

3.3.2.6. Phát huy vai trò trách nhiệm của các cấp, các ngành, các địa phương, các hộ dân và các tổ chức kinh tế trong công tác xã hội hóa về bảo vệ môi trường và thu gom rác thải; đưa công tác bảo vệ môi trường và thu gom xử lý rác thải trở thành tiêu chí thi đua của các cấp, các ngành, các địa phương và các hộ gia đình, xây dựng chế tài thưởng phạt nghiêm minh trong công tác bảo vệ môi trường và thu gom xử lý rác thải theo Nghị định số 117/2009/NĐ-CP ngày 31/12/2009 về xử lý vi phạm pháp luật trong lĩnh vực bảo vệ môi trường để khuyến khích toàn dân tham gia bảo vệ môi trường

Để nâng cao chất lượng quản lý, xử lý rác thải trên thì việc phát huy vai trò trách nhiệm của các cấp, các ngành, các địa phương, các hộ dân và các tổ chức kinh tế trong công tác xã hội hóa về bảo vệ môi trường và thu gom rác thải là rất quan trọng. Trong đó, việc thực hiện tốt quá trình vận động để các hộ dân, các hộ sản xuất kinh doanh tích cực tham gia đóng phí là rất cần thiết. Mức thu phí hiện nay phải được người dân thống nhất cao và thể hiện trong hợp đồng thu gom, vận chuyển và xử lý rác thải giữa chủ nguồn thải và đơn vị quản lý hoạt động này. Mức tính thu phí nên dựa trên số nhân khẩu trong gia đình. Đối với những hộ đông nhân khẩu thì mức thu phí phải cao lên. Do vậy mức thu phí này tăng lên sẽ giúp cho việc đầu tư trang thiết bị trong việc thu gom, vận chuyển và xử lý rác thải.

Huy động lực lượng của các tổ chức đoàn thể như: thanh niên, hội phụ nữ, hội nông dân, hội cựu chiến binh...và nhân dân các xã, phường, thôn, làng, cơ quan đóng trên địa bàn tích cực tham gia vào công tác thu gom và xử lý rác thải sinh hoạt để đạt hiệu quả cao nhất.

Xây dựng cơ chế quản lý RTSH phù hợp với đặc thù của từng xã, phường trong đó tăng cường trách nhiệm của chính quyền cơ sở trong công