Xét cụ thể trong ngành công nghiệp cũng có thể thấy rò : Cùng với việc phát triển các cơ sở sản xuất, tăng trưởng sản xuất công nghiệp, lực lượng lao động công nghiệp tăng bình quân hàng năm khoảng 10%/năm. Năm 2005, số lao động sản xuất công nghiệp trên địa bàn tỉnh là 120.801 người (chưa tính lao động thời vụ) chiếm 12,6% lao động xã hội của tỉnh (nếu tính cả lao động thời vụ chiếm trên 15%). Trong đó khu vực công nghiệp dân doanh thu hút nhiều lao động, trong 5 năm 2001- 2005 thu hút trên 37.000 người (tăng bình quân 11%/năm), khu vực công nghiệp có vốn đầu tư nước ngoài thu hút số lao động gấp trên 7 lần số lao động năm 2000.
Cơ cấu lao động công nghiệp theo thành phần kinh tế năm 2005 là: kinh tế nhà nước trung ương 10.830 người (9%), nhà nước địa phương 2.958 người (2,4%), công nghiệp dân doanh 85.262 người(70,6%), công nghiệp có vốn đầu tư nước ngoài 21.751 người (18%).
Bảng 3: Lao động phân theo ngành công nghiệp
Đơn vị: người
Chỉ tiêu | Năm 2000 | Năm 2001 | Năm 2002 | Năm 2003 | Năm 2004 | Năm 2005 | |
Tổng số | 72.433 | 86.316 | 98.473 | 110.440 | 111.676 | 120.801 | |
I. | Công nghiệp khai thác | 3.999 | 4.153 | 4.563 | 5.393 | 3.193 | 3.360 |
II. | Công nghiệp chế biến | 65.350 | 78.937 | 90.365 | 101.729 | 103.558 | 113.586 |
2.1 | CN chế biến nông- lâm sản thực phẩm | 31.717 | 36.090 | 42.804 | 43.661 | 38.865 | 39.411 |
2.2 | CN cơ khí, điện tử và gia công kim loại | 4.459 | 5.637 | 6.502 | 7.296 | 10.705 | 10.322 |
Có thể bạn quan tâm!
-
Kinh Nghiệm Của Một Số Tỉnh Miền Trung Và Phía Nam Về Nâng Cao Chất Lượng Nguồn Nhân Lực . -
Tình Hình Chất Lượng Nguồn Nhân Lực Ở Hải Dương Trong Quá Trình Công Nghiệp Hoá , Hiện Đại Hoá Nền Kinh Tế. -
Tình Hình Chất Lượng Nguồn Nhân Lực Ở Hải Dương. -
Trình Độ Chuyên Môn Kỹ Thuật Của Lao Động Trong Các Doanh Nghiệp Quốc Doanh Địa Phương, Doanh Nghiệp Quốc Doanh Trung Ương Trên Địa Bàn Tỉnh. -
Nguyên Nhân Của Những Thành Tựu Và Hạn Chế Trên -
Những Phương Hướng Chủ Yếu Nhằm Nâng Cao Chất Lượng Nguồn Nhân Lực Trong Quá Trình Công Nghiệp Hoá , Hiện Đại Hoá.
Xem toàn bộ 136 trang tài liệu này.
CN hoá chất và các SP hoá chất | 545 | 694 | 607 | 549 | 753 | 1.595 | |
2.4 | CN sản xuất VLXD | 14.160 | 18.545 | 20.720 | 23.996 | 24.047 | 24.164 |
2.5 | CN dệt may, da giầy | 14.113 | 17.637 | 19.330 | 25.861 | 28.918 | 37.790 |
2.6 | CN khác ( in, tái chế ) | 356 | 334 | 402 | 366 | 270 | 304 |
III. | CNSX và phân phối điện nước | 3.084 | 3.226 | 3.545 | 3.318 | 4.925 | 3.855 |
3.1 | Sản xuất và phân phối điện | 2.854 | 2.962 | 3.245 | 2.937 | 4.555 | 3.437 |
3.2 | Sản xuất và phân phối nước | 230 | 264 | 3000 | 381 | 370 | 418 |
Nguån: Së C«ng nghiÖp [31]
Qua b¶ng 3 cho thÊy: C¬ cÊu lao ®éng ph©n theo ngµnh c«ng nghiÖp cã
®Æc ®iÓm lµ lao ®éng trong c¸c ngµnh c«ng nghiÖp chÒ biÒn t¨ng nhanh, chiÒm 94%, víi sè l•îng 113.586 ng•êi, so víi n¨m 2000 t¨ng h¬n 48 ngµn ng•êi.
