Giải pháp cải thiện hoạt động tín dụng tại Ngân hàng TMCP Quốc Tế Việt Nam - Chi nhánh Vũng Tàu

dĩ cán bộ quản lý khách hàng để xuất tỷ lệ cho vay bất động sản năm 2014 tăng mạnh so với năm 2013 là do năm 2014 thị trường bất động sản dự kiến sẽ khởi sắc hơn so với năm 2013, đặc biệt là Tỉnh Bà Rịa Vũng Tàu, một số dự án tại Tỉnh Bà Rịa Vũng Tàu khi đưa ra chào bán đã được tiêu thụ rất nhanh. Bên cạnh đó, giá đất hàng năm tại Tỉnh Bà Rịa Vũng Tàu tăng trung bình khoảng 15-20%/năm….

- Cho vay tiêu dùng (bao gồm cho vay mua nhà để ở, cho vay sửa chữa nhà, cho vay cán bộ công nhân viên trong ngành và các doanh nghiệp khác trên địa bàn được chi trả tiền lương qua tài khoản mở tại VIB, cho vay mua ôtô, cho vay mua các sản phẩm tiêu dùng khác….). Cán bộ quản lý khách hàng đề xuất mức dư nợ dự kiến trong năm 2014 là 180 tỷ đồng (tăng 42 tỷ đồng so với năm 2013, tăng 30%) là do nhu cầu vốn của các đối tượng khách hàng này là rất lớn, khả năng trả nợ được đảm bảo do đối tượng khách hàng phần lớn là những người công tác tại các doanh nghiệp dầu khí, lãnh đạo các doanh nghiệp có thu nhập rất tốt, đủ đảm bảo khả năng trả nợ và thường được chuyển trả trực tiếp vào tài khoản của VIB. Dư nợ năm 2013 đối với lĩnh vực cho vay này còn rất thấp so với tiềm năng trên địa bàn Tỉnh. Với thương hiệu và uy tín ngày càng được củng cố và với mức lãi suất cho vay hết sức cạnh tranh, mức phí rất thấp, nếu chi nhánh tập trung vào khai thác mảng cho vay này sẽ đem lại hiệu quả cao, thời hạn cho vay ngắn, rủi ro thấp.

- Chi nhánh cần tiếp tục phát triển mạnh hơn nữa việc cho vay tiêu dùng không có tài sản thế chấp đối với các đối tượng khách hàng đang công tác tại các Doanh nghiệp trên địa bàn Tỉnh Bà rịa Vũng Tàu trong đó chú trọng đến đối tượng là lãnh đạo các đơn vị, có mức thu nhập cao trên 100 trđ/năm. Việc cho vay đối với những đối tượng khách hàng này sẽ làm giảm rủi ro, giảm nợ quá hạn. Loại tín dụng này có ưu thế là rủi ro thấp do các khoản cho vay nhỏ phân tán, thời hạn cho vay ngắn và quan trọng hơn là nguồn trả nợ vay thường rất ổn định và nó gắn liền với mức thu nhập hàng tháng của khách hàng vay vốn. Do đó, sẽ làm tăng hiệu quả hoạt động kinh doanh tín dụng.

- Tỷ trọng cho vay đối với loại hình này năm 2013 của chi nhánh còn ở mức thấp, hiện tại dư nợ bình quân là khoảng 80 triệu đồng/ người trong tổng số khoảng

250 người (tổng dư nợ khoảng 20 tỷ đồng, chiếm tỷ trọng khoảng 4% tổng dư nợ hiện tại) trong khi nhu cầu vay tiêu dùng hiện nay rất lớn bởi tốc độ tăng trưởng và phát triển nền kinh tế ngày càng nhanh cùng với đời sống người dân ngày càng cao, đặc biệt là tỉnh Bà Rịa Vũng Tàu có mức GDP đầu người rất cao và hầu hết các doanh nghiệp chủ chốt đều liên quan đến lĩnh vực dầu khí, với mức lương trung bình khoảng trên 10 triệu đồng/tháng, do đó đây là cơ hội tốt cho Ngân hàng tăng trưởng tín dụng trong lĩnh vực này. Với dân số của tỉnh Bà Rịa Vũng Tàu khoảng

