Đánh giá công tác bồi thường hỗ trợ giải phóng mặt bằng dự án đầu tư xây dựng cầu Tân Phong và đường dẫn nối cầu Tân Phong với quốc lộ 21B thành phố Nam Định, tỉnh Nam Định

* Về mức bồi thường, hỗ trợ

- Thường xuyên rà soát, điều chỉnh chính sách, đơn giá bồi thường hỗ trợ cho phù hợp với tình hình thực tế của từng địa phương và giá thị trường đảm bảo giảm bớt những khó khăn tạo điều kiện cho nhân dân ổn định đời sống và sản xuất khi thực hiện giải phóng mặt bằng.

- Cần phải có kế hoạch xây dựng giá đất nông nghiệp không chênh lệch quá so với đất thổ cư; đồng thời cần có chính sách ưu đãi thêm đối với những hộ có vị trí tiếp giáp với khu trung tâm, đô thị, ven đường giao thông, ven trục Quốc lộ….

- Đối với vật kiến trúc, hoa màu, vật nuôi: Khi có biến động mặt bằng giá cả phải được cập nhật và tiến hành thường xuyên để có được giá bồi thường phù hợp, giảm thiểu khó khăn cho người bị thu hồi.

* Các chính sách hỗ trợ và tái định cư

- Để đảm bảo việc làm, ổn định đời sống cho những hộ bị thu hồi cần chuyển đổi nghề phải phù hợp theo những hình thức linh hoạt, sát với yêu cầu của thị trường lao động.

- Đối với lao động trẻ tuổi của các hộ bị thu hồi đất nông nghiệp là những người được đào tạo chuyển đổi nghề. Nên dùng một phần tiền đền bù để đào tạo nghề bắt buộc, có chính sách ưu tiên xuất khẩu lao động kỹ thuật đối với lao động trẻ qua đào đạo chuyển đổi nghề.

- Đối với lao động trẻ của các hộ bị thu hồi đất nông nghiệp chưa có việc làm, chưa qua đào tạo: loại lao động này chiếm tỷ lệ cao trong lực lượng lao động trẻ, bao gồm đa số những người chỉ làm nông nghiệp, khả năng cạnh tranh và hội nhập thị trường lao động rất kém. Do đó cần phải hỗ trợ đào tạo chuyển đổi nghề phù hợp, hỗ trợ họ tiếp cận hệ thống tín dụng của địa phương để phát triển kinh tế gia đình, kinh doanh cá thể, tiểu thương...

- Đối với lao động trên 35 tuổi nên phát triển các ngành nghề thủ công truyền thống, mở rộng đầu tư xây dựng cơ sở hạ tầng phục vụ sản xuất, đời sống cho dân để tạo việc làm trong lĩnh vực này.

Có thể bạn quan tâm!

Xem toàn bộ 92 trang tài liệu này.

- Có chính sách cho vay vốn ưu đãi, miễn, giảm thuế với người lao động lớn tuổi, lao động trình độ học vấn thấp để họ tự tạo việc làm.

- Có chính sách khuyến khích họ tham gia tích cực vào các lớp khuyến nông, ứng dụng công nghệ mới. Để làm được điều này địa phương cần kết hợp với Hội nông dân, Hội phụ nữ, Hội chiến binh mở các lớp đào tạo ngắn hạn, khuyến nông miễn phí.

- Khôi phục và phát triển các ngành nghề truyền thống của địa phương để thu hút được nhiều người vào làm việc như: trồng cây cảnh, sản xuất đồ gỗ, chổi chít, đan cót, tăng gia sản xuất gia đình... Những nghề này thu nhập còn thấp nhưng dễ học và quy mô sản xuất có thể mở rộng, sản phẩm được trao đổi và mua bán trên thị trường trong nước và quốc tế, đem lại nguồn lợi cho người lao động và tăng thu nhập ngân sách địa phương.

- Về chính sách tái định cư: Xúc tiến lập quy hoạch, kế hoạch sử dụng đất tái định cư; đảm bảo đáp ứng nhu cầu đất tái định cư cho tất cả các dự án.

+ Đẩy mạnh việc xây dựng các khu tái định cư tập trung ở đô thị; mở rộng việc xây dựng các khu tái định cư tập trung ở nông thôn phục vụ tái định cư cho nhiều dự án; triển khai xây dựng một số khu tái định cư cho hộ có thu nhập thấp.