Tãm l¹i, H¶i D•¬ng lµ mét tØnh cã sè d©n trung b×nh cao, song sù ph©n bæ d©n sè vÉn tËp trung chđ yÒu ë n«ng th«n (84,4%). D©n sè thµnh thÞ tuy hµng n¨m cã t¨ng nh•ng vÉn chiÒm tû lÖ thÊp (15,6%). Tuy vËy, tû träng d©n sè thµnh thÞ cđa H¶i D•¬ng vÉn cao h¬n so víi c¸c tØnh trong khu vùc ®ång b»ng B¾c Bé. C¬ cÊu d©n sè H¶i D•¬ng thÓ hiÖn d©n sè trÎ (d©n sè trong ®é tuæi lao ®éng n¨m 2006 chiÒm 62% tæng d©n sè). Lao ®éng lµm viÖc trong ngµnh c«ng nghiÖp hµng n¨m ®Òu t¨ng. Nh×n chung nguån lao ®éng trong tØnh dåi dµo, thuËn lîi cho viÖc ph¸t triÓn KT - XH còng nh• thùc hiÖn CNH, H§H.
2.1.2.2. BiÓu hiÖn cđa chÊt l•îng nguån nh©n lùc H¶i D•¬ng trªn c¸c mÆt chđ yÒu.
D•íi t¸c ®éng cđa qu¸ tr×nh ph¸t triÓn KT- XH, chÊt l•îng NNL ë H¶i D•¬ng ®•îc thÓ hiÖn trªn nhiÒu mÆt. ChÊt l•îng NNL ®•îc thÓ hiÖn trªn c¸c chØ tiªu: Søc khoÎ, tr×nh ®é v¨n ho¸, tr×nh ®é chuyªn m«n - kü thuËt, mét sè chØ tiªu kh¸c nh• chØ sè HDI, c¸c phÈm chÊt ®¹o ®øc, t• t•ëng, v¨n ho¸, t©m lý.
* VÒ søc khoÎ cđa nguån nh©n lùc.
Thùc tr¹ng søc khoÎ cđa NNL ë H¶i D•¬ng ®•îc ph¶n ¸nh râ nÐt nhÊt qua c¸c chØ tiªu vÒ thÓ lùc cđa NNL. §ã lµ c¸c chØ tiªu vÒ chiÒu cao, c©n nÆng, vÒ lo¹i søc khoÎ, vÒ tuæi thä b×nh qu©n.