1.000.000 người, trong đó có khoảng 15% là các đối tượng đang công tác tại các doanh nghiệp có uy tín liên quan đến lĩnh vực dầu khí tức là khoảng 150.000 người, có mức lương ổn định và trung bình hàng năm rất cao (hơn 10 triệu đồng/tháng). Nếu như chỉ khoảng 10% số cán bộ công nhân viên công tác trong lĩnh vực Dầu khí có nhu cầu vay vốn, tức là khoảng 15.000 người với số tiền VIB có thể cho vay tối đa 12 lần thu nhập là bình quân khoảng 120 trđ/người, thì mức tổng dư nợ cho vay khoảng 1.800 tỷ đồng, một con số đáng quan tâm.

- Do vậy, VIB Vũng Tàu nên có chiến lược tiếp cận trực tiếp các khách hàng này bằng phương thức thông qua các doanh nghiệp đang vay vốn tại chi nhánh để giới thiệu sản phẩm đến từng cán bộ công nhân viên của doanh nghiệp vay vốn, đề nghị doanh nghiệp bảo lãnh cho cán bộ công nhân viên vay vốn tại VIB Vũng Tàu. Biện pháp này sẽ làm tăng doanh số cho vay về lĩnh vực cho vay tiêu dùng, một lĩnh vực cho vay hạn chế được rủi ro nợ quá hạn và dễ dàng thu hồi nợ, tăng lợi nhuận thuần thu về và tăng hiệu quả kinh doanh. VIB Vũng Tàu tập trung tăng trưởng lĩnh vực này sẽ giảm tăng trưởng cho vay các lĩnh vực khác cho rủi ro cao hơn.

- Ngoài những sản phẩm tín dụng trên chi nhánh có thể cấp tín dụng thêm cho một số lĩnh vực khác nhằm đa dạng hóa danh mục đầu tư, đa dạng hóa các đối tượng khách hàng để phân tán rủi ro, bù trừ giữa kết quả của các khoản vay, hạn chế tổn thất có thể xảy ra.

Có thể bạn quan tâm!

Xem toàn bộ 97 trang tài liệu này.

3.2.4 Chú trọng đến việc phát triển chất lượng cán bộ khách hàng đồng thời nâng cao chất lượng phục vụ

Nâng cao chất lượng cán bộ khách hàng:con người luôn là nhân tố quyết

định trong mọi lĩnh vực, đặc biệt đối với lĩnh vực tín dụng, cán bộ khách hàng là người phải chịu trách nhiệm trong việc đưa ra những quyết định cho vay. Yêu cầu của cán bộ khách hàng chí ít phải thỏa mãn được các tiêu chí như sau:

- Am hiểu qui trình nghiệp vụ, có kinh nghiệm.

- Biết cách thu thập và xử lý thông tin.

- Nắm vững chủ trương, chính sách phát triển của ngành, địa phương có liên quan đến dự án, tình hình kinh tế xã hội của đất nước và thế giới có liên quan, tình hình thị trường sản phẩm của doanh nghiệp.

- Có đức tính trung thực, bản lĩnh, đạo đức và phong cách làm việc khoa học.

- Có tư duy nhanh nhẹn, năng động sáng tạo xử lý những tình huống phức

tạp.

- Có tinh thần vì tập thể và lợi ích của Ngân hàng là yếu tố quyết định đến sự

thành công của mỗi Ngân hàng.

- Thường xuyên tiến hành đạo tạo đội ngũ cán bộ để đáp ứng nhu cầu công việc, tránh tình trạng lạc hậu về nghiệp vụ, Ngân hàng thường xuyên cử cán bộ dự các lớp học, tập huấn chuyên môn, nghiệp vụ ngắn ngày do hội sở tổ chức thông qua 02 trung tâm đào tạo phía Nam và Phía Bắc. Trong một số lĩnh vực liên quan trực tiếp đến công việc có thể thuê chuyên gia hoặc cán bộ kỹ thuật về giảng cho cán bộ Ngân hàng.

