Công Tác Hạch Toán Kế Toán Nhằm Giảm Thiểu Rủi Ro

thời, việc đối chiếu được thực hiện thường xuyên đảm bảo các thông tin mà kế toán cung cấp là chính xác, trung thực, đáp ứng yêu cầu kiểm soát nội bộ.

2.2.6. Công tác hạch toán kế toán nhằm giảm thiểu rủi ro

Hoạt động ngân hàng luôn gắn liền với các yếu tố tiềm ẩn rủi ro. Công tác hạch toán kế toán của Ngân hàng nếu không được tổ chức bộ máy hợp lý, khoa học, không tuân thủ quy trình nghiệp vụ, kiểm tra kiểm soát sẽ phải đối mặt với nhiều loại rủi ro khác nhau như: hạch toán sai tài khoản, sai mã tiền tệ, trích nhầm tài khoản của khách hàng, cán bộ lợi dụng chức danh, quyền hạn của mình để giả mạo chứng từ rút tiền Ngân hàng….

2.2.6.1. Rủi ro trong việc tổ chức bộ máy kế toán

Việc phân công lao động trong bộ máy kế toán nếu không hợp lý như: một người làm nhiều công việc khác nhau sẽ dễ xảy ra nhầm lẫn, gây chậm trễ cho khách hàng. Cán bộ hậu kiểm không được kiêm nhiệm là giao dịch viên hoặc kiểm soát viên. Phải thường xuyên rà soát, điều động luân chuyển cán bộ tại các bộ phận. Trẻ hoá đội ngũ cán bộ, sàng lọc những cán bộ kém về trình độ chuyên môn, ý thức tổ chức kỷ luật kém

2.2.6.2. Rủi ro trong việc không tuân thủ quy trình nghiệp vụ

(i),Khi giao dịch với khách hàng, giao dịch viên đã bỏ tắt các bước trong quy trình giao dịch với khách hàng như: Không xác thực khách hàng, không kiểm tra, vấn tin thông tin TK khách hàng, không đối chiếu mẫu dấu chữ ký gây ra sai sót, làm thất thoát tài sản và ảnh hưởng đến uy tín của NHCT. Điển hình, tại một Chi nhánh NHCT đã bị khách hàng tố cáo với cơ quan CSĐT làm mất 1.4 tỷ dodòng trong TK cá nhân của mình. Nguyên nhân là do vợ của khách hàng lợi dụng dấu khắc chữ ký của chồng ( chủ TK) đóng vào phần chủ TK trên lệnh chi trắng, sau đó yêu cầu nhân viên kế toán đem lệnh chi này đến PGD của Chi nhánh để làm thủ tục chuyển khoản. Sự việc đã được kết luận không có dấu hiệu hình sự nhưng đã gây ra nhiều thông tin không đúng trên các kênh thông tin truyền thông, làm ảnh hưởng đến uy tín của NHCT.

Có thể bạn quan tâm!

Xem toàn bộ 130 trang tài liệu này.

(ii), Nếu không tuân thủ quy trình nghiệp vụ cũng dễ dẫn đến hiện tượng cán bộ lợi dụng quyền hạn, trách nhiệm của mình để lừa đảo gian lận giả mạo giấy tờ nhằm chiếm đoạt tiền và tài sản của khách hàng liên quan đến huy động vốn, cho vay với lãi suất cao.

2.3. Điểm mạnh, hạn chế và những nguyên nhân trong công tác hạch toán kế toán

Nhìn chung, tổ chức hạch toán kế toán của Ngân hàng đã đáp ứng được yêu cầu của công tác quản lý, mọi nghiệp vụ kinh tế phát sinh đều được phản ánh, ghi sổ chính xác, kịp thời, tuân thủ đầy đủ các nguyên tắc của kiểm soát nội bộ như nguyên tắc phân công phân nhiệm rõ ràng tới từng cá nhân, nguyên tắc uỷ quyền phê chuẩn, nguyên tắc bất kiêm nhiệm.