HiÖn nay t×nh tr¹ng ph¸t triÓn thÓ lùc NNL cđa H¶i D•¬ng ë trong t×nh tr¹ng chung cđa NNL ViÖt Nam. TÇm vãc, thÓ lùc cđa NNL ®ang ®•îc c¶i thiÖn vÒ chiÒu cao, c©n nÆng, tû lÖ suy dinh d•ìng vµ tuæi thä. Trªn c¬ së kh¶o s¸t c¸c chØ sè cđa ng•êi lao ®éng ë ®é tuæi 18 qua kh¸m søc khoÎ cho thÊy : chiÒu cao trung b×nh ®èi víi nam : 161,5 cm, n÷: 151,9 cm. C©n nÆng trung b×nh ®èi víi nam: 48,2kg, n÷ : 45,8 kg. Tû lÖ suy dinh d•ìng trÎ em d•íi 5 tuæi ë H¶i D•¬ng chiÒm 25%, tuæi thä b×nh qu©n ®¹t ë møc 70 tuæi ( tuæi thä b×nh qu©n trong c¶ n•íc lµ 73 tuæi). Nh• vËy, thÓ lùc NNL ë H¶i D•¬ng tuy cã ®•îc n©ng lªn nh•ng cßn kÐm so víi yªu cÇu cÇn cã ®Ó cã thÓ ®Èy m¹nh ph¸t triÓn KT - XH còng nh• thùc hiÖn CNH, H§H. Nguyªn nh©n cđa thùc tr¹ng nµy lµ do møc thu nhËp, møc sèng cđa NNL cßn thÊp. Thêi gian qua nhê cã thµnh tùu ph¸t triÓn KT - XH, møc thu nhËp, møc sèng cđa ng•êi lao ®éng
®•îc n©ng lªn, nh•ng nh×n chung cßn bÞ h¹n chÒ, ch•a ®¸p øng nhu cÇu ph¸t triÓn cđa NNL. KÒt qu¶ ®iÒu tra møc sèng n¨m 2006 thu nhËp b×nh qu©n ®Çu ng•êi trong tØnh lµ 614 ngh×n ®ång/ng•êi/th¸ng. Theo QuyÒt ®Þnh sè 170/2005/Q§TTg ban hµnh ngµy 8/07/2005 cđa Thđ t•íng ChÝnh phđ vÒ chuÈn nghÌo giai ®o¹n 2006 - 2010, ë khu vùc n«ng th«n, hé cã thu nhËp b×nh
qu©n ®Çu ng•êi mét th¸ng tò 200.000 ®ång trë xuèng lµ hé nghÌo (2.400.000
®ång/ng•êi/n¨m), ë khu vùc thµnh thÞ, hé cã thu nhËp b×nh qu©n ®Çu ng•êi mét th¸ng tò 260.000 ®ång trë xuèng lµ hé nghÌo (3.120.000
®ång/ng•êi/n¨m). §iÒu tra theo chuÈn míi n¨m 2005 ë H¶i D•¬ng cßn 76.382 hé nghÌo chiÒm 17, 93%, trong ®ã sè hé nghÌo ë khu vùc thµnh thÞ lµ 6.864 hé (10,78 %); sè hé nghÌo ë khu vùc n«ng th«n lµ 69.518 hé (19,2%); sè hé nghÌo thuéc diÖn chÝnh s¸ch ng•êi cã c«ng víi c¸ch m¹ng lµ 1.048 hé (0,24%); sè hé nghÌo d©n téc thiÓu sè lµ 108 hé (0,02%). Toµn tØnh kh«ng cã hé ®ãi nh•ng sè hé thu nhËp thÊp tò 120.000 ®ång/ ng•êi/th¸ng trë xuèng ë n«ng th«n cßn cã 21.569 hé; sè hé cã thu nhËp thÊp tò 150.000
®ång/ng•êi/th¸ng trë xuèng ë thµnh thÞ cßn cã 1.718 hé. Toµn tØnh kh«ng cã x· nghÌo nh•ng cã 103 x· thuéc diÖn khã kh¨n; 87 x· tû lÖ hé nghÌo tò 20- 25 %; 4 x· tû lÖ hé nghÌo tò 25- 30%. Nh• vËy tû lÖ hé ®ãi nghÌo trong toµn tØnh cßn cao mÆc dï ®· cã nh÷ng gi¶i ph¸p gi¶m nghÌo. §Çu n¨m2001 tØnh cã 47.626 hé nghÌo. §Òn cuèi n¨m 2005 ®· gi¶m ®•îc 29.473 hé, b×nh qu©n mçi n¨m gi¶m ®•îc 5.895 hé. Thu nhËp b×nh qu©n ®Çu ng•êi tuy ®•îc c¶i thiÖn nh•ng nh×n chung cßn thÊp. Thu nhËp b×nh qu©n ®Çu ng•êi ë H¶i D•¬ng n¨m 2006 lµ 575.000®/ng•êi/th¸ng. Møc sèng thÊp, tèc ®é gia t¨ng d©n sè cßn cao (tû suÊt t¨ng tù nhiªn d©n sè ë H¶i D•¬ng n¨m 2006 sÊp xØ 1%), tr×nh ®é hiÓu biÒt vÒ dinh d•ìng vµ søc khoÎ cđa ng•êi lao ®éng l¹i thÊp, nªn ®· ¶nh h•ëng lín ®Òn viÖc n©ng cao chÊt l•îng cuéc sèng, trong ®ã cã vÊn ®Ò gi¸o dôc ch¨m sãc, b¶o vÖ søc khoÎ.