- Chuyên môn hóa đội ngũ cán bộ Ngân hàng: nền kinh tế rất đa dạng và phức tạp, số lượng cán bộ Ngân hàng thì hạn chế không thể dàn trải trên mọi lĩnh vực. Vì vậy, Ngân hàng nên nên tổ chức từng nhóm cán bộ chuyên phụ trách về từng lĩnh vực. Ví dụ như nhóm phụ trách khác hàng dầu khí, nhóm phụ trách khách hàng hải sản, nhóm phụ trách khách hàng kinh doanh xăng dầu, xây dựng...

- Việc chuyên môn hóa sẽ giúp cho cán bộ quản lý khách hàng tránh khỏi tình trạng quá tải do phải ôm nhiều lĩnh vực, có thời gian đi sâu vào từng loại hình cụ thể. Nhờ đó mà khi thẩm định dự án sẽ có sự đánh giá chính xác hơn và cụ thể hơn về nhóm ngành hàng mà mình đang theo dõi để có cái nhìn thực tế và cụ thể nhất.

- Ngân hàng phải có những chính sách đãi ngộ thỏa đáng với cán bộ công nhân viên để họ phát huy tối đa khả năng và cống hiến nhiều hơn nữa cho Ngân hàng thông qua hình thức như lên lương trước hạn, khen thưởng đột xuất, xét thưởng hàng quý, hàng tháng, đề bạt lên chức vụ cao hơn… Đồng thời Ngân hàng cũng có hình thức kỷ luật đối với cán bộ thiếu trách nhiệm (phạt, trừ lương...). Chính sách thưởng phạt phân minh, quyền lợi gắn liền với trách nhiệm, sẽ là động lực thúc đẩy cán bộ khách hàng tại VIB Vũng Tàu hoàn thành tốt công việc của mình và không ngừng nỗ lực nâng cao kiến thức và nhiệt huyết làm việc để cống hiến hết mình vì sự phát triển của chi nhánh.

Nâng cao chất lượng phục vụ:

- Chi nhánh VIB Vũng Tàu không ngừng cải tiến qui trình nghiệp vụ gọn nhẹ nhằm giảm bớt các thủ tục giấy tờ khi vay vốn để giảm thiểu thời gian, chi phí cho khách hàng, tránh phiền hà cho khách hàng nhưng vẫn phải tuân thủ đầy đủ quy định của Pháp luật về cho vay. Chẳng hạn khi khách hàng đến vay vốn hướng dẫn khách hàng cung cấp theo một bảng lít các hồ sơ, giấy tờ cần cung cấp, đối với các giấy tờ đề nghị khách hàng cầm bản chính, cán bộ Ngân hàng sao y và ký nhận sao y bản chính để giảm bớt thủ tục sao y công chứng. Cải thiện chất lượng phục vụ khách hàng là vấn đề quan trọng mà Ngân hàng cần quan tâm, vì giải quyết cho vay nhanh không những tạo sự thuận lợi cho khách hàng mà còn thể hiện sự tôn trọng khách hàng, để lại ấn tượng tốt trong khách hàng, tạo danh tiếng tốt cho Ngân hàng.

- Quy trình làm việc cần được cải cách để chuyên môn hóa hơn, tách bạch từng khâu ra để công việc từng khâu được chuyên môn hóa hơn. Sẽ giúp cho công việc chuyên nghiệp và thực hiện được nhanh chóng, đồng thời tránh được tình trạng tiêu cực trong cho vay xảy ra nhằm tăng hiệu quả kinh doanh cho Ngân hàng.