+ Xây dựng cơ chế hỗ trợ cho người không đủ điều kiện tái định cư bị thu hồi hết đất mà không còn nơi ở nào khác.

- Ngoài việc bồi thường cần có những quan điểm cụ thể về chính sách đối với xây dựng cơ sở hạ tầng, đảm bảo môi trường sống sinh hoạt của người dân tại khu vực TĐC.

KẾT LUẬN VÀ KIẾN NGHỊ

1. Kết luận

- Dự án xây dựng cầu Tân Phong và đường dẫn nối cầu Tân Phong với Quốc lộ 21B, thành phố Nam Định đã hoàn thành và đi vào hoạt động. Dự án đã thực hiện giải phóng mặt bằng được 99.149,40 m2, ảnh hưởng tới 3 tổ chức, 472 hộ gia đình với tổng số tiền đã chi trả là 61.260.217.812 đồng.

- Người dân tại dự án nghiên cứu đều có ý kiến về mức giá bồi thường hỗ trợ về đất đai, hoa màu và chính sách chính sách hỗ trợ đều chưa thỏa đáng do đơn giá thấp hơn giá thị trường, cụ thể 33 ý kiến cho rằng giá bồi thường về đất đai trong phương án còn thấp chiếm 27,50%, 44 ý kiến không đồng ý với giá bồi thường tài sản hoa màu trên đất (chiếm 36,67%), 42 ý kiến cho rằng mức hỗ trợ còn thấp chiếm 35%.

- Về khó khăn ảnh hưởng đến công tác bồi thường và GPMB: khó khăn do trình độ của người dân còn hạn chế có 16 ý kiến chiếm 64% số phiếu, do chính sách có nhiều bất cập có 8 ý kiến chiếm 32 % số phiếu. Ngoài ra vấn đề vốn và kĩ thuật là vấn đề gây khó khăn có 1 ý kiến chiếm 4 % số phiếu.

- Khó khăn khi áp dụng văn bản mới liên quan đến BT&GPMB của dự án: chiếm 12% số phiếu cho rằng do cấp trên phổ biến xuống còn chậm, do công tác tiếp thu tuyên truyền còn chậm chiếm 20% số phiếu, do trình độ của người dân còn hạn chế chiếm 56% số phiếu, 4% số phiếu cho rằng khó khăn khi áp dụng văn bản mới là do điều kiện kinh tế - xã hội của từng vùng. Còn lại là văn bản có tính khả thi chưa cao chiếm 8% số phiếu.

- Đời sống của người dân sau khi bị thu hồi đất cơ bản đã có sự thay đổi tích cực (thu nhập bình quân nhân khẩu /năm sau khi bị thu hồi đất tăng tăng từ 3.477,76 nghìn đồng lên 7.307,43 nghìn đồng), các hộ do có thu nhập khá hơn từ việc có việc làm nên đã mua sắm được các tài sản có giá trị phục vụ cho cuộc sống, việc tiếp cận các cơ sở hạ tầng kỹ thuật và phúc lợi xã hội cũng được dễ dàng và thuận tiện hơn, quan hệ trong gia đình của các hộ nhờ đó cũng tốt đẹp hơn. Với vấn đề môi trường sinh thái, tuy đã có sự biến đổi theo chiều hướng xấu đi so với trước khi thực hiện dự án nhưng chưa đến mức báo động.

- Xác định công tác giải phóng mặt bằng là nhiệm vụ khó khăn, phức tạp, hiện nay, UBND thành phố Nam Định tiếp tục chỉ đạo các cấp từ thành phố đến cơ sở tăng cường sự lãnh đạo trong công tác giải phóng mặt bằng. Coi giải phóng mặt bằng là nhiệm vụ thường xuyên, quan trọng của cả hệ thống chính trị. Tập trung cao độ để đẩy nhanh tiến độ bàn giao mặt bằng sạch cho đơn vị thi công các công trình trọng điểm trên địa bàn. Góp phần tạo môi trường thu hút đầu tư, xây dựng thành phố ngày một phát triển.

2. Kiến nghị

- Tăng cường công tác phổ biến, tuyên truyền, giáo dục chính sách, pháp Luật Đất đai đến các cấp ủy đảng, các cấp chính quyền và toàn thể người dân, đặc biệt là người dân đã đang và sắp bị thu hồi đất;

- Hoàn thiện chính sách bồi thường, hỗ trợ và tái định cư khi Nhà nước thu hồi đất theo hướng có lợi cho nguời dân. Trong đó chú trọng phương pháp xác định giá đất sát với giá của thị trường Bất động sản và khung giá đất khách quan, phù hợp nhưng không phức tạp nhưng không trái với quy định của Nhà nước;

- Hoàn thiện các quy định về thu hồi đất, bồi thường và hỗ trợ đối với đất nông nghiệp nói chung.