Tại Ngân hàng, ngoài việc kiểm tra, giám sát của cán bộ chuyên trách Kiểm soát nội bộ của Trung ương thì công việc kiểm tra, kiểm soát vẫn được các cán bộ nhân viên ở các bộ phận tiến hành thường xuyên, liên tục trong mọi hoạt động, mọi nghiệp vụ hằng ngày; trên tinh thần phát huy được tính chủ động của các phòng chuyên môn nghiệp vụ cũng như của các cán bộ trong Ngân hàng. Các quy trình nghiệp vụ cụ thể được thực hiện tương đối tốt từ tổ chức bộ máy đến tổ chức chứng từ kế toán, tổ chức hệ thống chứng từ, tổ chức vận dụng hệ thống TK, tổ chức hệ thống sổ và báo cáo kế toán. Các quy trình nghiệp vụ được các cán bộ thực hiện một cách chính xác, đảm bảo tuân thủ đúng các bước kiểm soát nội bộ cần thiết, giảm thiểu đến mức thấp nhất rủi ro có thể xảy ra. Bên cạnh đó, cán bộ kế toán tại Ngân hàng đều có trình độ đại học trở lên, có trình độ chuyên môn nghiệp vụ, có tinh thần trách nhiệm cao nên việc tổ chức hạch toán kế toán, ghi chép sổ sách được thực hiện một cách khoa học và đúng quy định.

Hiện nay, việc đổi mới hệ thống phần mềm mới đồng bộ hơn đã được thực hiện trên toàn hệ thống NHCTVN trong đó có cả Chi nhánh Phúc Yên, do vậy việc triển khai tổ chức hạch toán kế toán tại chi nhánh được thực hiện nhanh chóng, chính xác, an toàn và bảo mật hơn, từ đó quá trình cung cấp số liệu cho các cấp quản lý và các cơ quan chức năng được tiến hành kịp thời.

Lực lượng cán bộ tại Ngân hàng đang dần trẻ hóa là một yếu tố thuận lợi cho Ngân hàng trong việc tiếp cận những công nghệ mới theo hướng đưa NHCTVN phát triển theo mô hình ngân hàng hiện đại. Tuy nhiên, chính điều này cũng có mặt hạn chế là những cán bộ chưa có nhiều kinh nghiệm tính chuyên nghiệp và độc lập chưa cao. Do vậy, việc kiểm soát nội bộ chưa đạt được kết quả như mong muốn đã dẫn đến những hạn chế trong công tác tổ chức hạch toán kế toán, vẫn còn nhiều rủi ro tiềm ẩn mà hệ thống kiểm soát nội bộ chưa ngăn chặn được . Cụ thể

Thứ nhất: Một số nghiệp vụ như giao dịch trích nợ tự động mới chỉ có Kiểm soát viên thực hiện được, trong màn hình thực hiện duy trì thì chưa hiển thị được tên của tài khoản duy trì, do vậy rất khó kiểm soát việc duy trì trích nợ tự động đã được duy trì từ đúng tài khoản tiền gửi của doanh nghiệp, cá nhân đó hay chưa? Rủi ro xảy ra là KSV duy trì trích nhầm tài khoản từ tài khoản tiền gửi của cá nhân này sang trả tài khoản tiền vay của cá nhân khác. Tại NHCTPY đã xảy ra sự việc đáng tiếc trên. Việc duy trì nhầm này chỉ là rủi ro trong quá trình tác nghiệp tuy nhiên đã ảnh hưởng đến uy tín, thương hiệu của NHCTVN. Qua sự việc trên NHCTPY đã gửi công văn về phòng KSNB để tiến hành chỉnh sửa hệ thống, tránh các rủi ro phát sinh sau này. Hiện nay, việc duy trì trên đã do GDV thực hiện, khi chuyển KSV phê duyệt thì màn hình KSV sẽ nhìn thấy số tài khoản tiền gửi của khách hàng, tên khách hàng, số tài khoản tiền vay của khách hàng, tên khách hàng, ngày trích nợ tự động hàng tháng, số ngày gia hạn trích nợ nếu tài khoản của khách hàng có đủ tiền. Từ đó, việc kiểm soát rủi ro đã được hạn chế đáng kể, hệ thống kiểm soát nội bộ được tăng cường.