- Công tác tiếp thị và chăm sóc khách hàng: tăng cường công tác quảng bá, tiếp thị để mở rộng và thu hút khách hàng đồng thời có chính sách chăm sóc khách hàng như tặng quà sinh nhật chủ doanh nghiệp, kế toán trưởng, phân loại khách hàng để có chính sách chăm sóc khách hàng được hợp lý như khách hàng VIP, khách hàng thường xuyên. Giờ đây, khách hàng của Ngân hàng đã trở thành

“thượng đế”, họ có quyền đòi hỏi, so sánh và chọn cho mình một Ngân hàng tốt nhất để giao dịch. Vì vậy, công tác marketing và chăm sóc khách hàng đóng một vai trò hết sức quan trọng trong hoạt động Ngân hàng ngày nay.

- Trang bị đầy đủ công cụ cho cán bộ quản lý khách hàng như các phần mềm tra cứu giúp cán bộ khách hàng có thể thường xuyên nắm bắt được thông tin về thị trường, các văn bản pháp luật mới nhất, giúp cho công việc của cán bộ khách hàng thực hiện một cách nhanh chóng và hiệu quả hơn.

- Nghiên cứu mở rộng thêm chi nhánh ở những nơi đông dân cư, có lượng khách hàng tiềm năng lớn, nhằm tạo sự thuận lợi cho khách hàng khi đến giao dịch tại Ngân hàng, tìm kiếm thêm được lượng khách hàng mới nhằm tăng dư nợ. VIB có thể mở rộng thêm chi nhánh ở mặt tiền các đường trong khu phường 1 như: Trần Hưng Đạo, Trưng Trắc, Nguyễn Du, Lý Thường Kiệt, Ba Cu, Nguyễn Văn Trỗi… các con đường trung tâm kinh doanh sầm uất của Thành phố Vũng Tàu hay như mở chi nhánh tại các trung tâm thương mại của các huyện, thị xã của tỉnh Bà Rịa Vũng Tàu. Việc mở rộng thêm chi nhánh chắc chắn sẽ làm tăng chi phí ban đầu, nhưng bù lại, mạng lưới VIB phát triển rộng khắp mọi nơi, ai cũng sẽ biết đến VIB và nghĩ ngay đến VIB khi họ có nhu cầu vay tiền bổ sung vốn hoặc gửi tiền tiết kiệm, uy tín của VIB được biết đến rộng khắp, chắc chắn lợi nhuận của VIB sẽ tăng cao, bù đắp được chi phí ban đầu và mang lại cho VIB một kết quả kinh doanh tốt nhất.

3.2.5 Nâng cao chất lượng thẩm định tín dụng, xây dựng hệ thống kiểm tra, giám sát tín dụng hiệu quả

Nâng cao chất lượng thẩm định tín dụng:

Để đạt được kế hoạch tín dụng đề ra trong năm 2014, giảm tỷ lệ nợ xấu và tỷ lệ nợ quá hạn, không ngừng nâng cao chất lượng hoạt động tín dụng của mình chi nhánh cần phải nâng cao chất lượng công tác thẩm định tín dụng. Trong quá trình xét duyệt cho vay, cán bộ khách hàng cần đặc biệt chú ý tới các điều kiện cơ bản sau:

- Coi trọng tính pháp lí của các hồ sơ vay vốn.

- Đánh giá phương án kinh doanh của khách hàng, phân tích tình hình tài chính dùng cho hoàn trả vốn vay và xu hướng phát triển của doanh nghiệp trong những năm tới.

- Thẩm định các dự án vay vốn một cách chi tiết đầy đủ, tính toán các chỉ tiêu kinh tế kĩ thuật quan trọng của dự án, so sánh với các định mức của ngành và của nhà nước giúp cho việc đánh giá mức độ khả thi của dự án được chính xác. Đồng thời nên phát huy vai trò tư vấn cho khách hàng.

- Xây dựng một hệ thống xếp hạng tín dụng nội bộ phù hợp với hoạt động kinh doanh, đối tượng khách hàng, tính chất rủi ro của khoản nợ tại TCTD.