- Việc đào tạo nghề và tạo việc làm cho người nông dân bị mất đất.

- Xây dựng mức giá đất bồi thường phải sát với giá chuyển nhượng trên thị trường

- Các thông tin về GPMB cần phải được công bố công khai cho dân cư tại khu vực dự án nắm rõ. Tất cả các thông tin liên quan như, Chủ dự án, bản đồ dự án, ý nghĩa của việc thu hồi đất GPMB để phục vụ các công trình phục vụ lợi ích quốc gia, lợi ích công cộng.

TÀI LIỆU THAM KHẢO

I. TÀI LIỆU TIẾNG VIỆT

1. Bộ Tài nguyên và Môi trường (2015). Thông tư số 02/2015/TT-BTNMT Quy định chi tiết một số điều của Nghị định số 43/2014/NĐ-CP và Nghị định số 44/2014/NĐ-CP ngày 15/05/2014 về đất đai của Chính phủ.

2. Bộ Tài nguyên và Môi trường (2014). Thông tư số 76/2014/TT-BTC ngày 16/6/2014 của Bộ Tài chính hướng dẫn một số điều của Nghị định số 45/2014/NĐ- CP ngày 15/5/2014 của Chính phủ quy định về thu tiền sử dụng đất.

3. Bộ Tài nguyên và Môi trường (2014). Thông tư số 36/2014/TT-BTNMT ngày 30/6/2014 của Bộ Tài nguyên và Môi trường Quy định chi tiết phương pháp định giá đất; xây dựng, điều chỉnh bảng giá đất; định giá đất cụ thể và tư vấn xác định giá đất.

4. Bộ Tài nguyên và Môi trường (2014). Thông tư 37/2014/TT-BTNMT của Bộ Tài nguyên và Môi trường Quy định chi tiết về bồi thường, hỗ trợ, tái định cư khi Nhà nước thu hồi đất.

5. Bộ Tài nguyên và Môi trường (2014). Thông tư 23/2014/TT-BTNMT ngày 19/5/2014 của Bộ Tài nguyên và môi trường Quy định về Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất, quyền sở hữu nhà ở và tài sản khác gắn liền với đất.

6. Bộ Tài nguyên và Môi trường (2012). Báo cáo tổng kết Nghị quyết số 26- NQ/TW về tiếp tục đổi mới chính sách pháp luật về đất đai trong thời kỳ đảy mạnh công nghiệp hóa, hiện đại hóa đất nước- 10/2012.

7. Care Quốc tế tại Việt Nam - Liên hiệp các Hội khoa học và kỹ thuật Việt Nam (2007), Quản lý và sử dụng đất đai ở nông thôn Miền Bắc nước ta, NXB Lao động - Xã hội.

8. Chính phủ (2014). Nghị định số 43/2014/NĐ - CP ngày 15/05/2014 của Chính phủ Quy định chi tiết thi hành một số điều của Luật đất đai năm 2013;

9. Chính phủ. Nghị định số 44/NĐ-CP ngày 15/05/2014 của Chính phủ Quy định về giá đất ;

10. Chính phủ (2014). Nghị định số 45/2014/NĐ-CP ngày 15/5/2014 của Chính phủ về thu tiền sử dụng đất.

11. Chính phủ (2014). Nghị định số 47/2014/NĐ - CP ngày 15/05/2014 của Chính phủ Quy định về bồi thường, hỗ trợ và tái định cư khi Nhà nước thu hồi đất.

12. Chính phủ (2014). Nghị định số 104/2014/NĐ-CP ngày 14/11/2014 của Chính phủ Quy định về khung giá đất.

13. Lê Huy Bá, Nguyễn Trọng Hùng, Thái Lê Nguyên, Huỳnh Lưu Trùng Phùng, Nguyễn Thị Trốn, Lê Đức Tuấn, Nguyễn Sinh Tuấn (2006). Phương pháp nghiên cứu khoa học. Nhà xuất bản Đại học Quốc Gia TP. Hồ Chí Minh.

14. Trung Chính, Đặng Hùng Võ, Nguyễn Thanh Trà (2013), Đánh giá thực tiễn triển khai công tác thu hồi đất, bồi thường, hỗ trợ, tái định cư theo quy định của pháp luật, Tạp chí khoa học và phát triển 2013, tập 11, số 3 (328-336) ngày 21/06/2013.