Thứ hai: NHNN đã ban hành Quyết định số 02/2008/QĐ-NHNN của Thống đốc NHNN ngày 15/01/2008 Về việc Sửa đổi, Bổ sung một số TK trong Hệ thống TK Kế toán các TCTD, Quyết định số 479/2004/QĐ-NHNN ngày 29/4/2004 và Công văn số 2321/NHNN-KTTC của Thống đốc về việc hướng dẫn TK sử dụng để hạch toán tín phiếu NHNN bắt buộc theo Quyết định số 346/QĐ-NHNN ngày 13/02/2008. Để phù hợp với thay đổi trên của NHNN, NHCTVN cần phải có những điều chỉnh và bổ sung thêm một số TK tổng hợp và TK chi tiết cho phù hợp với tình

hình thực tế tại đơn vị. Hơn nữa, hiện nay NHCTVN đang tiến hành hệ thống hiện đại hóa ngân hàng, nên việc xây dựng một hệ thống tài khoản thống nhất, phù hợp với luật của Nhà nước và các hướng dẫn của NHNN là điều phải thực hiện ngay.

Thứ ba: Bộ máy kế toán hiện nay được bố trí chưa thực sự hiệu quả, đặc biệt những cán bộ làm hậu kiểm còn quá ít và phải kiêm nhiệm nhiều nhiệm vụ nên chất lượng công tác kiểm soát sau còn hạn chế. Mặt khác, bộ phận hậu kiểm hiện nay vẫn trực thuộc Phòng Kế toán nên công việc của Bộ phận Hậu kiểm chưa thực sự độc lập với công việc của các bộ phận còn lại trong Phòng. Ngoài ra, công việc trong phòng chưa được luân chuyển định kỳ đối với một số vị trí nên vẫn xảy ra tình trạng một người đảm nhiệm ở một vị trí công việc quá lâu, điều này sẽ dẫn đến sự “nhàm chán” trong công việc và làm giảm tinh thần học hỏi của CBCNV.

Thứ tư: Hiện nay, có nhiều nghiệp vụ kế toán vẫn phải hạch toán và theo dõi thủ công, đặc biệt là phần hạch toán kế toán nội bộ do Chương trình Kế toán của Ngân hàng chưa đáp ứng được yêu cầu. Việc theo dõi thủ công này không những làm tốn kém về nhân lực và thời gian, mà còn dễ dẫn đến sai sót, ảnh hưởng không nhỏ đến chất lượng thông tin kế toán nói riêng cũng như làm giảm hiệu quả của công tác kiểm soát nội bộ nói chung.

KẾT LUẬN CHƯƠNG 2

Ngành Ngân hàng đóng vai trò quan trọng trong nền kinh tế, do ảnh hưởng của khủng hoảng tiền tệ năm 2008 đến nay các Ngân hàng đang đứng trước nhiều thách thức. Ngân hàng Thương mại Cổ phần Công thương Việt Nam nói chung và Ngân hàng Công thương Phúc Yên nói riêng đã có rất nhiều cố gắng, nỗ lực nhằm khắc phục khó khăn và phát triển.

Trong Chương này, Tác giả đã nêu khái quát về quá trình hình thành và phát triển cũng như đặc điểm hoạt động kinh doanh, những thành tựu mà Ngân hàng Thương mại Cổ phần Công thương Việt Nam nói chung và Ngân hàng Công thương Phúc Yên nói riêng đã đạt được. Bên cạnh đó, Tác giả cũng phân tích những đặc điểm về tổ chức hoạt động và công tác hạch toán kế toán tại Ngân hàng Công thương Việt Nam - Chi nhánh Phúc Yên. Luận văn đã đi sâu nghiên cứu những yếu tố cơ bản của công tác hạch toán kế toán và đánh giá thực trạng công tác hạch toán kế toán tại Ngân hàng Công thương Phúc Yên.