- Đồng thời Ngân hàng phải tổ chức, xây dựng hệ thống thông tin không chỉ thu thập mà còn phải biết xử lý, phân tích thông tin đó, để đưa ra những nhận định đánh giá về dự án, về khách hàng vay vốn, từ đó đưa ra quyết định cho vay hay không cho vay để nâng cao hiệu quả hoạt động, phát triển và đưa ra được quyết định cho vay nhanh chóng có độ tin cậy cao hơn nhằm nâng cao hiệu quả họat động tín dụng thì cần một một số giải pháp sau:

Phát triển và ứng dụng công nghệ hiện đại trong hoạt động thông tin tín dụng tại đơn vị, đây là yếu tố hạ tầng, yếu tố công nghệ quan trọng trong điều kiện hiện nay. Chỉ có công nghệ hiện đại, sử dụng hiệu quả mới cho phép thu thập, quản lý và xử lý nguồn dữ liệu lớn, nhanh chóng và chính xác.

Thu thập thông tin đầu vào có liên quan một cách đầy đủ và có tính chủ động, trong đó có thông tin về thị trường (giá cả, tỷ giá, giá vàng, diễn biến thị trường,…), thông tin về tình hình hoạt động doanh nghiệp, về khách hàng đang quan hệ tín dụng và cả những thông tin về đối tượng khách hàng để có giải pháp xử lý thu hồi nợ, nhằm hạn chế nợ quá hạn phát sinh, đồng thời chủ động thực hiện chính sách khách hàng, thu hút khách hàng quan hệ với Ngân hàng.

Tổ chức tốt công tác khảo sát, kiểm tra trực tiếp thực tế tình hình hoạt động kinh doanh của khách hàng mỗi khi có yêu cầu, đề nghị vay vốn Ngân hàng. Đây là hoạt động mang tính chất bắt buộc như là nguyên tắc trong quá trình thẩm định khoản vay, nó thể hiện quan điểm “trăm nghe không bằng một thấy”, chỉ có khảo sát, kiểm tra thực tế khách hàng, kết hợp với các thông tin qua phân tích đánh giá tình hình tài chính, khả năng kinh doanh cũng như hiệu quả của phương án kinh doanh, dự án đầu tư – đối tượng mà khách hàng xin vay vốn để đầu tư, mới giúp

cho Ngân hàng nhận định, đánh giá đầy đủ và đúng đắn về khách hàng vay vốn, từ đó đưa ra quyết định chính xác nhất.

Mặt khác, trong quá trình này Ngân hàng cần khai thác tốt nguồn thông tin tín dụng từ CIC để củng cố cho nhận định, đánh giá của mình và nắm bắt được thực tế tình hình quan hệ tín dụng của khách hàng.

Hoạt động tín dụng hết sức đa dạng, mỗi khoản vay đều có tính chất đặc thù riêng, do đó ngoài các yếu tố cần thẩm định theo quy trình như: hồ sơ pháp lý, năng lực tài chính, năng lực sản xuất kinh doanh, tính khả thi của dự án, phương án sản xuất kinh doanh của khách hàng,… thì đối với cho vay theo dự án đầu tư phải xác định xem dự án có phù hợp với hoàn cảnh kinh tế hay không, các sản phẩm và đối thủ cạnh tranh trên thị trường, chất lượng sản phẩm mà dự án tạo ra so với các sản phẩm hiện có trên thị trường, khả năng cạnh tranh và chiếm lĩnh thị phần của sản phẩm, chất lượng nguồn nguyên liệu, khả năng phát triển của sản phẩm, các yếu tố của môi trường kinh doanh ảnh hưởng đến dự án.