Bªn c¹nh ®ã ®iÒu kiÖn lao ®éng trong nhiÒu c¬ së vµ c¸c ngµnh s¶n xuÊt trong c¸c nhµ m¸y xÝ nghiÖp cđa tØnh cßn kÐm, thËm chÝ cã n¬i cßn rÊt kh¾c nghiÖt, m«i tr•êng lao ®éng bÞ « nhiÔm nÆng nÒ, c¸c yÒu tè nguy hiÓm vµ ®éc h¹i v•ît qu¸ giíi h¹n cho phÐp nhiÒu lÇn; tai n¹n lao ®éng vµ bÖnh nghÒ nghiÖp th•êng xuyªn x¶y ra. Qua kiÓm tra søc khoÎ ®Þnh kú cđa ng•êi lao
®éng trong c¸c nhµ m¸y, xÝ nghiÖp cđa tØnh cho thÊy: T×nh tr¹ng søc khoÎ cđa
lao ®éng trong mét sè c¬ quan, xÝ nghiÖp, ®Æc biÖt trong mét sè doanh nghiÖp s¶n xuÊt c«ng nghiÖp lµ: Lo¹i B dao ®éng tò 50 - 61%, lo¹i C tò 13 - 21%, Nh• vËy t×nh tr¹ng søc khoÎ míi ë møc trung b×nh vµ yÒu. [37, tr.16]
Nh×n chung thùc tÒ cho thÊy chÊt l•îng d©n sè nãi chung còng nh• chÊt l•îng søc khoÎ cđa ng•êi lao ®éng nãi riªng cÇn ph¶i ®•îc c¶i thiÖn c¨n b¶n. Cã thÓ nãi c¸ch kh¸c lµ, thu nhËp thÊp, ®êi sèng khã kh¨n, dinh d•ìng thiÒu, thÓ lùc h¹n chÒ, ®ã lµ tr¹ng th¸i chung cđa NNL ë H¶i D•¬ng.
* VÒ tr×nh ®é v¨n ho¸ cđa nguån nh©n lùc.
- Thùc tr¹ng chung vÒ tr×nh ®é v¨n ho¸ cđa nguån nh©n lùc.
Tr×nh ®é häc vÊn lµ c¬ së quan träng ®Ó gi¸o dôc, ®µo t¹o n©ng cao n¨ng lùc, kü n¨ng lµm viÖc cđa ng•êi lao ®éng. Tr×nh ®é häc vÊn cđa NNL
®•îc biÓu hiÖn qua mét sè ®Æc tr•ng nh• tû lÖ biÒt ch÷, tr×nh ®é v¨n ho¸ tèt nghiÖp c¸c cÊp.
§a sè ng•êi lao ®éng H¶i D•¬ng ®Òu biÒt ch÷. C¸c trung t©m Gi¸o dôc th•êng xuyªn cã nhiÒu cè g¾ng n©ng cao chÊt l•îng c¸c líp bæ tóc v¨n ho¸. Tû lÖ ng•êi biÒt ch÷ trong ®é tuæi tò 15 - 35 ®¹t 99,94%. N¨m 2006 tû lÖ lao
®éng biÒt ch÷ trong lùc l•îng lao ®éng lµ 97%. Sè ng•êi biÒt ch÷ trong lùc l•îng lao ®éng ngµy cµng t¨ng nhê c¸c chÝnh s¸ch ph¸t triÓn hÖ thèng gi¸o dôc phæ th«ng vµ phæ cËp gi¸o dôc. Tuy nhiªn thùc tÒ cho thÊy vÉn cßn mét bé phËn nhá ng•êi lao ®éng ch•a biÒt ch÷. §©y còng lµ mét vÊn ®Ò chóng ta cÇn ph¶i quan t©m.