CHƯƠNG 3

GIẢI PHÁP NHẰM HOÀN THIỆN CÔNG TÁC HẠCH TOÁN KẾ TOÁN TẠI NGÂN HÀNG CÔNG THƯƠNG PHÚC YÊN

3.1. Định hướng phát triển của NHCTVN và NHCTPY đến năm 2015.

3.1.1. Định hướng phát triển của NHCTVN

Mục tiêu của VietinBank từ nay đến 2015 là phát triển hệ thống ngân hàng đa năng, đa tiện ích trên cơ sở tiếp tục nâng cao chất lượng và hiệu quả các dịch vụ, cải tiến thủ tục giao dịch trong đó đặc biệt là dịch vụ ngân hàng bán lẻ, tiếp cận toàn diện hoạt động ngân hàng hiện đại, có hàm lượng công nghệ cao, đáp ứng tốt nhất nhu cầu nền kinh tế. đồng thời thực hiện có kết quả các mục tiêu nhiệm vụ, định hướng chiến lược hoạt động của VietinBank đến năm 2015 là:

- Tổng tài sản tăng trung bình 20%;

- Nguồn vốn tăng 20%;

- Tỷ lệ lợi nhuận trên vốn chủ sở hữu (ROE): từ 18% - 19%;

- Tỷ lệ lợi nhuận trên tổng tài sản ( ROA): 1,53%;

- Tỷ lệ an toàn vốn (CAR) > 10%.

- Tỷ lệ nợ xấu < 2,5%.

3.1.2. Định hướng phát triển của NHCTPY

Năm 2013, NHCTPY đã không ngừng nỗ lực vượt qua các khó khăn và được NHCTVN xếp loại hoàn thành xuất sắc nhiệm vụ. Định hướng phát triển cho năm 2014-2015, NHCTPY sẽ tiếp tục đẩy mạnh tăng trưởng, chiếm lĩnh thị trường bao gồm 3 mục tiêu cơ bản bao trùm cả năm 2014-2015 như sau:

(i),Tăng trưởng dư nợ cho vay, nguồn vốn và phát triển dịch vụ. Cụ thể:

Tổng nguồn vốn huy động tăng 13.8%, đạt 4.347 tỷ đồng, tiền gửi dân cư đạt

1.140 tỷ, tăng 28%.

Dư nợ cho vay tăng 31.3%, đạt 1.800 tỷ đồng. Trong đó, dư nợ cho vay KHDN đạt 1.190 tỷ đồng, tăng 261 tỷ, chiếm 66% tổng dư nợ; dư nợ cho vay KH cá nhân đạt 610 tỷ đồng, tăng 152 tỷ đồng, chiếm tỷ trọng 34% tổng dư nợ

Được NHCT Việt Nam xếp loại “Hoàn thành xuất sắc nhiệm vụ”. (ii), Chấp hành tuân thủ, kỷ cương nề nếp và văn hoá Vietinbank (iii), Xử lý và thu hồi hiệu quả nợ có vấn đề.

3.2. Định hướng hoàn thiện công tác hạch toán kế toán tại Ngân hàng TMCP Công thương Việt Nam và Ngân hàng Công thương Phúc Yên

Là ngân hàng hoạt động kinh doanh đa năng và tổng hợp trên mọi lĩnh vực nhưng tập trung vào các ngành công nghiệp, dịch vụ là chính, NHCTVN đã xác định được vai trò và vị trí chủ đạo của một ngân hàng quốc doanh trong phát triển kinh tế.

Trong bối cảnh suy thoái kinh tế trên toàn cầu, NHCTVN cũng như nhiều doanh nghiệp khác bị tác động sớm và gặp nhiều khó khăn. Điều này đã phần nào đòi hỏi các ngân hàng phải đổi mới cách thức hoạt động, đổi mới cơ chế quản lý để đảm bảo hiệu quả công việc thì mới có thể đứng vững và phát triển. Bên cạnh đó, NHCTVN mới chuyển đổi mô hình từ ngân hàng nhà nước sang NHTM cổ phần từ năm 2009, nên mô hình tổ chức vẫn đang trong quá trình sắp xếp, tổ chức lại để có thể tăng cường công tác quản lý, quản trị điều hành đặc biệt chú trọng đến hoàn thiện công tác hạch toán kế toán. Với tham vọng trở thành một tập đoàn tài chính ngân hàng hàng đầu thì công tác hạch toán kế toán là vấn đề cần được quan tâm giải quyết nhằm tạo ra một môi trường tài chính minh bạch, thông tin cung cấp cho những người quan tâm là kịp thời và đáng tin cậy. Do vậy việc hoàn thiện công tác hạch toán kế toán tại NHCTVN là một việc làm hết sức cần thiết, hơn nữa còn bởi các lý do sau:

Một là, tình hình kinh tế thế giới đang rất trầm lắng, các nước đang gặp rất nhiều khó khăn bởi cuộc khủng hoảng kinh tế năm 2008 và cuộc khủng hoảng nợ công của khu vực đồng tiền chung Châu Âu cũng tạo cho nền kinh tế thế giới một “bức tranh” không mấy khả quan. Từ đó, sự cạnh tranh trong nền kinh tế ngày càng gay gắt, Ngân hàng càng cần phải có tổ chức hạch toán kế toán hoạt động hiệu quả để cung cấp những thông tin kịp thời, tin cậy cho Ban lãnh đạo ngân hàng đưa ra

những quyết sách đúng lúc, linh hoạt để điều hành hoạt động kinh doanh của đơn vị vượt qua được giai đoạn khó khăn;

Hai là, hiện nay tình hình kinh tế thay đổi hàng ngày, hàng giờ, thị trường tiền tệ biến đổi không ngừng do vậy để giữ ổn định cho nền kinh tế vĩ mô thì NHNN luôn có những quyết định, thông tư mới, điều luật mới…Do vậy tổ chức hạch toán kế toán của các Ngân hàng cũng cần đổi mới để phù hợp với những điều kiện mới. Đặc biệt mục tiêu định lượng lớn cho năm 2013 của NHCTVN là tốc độ tăng trưởng tổng tài sản từ 15-20%/năm; tốc độ tăng trưởng tín dụng thương mại từ 15-20%/năm; nguồn vốn huy động tăng từ 15-20%/năm; nợ xấu dưới 3%, lợi nhuận trước thuế tăng từ 15-20%, nộp ngân sách trên 4.000 tỷ đồng, vốn điều lệ đạt trên 30 ngàn tỷ đồng. Với mục tiêu như trên NHCTVN nói chung và NHCTPY nói chung phải tiếp tục tập trung nâng cao năng lực tài chính, cải thiện hoạt động, tranh thủ điều kiện với những nhiệm vụ: Tiếp tục là nhà cung cấp dịch vụ tài chính hàng đầu tại Việt Nam và mở rộng hoạt động ra quốc tế; Lành mạnh hoá tình hình tài chính, xử lý triệt để nợ xấu, nâng cao năng lực hoạt động hướng tới chuẩn mực quốc tế; Đổi mới công tác quản trị điều hành, quản lý kinh doanh và mô hình hoạt động; Phát triển mạng lưới tại các địa bàn có nhiều tiềm năng, giúp NHCTVN có nhiều lợi thế trong kinh doanh; bên cạnh đó việc hiện đại hoá công nghệ là nền tảng vững chắc để phát triển các sản phẩm dịch vụ ngân hàng mới trong một xã hội mà công nghệ khoa học đã phát triển rộng rãi như hiện nay.

Ba là, hạch toán kế toán là một chức năng của quản lý. Vì vậy nó vừa có những nét đặc trưng của quản lý đồng thời mang lại những nét đặc thù riêng gắn với hoạt động của từng đơn vị cụ thể, do vậy với những mục tiêu, kế hoạch năm 2014 thì việc tăng cường công tác hạch toán kế toán được thực hiện với những yêu cầu chủ yếu sau:

- Bảo đảm cho hoạt động của ngân hàng tuân thủ pháp luật và các quy định, quy trình nội bộ về quản lý và hoạt động, và các chuẩn mực đạo đức do bản thân ngân hàng đặt ra;