Xây dựng hệ thống kiểm tra, giám sát tín dụng hiệu quả:

Kiểm tra giám sát khoản vay không chỉ nắm bắt thông tin, theo dõi và cập nhật kịp thời tình hình khoản vay, tình hình hoạt động của khách hàng, mà hơn hết nó còn có ý nghĩa hạn chế rủi ro tín dụng phát sinh. Trên thực tế công việc này chưa được quan tâm đúng mức, nhiều vụ án lừa đảo, chiếm đoạt liên quan đến hoạt động Ngân hàng mà rủi ro tín dụng xuất phát từ chính nguyên nhân do chưa làm tốt công tác kiểm tra, giám sát khoản vay. Vì vậy để góp phần nâng cao chất lượng tín dụng, Ngân hàng cần quan tâm đúng mức đến hoạt động này theo hướng:

- Xây dựng hệ thống kiểm tra, giám sát khoản vay, nắm bắt kịp thời tình hình sử dụng vốn vay, tình hình hoạt động của khách hàng để biết chắc rằng vốn vay được sử dụng đúng mục đích và đánh giá được hiệu quả thực hiện phương án kinh doanh, khả năng trả nợ của khách hàng. Cần phân biệt rõ chức năng, trách nhiệm của từng bộ phận, của từng cán bộ tín dụng, nhằm nâng cao hiệu quả hoạt động nghiệp vụ chuyên môn.

- Có kế hoạch kiểm tra, khảo sát khách hàng vay vốn để nắm bắt tình hình sử

dụng vốn vay của khách hàng. Theo đó đối với khách hàng cá nhân, sau khi giải ngân bằng tiền mặt có thể 15-20 ngày đi kiểm tra, còn lại có thể từ 01 - 03 tháng cán bộ khách hàng đi thực tế để kiểm tra việc sử dụng vốn vay, kiểm tra tài sản đảm bảo nợ vay, tài sản thế chấp (nhất là đối với khoản vay mà tài sản bảo đảm nợ vay là hàng hóa), đối với khách hàng doanh nghiệp, tùy theo phương thức, hình thức vay vốn mà Ngân hàng có biện pháp kiểm tra cụ thể (căn cứ theo hợp đồng vay vốn, hợp đồng kinh tế của khách hàng, hóa đơn, chứng từ mua bán hàng hóa, hợp đồng bảo lãnh, cam kết thanh toán…), nhằm phát hiện kịp thời hành vi gian lận, thiếu minh bạch của khách hàng vay để có biện pháp xử lý nợ hiệu quả, hạn chế tối đa việc phát sinh nợ quá hạn.

- Tiến hành thường xuyên đánh giá khả năng trả nợ của khách hàng, để có đủ thông tin cần thiết về khách hàng giúp cho việc quyết định cho vay được chính xác, hiệu quả hơn, chi nhánh yêu cầu khách hàng cung cấp báo cáo tài chính trong ba năm trở lại, bản chi tiết tình hình công nợ phải thu phải trả, hàng tồn kho, các khoản đầu tư khác, tóm tắt lịch sử và quá trình hoạt động, trình độ chuyên môn và kinh nghiệm của ban lãnh đạo. Trong quá trình vay, chi nhánh cũng nên yêu cầu các khách hàng cung cấp số liệu báo cáo hàng tháng, hàng quý về tình hình hoạt động kinh doanh nhằm phát hiện những thay đổi có chiều hướng xấu để có biện pháp xử lý kịp thời. Khả năng trả nợ của khách hàng phụ thuộc vào nguồn thu trong tương lai khi hợp đồng tín dụng chuẩn bị đến hạn thanh toán. Khi đánh giá khả năng trả nợ, Ngân hàng phải nắm rõ nguồn trả nợ chính, tức khả năng sinh lời của phương án xin vay và các nguồn khác mà khách hàng có thể cam kết trả nợ cho Ngân hàng khi nguồn chính thức gặp sự cố.

3.3 ĐỀ XUẤT MỘT SỐ GIẢI PHÁP ĐỐI VỚI NGÂN HÀNG TMCP QUỐC TẾ VIỆT NAM

Hội sở chính đóng vai trò quản lý, xây dựng mô hình và chính sách tín dụng, định hướng cho sự phát triển chung của các chi nhánh. Do đó, hoạt động của Hội sở chính đóng vai trò rất quan trọng, quyết định một phần đến chất lượng hoạt động tín