15. Phòng Tài Nguyên và Môi trường thành phố Nam Định, Báo cáo thuyết minh quy hoạch sử dụng đất đến năm 2020, kế hoạch sử dụng đất các năm (2011 - 2017) thành phố Nam Định.

16. Quốc Hội; Luật Đất đai số 13/2003/QH11 ngày 26 tháng 11 năm 2003;

17. Quốc Hội; Luật Đất đai số 45/2013/QH13 ngày 29 tháng 11 năm 2013;

18. Dương Anh Tuấn (2017), Đánh giá công tác bồi thường giải phóng mặt bằng và tái định cư khi nhà nước thu hồi đất của một số dự án trên địa bàn thành phố Vinh, tỉnh Nghệ An, Luận văn thạc sỹ quản lý đất đai, Trường Đại học Nông Lâm, Đại học Thái Nguyên, Thái Nguyên.

19. UBND thành phố Nam Định (2017), Báo cáo tình hình phát triển kinh tế - xã hội thành phố Nam Định 2017.

20. UBND xã Nam Phong (2017). Số liệu Thống kê, kiểm kê Đất đai từ năm 2010 đến năm 2017 của xã Nam Phong, thành phố Nam Định.

21. UBND Thành phố Nam Định. Số liệu Thống kê, kiểm kê Đất đai từ năm 2010 đến năm 2017 của thành phố Nam Định.

22. UBND tỉnh Nam Định (2009). Quyết định số 759/QĐ-UBND ngày 17/4/2009 của UBND tỉnh Nam Định về việc phê duyệt dự án đầu tư xây dựng tuyến đường bộ mới nối Quốc lộ 10 với Quốc lộ 21 và cầu Tân Phong vượt sông Đào ( phía Đông Nam thành phố Nam Định) tỉnh Nam Định;

23. UBND tỉnh Nam Định (2013). Quyết định số 12/2013/QĐ-UBND ngày 11/4/2013 của UBND tỉnh Nam Định quy định đơn giá bồi thường hỗ trợ nhà, công trình xây dựng, vật kiến trúc khi Nhà nước thu hồi đất.

24. UBND tỉnh Nam Định (2013). Quyết định số 13/2013/QĐ-UBND ngày 11/4/2013 của UBND tỉnh Nam Định về việc ban hành quy định đơn giá bồi thường cây trồng, vật nuôi (nuôi trồng thủy sản) phục vụ công tác GPMB trên địa bàn tỉnh Nam Định.

25. UBND tỉnh Nam Định (2014). Quyết định số 20/2014/QĐ-UBND ngày 30/9/2014 của UBND tỉnh về việc ủy quyền cho UBND cấp huyện, thành phố quyết định thu hồi đất.

26. UBND tỉnh Nam Định (2015). Quyết định số 847/QĐ-UBND ngày 14/5/2015 của UBND tỉnh Nam Định về việc phê duyệt giá đất cụ thể phục vụ GPMB dự án đầu tư xây dựng cầu Tân Phong và đường dẫn lên cầu đoạn thuộc địa bàn thành phố Nam Định.

II. TÀI LIỆU TỪ INTERNET

27. Luật Dương Gia, vai trò của giá đất trong bồi thường, giải phóng mặt bằng

https://luatduonggia.vn/vai-tro-cua-gia-dat-trong-boi-thuong-giai-phong-mat-bang

28. Phương Thảo (2013), “Kinh nghiệm thu hồi đất của một số quốc gia trên thế giới”, Tạp chí nội chính Trung ương ngày 11 tháng 9 năm 2013.

http://noichinh.vn/ho-so-tu-lieu/201309/kinh-nghiem-thu-hoi-dat-cua-mot-so- quoc-gia-tren-the-gioi-292298/

29. Thanh Thúy (2016) Thành công trong giải phóng mặt bằng các dự án trọng điểm, http://baonamdinh.com.vn, 26/01/2016.

30. Viện chiến lược, chính sách Tài nguyên và Môi trường (2010), Chính sách khi thu hồi đất của một số nước trong khu vực và Việt Nam, Tạp chí cộng sản

http://www.tapchicongsan.org.vn/Home/Nghiencuu-Traodoi/2009/866/Chinh- sach-den-bu-khi-thu-hoi-dat-cua-mot-so-nuoc.aspx.