VÒ tr×nh ®é v¨n ho¸ cđa NNL biÓu hiÖn qua c¸c chÊt l•îng gi¸o dôc c¸c
cÊp :
Đối với giáo dục mầm non : Chất lượng chăm sóc, nuôi dưỡng trẻ được
nâng cao. Tỷ lệ trẻ được tổ chức ăn bán trú, ăn tại nhà trẻ đạt 93,3 %, ở mẫu giáo đạt 34,1%. Tỷ lệ trẻ suy dinh dưỡng giảm, nhà trẻ còn 14,4%, mẫu giáo : 13%.
Chất lượng phổ cập giáo dục tiểu học đúng độ tuổi có nhiều bước tiến mpí. Trẻ 10 tuổi lớp 5 chiếm tỷ lệ 98,4%( tăng 18,4% so với yêu cầu tối thiểu chuẩn phổ cập đúng độ tuổi).
Chất lượng phổ cập THCS tiếp tục được củng cố. Tỷ lệ người độ tuổi từ 15- 18 có bằng tốt nghiệp THCS là 90, 49%.
Tỷ lệ tốt nghiệp các cấp học đều đạt trên 95%. Đặc biệt số học sinh của tỉnh đỗ vào các trường đại học, cao đẳng( lực lượng cơ bản bổ sung vào NNL khoa học kỹ thuật của tỉnh) hàng năm đều tăng.
Bảng 4 : Trình độ văn hoá của nguồn nhân lực trong độ tuổi lao động Hải Dương.
Đơn vị : người
Chỉ tiêu | 2004 | 2005 | 2006 | |
1 | Tổng số lao động | 1.019.846 | 1.063.812 | 1.098.504 |
2 | Chưa biết chữ | 36.794 | 34.042 | 34.053 |
3 | Biết chữ | 983.052 | 1.029.770 | 1.064.451 |
+ Chưa tốt nghiệp tiểu học | 104.024 | 113.530 | 96.898 | |
+ Tốt nghiệp tiểu học | 365.104 | 367.241 | 395.234 | |
+ Tốt nghiệp THCS | 256.923 | 256.678 | 283.283 | |
+ Tốt nghiệp THPT | 257.001 | 292.321 | 289.036 |
Nguồn : Sở Lao động thương binh và xã hội [35]
Theo bảng trên thấy rằng năm 2004 tổng số lao động của tỉnh Hải Dương là 1.019.846 người, trong đó có 365.104 lao động đã tốt nghiệp tiểu học, 256.923 lao động đã tốt nghiệp THCS, 257.001 lao động đã tốt nghiệp THPT. Tỷ lệ này đến năm 2006 có thay đổi. Tỷ lệ lao động tốt nghiệp các cấp có sự chuyển biến tích cực là một điều kiện thuận lợi cho việc đẩy mạnh hoạt động đào tạo nghề để giải quyết việc làm, tạo thêm việc làm mới cho lực lượng lao động trong những năm tới.
- Thực trạng trình độ văn hoá của lao động trong các hộ gia đình thuộc diện bàn giao đất cho các khu công nghiệp và các khu đô thị mới.
Khảo sát tình hình lao động của các hộ gia đình ở diện phải bàn giao đất cho các khu công nghiệp và các khu đô thị mới trong tỉnh cũng cho thấy trình độ văn hoá của người trong độ tuổi lao động tham gia hoạt động kinh tế thường xuyên ở tình trạng như sau :
Bảng 5: Trình độ văn hoá của số người trong độ tuổi lao động tham gia hoạt động kinh tế thường xuyên.
Đơn vị : Người
Số người trong độ tuổi lao động tham gia HĐKT | Trình độ văn hoá | ||||||||
Tổng số | Trong đó | Tốt nghiệp TH | Tốt nghiệp THCS | Tốt nghiệp THPT | |||||
Nữ | Nam: 35- 60T Nữ: 35-55T | Tổng số | Tỷ lệ (%) | Tổng số | Tỷ lệ (%) | Tổng số | Tỷ lệ (%) | ||
Hải Dương Cẩm Giàng Bình Giang Nam Sách Kim Thành Chí Linh | 11.672 3.484 1.181 2.899 2.914 1.596 | 5.844 1.848 618 1.515 1.540 788 | 3.221 961 326 800 801 440 | 1.967 225 62 151 203 83 | 16,85 6,46 5,25 5,21 9,03 5,20 | 6.433 2.304 893 2.106 1.935 1.055 | 55,11 66,13 75,61 72,65 68,12 66,10 | 2.383 599 220 586 305 422 | 20,41 17,19 18,63 20,21 10,47 26,44 |
Tổng cộng | 23.746 | 12.188 | 6.552 | 2.751 | 11,59 | 14.776 | 62,23 | 4.514 | 19,01 |
Nguồn : Sở Lao động thương binh và xã hội Hải Dương [35]
Qua kết quả khảo sát ở bảng trên cho thấy trình độ văn hoá của những người trong độ tuổi lao động tham gia hoạt động kinh tế : tốt nghiệp tiểuhọc là 2.751 người, chiếm 11,59% ; THCS là 14.776 người, chiếm 62,23% ;
THPT là 4.514 người, chiếm 11,59%.
Như vậy, đa số người lao động có trình độ văn hoá là tốt nghiệp THCS, số người có trình độ tốt nghiệp tiểu học còn lớn, do vậy việc đào tạo nghề cho những người này gặp khó khăn vì trình độ của họ còn thấp.
Tuy nhiên, điều đáng quan tâm hơn nữa là xét về cơ cấu, chúng ta thấy tỷ lệ lao động có trình độ văn hoá cấp THCS , THPT đang có xu hướng giảm khi ngành giáo dục thực hiện “hai không”. Tỷ lệ tốt nghiệp THCS, THPT năm 2007 tỉnh Hải Dương giảm xuống còn hơn 70%. Đây là một tỷ lệ thấp so với nhu cầu của công cuộc đẩy mạnh CNH, HĐH ở Hải Dương hiện nay. Mặt khác khi nền kinh tế tri thức xuất hiện ở các nước đang phát triển, tỷ lệ người lao động đã tốt nghiệp THPT phải từ 95- 100%, tức là các nước đó đã tiến hành phổ cập giáo dục ở trình độ THPT. Vì vậy nhiệm vụ quan trọng của Hải Dương trong giai đoạn tới là phải phát triển giáo dục để phổ cập bậc THPT cho lao động toàn tỉnh.
Cùng với cơ cấu trình độ văn hoá lao động thể hiện ở các cấp học có nhiều vấn đề phải giải quyết, thì cơ cấu trình độ văn hoá lao động ở các ngành công nghiệp cũng cần được chú ý. Trong các nhà máy xí nghiệp sản xuất công nghiệp cũng còn một bộ phận không nhỏ lao động phổ thông (trình độ văn hoá mới hết THCS, THPT). Đây là một vấn đề được đặt ra đòi hỏi những người quản lý về NNL cần có những giải pháp để khắc phục nhất là khi Hải Dương đang thực hiện quy hoạch các khu công nghiệp.
* Về trình độ chuyên môn - kỹ thuật của nguồn nhân lực
Chất lượng của NNL không chỉ thể hiện ở sức khoẻ, trình độ văn hoá của NNL, quan trọng hơn là trình độ chuyên môn - kỹ thuật thể hiện rò nét qua số lượng và chất lượng của lao động đã qua đào tạo. Trình độ chuyên môn - kỹ thuật của NNL phản ánh tiềm năng lao động chất xám, lao động kỹ năng của tỉnh. Xu hướng vận động chung của NNL trong quá trình CNH, HĐH là giảm dần lao động không có kỹ năng (lao động phổ thông), lao động